Του Στέλιου Μορφίδη
Το 2012, στην κορύφωση της κρίσης, έξι εκπρόσωποι γνωστών ελληνικών οικογενειακών επιχειρήσεων ξεκίνησαν να συζητούν για το τι μπορεί να γίνει ώστε αφενός η ελληνική επιχειρηματικότητα να παραμείνει στα πόδια της και αφετέρου να ενισχυθεί παράλληλα η ελληνική οικονομία με την τόνωση της εγχώριας παραγωγής και την προώθηση ελληνικών προϊόντων. Οι ζυμώσεις και οι συζητήσεις οδήγησαν μετά από χρόνια στην Πρωτοβουλία ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ, μια σύμπραξη-κοινότητα εταιρειών η οποία αναπτύσσεται εντυπωσιακά και έχει έναν βασικό όρο για τις εταιρείες-μέλη της: να διατηρούν στην Ελλάδα την ιδιοκτησία, την έδρα και την παραγωγή τους.
Και αν κάποιοι τότε μίλησαν για ένα εγχείρημα πολύ θεωρητικό με αβέβαιο αντίκτυπο, σημαντικοί επιχειρηματίες, όπως η οικογένεια Νιτσιάκου (Νιτσιάκος), ο Θανάσης Συριανός (Ελληνική Ζυθοποιία Αταλάντης – ΕΖΑ), η οικογένεια Τσαούτου (ΕΨΑ), η οικογένεια Μαρλαφέκα (Λουξ), η οικογένεια Σεπετά (Βίκος), η οικογένεια Χήτου (Ζαγόρι), η οικογένεια Σκαγιά (Skag), η οικογένεια Βιτουλαδίτη (ΜΕΓΑ), ο Αλέξανδρος Κουρής (Μικροζυθοποιία Κυκλάδων) και πολλοί άλλοι την αγκάλιασαν δημιουργώντας σήμερα έναν συνασπισμό 56 εταιρειών με 66 εργοστασιακές μονάδες, έναν συνολικό κύκλο εργασιών 1,3 δισ. ευρώ και σχεδόν 5.500 εργαζομένους! Μια εξαιρετική βάση για μεγαλύτερες συνεργασίες και κοινές ωφέλειες μέσα στον έντονο ανταγωνισμό που επικρατεί. Από την ανάπτυξη κοινών δικτύων μεταξύ των εταιρειών και κοινή συμμετοχή σε μεγάλες εκθέσεις έως την προμήθεια ρεύματος με σαφώς καλύτερους όρους αλλά και τη δυνητική ανάπτυξη κοινών προϊόντων.
Προπάντων όμως, όπως λέει, ένας εκ των πρωτεργατών της Πρωτοβουλίας και πρόεδρός της σήμερα, ο Αγις Πιστιόλας, πρόκειται για μια ζωντανή και ενεργή κοινότητα όπου ο καθένας συζητά θέματα που τον απασχολούν και μπορεί να αναζητήσει λύσεις και βοήθεια στα σχέδιά του.
«Η Πρωτοβουλία ήταν ένα αποτέλεσμα εσωτερικής αναζήτησης. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η ιδέα της ήταν ένα προϊόν της κρίσης. Παράλληλα όμως ήταν και μια διάθεση να κατανοήσουμε προς τα πού πάμε ως χώρα. Κάπως έτσι κάποιοι επιχειρηματίες είπαμε ότι θα πρέπει να προχωρήσουμε πιο δυναμικά και ενωμένα. Και επειδή άρχισε να μειώνεται και αυτή η ξενομανία του Ελληνα καταναλωτή, θέλαμε να κάνουμε κάτι για να τον βοηθήσουμε να καταλάβει τι είναι ελληνικό προϊόν στην πραγματικότητα», λέει ο κ. Πιστιόλας της οικογένειας πίσω από την Agrino.
«Κάπως έτσι, λοιπόν, καταλήξαμε και στο τρίπτυχο το οποίο ορίζει ότι οι ιδιοκτήτες μιας εταιρείας, άσχετα εάν είναι ξένοι ή Ελληνες, πρέπει να έχουν μόνιμη κατοικία στην Ελλάδα, η έδρα της επιχείρησης πρέπει να είναι στην Ελλάδα, οπότε αποκλείονται αυτές που φρόντισαν τα δύσκολα χρόνια να τη μεταφέρουν στο εξωτερικό μέσω τρίτων εταιρικών σχημάτων, και, τρίτον, τουλάχιστον το 51% της συνολικής παραγωγής της εταιρείας να γίνεται στην Ελλάδα. Δεν γίνεται να φέρνεις φασόν ένα προϊόν από το εξωτερικό και εδώ απλώς να βάζεις μια μπράντα», εξηγεί. Την πιστοποίηση έχει αναλάβει η εταιρεία EuroCert του Γιώργου Μπρισκόλα, η οποία κάθε χρόνο ελέγχει τις εταιρείες-μέλη. Οι τελευταίες μπορούν να χρησιμοποιούν το σήμα ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ στα προϊόντα τους που παράγονται στην Ελλάδα.
«Ο σκοπός μας είναι να αναδείξουμε το επιχειρείν και το παράγειν στη χώρα μας. Διαθέτουμε ελληνικά πρωτότυπα, διεθνώς εμπορεύσιμα προϊόντα, με προστιθέμενη αξία που μένει στη χώρα μας. Μιλάμε για εταιρείες που δημιουργούν θέσεις εργασίας, στηρίζουν ολόκληρες περιοχές και ενισχύουν τον εθνικό πλούτο. Σκεφτείτε ότι το έλλειμμα στο ισοζύγιο αγαθών της χώρας μετά το 2000 έφτασε τα 350 δισ. ευρώ. Κεφάλαια που έφυγαν στο εξωτερικό αποκλειστικά για εξαγωγές», σημειώνει.
Συνεργατικό πνεύμα
Οπως τονίζει ο κ. Πιστιόλας, μπροστά στον εντεινόμενο ανταγωνισμό κυρίως των πολυεθνικών η Πρωτοβουλία πλέον βάζει το συνεργατικό πνεύμα μεταξύ των Ελλήνων επιχειρηματιών: «Ο σκοπός μας δεν είναι να ενωθούμε ως συνεταιρισμός. Ξεκινάμε πρώτα απ’ όλα για ιδεολογικούς λόγους. Από εκεί και πέρα θέλουμε να έχουμε παρέμβαση στα δημόσια τεκταινόμενα. Φυσικά οι συνέργειες είναι κάτι που θέλουν οι ίδιοι οι επιχειρηματίες και εξυπηρετεί προς την κατεύθυνση να είμαστε πιο ανταγωνιστικοί και να μπορούμε να επενδύσουμε σε κοινές προσπάθειες μειώνοντας παράλληλα το πιθανό κόστος. Για παράδειγμα, μπορούν πολλές εταιρείες να συνασπιστούν και με έναν κοινό αντιπρόσωπο και κοινό δίκτυο διανομής και προώθησης να επιχειρήσουν να μπουν σε ξένη αγορά. Εάν το έκανε μία εταιρεία μόνη της, το κόστος για την ίδια θα ήταν τεράστιο. Τώρα της δίνεται η δυνατότητα να το συζητήσει και να το σχεδιάσει με άλλες, εφόσον επιθυμούν να ακολουθήσουν».
Αυτά όμως, όπως εξηγεί ο πρόεδρος του ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ, είναι προϊόν συνεννόησης των ίδιων των εταιρειών εντός της κοινότητας που έχει δημιουργήσει η Πρωτοβουλία: «Κάποιες συνέργειες γίνονται γνωστές, κάποιες πάλι όχι. Προσωπικά, γνωρίζω ότι έχουν γίνει και κοινά προϊόντα από κάποιους λόγω της συνεκτικότητας της ομάδας».
Η Πρωτοβουλία, επίσης, μπορεί να διοργανώσει συγκροτημένα κοινές παρουσίες σε εγχώριες και διεθνείς εκθέσεις για τα μέλη που το επιθυμούν, κάτι φυσικά που σημαίνει ότι θα μοιραστούν το κόστος, το οποίο πριν θα έπρεπε καθεμία να καλύψει ξεχωριστά, ενώ αξιοσημείωτη κίνηση ήταν στις αρχές της χρονιάς η σύναψη ετήσιου συμβολαίου για την προμήθεια ρεύματος με ελκυστικούς όρους για το σύνολο των μελών της Πρωτοβουλίας από τον όμιλο Elpedison.
Απτά αποτελέσματα
«Είναι μια πρωτοβουλία που έχει απτά αποτελέσματα. Το ρεύμα είναι μόνο η αρχή. Γίνονται συζητήσεις, ζυμώσεις για διάφορες συνεργασίες εντός της Πρωτοβουλίας που μπορούν να δώσουν σημαντικές προοπτικές», εξηγούσε πρόσφατα στο «business stories» ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΖΑ Θανάσης Συριανός και συνέχιζε: «Φανταστείτε, πήγαμε όλοι μαζί βάζοντας τα εργοστάσιά μας και πήραμε καλύτερη τιμή στην προμήθεια ρεύματος, κάτι πολύ σημαντικό για τη λειτουργία μας».
«Είναι πολύ σημαντικό να αναπτυχθούμε και σε άλλες κατηγορίες πέραν των τροφίμων – ποτών», αναφέρει ο κ. Πιστιόλας και προσθέτει: «Να είμαστε εξίσου ανταγωνιστικοί με άλλα επιχειρηματικά μοντέλα. Σήμερα πώς να ανταγωνιστεί κανείς μια πολυεθνική η οποία απολαμβάνει μικρότερο κόστος παραγωγής αλλά και χρηματοδότησης; Επομένως, θα εντείνουμε τις προσπάθειές μας όλοι ώστε να ενισχύσουμε την ανταγωνιστικότητά μας και να σταματήσει και το ‘‘company drain’’ που υπάρχει, με σειρά εταιρειών να βλέπουν τη μετεγκατάσταση τους ως λύση για να επιβιώσουν».
Την περασμένη εβδομάδα η Πρωτοβουλία υποδέχτηκε το 56ο μέλος της, την εταιρεία Τυροκομείο Καρακάνας. Ο κ. Πιστιόλας εκτιμά ότι έως το τέλος του καλοκαιριού ο αριθμός θα φτάσει τις 70: «Στο ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ έχουμε εταιρείες με τζίρους από 500.000 ευρώ έως 300 εκατ. ευρώ. Οι εταιρείες μας είναι μέρος του εθνικού πλούτου που διαμοιράζεται στην κοινωνία».
Γιατί να μπει κανείς στην Πρωτοβουλία; «Είναι ένας συναρπαστικός χώρος ανταλλαγής πληροφοριών, ιδεών και βέλτιστων πρακτικών. Το να κάτσουμε τρεις φορές τον χρόνο επί δύο ημέρες στις ολομέλειές μας για να συζητάμε αυτά που μας απασχολούν είναι σημαντικό. Είναι μια ενεργή και ενσυνείδητη κοινότητα ανταλλαγής πληροφοριών, όπου δημιουργούμε κουλτούρα συνεργασίας. Επίσης, υπηρετούμε μια ιδεολογία που λέει ότι προσφέρουμε στη χώρα μας. Το πνεύμα αυτό κυριαρχεί. Από κει και πέρα είναι μια μεγάλη δεξαμενή συνεργειών. Και αυτό είναι το κριτήριο που δημιουργεί και τις μεγαλύτερες προσδοκίες. Βέβαια, είμαστε ακόμη στην αρχή», λέει ο κ. Πιστιόλας, ο οποίος παράλληλα τονίζει ότι καταλυτικό ρόλο για όλες τις εξελίξεις θα συνεχίσει να παίζει ο Ελληνας καταναλωτής: «Γι’ αυτό και πάντα λέμε: ‘‘Ελληνα, σε συμφέρει να πάρεις ένα προϊόν του ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ, γιατί το μεγαλύτερο μέρος από την προστιθέμενη αξία του θα γυρίσει τελικά στην τσέπη σου’’».
Πέραν του σκοπού όμως να ενισχύεται το ελληνικό επιχειρείν, το ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ έχει θέσει ως προτεραιότητα την έμπνευση των νέων ανθρώπων ώστε να κυνηγήσουν και να πραγματοποιήσουν τα παραγωγικά τους όνειρα, όπως λέει ο κ. Πιστιόλας, κάτι που προωθεί και ο ίδιος με τις ομιλίες που κάνει σε ιδρύματα της Δευτεροβάθμιας και Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, που δυστυχώς, όπως αναφέρει, δεν είναι συνδεδεμένα με την ιδιωτική οικονομία.
Σημειώνεται ότι τον περασμένο μήνα υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου πραγματοποιήθηκε σε πανηγυρικό κλίμα η 6η Ολομέλεια της Πρωτοβουλίας ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ στο Νέο Μουσείο Ακρόπολης.