«Αναζητάμε ήδη αμοιβαία επωφελείς λύσεις με τους προμηθευτές μας, βρισκόμαστε σε επαφές με την ελληνική Πολιτεία κι ελπίζουμε σύντομα να καταλήξουμε σε μία συμφωνία, η οποία είναι απολύτως κρίσιμη προκειμένου να γνωρίζουμε το μέγεθος της εταιρείας την επόμενη μέρα και να καταρτίσουμε το μελλοντικό μας σχεδιασμό».
Ο πρόεδρος του ομίλου Aegean κ. Ευτύχης Βασιλάκης στη χθεσινή τηλεδιάσκεψη με τους αναλυτές έδωσε μία πρώτη εικόνα για το τι αναμένει ο όμιλος εφεξής, «παρά το γεγονός ότι το τοπίο είναι απολύτως ομιχλώδες και η ορατότητα χαμηλή. Οποια νούμερα για μελλοντικές εκτιμήσεις αναφέρουμε είναι απολύτως επισφαλή, ωστόσο σε ένα ευνοϊκό σενάριο με ορίζοντα το 2021 ο όμιλος θα μπορούσε να είναι στο 75%- 80% των μεγεθών του 2019, ποσοστό κατά 30% μικρότερο σε σχέση με ό,τι προβλέπαμε προ πανδημίας».
Σύμφωνα με τη διοίκηση του ομίλου, η δυνατότητα για προβλέψεις τους επόμενους μήνες αναφορικά με την επιβατική κίνηση είναι πολύ περιορισμένη: «Ελπίζουμε να είμαστε νωρίς μέσα στον Ιούλιο φέτος στο 25% της δυναμικότητας που είχαμε πέρυσι και να φτάσουμε προοδευτικά μέχρι τον Σεπτέμβριο έως το 50% όσον αφορά το πρόγραμμα μας για τις πτήσεις εσωτερικού και εξωτερικού. Από την εμπειρία της Ασίας φαίνεται ότι χρειάζονται 2-3 μήνες από την στιγμή που αίρονται οι περιορισμοί ώστε να φθάσουμε σε ένα επίπεδο γύρω στον Ιούλιο».
Ο μέχρι σήμερα απολογισμός κι ένα …θετικό νέο
Ο κ. Βασιλάκης έκανε λόγο για την πλέον δύσκολη περίοδο στην 20ετή ιστορία του ομίλου όπως έχει εξελιχθεί το τελευταίο τρίμηνο για τις αερομεταφορές πανευρωπαϊκά και διεθνώς. «Ωστόσο, αν μπορούμε να πούμε ένα θετικό νέο είναι ότι η Ελλάδα έκανε πολύ καλή διαχείριση της πανδημίας, έχει δείξει γρήγορα αντανακλαστικά και αυτό ενδυναμώνει το brand της χώρας για το μέλλον, δημιουργώντας περαιτέρω προοπτικές».
Οι προκλήσεις ωστόσο το τελευταίο διάστημα είναι μοναδικές με
α) έσοδα πολύ κοντά στο μηδέν για τον όμιλο το τελευταίο δίμηνο,
β) θολή ορατότητα
γ) δυσκολία να βρεθούν γρήγοροι τρόποι για όλο το οικοσύστημα των μεταφορών πανευρωπαϊκά να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα τόσο σε λειτουργικό όσο και οικονομικό επίπεδο- κάτι το οποίο απαιτεί θυσίες από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη,
δ) αυξημένο το ρόλο του κράτους τόσο στο ξεκίνημα της κρίσης με το σταδιακό lockdown για τον έλεγχο της πανδημίας όσο και στη συνέχεια για την πιο «δύσκολη» φάση της προσαρμογής στην επόμενη μέρα με την άρση των μέτρων και την στήριξη εργαζομένων και επιχειρήσεων.
«Οι αεροπορικές σε όλη την Ευρώπη καθήλωσαν τα αεροσκάφη τους σε ποσοστό 90% και πλέον και αντίστοιχα πράξαμε κι εμείς. Ξεκινήσαμε πολύ δυνατά τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο με αύξηση αντίστοιχη της επιβατικής κίνησης κατά 11% και 7%», ανέφερε ο κ. Βασιλάκης. Ωστόσο στη συνέχεια, από το Μάρτιο υπήρξε πρωτοφανής πτώση στα νούμερα σε όλα τα επίπεδα, με την πληρότητα να πέφτει από το 82% το Φεβρουάριο στο 57% τον επόμενο μήνα, μετά από 15 χρόνια, ενώ οι λειτουργικές ζημίες έφθασαν τελικά στο πρώτο τρίμηνο (σ.σ. αδύναμο διαχρονικά γιατί πρόκειται για χαμηλή περίοδο) στα 80 εκατ. ευρώ από 48,7 εκατ. ευρώ, λόγω των ζημιών ύψους 43 εκατ. ευρώ του Μαρτίου, ενώ μόνο τα έσοδα του Μαρτίου σημείωσαν πτώση κατά 59%. Ως αποτέλεσμα το πρώτο τρίμηνο υπήρξε μείωση εσόδων κατά 15% στα 145- 150 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με πέρυσι.
Αρνητικά, όπως είναι εύλογο, είναι και τα νούμερα για το τρέχον δεύτερο τρίμηνο του έτους, δεδομένου ότι τόσο τον Απρίλιο όσο και το Μαίο η μείωση των πτήσεων ήταν στο 90% και της επιβατικής κίνηση στο 98%, ενώ μόλις τώρα και πολύ σταδιακά, ξεκινά εκ νέου το πτητικό πρόγραμμα με αύξηση των πτήσεων του εσωτερικού και σταδιακή προσθήκη δρομολογίων του εξωτερικού. Τα σταθερά κόστη για τον όμιλο με σχεδόν μηδενικά έσοδα για τους μήνες Απριλίου- Μαϊου- Ιουνίου κυμαίνονται στα 26- 28 εκατ. ευρώ ανά μήνα, και ο όμιλος «καίει» μετρητά ύψους 40 εκατ. ευρώ κάθε μήνα.
«Τις τελευταίες ημέρες είναι ενθαρρυντικό το γεγονός ότι υπήρξαν οι κεντρικές κατευθυντήριες γραμμές από την Ε.Ε. για την επανεκκίνηση των ταξιδιών, ως ένα πρώτο βήμα, ωστόσο είναι πολύ δύσκολες οι προβλέψεις για το τί θα γίνει όσον αφορά τις επόμενες κινήσεις σε επίπεδο κρατών για το άνοιγμα των συνόρων και την επανεκκίνηση των ταξιδιών».
Κρατική στήριξη
Για την επόμενη μέρα, η διοίκηση της Aegean ανέφερε ότι όλα θα εξαρτηθούν από τη δυνατότητα να προσαρμοστούν άπαντες στα νέα δεδομένα. «Ως όμιλος, παίρνουμε το ρίσκο της επανεκκίνησης, προσαρμοζόμαστε στα νέα δεδομένα και αναμένουμε πώς θα διαμορφωθεί η ζήτηση. Βρισκόμαστε εν μέσω μιας πολύ βαριάς κρίσης, η οποία κοστίζει σε όλες τις αεροπορικές, όλη την αλυσίδα και τους προμηθευτές, ενώ είναι κρίσιμος και ο ρόλος των κρατών».
Οσον αφορά την στήριξη της αγοράς, η διοίκηση επεσήμανε ότι άλλα κράτη έχουν προχωρήσει γρήγορα, στηρίζοντας με γενναία πακέτα μεγάλες αεροπορικές (σ.σ. Lufthansa, Αir France, ακόμη και Ryanair, γεγονός το οποίο τις τοποθετεί ένα βήμα πιο μπροστά σε σύγκριση με τον λοιπό ανταγωνισμό στην Ευρώπη).
Υπάρχουν διαφορετικά «εργαλεία» για την στήριξη επιχειρήσεων και εργαζομένων είτε οριζόντια είτε ακόμη και για συγκεκριμένους κλάδους:
Ένα πρώτο εργαλείο είναι η στήριξη με μακροπρόθεσμες κρατικές εγγυήσεις των δανείων, ένα δεύτερο εργαλείο είναι η επιδότηση της εργασίας για τη διατήρηση των θέσεων των εργαζομένων, ενώ ένα ακόμη εργαλείο είναι να υπάρξει πρόβλεψη για την κάλυψη της ζημίας ανάλογα και με την απώλεια του μεταφορικού έργου. «Βασική προϋπόθεση είναι να υπάρχει ευρωστία όσον αφορά τη χρηματοοικονομική εικόνα προ πανδημίας και η Aegean πληροί αυτό το κριτήριο».
Ο κ. Βασιλάκης απέκλεισε το θέμα της κρατικοποίησης. Σε μία τέτοια περίπτωση άλλωστε θα περιοριζόταν και η ευελιξία του ομίλου , η οποία είναι δεδομένη- «για παράδειγμα θέσαμε από μόνοι μας τους περιορισμούς όσον αφορά το θέμα της μισθοδοσίας της διοίκησης, δε θα δοθεί μέρισμα για το 2020 ούτε το 2021 και μπορεί ούτε και το 2022. Θέλουμε ωστόσο να γνωρίζουμε την στήριξη που μπορούμε να λάβουμε από το ελληνικό Δημόσιο, κάτι που είναι κρίσιμο για τον σχεδιασμό της επόμενης μέρας, ώστε να γνωρίζουμε ποιο θα είναι τελικά το μέγεθος της εταιρείας». Στην περίπτωση που η εταιρεία φτάσει να πετάει με το ήμισυ του σημερινού στόλου της τότε οι αερομεταφορές στην Ελλάδα θα επιστρέψουν μία 30ετία πίσω στο παρελθόν. «Οχι, δεν έχουμε ακόμη την τελική συμφωνία με την ελληνική Πολιτεία, θέλουμε ωστόσο να την έχουμε σύντομα, αν ληφθεί υπόψη και το πόσο σύντομα ελήφθησαν οι αποφάσεις σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη για τις αεροπορικές».
Η παραγγελία με την Airbus
Όσον αφορά το θέμα της μεγάλης παραγγελίας των νέων αεροσκαφών από την Airbus, η διοίκηση του ομίλου δήλωσε ότι «έχουμε προχωρήσει κανονικά στις παραλαβές των πρώτων αεροσκαφών, ωστόσο θα επιδιώξουμε την επιβράδυνση του χρονοδιαγράμματος για τη συνέχεια, κάτι το οποίο εκ των πραγμάτων θα συμβεί δεδομένου ότι και η ίδια η Airbus έχει επιβραδύνει τους ρυθμούς παράδοσης των παραγγελιών της». Σύμφωνα με τον ίδιο, οι προμηθευτές του ομίλου θα αναγνωρίσουν την αξία της μέχρι σήμερα συνεργασίας με τον όμιλο και θα συνεργαστούν ώστε να βρεθούν αμοιβαία επωφελείς λύσεις. «Υπάρχουν αλλαγές που πρέπει να γίνουν στα συμβόλαια, τα οποία καταρτίστηκαν πρό πανδημίας, θα χρειαστεί να γίνουμε όλοι πιο δημιουργικοί και …ανοιχτόμυαλοι. Υπάρχουν πολλοί εμπορικοί δρόμοι που ακολουθήθηκαν στο παρελθόν σε περιόδους κρίσης, με πολύ μικρότερο αντίκτυπο και το ίδιο θεωρούμε ότι θα συμβεί και τώρα».
Ο κ. Βασιλάκης ανέφερε ακόμη ότι, όπως συμβαίνει σε τέτοιου είδους κρίσεις, «εξετάζονται όλοι οι τρόποι ώστε να υπάρξει η προσαρμογή στα νέα δεδομένα όσον αφορά τις σχέσεις με τους προμηθευτές μας. Κανείς δεν μπορεί να προσποιηθεί ότι δεν έχει συμβεί τίποτα και αυτό το βλέπουμε και στις συζητήσεις που πραγματοποιεί η Airbus κι έχουν δεί το φώς της δημοσιότητας με άλλους συνεργάτες της (σ.σ. Easyjet). Δεν μπορούμε να δεχθούμε από κανέναν προμηθευτή μας στις συζητήσεις που βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη να μην έχει την ευελιξία της προσαρμογής στα νέα δεδομένα και να μην δεχθεί ένα νέο επίπεδο συμφωνίας που θα αντανακλά τις τρέχουσες συνθήκες όπως διαμορφώνονται την επόμενη μέρα της κρίσης του κορωνοϊού».