της Μαριάννας Τζάννε
Το δύσβατο μονοπάτι των ληξιπρόθεσμων οφειλών, καλείται να αντιμετωπίσει με τον πλέον επιτακτικό τρόπο η ΔΕΗ, καθώς, από τις αρχές του χρόνου έως και τα τέλη Ιουλίου είχε πετύχει την είσπραξη μόλις 140 εκατομμυρίων ευρώ, από χρέη συνολικού ύψους 2,5 δισ. ευρώ. Εάν υπολογιστεί και το ύψος του καθαρού χρέους που ανέρχεται σε 3,7 δισ. ευρώ παρά την μερική ελάφρυνση που πέτυχε τους τελευταίους μήνες, η ΔΕΗ παραμένει στο κόκκινο.
Ο σύμβουλος της επιχείρησης για τη διαχείριση των κακοπληρωτών, η εταιρεία Qualco, αναμένεται να εντείνει την προσπάθεια εισπραξιμότητας των οφειλών με στόχο, όπως αναφέρουν πληροφορίες να προχωρήσει στην είσπραξη περίπου 500 εκατ. ευρώ έως τον Μάρτιο του 2019.
Χθες, πάντως κατά την παρουσίαση των οικονομικών αποτελεσμάτων ο επικεφαλής της ΔΕΗ κ. Μανώλης Παναγιωτάκης, έκρουσε για άλλη μια φορά του κουδούνι του κινδύνου, επισημαίνοντας την αύξηση των οφειλών των τελικών πελατών (όσων μετακινήθηκαν σε άλλο πάροχο ή έχουν διακόψει την ηλεκτροδότηση ακινήτου, αφήνοντας πίσω τους χρέη), φαινόμενο που όπως αναφέρθηκε, «απαιτεί ειδική αντιμετώπιση με τη συνδρομή και άλλων υπεύθυνων φορέων της αγοράς». Το μεγαλύτερο μέρος αυτών των οφειλών θεωρούνται αδύνατο να εισπραχθούν.
Το εκρηκτικό κοκτέιλ για την ΔΕΗ ενισχύεται και από μία σειρά άλλων παραγόντων που προκαλούν σοβαρές επιβαρύνσεις στον ισολογισμό του άλλοτε κρατικού μονοπωλίου. Για παράδειγμα, το άλμα των τιμών στο Χρηματιστήριο Ρύπων κόστισε κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους στην επιχείρηση 52,2 εκατ. ευρώ αν συμπεριληφθούν και οι αντίστοιχες δαπάνες των θυγατρικών εταιρειών λιγνίτη σε σχέση με πέρσι. Η δαπάνη για δικαιώματα εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, αυξήθηκε σε 107,2 εκατ. ευρώ από 60,9 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2017, λόγω της αύξησης της μέσης τιμής CO2 από 5,12 ευρώ ανά τόνο σε 9,69 ευρώ ανά τόνο.
Όπως αναφέρεται στα αποτελέσματα, το ποσό που θα έπρεπε να καταβάλλει η ΔΕΗ για αγορά δικαιωμάτων θα ήταν ακόμη μεγαλύτερο, εάν η επιχείρηση δεν είχε προαγοράσει δικαιώματα σε χαμηλότερες τιμές. Λόγω προαγορών, η μέση τιμή δικαιωμάτων εκπομπών CO2 συγκρατήθηκε σε χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με τη μέση τιμή spot (12,1 ευρώ /τόνο).
Τους κινδύνους που κρύβει ο παράγοντας των CO2 δεν αποσιώπησε χθες ούτε ο κ. Παναγιωτάκης, υποστηρίζοντας ότι η κατακόρυφη άνοδος των τιμών δικαιωμάτων αλλά και η μεγάλη αύξηση της Οριακής Τιμής του Συστήματος (ΟΤΣ), «συνιστούν σοβαρή πρόκληση, η οποία απαιτεί ειδική αντιμετώπιση».
Απαρατήρητη δεν περνά επίσης η καθαρή επιβάρυνση της ΔΕΗ από τις δημοπρασίες ενέργειας (ΝΟΜΕ) κατά 20,2 εκατ. ευρώ. Ειδικότερα, η αρνητική επίπτωση από τις δημοπρασίες ηλεκτρικής ενέργειας «ΝΟΜΕ» σε τιμές χαμηλότερες από την ΟΤΣ, ανήλθε το α’ εξάμηνο του 2018 σε 45,7 εκατ. ευρώ αυξημένη σε σχέση με α΄ εξάμηνο του 2017 κατά 20,2 εκατ. ευρώ.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, αν και το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας από τους καταναλωτές στην Ελλάδα μειώθηκε κατά 2,5%, η συνολική ζήτηση, στην οποία περιλαμβάνεται και η ηλεκτρική ενέργεια για εξαγωγές και άντληση, παρέμεινε ουσιαστικά σταθερή. Αιτία, όπως επισημαίνεται στα στοιχεία που δημοσίευσε η ΔΕΗ, οι αυξημένες εξαγωγές από τρίτους (κατά 50,4%), μέσω των Βορείων Διασυνδέσεων, γεγονός που ενισχύει τις ανησυχίες που έχει εκφράσει η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας για στρεβλώσεις στο λιανεμπόριο ρεύματος, οι οποίες δεν επιτρέπουν το άνοιγμα της αγοράς.
Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2018 ο τζίρος της ΔΕΗ μειώθηκε κατά 6,8% και διαμορφώθηκε σε 2.200,2 εκατ. ως αποτέλεσμα της απώλειας μεριδίου αγοράς και της μείωσης της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας. Το μέσο μερίδιο αγοράς της ΔΕΗ στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα περιορίσθηκε σε 80,4% τον Ιούνιο του 2018 από 85,5% τον Ιούνιο του 2017.
Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι κατά το πρώτο εξάμηνο υπήρξαν προβλέψεις αποζημίωσης προσωπικού ύψους 151,2 εκατ. ευρώ, οι οποίες αντιστοιχούν στην αξία της υποχρέωσης που ενδέχεται να αναλάβει η ΔΕΗ και οι θυγατρικές της εάν οι εν δυνάμει συνταξιούχοι που σήμερα εργάζονται στον όμιλο αποφασίσουν να αποχωρήσουν. Υπενθυμίζεται ότι από τον περασμένο Απρίλιο προβλέπεται συμψηφισμός της αποζημίωσης ύψους 15.000 ευρώ του προσωπικού σε περίπτωση λύσης της σύμβασης εργασίας των εργαζομένων με το εφάπαξ βοήθημα που δικαιούνται από τον ασφαλιστικό τους φορέα.
Το καθαρό χρέος στις 30 Ιουνίου της ΔΕΗ ήταν 3,7 δισ.. ευρώ, μειωμένο κατά 119,5 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον Ιούνιο του 2017. Τον Φεβρουάριο του 2018, η εταιρεία προέβη σε μερική εξαγορά ομολογιών (λήξεως 2019) ύψους 150 εκατ. ευρώ, στο πλαίσιο της ενεργητικής διαχείρισης του δανειακού χαρτοφυλακίου της. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της επιχείρησης, η ΔΕΗ εξετάζει τις πιθανές εναλλακτικές σε σχέση με την πρόσβασή της στις διεθνείς αγορές κεφαλαίου και έχει αναθέσει σε συμβούλους να διερευνήσουν τις εναλλακτικές αυτές, συμπεριλαμβανομένης της έκδοσης ομολογιών, με το ποσό να αναμένεται να κυμανθεί μεταξύ 300 εκατ. ευρώ και 400 εκατ. ευρώ, με διάρκεια στα 5 έτη, ανάλογα με τις συνθήκες της αγοράς.