Την ώρα που η χώρα επιχειρεί να αδράξει την ευκαιρία που δίνεται για την ανάταξη των ελληνικών αμυντικών βιομηχανιών μέσω της αναθεώρησης της κοινοτικής στρατηγικής για την παραγωγή αμυντικού υλικού, που προωθούν οι Βρυξέλλες, επιδιώκοντας να εξασφαλίσει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο κομμάτι της «πίτας» του 1,5 δισ. ευρώ που ήδη ξεκίνησε να ρίχνει η Κομισιόν στην ευρωπαϊκή αγορά, πρόσθετα χαρμόσυνα νέα για μια σειρά εγχώριες δημόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσεις έρχονται από την ένταξη εξ αυτών σε 27 από τα 54 συνολικά σχέδια χρηματοδότησης της ΕΕ για τη στήριξη 54 κοινών ευρωπαϊκών αμυντικών έργων έρευνας και ανάπτυξης από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας (EDF).
Το ΕΤΑ υποστηρίζει εταιρείες σε όλα τα κράτη – μέλη της ΕΕ να αναπτύξουν ανταγωνιστικά και συνεργατικά αμυντικά έργα που θα προσφέρουν καινοτόμες και διαλειτουργικές αμυντικές τεχνολογίες και εξοπλισμό. Ο προϋπολογισμός των επιδοτήσεών του για την περίοδο 2021-’27 φτάνει στα σχεδόν 8 δισ. ευρώ, με τα 2,7 δισ. εξ αυτών να διατίθενται για συνεργατική αμυντική έρευνα και 5,3 δισ. για έργα συνεργατικής ανάπτυξης ικανοτήτων που συμπληρώνουν τις εθνικές συνεισφορές.
Η οικονομική υποστήριξη προσφέρεται κυρίως μέσω επιχορηγήσεων έως και 100% των επιλέξιμων δαπανών που εξαρτώνται από τις εμπλεκόμενες δραστηριότητες και ενός συστήματος μπόνους που λαμβάνει υπόψη τις ΜΜΕ, τις μεσαίες κεφαλαιουχικές κεφαλαιουχικές εταιρείες και τη σύνδεση με ένα έργο PESCO.
Το ΕΤΑ υλοποιείται μέσω ετήσιων προγραμμάτων εργασίας που διαρθρώνονται σε 34 θεματικές και οριζόντιες κατηγορίες δράσεων σύμφωνα με τους στόχους που ορίζονται στο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2021-2027, το δε πρόγραμμα υλοποιείται απευθείας από την Κομισιόν.
Το συνολικό πρόγραμμα και το ελληνικό ενδιαφέρον
Το συνολικό πρόγραμμα που ανακοίνωσαν οι Βρυξέλλες αφορά 54 προτάσεις έργων αμυντικής παραγωγής συνολικού προϋπολογισμού 1,031 δισ. ευρώ, ενώ όσον αφορά το άμεσο ελληνικό ενδιαφέρον, τα 27 έργα έχουν αθροιστικό προϋπολογισμό 902,8 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων η «δεξαμενή» των κοινοτικών επιχορηγήσεων του EDF θα καλύψει 650 εκατ., με τους υπολογισμούς να κάνουν λόγο για 100 εκατ. ευρώ να αναλογούν στα εγχώρια εταιρικά ή άλλα σχήματα.
Οι ελληνικές συμμετοχές στα εν λόγω έργα αφορούν 27 ιδιωτικές αμυντικές εταιρίες και 11 σχήματα με δημόσιο χαρακτήρα. Με τη συμμετοχή ωστόσο από πλευράς κρατικών αμυντικών βιομηχανιών να περιορίζεται μόνο στην ΕΑΒ, αλλά από εκεί και πέρα υπάρχει ευρεία παρουσία ερευνητικών ινστιτούτων (Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Δημόκριτος, Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας), Πανεπιστημίων (Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Πανεπιστήμιο Πάτρας, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας), ακόμη και του ίδιου του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας.
Συντονιστές σε 8 προγράμματα οι Έλληνες
Οκτώ ελληνικές εταιρίες μάλιστα έχουν τον συντονισμό σε ισάριθμα προγράμματα. Πρόκειται για την Adamant Αεροδιαστημικές Εφαρμογές ΕΠΕ, η οποία είναι επικεφαλής στο πρόγραμμα Minefield, προϋπολογισμού 3,2 εκατ. ευρώ, στο οποίο μετέχουν συνολικά 6 εταιρίες, ανάμεσά τους και το ελληνικό Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας και η Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων και που αφορά την παραγωγή ενεργειακά αυτόνομης έξυπνης ενδυμασίας και εξάρτησης για την ενίσχυση της ασφάλειας των στρατιωτών και τη συνδεσιμότητα στο πεδίο της μάχης.
Η ίδια εταιρεία συντονίζει εξάλλου και το πρόγραμμα 5G – Milnet, προϋπολογισμού 4 εκατ. ευρώ, για την ασφάλεια των επικοινωνιών, με συμμετοχή 7 εταίρων, ανάμεσά τους και το «Αθηνά» Ερευνητικό Κέντρο Καινοτομίας. Το Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος» συντονίζει το έργο Calypso, προϋπολογισμού 24,95 εκατ. ευρώ, επικεφαλής 30 εταιρειών, αναμεσά τους και η ελληνική DNV Hellas, και αντικείμενο την έρευνα για την αποτελεσματική υιοθέτηση καινοτόμων συστημάτων πρόωσης που βασίζονται σε βιώσιμα καύσιμα στον χερσαίο και ναυτικό τομέα της άμυνας.
Επίσης, η εταιρεία SATWAYS Ολοκληρωμένες Λύσεις Ασφάλειας και Άμυνας συντονίζει το έργο Stealth για 6 εταιρείες, προϋπολογισμού 3,85 εκατ. και αντικείμενο την ανάπτυξη της τεχνολογικής ικανότητας των UAVs. Η ίδια εταιρεία συντονίζει το πρόγραμμα Linguarise – DC, όπου συμμετέχουν 14 σχήματα, προϋπολογισμού 6 εκατ. ευρώ και μα παρουσία και των Inlecom Innovation και Space Hellas. Αφορά ερευνητικές δράσεις για τον ψηφιακό μετασχηματισμό στον αμυντικό τομέα.
Το πρόγραμμα Sequred, με συμμετοχή 10 εταιρειών και προϋπολογισμού 4 εκατ. ευρώ συντονίζεται από την Gioumpitek, ενώ συμμετέχουν από ελληνικής πλευράς και οι Feron Technologies και Qubitech. Στόχος η ενίσχυση των αμυντικών συστημάτων έναντι κβαντικών απειλών με το σχεδιασμό ανθεκτικού Cryptographic Suite.
Στο έργο HSM4COM, προϋπολογισμού 3,082 εκατ. ευρώ, συντονιστής είναι η Miltech Hellas, ενώ σε ένα σύνολο 8 συμμετοχών, υπάρχει και η παρουσία της Teletel, καθώς και του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας. Στόχος του είναι η ανάπτυξη μιας συσκευής σε συνδυασμό με ένα ασφαλές λειτουργικό σύστημα για τη διασφάλιση της αλυσίδας επεξεργασίας και των επικοινωνιών δεδομένων σε μικροδορυφόρους, μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα (UAV) / αυτόνομα οχήματα επιφανείας (ASV) και άλλα.
Επίσης, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο συντονίζει το πρόγραμμα Swift, προϋπολογισμού 3,969 εκατ. ευρώ και στο οποίο συμμετέχουν 12 συνολικά εταιρείες και σχήματα, ανάμεσά τους η Intacom Defense και το Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος».
Η σημασία για την ΕΑΒ
Intracom Defense και ISD Λύσεις συμμετέχουν σε 4 προγράμματα η κάθε μια, ενώ σε 3 εμφανίζονται η Exus Software και ΕΑΒ. Για την τελευταία μάλιστα, οι συμμετοχές αυτές αποτελούν μια σημαντική «ανάσα», καθώς η επιβίωση και η ανάπτυξή της έχει εξελιχθεί σε μείζον στοίχημα για το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και ειδικότερα τον Νίκο Δένδια, στα χέρια του οποίου με απόφαση του πρωθυπουργού Κυρ. Μητσοτάκη πέρασε η εποπτεία της.
Η ΕΑΒ μετέχει στα εξής έργα: Α) Actus, προϋπολογισμού 60 εκατ. ευρώ, από τα δημοφιλέστερα προγράμματα στο οποίο συμμετέχουν συνολικά 24 εταιρείες εκ των οποίων 7 ελληνικές. Β) E-cuas, με συμμετοχή επίσης 24 εταιρειών και μοναδική ελληνική αυτή της ΕΑΒ, προϋπολογισμού 71,168 εκατ. ευρώ και Γ) Esoca, με προϋπολογισμό 20 εκατ. και παρουσία 14 εταιρειών ανάμεσά τους και η επίσης ελληνική ISD Λύσεις.
Το «ακριβότερο» όλων των προγραμμάτων είναι το EPC2 (European class of naval vessel) με συμμετοχή 5 εταιρειών, με μια εξ αυτών ελληνική, την Hydrus Ανώτατη Συνεκτική Μηχανική Εταιρεία Συμβούλων. Ένα έργο ύψους 288,25 εκατ. ευρώ, που θα επιχορηγηθεί από τις Βρυξέλλες με 154,5 εκατ. Κρίσιμο για την ναυτική αμυντική επάρκεια της ΕΕ καθώς αφορά το σχεδιασμό και την ανάπτυξη μιας ευρωπαϊκής κορβέτας, περιπολίας και πολλαπλών ρόλων, με συμμετοχή στο project 6 χωρών της ΕΕ (Ιταλία – συντονίστρια, Γαλλία, Ισπανία, Ελλάδα, Δανία, Ρουμανία), συν την εκτός ΕΕ αλλά εντός ΝΑΤΟ Νορβηγία.
Τεχνολογική αριστεία
Όπως εκτιμάται, τα 54 επιλεγμένα έργα θα στηρίξουν την τεχνολογική αριστεία σε ένα ευρύ φάσμα αμυντικών ικανοτήτων σε κρίσιμους τομείς, όπως στην κυβερνοάμυνα, τη χερσαία μάχη, την αερομαχία και τη ναυμαχία, την προστασία των διαστημικών πόρων και τη ραδιολογική, βιολογική, χημική και πυρηνική (ΡΒΧΠ) άμυνα.
Θα συμβάλουν στις προτεραιότητες της ΕΕ όσον αφορά τις ικανότητες, όπως για παράδειγμα στη βελτίωση της επίγνωσης της κατάστασης για τη διασφάλιση της πρόσβασης στο διάστημα, καθώς και στην ανάπτυξη τεχνολογιών για ένα μελλοντικό άρμα μάχης. Θα στηρίξουν επίσης τις στρατηγικές αεροπορικές μεταφορές υπερμεγέθων εμπορευμάτων, ικανότητα που είναι καίριας σημασίας για την άμεση παροχή στήριξης σε αποστολές σε ολόκληρο τον κόσμο.
Τα έργα MARTE και FMBTech, για παράδειγμα, συγκεντρώνουν περισσότερους από 70 βιομηχανικούς «παίκτες» και ερευνητικούς οργανισμούς για να εργαστούν στο σχεδιασμό και τα συστήματα για την κύρια πλατφόρμα άρματος μάχης που θα χρησιμοποιηθεί σε όλη την Ευρώπη.
Θα υποστηρίξουν επίσης τη στρατηγική αεροπορική μεταφορά φορτίου μεγάλου μεγέθους, η οποία αποτελεί βασική ικανότητα για ταχεία υποστήριξη σε αποστολές σε όλο τον κόσμο. Για παράδειγμα, σε συνέχεια του προηγουμένως χρηματοδοτούμενου έργου JEY-CUAS, το E-CUAS θα συγκεντρώσει 24 δικαιούχους από 12 κράτη – μέλη και τη Νορβηγία για να προωθήσει τις αμυντικές τεχνολογίες αντιμετώπισης μη επανδρωμένων εναέριων συστημάτων, όπως τα drones.
Στον τομέα των χερσαίων δυνατοτήτων, με βάση τα αποτελέσματα που αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Αμυντικής Βιομηχανικής Ανάπτυξης, το έργο SRB2 θα βελτιώσει ένα νέο σύστημα ανάρτησης για βαρέα τεθωρακισμένα οχήματα. Το ερευνητικό πρόγραμμα TALOS-TWO, με 19 συμμετέχοντες από 8 χώρες, θα προωθήσει την ευρωπαϊκή αριστεία στον τομέα των λέιζερ κατευθυνόμενα ενεργειακά όπλα.
Οι 8 άξονες
Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του συνολικού προγράμματος των επιχορηγήσεων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας συνοψίζονται σε 8 άξονες:
- Ιδιαίτερα ελκυστικό πρόγραμμα με έντονο ενδιαφέρον από τη βιομηχανία της ΕΕ: 236 προτάσεις που ελήφθησαν από διάφορες κοινοπραξίες, οι οποίες περιλαμβάνουν μεγάλες βιομηχανίες, ΜΜΕ, μεσαίες επιχειρήσεις και οργανισμούς Έρευνας και Τεχνολογίας και καλύπτουν όλες τις προσκλήσεις και τα θέματα που δημοσιεύθηκαν
- Ευρεία γεωγραφική κάλυψη: 581 νομικές οντότητες από 26 κράτη – μέλη της ΕΕ και τη Νορβηγία συμμετέχουν στις επιλεγμένες προτάσεις.
- Ευρεία συνεργασία στο πλαίσιο έργων: κατά μέσο όρο, στις επιλεγμένες προτάσεις συμμετέχουν 17 φορείς από 8 χώρες.
- Ισχυρή συμμετοχή Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων (ΜμΕ): Οι ΜμΕ αντιπροσωπεύουν πάνω από το 42% όλων των φορέων σε επιλεγμένες προτάσεις που λαμβάνουν περισσότερο από το 18% της συνολικής ζητούμενης χρηματοδότησης της ΕΕ.
- Καλή ισορροπία μεταξύ δράσεων έρευνας και ανάπτυξης ικανοτήτων: 265 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση 30 ερευνητικών έργων και 766 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση 24 έργων ανάπτυξης ικανοτήτων.
- Υποστήριξη για αποδιοργανωτικές τεχνολογίες για την άμυνα: 4% του προϋπολογισμού αφιερώνεται στη χρηματοδότηση ιδεών που αλλάζουν το παιχνίδι που θα φέρουν καινοτομία για να αλλάξουν ριζικά τις έννοιες και τη διεξαγωγή αμυντικών έργων.
- Ισορροπημένη υποστήριξη για στρατηγικές αμυντικές δυνατότητες και νέες, πολλά υποσχόμενες τεχνολογικές λύσεις.
- Συνέπεια με άλλες αμυντικές πρωτοβουλίες της ΕΕ: Μέσω της Στρατηγικής Πυξίδας της ΕΕ, των προτεραιοτήτων ικανότητας της ΕΕ και της Μόνιμης Διαρθρωμένης Συνεργασίας (PESCO), με 14 από τις επιλεγμένες αναπτυξιακές προτάσεις να συνδέονται με την PESCO.
Διαβάστε ακόμη
Αλλαγές σε ΔΕΚΟ και Υπερταμείο: Επενδυτικό fund και «μικρές ΔΕΗ παντού»
Airbnb: Νέα φορο-μέτρα και χρονικά πλαφόν με μεταβατική περίοδο προσαρμογής
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ