Της Μαριάννας Τζάννε
Εν αναμονή της έκδοσης των αδειών ρουτίνας για την υλοποίηση του έργου στις Σκουριές συνεχίζουν να βρίσκονται οι Καναδοί της Eldorado Gold, λίγους μήνες μετά την απόφαση του διαιτητικού δικαστηρίου που αποφάσισε ότι δεν παραβιάζεται η σύμβαση μεταβίβασης από την τεχνική μελέτη μεταλλουργίας. Ωστόσο η πολυετής απραξία συνεχίζει να έχει τεράστιο κόστος. Ο ισολογισμός της εταιρείας θα γράψει φέτος, συνολικές ζημιές 40 εκατομμυρίων ευρώ από 23 εκατ. πέρσι με έσοδα 100 εκ. ευρώ. Υπολογίζεται όμως ότι οι συσσωρευμένες ζημιές της εταιρείας από το 2012 ως τέλος τους έτους θα σκαρφαλώσουν στα 200 εκατ. ευρώ.
Παρόλ΄ αυτά οι μέτοχοι συνεχίζουν να κρατούν την ψυχραιμία τους με τον αντιπρόεδρο και γενικό διευθυντή Ελλάδος της Eldorado Gold, κ. Χρήστο Μπαλάσκα, να επιβεβαιώνει χθες σε ενημερωτική συνάντηση με δημοσιογράφους, ότι η υπόθεση των μεταλλείων Χαλκιδικής ως προς την συνέχιση της επένδυσης, παραμένει στάσιμη, παρά την πρόσφατη εξώδικη διαμαρτυρία που έστειλε η εταιρεία, η οποία ανοίγει παράθυρο για αγωγή και διεκδίκηση αποζημίωσης 750 εκατομμυρίων λόγω καθυστερήσεων στην χορήγηση των αδειών.
Ο κ. Μπαλάσκας, ύστερα από ένα χρόνο στην Ελληνικός Χρυσός παραδέχτηκε ότι η κυβέρνηση με την στάση της δείχνει να μην εμπιστεύεται την εταιρεία. Ωστόσο επέμεινε ότι οι Καναδοί θα προχωρήσουν σε δοκιμαστική εφαρμογή της τεχνολογίας για την παραγωγή καθαρών μετάλλων εφόσον αδειοδοτηθούν. Και ο λόγος όπως είπε είναι ότι για να εφαρμοστεί η τεχνολογία της Φιλανδικής εταιρείας που παρέχει την τεχνολογία της ακαριαίας τήξης (flash smelting), απαιτείται η αγορά της που υπολογίζεται σε περίπου 40 εκ. ευρώ και ο αναγκαίος τεχνολογικός εξοπλισμός, τον οποίο επίσης θα χορηγήσει η προμηθεύτρια εταιρεία, που ανεβάζει πολύ τη δαπάνη. “Ένα τόσο μεγάλο κόστος δεν μπορείς να το επωμιστείς εάν δεν έχεις τις άδειες” ανέφερε ο κ. Μπαλάσκας. Ο χρόνος κυλά σε βάρος του έργου, καθώς οι θεμελιώσεις θα αρχίσουν σε λίγο να εμφανίζουν προβλήματα και τα σίδερα να σκουριάζουν. Ωστόσο από την συζήτηση με το στέλεχος της Καναδικής εταιρείας προκύπτουν δύο επιπλέον ζητήματα που ενδέχεται να επηρεάσουν το μέλλον των μεταλλείων στην Χαλκιδική.
Ο κ. Μπαλάσκας ανέφερε ότι έχει προκύψει διαφωνία με το υπουργείο Περιβάλλοντος ως προς τις παρεμβάσεις στην περιοχή του Κοκκινολάκκα. Πρόκειται για το χώρο που συγκεντρώνει τα υπολείμματα όλων των μεταλλευμάτων και για τον οποίο υπάρχει προσφυγή από τις συλλογικότητες της Χαλκιδικής στο ΣτΕ με το επιχείρημα ότι εγκυμονεί κινδύνους για το περιβάλλον. Όπως αναφέρθηκε, η Eldorado Gold προχώρησε σε αλλαγή του τρόπου στεγάνωσης της περιοχής με λύση που χαρακτηρίζει βέλτιστη αλλά που δεν προβλεπόταν από τους εγκεκριμένους περιβαλλοντικούς όρους, με αποτέλεσμα το ΥΠΕΝ να έχει εκδηλώσει αντιρρήσεις.
Ο κ. Μπαλάσκας αποκάλυψε ότι ο χώρος λειτουργεί σήμερα πιλοτικά, με προσωρινή άδεια που εκπνέει στα τέλη του έτους. Εφόσον δεν αναθεωρηθεί ή δεν δοθεί η άδεια κινδυνεύει να μην λειτουργήσουν τα μεταλλεία στην Ολυμπιάδα και το Στρατώνι. Υπενθυμίζεται ότι η εκδίκαση της προσφυγής έχει προσδιοριστεί για τις 6 Δεκεμβρίου.
Η δεύτερη σοβαρή επισήμανση που έγινε χθες είναι ότι το 2021 εκπνέουν οι περιβαλλοντικοί όροι που έχουν δοθεί από το 2011 για τα μεταλλεία Χαλκιδικής ως ενιαία επένδυση. Ο ΣΥΡΙΖΑ από την αρχή της διακυβέρνησης το 2015, είχε αμφισβητήσει την περιβαλλοντική αδειοδότηση που υπογράφτηκε το 2011 ενώ δεν ήταν λίγοι στο εσωτερικό του κόμματος αλλά και στην κυβέρνηση που μελέτησαν ακόμη και σχέδια ακύρωσης των περιβαλλοντικών όρων, επιλογή όμως που γρήγορα διαπιστώθηκε ότι δεν μπορούσε να στηριχθεί νομικά και εγκαταλείφθηκε. Οι Καναδοί επομένως έχουν περιθώριο μία τριετία για να τρέξουν το έργο, σύμφωνα με τα όσα προβλέπουν οι εγκεκριμένοι όροι. Αξιοσημείωτο είναι ότι ακόμη και αν δοθούν αύριο οι απαιτούμενες άδειες, η διοίκηση εκτιμά ότι θα χρειαστούν δύο χρόνια για να ολοκληρωθούν τα έργα στις Σκουριές συν ένα επιπλέον χρόνο για την μεταλλουργία. Η εταιρεία έχει επενδύσει μέχρι σήμερα περισσότερο από 1 δισ. δολάρια στην Ελλάδα, ενώ όταν αδειοδοτηθεί και η επένδυση στις Σκουριές και στο εργοστάσιο μεταλλουργίας πρόκειται να δαπανηθούν επιπλέον 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ.
Ερωτηθείς ο κ. Μπαλάσκας, για την πορεία των άλλων επενδύσεων του ομίλου δήλωσε ότι στα μεταλλεία στην Τουρκία η αδειοδότηση για την αλλαγή της τεχνολογίας πήρε μόλις τέσσερις μήνες. Ανέφερε επίσης ότι η Eldorado Gold θα επενδύσει και στη Ρουμανία καθώς στην περιοχή έχει αποκτήσει τα μεταλλευτικά δικαιώματα σε μια έκταση που πρόσφατα αποκαλύφθηκε ότι έχει πλούσια κοιτάσματα χρυσού. Επίσης εκτίμησε ότι η παραγωγή μεταλλευμάτων φέτος αναμένεται να φθάσει σε 390.000 τόνους από το κοίτασμα της Ολυμπιάδας με στόχο να φτάσει τους 430 τόνους το 2019.
O κ. Μπαλάσκας αναφέρθηκε εκτενώς και στο μεγάλο περιβαλλοντικό αποτύπωμα που έχει αφήσει στην περιοχή της Χαλκιδικής η εταιρεία. Όπως είπε μόνο η αποκατάσταση της Ολυμπιάδας, με την απομάκρυνση 2,6 εκ. τόνων μεταλλευτικών καταλοίπων της προγενέστερης μεταλλευτικής δραστηριότητάς και της πλήρους εξυγίανσης, κόστισε 110 εκ. ευρώ.
Μέσα από ειδικές εδαφοβελτιωτικές εργασίες και συνεχείς μετρήσεις ποιότητας, ολοκληρώνεται η εξυγίανση και αποκατάσταση των χώρων αυτών με επιτυχή φυτοκάλυψη στο 100% των εκτάσεων με ενδημικά φυτά.
Η εταιρία σχεδίασε επίσης και εφαρμόζει ένα από τα πιο εξελιγμένα προγράμματα παρακολούθησης περιβάλλοντος στην Ευρώπη με πάνω από 400 σημεία περιβαλλοντικού ελέγχου (αέρα, νερού, μετεωρολογικών συνθηκών κ.α) μέσω της εφαρμογής πρότυπων διεθνώς μεθόδων μέτρησης και ανάλυσης. Το σύνολο των στοιχείων αυτών αναρτώνται άμεσα σε ειδική πλατφόρμα στο διαδίκτυο, ώστε όλα τα δεδομένα των μετρήσεων είναι άμεσα και ελεύθερα διαθέσιμες σε όλους τους ενδιαφερόμενους πολίτες και φορείς. Επίσης η εταιρεία υποστήριξε χθες ότι προγραμματίζει να φυτέψει στην περιοχή περισσότερα δέντρα από όσα έκοψε, έχοντας δημιουργήσει ένα φυτώριο με 400 είδη που αξιοποιούνται στην αποκατάσταση της γης αλλά και για δεντροφύτευση στις τοπικές κοινωνίες.