Το fund Cerberus Capital Management, όπως είναι το πλήρες όνομά του, επανέρχεται και πάλι στη επικαιρότητα καθώς φέρεται να στρέφει το ενδιαφέρον του στην Κύπρο και τα προβληματικά δάνεια της Τράπεζας Κύπρου και της Ελληνικής Τράπεζας.

Το fund με το συμβολικό όνομα (Κέρβερος), το οποίο και δικαιολογεί όπως δείχνει η μέχρι τώρα ιστορία του, είχε επιχειρήσει ανεπιτυχώς να εισέλθει και στην ελληνική αγορά αγοράζοντας μη εξυπηρετούμενα δάνεια της Πειραιώς.

Τα βρετανικά μέσα το χαρακτηρίζουν «αδίστακτο», αλλά η ίδια η εταιρεία αρνείται κάθε κριτική αναφέροντας μάλιστα «υπερήφανοι για την εταιρική μας πολιτική που μας δεσμεύσει στα ισχυρότερα ηθικά πρότυπα» ενώ αυτοπεριγράφεται ως «υπεύθυνοι και μακροπρόθεσμοι επενδυτές».

Μεταξύ του 2013 και 2014 το fund αγόρασε δάνεια ύψους τουλάχιστον £6,7 δισ. από τη Royal Bank of Scotland, £2,7 δισ. από την Lloyds Bank και €1,8 δισ. από την Εθνική Τράπεζα της Αυστραλίας (NAB), που την εποχή εκείνη ανήκε στην CYBG.

Το 2015, λίγο μετά την ολοκλήρωση της αγοράς των δανείων της RBS, Lloyds και NAB συνολικού ύψους άνω των £11 δισ., η βρετανική κυβέρνηση συμφώνησε με το Fund για την μεταβίβαση 270.000 δανείων της Northern Rock συνολικού ύψους £ 13,3 δισ. σε μια κοινοπραξία με επικεφαλής την Cerberus.

Τα ενυπόθηκα αυτά δάνεια είχαν περιέλθει στην κυβέρνηση μετά τη διάσωση της Northern Rock το 2008 και αποτέλεσε πώληση ρεκόρ για το Ηνωμένο Βασίλειο και έως τέτοια παρουσιάστηκε εκτενώς στον Τύπο.

Μετά από έρευνα, η Επιτροπή Accounts Committee κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το δημόσιο ταμείο θα έπρεπε να «κάνει περισσότερα για να εξετάσει τις ευρύτερες επιπτώσεις της πώλησης εξετάζοντας λεπτομερέστερα τον αντίκτυπο στους πελάτες και τα φορολογικά έσοδα».

Στην πράξη, λένε οι επικριτές του Fund, η εταιρεία επιδιώκει την αποπληρωμή των δανείων που διαθέτει με σθένος. Σε αντίθεση με τις τράπεζες, όμως η Cerberus δεν εκδίδει νέο δανεισμό για να αναχρηματοδοτήσει χρέη, απλώς ενεργεί ως γιγαντιαίος συλλέκτης χρεών.

Οι πελάτες συνήθως λένε ότι δεν μπορούν να προχωρήσουν σε μια πιο προσιτή συμφωνία ή να επεκτείνουν τους όρους του δανείου – όπως ίσως ήταν δυνατό σε μια τράπεζα. Και βέβαια ο στόχος της Cerberus είναι να μειώσει τα δάνειά της μέχρι να συγκεντρώσει όλα τα χρέη και όχι η υστεροφημία της για την καλή εξυπηρέτηση των πελατών.

Το αποτέλεσμα ήταν αυτό που οι οφειλέτες αποκαλούν μια «ασυμβίβαστη» προσέγγιση στα χρέη τους με «λουκέτα» σε επιχειρήσεις που οι ιδιοκτήτες τους είχαν μοχθήσει επί δεκαετίες για να χτίσουν.

Για τις μικρές επιχειρήσεις, αυτό συχνά σήμαινε είτε ότι η εταιρεία έχει τεθεί σε εποπτεία είτε σε εκκαθάριση, με την την Cerberus να προχωρά σε πώληση του ενεργητικού της και, σε ορισμένες περιπτώσεις, την αξιοποίηση των «προσωπικών εγγυήσεων» που είχαν δώσει οι επιχειρηματίες στις τράπεζές τους. Η Cerberus τις χρησιμοποίησε για την πτώχευση ατόμων και την κατάσχεση των προσωπικών τους περιουσιακών στοιχείων, συμπεριλαμβανομένων των κατοικιών τους σε ορισμένες περιπτώσεις.

Για δεκάδες χιλιάδες κατόχους ενυπόθηκων δανείων της πρώην Northern Rock, η πώληση ήταν καταστροφική, επειδή η Cerberus, μέσω της θυγατρικής της Landmark Mortgages, δεν βελτίωσε τα επιτόκια που χρεώνονται στα δάνειά τους.

Το καλοκαίρι του 2016 η Cerberus ήρθε και πάλι στην επικαιρότητα καθώς αρνήθηκε να περάσει τη μείωση κατά 0,25% των επιτοκίων που είχε αποφασίσει η Τράπεζα της Αγγλίας στα δάνεια που κατείχε η θυγατρική της Landmark. Η Cerberus υπερασπίστηκε την απόφασή της αναφέροντας ότι το fund δεν επωφελούνταν από τη μείωση του επιτοκίου.

Κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2018, έγιναν 1.394 καταγγελίες από κατόχους ενυπόθηκων δανείων κατά της Landmark.

Τι λέει το Fund

Με δηλώσεις της στην εφημερίδα Daily Mail, η Cerberus υπερασπίστηκε το έργο της, αναφέροντας ότι είναι ένας «υπεύθυνος, μακροπρόθεσμος επενδυτής». «Η υπομονετική και εποικοδομητική προσέγγιση των θυγατρικών μας που εξυπηρετούν τα δάνεια επέτρεψε σε πολλά άτομα να παραμείνουν φερέγγυοι και βοήθησε πολλές επιχειρήσεις όχι μόνο να παραμείνουν στην επιχείρηση αλλά να μεγαλώσουν».

Σύμφωνα με πηγή που επικαλείται το δημοσίευμα οι εργαζόμενοι του Fund προχώρησαν στη λήψη αναγκαστικών μέτρων σε μόλις επτά τοις εκατό των δανειακών καταστάσεων. Οι RBS, Lloyds, CYBG, NAB και Landmark Mortgages αρνήθηκαν να σχολιάσουν.

Παραπλάνησε την βρετανική κυβέρνηση

Το BBC σε θέμα του τον Οκτώβριο του 2018 παρουσίασε το αμερικανικό fund ως εκείνο που παραπλάνησε τη Βρετανική κυβέρνηση για τα δάνεια που αγόρασε.

Συγκεκριμένα η εκπομπή του BBC Panorama αποκάλυψε ότι το fund Cerberus είχε διαβεβαιώσει τη βρετανική κυβέρνηση ότι σχεδίαζε να προσφέρει στους ιδιοκτήτες ακινήτων καλύτερους όρους για τα δάνεια τους.  Τρία χρόνια μετά όπως παρουσίαζε το BBC 65.000 ιδιοκτήτες σπιτιών βρίσκονταν παγιδευμένοι σε δάνεια υψηλών επιτοκίων.
Πολλοί από αυτούς έφτασαν να πληρώνουν έως £ 40-50.000 επιπλέον του δανείου τους πριν αυτό εξοφληθεί και ενώ το fund είχε υποσχεθεί την παροχή νέων δανείων δεν προχώρησε ποτέ σε αυτό.

Η εταιρεία ιδιωτικών κεφαλαίων δήλωσε: “Η Cerberus και οι θυγατρικές μας είμαστε υπερήφανοι για την εταιρική μας πολιτική που μας δεσμεύσει στα ισχυρότερα ηθικά πρότυπα και όλες τις νομοθετικές και κανονιστικές απαιτήσεις. Απορρίπτουμε τους ισχυρισμούς του BBC Panorama για το αντίθετο”.

Πολλοί δανειολήπτες που είχαν πάρει δάνεια από αξιόπιστες τράπεζες όπως η Northern Rock και η Lloyds Bank βρέθηκαν σε νομικές μάχες προκειμένου να σωθούν από την χρεοκοπία ή να σώσουν τα σπίτια τους από την κατάσχεση, καθώς το Fund έγινε διάσημο για την επιθετική πολιτική που υιοθετεί ακόμα και έναντι εκείνων που τηρούσαν τις αποπληρωμές τους.

Σύμφωνα με την έρευνα της Daily Mail επιχειρηματίες βρέθηκαν αντιμέτωποι με τις προσπάθειες του Fund Cerberus για κατασχέσεις και στα οικογενειακά τους στοιχεία μετά την χρεοκοπία των εταιρειών τους.

Η Cerberus έχει ανακοινώσει ότι έχει ήδη συγκεντρώσει κεφάλαια μέχρι στιγμής ύψους 3,9 δισ. λιρών για να επενδύσει σε «μη εξυπηρετούμενα δάνεια» στην Ευρώπη και σε άλλες περιοχές.