Η αναβάθμιση των εμπορικών και οικονομικών σχέσεών μας με τη Σαουδική Αραβία, που πλέον άρχισαν να μετουσιώνονται σε συγκεκριμένα projects, όπως αυτό του καλωδίου broadband (East to Med data Corridor) ύψους 1 δισ. ευρώ, ή των κρίσιμων συμφωνιών γύρω από την ενέργεια, έρχεται να επιβεβαιώσει την ενίσχυση του άξονα Ελλάδας – Μέσης Ανατολής.
Ηδη προσθέτοντας κανείς και τις συμφωνίες που επιτεύχθηκαν πρόσφατα με το Αμπου Ντάμπι και θα εξειδικευτούν στην επίσκεψη που ετοιμάζει στη χώρα μας στα τέλη του μήνα η κυβερνητική και επιχειρηματική αποστολή, όσες ήδη έχουν κλείσει ή δρομολογούνται για επενδύσεις ή συνεπενδύσεις ξεπερνούν τα 6 δισ. ευρώ. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι φαίνεται να έχει ανοίξει πλέον ένας απευθείας δίαυλος επικοινωνίας σε ανώτατο επίπεδο μεταξύ εταιρειών για διάφορες συνεργασίες.
Ετσι μπορεί κατά την πρόσφατη επίσκεψη της σαουδαραβικής αποστολής, να υπήρξε μόνο η υπογραφή του πλαισίου συμφωνίας για το project του καλωδίου, εν τούτοις υπήρξαν κρίσιμες επαφές μεταξύ εταιρειών σε μια σειρά από τομείς, από τη ναυτιλία και τη μεταποίηση έως την πρωτογενή παραγωγή, τα τρόφιμα, τον τουρισμό και τις κατασκευές, που δημιουργούν τις βάσεις για αθόρυβες συνεργασίες, οι οποίες όμως θα ενισχύσουν καταλυτικά το αποτύπωμα ελληνικών εταιρειών στη Μέση Ανατολή, αλλά και θα ενεργοποιήσουν στην ελληνική αγορά περισσότερες αραβικές εταιρείες.
Το κομμάτι της ενέργειας ίσως είναι το πιο σημαντικό, κυρίως λόγω της δύσκολης διεθνούς συγκυρίας. Η Σαουδική Αραβία μέσω της Aramco εμφανίστηκε ως εγγυήτρια της ενεργειακής ασφάλειας της χώρας μας βάζοντας σε προτεραιότητα τις παραδόσεις πετρελαίου και LNG που χρειάζονται τα ελληνικά διυλιστήρια, τα οποία πλέον έχουν διακόψει τις προμήθειες ρωσικών υδρογονανθράκων.
«Εχουμε μια καλή συνεργασία τόσο με τα ΕΛ.ΠΕ. όσο και με τη Motor Oil, που συζητάμε να ενισχυθεί σε διάφορους τομείς», λέει στο «business stories» ο διευθύνων σύμβουλος της Aramco Trading κ. Μοχάμεντ Καντί, ο άνθρωπος που υπογράφει τις συμφωνίες του σαουδαραβικού κολοσσού Saudi Aramco για κάθε συναλλαγή στο δυτικό ημισφαίριο. Ηδη, όπως εξηγεί, με τα ΕΛ.ΠΕ. υπήρξε συμφωνία για την προμήθεια αργού πετρελαίου, ενώ με τη Motor Oil τρέχει συμφωνία για παραδόσεις LNG. Αποκαλύπτει δε ότι η Aramco συζητά με την πρώτη τρόπους και συνεργασίες που θα βοηθήσουν στην από κοινού μείωση του ανθρακικού αποτυπώματός τους, ενώ με τη δεύτερη έχει μπει στο τραπέζι η συνεργασία στην Ερευνα και Ανάπτυξη πάνω σε projects εναλλακτικών πηγών ενέργειας, όπως το υδρογόνο.
Σύμφωνα δε με πληροφορίες, η Motor Oil έχει ανοίξει δίαυλο επικοινωνίας και με την ACWA Power, έναν άλλον ενεργειακό κολοσσό της Σαουδικής Αραβίας που τρέχει μεγάλα projects υδρογόνου. Βέβαια, ο εκπρόσωπος της τελευταίας κατά τη διάρκεια των Β2Β συναντήσεων που είχε με σειρά εγχώριων ομίλων φερόταν να ζητά έργα ΑΠΕ διαφόρων τεχνολογιών 2-3 GW, κάτι βέβαια που του εξήγησαν οι Ελληνες συμμετέχοντες ότι δεν είναι εύκολο να βρεθεί ένα τόσο μεγάλο χαρτοφυλάκιο έργων, και μάλιστα ώριμων. Πάντως οι ξένοι επενδυτές έδειξαν να ενδιαφέρονται όχι μόνο για εξαγορές, αλλά και για joint ventures με Ελληνες παίκτες.
Κοινοπραξίες όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στη Σαουδική Αραβία, όπου ήδη τρέχουν giga projects όπως το φιλόδοξο πρόγραμμα δημιουργίας μιας πράσινης πόλης, της Νέομ, όπως θα ονομαστεί. Στο πλαίσιο αυτό, η ACWA Power, από κοινού με κάποιες άλλες τοπικές εταιρείες, έχει αναλάβει ένα τεράστιο project 5 δισ. δολαρίων, τη δημιουργία μονάδας πράσινου υδρογόνου στην πόλη, δυναμικότητας 5 GW!
Αλλωστε, είναι εδώ και καιρό γνωστό ότι η Σαουδική Αραβία ενδιαφέρεται να επενδύσει τα… πετροδόλαρα που έβγαζε για δεκαετίες και να ανοίξει τον δρόμο προς την πράσινη μετάβαση με έργα ΑΠΕ και υδρογόνου, εξισορροπώντας το αποτύπωμα των ορυκτών καυσίμων. Μάλιστα, στοχεύει στην εξαγωγή αυτής της ενέργειας προς την Ευρώπη, με την Ελλάδα να είναι μια αξιόπιστη χώρα διέλευσης.
Είναι αξιοσημείωτο ότι στις αρχές Οκτωβρίου η Αίγυπτος και η Σαουδική Αραβία υπέγραψαν συμφωνία για το έργο διασύνδεσης των δύο χωρών, ύψους 1,8 δισ. δολαρίων. Μάλιστα, με το project Greece Egypt Interconnector της εταιρείας ΕΛΙΚΑ του ομίλου Κοπελούζου να έχει ήδη τη στήριξη των κυβερνήσεων Ελλάδας και Αιγύπτου, ανοίγει η δυνατότητα ώστε η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται στη Σαουδική Αραβία να φτάνει στην Ελλάδα και εν συνεχεία στην Ευρώπη μέσω Αιγύπτου.
Στις συναντήσεις που είχαν με στελέχη του ομίλου Κοπελούζου οι Σαουδάραβες έδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και για τα δύο FSRU στην Αλεξανδρούπολη. Επίσης, B2B συνάντηση έγινε και στα γραφεία του ομίλου Μυτιληναίου. Στελέχη του τελευταίου, σύμφωνα με πληροφορίες, αναμένεται να κατέβουν το επόμενο διάστημα στη Σαουδική Αραβία προκειμένου να εξετάσουν τη συμμετοχή τους σε διάφορα projects που τους ενδιαφέρουν.
Κατά τις επαφές της περασμένης εβδομάδας υπήρξαν επίσης σημαντικές εξελίξεις αναφορικά με τη δημιουργία ενός Συνεπενδυτικού Ταμείου μεταξύ Ελλάδας και Σαουδικής Αραβίας, το οποίο συζητείται να είναι περίπου 1 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με πληροφορίες, κατά τη διάρκεια των συζητήσεων φάνηκε να υπάρχει μια πρώτη συμφωνία αναφορικά με τη στόχευση αυτού του Ταμείου, το οποίο θα περιλαμβάνει ενεργειακά projects.
Στο κομμάτι των υποδομών υπήρξε προώθηση από μέρους της Ελλάδας των τριών μεγαλύτερων projects που τρέχουν ή θα τρέξουν στη χώρα: η Αλεξανδρούπολη, το Θριάσιο και το Ελληνικό. Πληροφορίες αναφέρουν ότι ειδικά στο κομμάτι των logistics εκδηλώθηκε ενδιαφέρον από τις εταιρείες που ήρθαν στην Ελλάδα και ότι θα υπάρξει follow-up.
Πέρα όμως από τα μεγάλα projects, ιδιαίτερα έντονο υπήρξε το ενδιαφέρον για τον κλάδο των τροφίμων καθώς δεκάδες ελληνικές επιχειρήσεις του ευρύτερου αγροδιατροφικού τομέα είχαν συζητήσεις με τους εκπροσώπους των σαουδαραβικών επιχειρήσεων για σύναψη συνεργασίας που θα τους επιτρέψει εξαγωγές εκεί.
Μάλιστα ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου Savola, κ. Γουαλίντ Φετανί, που έχει μία από τις μεγαλύτερες βιομηχανίες τροφίμων και μία από τις μεγαλύτερες αλυσίδες σούπερ μάρκετ στη Σαουδική Αραβία, είχε μαζί με τον εκπρόσωπο της Aramco τη μεγαλύτερη ζήτηση στις συναντήσεις Β2Β. «Είδα αρκετές ενδιαφέρουσες προτάσεις. Με κάποιους έχουμε συμφωνήσει να συνεχίσουμε τις συζητήσεις», δήλωσε στο «b.s.» ο κ. Φετανί.
Αξιοσημείωτη ήταν επίσης η παρουσία της Saudi Agricultural and Livestock Investment Company (SALIC), της κρατικής εταιρείας που έχει συσταθεί για επενδύσεις στο εξωτερικό και μαζικές εξαγωγές που διασφαλίζουν την ασφάλεια των τροφίμων στη Σαουδική Αραβία. «Είχαμε κάνει μια πολύ μεγάλη επένδυση στην Ουκρανία, η οποία, όπως αντιλαμβάνεστε, σήμερα αντιμετωπίζει προβλήματα. Γενικά ψάχνουμε ευκαιρίες παντού», αναφέρει στο «b.s.» ο κ. Αχμέντ Σαχίνι, σύμβουλος του διευθύνοντος συμβούλου της SALIC. «Είδα αρκετές εταιρείες που έχουν κάποιο ενδιαφέρον. Το πρόβλημα είναι ότι είναι κυρίως μικρές εταιρείες και η αλήθεια είναι ότι προτεραιότητά μας είναι οι επενδύσεις σε μεγάλες οντότητες».
Σειρά των Εμιρατινών
Εως το τέλος Ιουνίου αναμένεται με μεγάλο ενδιαφέρον η αποστολή των Εμιρατινών, στον απόηχο των σημαντικών συμφωνιών ύψους 4,5 δισ. ευρώ που κλείστηκαν κατά την πρόσφατη επίσκεψη της ελληνικής αποστολής στο Αμπου Ντάμπι υπό τον πρωθυπουργό τον προηγούμενο μήνα.
Στο πλαίσιο αυτό, αναμένεται και η τεχνική αποστολή των κρατικών funds των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, του ADQ και του Mubadala, προκειμένου να προχωρήσουν η υλοποίηση των συμφωνιών και η δημιουργία κοινής επενδυτικής επιτροπής, αλλά και να γίνουν οι επαφές των στελεχών των κρατικών funds με εκπροσώπους επιχειρήσεων και projects που προωθεί η ελληνική πλευρά μέσω του Enterprise Greece.
Υπενθυμίζεται ότι η πρώτη συμφωνία προβλέπει πως η κρατική επενδυτική εταιρεία του Αμπου Ντάμπι, ADQ, δεσμεύει για επενδύσεις στην Ελλάδα 4 δισ. ευρώ, που θα κατευθυνθούν σε τομείς και projects που θα της υποδειχθούν και θα εξετάσει. Οι επενδύσεις θα γίνουν σε συνεργασία με την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα (ΕΑΤ) και την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΑΤΕ), ενώ καταλυτικό ρόλο θα έχει και το Enterprise Greece, που έχει αναλάβει να προωθήσει προς εξέταση στους Εμιρατινούς συγκεκριμένα projects και ευκαιρίες. Το ADQ, η ΕΑΤ και η ΕΑΤΕ αναμένεται να επενδύσουν ξεχωριστά και από κοινού σε σημαντικούς τομείς της οικονομίας, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, οι Aνανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, έργα υποδομής, αγροτουρισμού, διατροφικής ασφάλειας, τεχνολογίας υγείας και επιστημών.
Πέρα από την επένδυση σε συγκεκριμένες εταιρείες και projects, το ADQ θα μπορεί να επενδύει επίσης σε ελληνικά private equity funds και venture capital funds, κάτι που αναμένεται να δώσει τεράστια ώθηση τόσο στο κομμάτι του οικοσυστήματος των νεοφυών επιχειρήσεων όσο και στις ΜμΕ.
Η δεύτερη συμφωνία αποτελεί κατ’ ουσίαν επέκταση της προϋπάρχουσας από το 2018, αλλά ανενεργής με το κρατικό ταμείο Mubadala για κοινές επενδύσεις συνολικού ποσού 200 εκατ. (της ΕΑΤΕ) + 200 εκατ. ευρώ (του Mubadala). Και εδώ προστέθηκε η δυνατότητα επένδυσης σε funds, με αποτέλεσμα να γίνει και η πρώτη επένδυση στο νέο, τρίτο, fund της εταιρείας venture capital Venture Friends των Απόστολου Αποστολάκη και Γιώργου Δημόπουλου.
Διαβάστε ακόμη:
Αυτοκινητοβιομηχανία: Η επίσημη κατάργηση για τους θερμικούς κινητήρες φέρνει πολλή γκρίνια
Πότε θα πετάξουν τα υδροπλάνα στην Ελλάδα – Επενδύσεις 400 εκατ. ευρώ «σε αναμονή» (pic)
Σύγκρουση γιγάντων: Μπέζος και Αμπάνι διασταυρώνουν τα ξίφη τους για $7,7 δισ.