Τριακόσιες σαράντα χιλιάδες επιβάτες στην Αθήνα και άλλους 132.000 στον Πειραιά και 376.000 στη Θεσσαλονίκη θα βάλουν στους συρμούς του μετρό τρία γιγαντιαία projects, αποσυμφορίζοντας από χιλιάδες οχήματα καθημερινά τους δρόμους των μεγαλουπόλεων.

Με αναδόχους τις κοινοπραξίες Ακτωρ/Webuild/Hitachi και ΑΒΑΞ/Chella/Alstom και έργα συνολικού ύψους άνω των 3 δισ. ευρώ, που έχουν περάσει κυριολεκτικά διά πυρός και σιδήρου τα τελευταία 15 χρόνια, η Αττικό Μετρό εντατικοποιεί τον σχεδιασμό της και ρίχνει πλέον το βάρος της σε δύο κυρίως σημεία: την ολοκλήρωση του μετρό Θεσσαλονίκης σε λιγότερο από ενάμιση χρόνο από σήμερα, τηρώντας και τις δεσμεύσεις του πρωθυπουργού και την προετοιμασία για την ανάπτυξη των νέων μεγάλων μετώπων στο κέντρο της Αθήνας που θα επαναφέρουν μετά από 20 χρόνια τις λαμαρίνες και τις περιφράξεις σε κεντρικά σημεία της πόλης.

Με τη γραμμή 4 που θα ενώσει το Αλσος Βεΐκου στο Γαλάτσι με το Γουδί, η οποία βρίσκεται στο σημείο εκκίνησης, αλλά με μεγάλο αγκάθι την εγκατάσταση εργοταξίου στα Εξάρχεια, τις επεκτάσεις του μετρό στον Πειραιά, που παραδίδονται εντός του φθινοπώρου, και την επανεκκίνηση των κατασκευαστικών εργασιών στη Θεσσαλονίκη, η Αττικό Μετρό σφραγίζει ένα δαιδαλώδες πρόγραμμα ανάπτυξης του υπόγειου σιδηρόδρομου που θα αλλάξει δραστικά τον κυκλοφοριακό χάρτη τα επόμενα χρόνια.

Η «μαμούθ» γραμμή 4

Οι πρόσφατες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις στο Κολωνάκι για την κατασκευή της γραμμής 4 είναι η αρχή μιας μεγάλης διαδρομής που εκτιμάται ότι θα χρειαστεί τουλάχιστον δέκα χρόνια εντατικών κατασκευαστικών εργασιών για να φτάσει στο σημείο που οι Κολωνακιώτες και οι κάτοικοι των Εξαρχείων, κατά αλληλουχία, θα νιώσουν ικανοποίηση από το αποτέλεσμα ενός μεγάλου έργου υποδομής, όπως είναι οι επεκτάσεις του μετρό. Μέχρι τότε θα χρειαστεί να εξοπλιστούν και οι μεν και οι δε με υπομονή και ψυχραιμία.

Η όχληση είναι δεδομένη, ωστόσο επιχειρείται να γίνει με τη λιγότερη αναστάτωση. Ηδη από τα τέλη Ιουλίου έχει ξεκινήσει σειρά κυκλοφοριακών παρεμβάσεων για να διευκολυνθούν οι μετακινήσεις των δικτύων κοινής ωφέλειας. Μέχρι και τις 22 Αυγούστου προβλέπονται διακοπές κυκλοφορίας των οχημάτων στην αριστερή λωρίδα της οδού Κανάρη, από το ύψος του πεζόδρομου Μηλιώνη έως το ύψος της Πλατείας Φιλικής Εταιρίας (θα λειτουργεί μόνο η δεξιά λωρίδα πλάτους 4 μέτρων). Αντίστοιχα, στο ρεύμα κυκλοφορίας της Πατριάρχου Ιωακείμ, από την οδό Σκουφά έως την οδό Κανάρη, η κίνηση των οχημάτων θα γίνεται επίσης μέσω μιας λωρίδας κυκλοφορίας πλάτους 4,50 μέτρων.

«Οι απαγορεύσεις αυτές θα είναι συχνές το επόμενο διάστημα και θα γίνονται εκ περιτροπής», λέει αρμόδια πηγή που έχει γνώση όλου του σχεδιασμού των πρόδρομων εργασιών της γραμμής 4 και περιγράφει το περίπλοκο κουβάρι των συναρμοδιοτήτων φορέων και οργανισμών που καλούνται να συνεργαστούν και να συντονιστούν για τις μετακινήσεις των δικτύων ηλεκτρισμού, τηλεπικοινωνιών, ύδρευσης, φυσικού αερίου. Πρόκειται για τα έργα που θα προπορευτούν της κύριας εργολαβίας και θα γίνουν ώστε να «καθαρίσουν» το δίκτυο από όλα τα αρχαιολογικά ευρήματα και ταυτόχρονα να προχωρήσουν οι μετακινήσεις των δικτύων κοινής ωφέλειας ώστε ο εργολάβος του έργου (κοινοπραξία ΑΒΑΞ – Chella – Alstom) να μπορέσει να ξεκινήσει απερίσπαστος από το 2023 την κατασκευή της γραμμής, από το Αλσος Βεΐκου ως το Γουδί.

Αν δεν υπάρξουν σοβαρές εμπλοκές και καθυστερήσεις, υπολογίζεται ότι σε ένα χρόνο οι μετακινήσεις των δικτύων θα έχουν ολοκληρωθεί, ενώ συνολικά η διάρκεια των πρόδρομων εργασιών με τις αρχαιολογικές έρευνες τοποθετείται ως το 2024.
Αυτό, όπως εξηγούν παράγοντες του έργου, δεν σημαίνει ότι μέχρι τότε δεν θα εκτελείται έργο από τον κύριο ανάδοχο. Οσα τμήματα τελειώνουν θα παραδίδονται στον κύριο εργολάβο της γραμμής 4. Υπολογίζεται ότι σε ένα τρίμηνο θα έχουν ολοκληρωθεί όλες οι μετακινήσεις των δικτύων κοινής ωφέλειας στο Κολωνάκι ώστε να μείνει ως μοναδική όχληση το κλείσιμο της Πλατείας Κολωνακίου πάνω στην οποία θα κατασκευαστούν και οι δύο είσοδοι-έξοδοι του σταθμού. Αττικό Μετρό και εργολάβος επιδιώκουν να αξιοποιήσουν τη θερινή ραστώνη και να προχωρήσουν γρήγορα τα έργα ώστε να μην υπάρξουν μεγάλες διακοπές κυκλοφορίας που θα κλιμάκωναν τις αντιδράσεις. «Υπάρχει αυξημένη πίεση να προχωρήσουμε γρήγορα τα έργα», λέει στέλεχος της ΕΡΕΤΒΟ που είναι ο φορέας υλοποίησης των πρόδρομων εργασιών της γραμμής 4, επισημαίνοντας ότι η σύμβαση υπογράφτηκε με καθυστέρηση την άνοιξη του 2021, με αποτέλεσμα να συμπέσει σχεδόν με εκείνη της σύμβασης του κυρίως έργου.

Στα Εξάρχεια επιστρατεύτηκαν drones

Πλέον είναι σαφές ότι έχει χαθεί πολύτιμος χρόνος και αυτό απαιτεί να δουλέψουν στο φουλ οι μηχανές όλο τον Αύγουστο και τους επόμενους μήνες για να αναπληρωθούν τα κρίσιμα κενά. Τα μέτωπα των εργασιών του έργου έχουν ανοίξει σε όλους τους σταθμούς, με εξαίρεση τα Εξάρχεια και τον Ευαγγελισμό, θέσεις στις οποίες ο ανάδοχος δεν έχει εγκατασταθεί για διαφορετικούς λόγους.

«Στα Εξάρχεια πήγαμε δυο-τρεις φορές αλλά φύγαμε άπρακτοι λόγω αντιδράσεων», αναφέρει το ίδιο στέλεχος της τεχνικής εταιρείας και αποκαλύπτει ότι για να βρεθεί λύση χρειάστηκε να επιστρατευτούν drones για να γίνει τοπογραφική αποτύπωση του χώρου! Παρά την ειλημμένη πολιτική απόφαση ο σταθμός των Εξαρχείων να μην εμποδιστεί, εντούτοις μέχρι στιγμής η κυβέρνηση ακολουθεί ήπιους τόνους στην εγκατάσταση του εργοταξίου στην περιοχή. Είναι κοινώς αποδεκτό άλλωστε ότι το επόμενο βήμα δεν θα μπορούσε να γίνει δίχως την παρουσία αστυνομικών δυνάμεων.

Το πώς θα ζυγίσει την κατάσταση η κυβέρνηση και το αρμόδιο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών είναι δύσκολο να προβλεφθεί, εκείνο πάντως που μπορεί να πει κανείς με βεβαιότητα είναι ότι ο χρόνος πιέζει. Ανοιχτό παραμένει και το θέμα στον Ευαγγελισμό, καθώς η κατάληψη του χώρου στο πάρκο Ριζάρη έχει σταματήσει λόγω αντιδράσεων του Ιδρύματος Πατέρα. Με δωρεά του προ δεκαετίας έγινε η ανάπλαση του μικρού άλσους, που τώρα για τις ανάγκες του έργου θα πρέπει να στερηθεί τμήμα του πρασίνου. Λόγω των αντιδράσεων οι εργασίες έχουν σταματήσει στην περίφραξη του χώρου.

Σε ό,τι αφορά τα δύο άκρα της νέας γραμμής που θα αποτελέσουν και τα σημεία εισόδου του μετροπόντικα, η Κατεχάκη είναι ένα ήδη έτοιμο εργοτάξιο και παραδομένο στον κύριο ανάδοχο του έργου, ενώ ως το τέλος Σεπτεμβρίου εκτιμάται ότι θα έχει παραδοθεί ο αντίστοιχος εργοταξιακός χώρος και στη Βεΐκου στο Γαλάτσι.

Μετρό Θεσσαλονίκης

Εναν χρόνο διήρκεσαν οι εργασίες απόσπασης των αρχαιοτήτων στον σταθμό της Βενιζέλου, σφραγίζοντας πριν από λίγες ημέρες το τέλος μιας πολύχρονης διελκυστίνδας για την τύχη των σπουδαίων ευρημάτων της ελληνιστικής βυζαντινής και ρωμαϊκής Θεσσαλονίκης που διατρέχουν το πέρασμα 17 αιώνων.
Τη σκυτάλη παίρνουν πλέον οι αρχαιολογικές ανασκαφές στη νότια και βόρεια είσοδο του σταθμού και στον σταθμό στην Αγία Σοφία όπου εκτελείται μία συμπληρωματική ανασκαφή.

Από την 1η Αυγούστου εντατικοποιήθηκαν και οι εργασίες για την κατασκευή του σταθμού, που αποτελεί και το σήμα επανεκκίνησης του μετρό της Θεσσαλονίκης μετά τους υποτονικούς ρυθμούς ανάπτυξης των τελευταίων μηνών. Από τη μια οι οικονομικές δυσκολίες του αναδόχου που σταδιακά ξεπερνιούνται, από την άλλη οι αβεβαιότητες που γέννησαν οι προσφυγές στο ΣτΕ και ο πόλεμος με τα αρχαία, το μετρό Θεσσαλονίκης πάτησε ένα μεγάλο φρένο. Στόχος, όπως αναφέρει στο «business stories» ο πρόεδρος της Αττικό Μετρό Νίκος Ταχιάος, είναι μέχρι τις αρχές του 2023 να έχει κατασκευαστεί η αποβάθρα του σταθμού, που αποτελεί και τη βάση για να πραγματοποιηθούν οι δοκιμές των τρένων, τονίζοντας ότι σε αυτό το στάδιο τίποτα δεν είναι πιο κρίσιμο στον χρόνο από τη Βενιζέλου, για την οποία χάθηκαν δέκα ολόκληρα χρόνια!

Τέλη Αυγούστου με αρχές Σεπτεμβρίου προβλέπεται να κατασκευαστεί και ο δεύτερος υπόγειος όροφος του σταθμού, εκεί όπου ουσιαστικά θα καταβαίνει το επιβατικό κοινό για να επιβιβαστεί στους συρμούς του τρένου! Η επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων στη Βενιζέλου, που είναι ο επόμενος στόχος, προβλέπεται να ξεκινήσει μόλις ολοκληρωθεί η πλάκα του σταθμού στον πρώτο υπόγειο όροφο (-1), κάτι το οποίο τοποθετείται αρχές Μαρτίου του 2023. Ηδη, σύμφωνα με τον κ. Ταχιάο, οι εργασίες κατασκευής του σταθμού έχουν ξεκινήσει σε όσα κομμάτια παρέδιδε η Αρχαιολογική Υπηρεσία (π.χ. τοποθέτηση αντηρίδων σε διαφραγματικούς τοίχους) που πλέον επιταχύνονται. Παρά το γεγονός ότι οι καθυστερήσεις στοιχειώνουν κάθε ρεαλιστικό χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης για το μετρό, ο κ. Ταχιάος υποστηρίζει ότι είναι εφικτός ο στόχος για λειτουργική παράδοση της κύριας γραμμής του μετρό τέλη του 2023.

Πρόσφατα, μάλιστα, η Αττικό Μετρό ενέκρινε και τυπικά την παράταση του έργου, από τον Απρίλιο του 2023, που ήταν ο αρχικός σχεδιασμός, για τα τέλη Δεκεμβρίου του 2023. Την ίδια στιγμή ο ανάδοχος του έργου (κοινοπραξία Ακτωρ – Webuild – Hitachi Rail) συνεχίζει την πολιτική της διεκδίκησης αποζημιώσεων και θετικών ζημιών εξαιτίας των μεγάλων καθυστερήσεων του έργου, για το οποίο έχει ήδη λάβει 8 εκατ. ευρώ και περίπου άλλα τόσα για τις επεκτάσεις προς Καλαμαριά (σ.σ.: κατασκευάζονται από την ΑΚΤΩΡ ως ξεχωριστή σύμβαση και θα παραδοθούν έξι μήνες μετά την παράδοση της κύριας γραμμής).

Μέχρι σήμερα, για την Καλαμαριά ο ανάδοχος έχει υποβάλει συνολικά 9 αιτήματα αποζημιώσεων προς την Αττικό Μετρό, τα οποία ξεκινούν από τον Ιούλιο του 2019 και καταλήγουν την άνοιξη του 2022. To ένατο μάλιστα από αυτά υποβλήθηκε στα τέλη Ιουλίου (αφορά την περίοδο από αρχές Φεβρουαρίου έως Απρίλιο του 2022) και είναι συνολικού ύψους 1,5 εκατ. ευρώ. Από αυτά, ο εργολάβος θα εισπράξει 1,2 εκατ., αλλά το ταμείο των αποζημιώσεων συνεχίζεται.

Από τον περασμένο Μάιο, η κοινοπραξία του έργου, η οποία πρόσφατα απέλυσε 24 άτομα και 3 αρχαιολόγους, έχει ενημερώσει με επιστολή της την Αττικό Μετρό για τις μεγάλες δυσκολίες και τις σημαντικές ελλείψεις πρώτων υλών στη διεθνή εφοδιαστική αλυσίδα, το αυξημένο ενεργειακό κόστος και κόστος πρώτων υλών που δημιουργούν νέα δεδομένα για το έργο.
Οι μεγάλες αυξήσεις στα καύσιμα και σε άλλα υλικά (π.χ. γρανίτης) καθώς και οι καθυστερήσεις στην παράδοση υλικών (καλώδια, πίνακες χαμηλής τάσης κ.ά.) εγείρουν απαιτήσεις και προεξοφλούν νέο γύρο αποζημιώσεων.

Τελειώνει το σίριαλ με τους τρεις σταθμούς του Πειραιά

«Επόμενη στάση, Μανιάτικα, Πειραιάς, Δημοτικό Θέατρο». Οι τρεις τελευταίοι σταθμοί των επεκτάσεων του μετρό στον Πειραιά θα σφραγίσουν, εκτός απροόπτου, μέσα στο φθινόπωρο τον γολγοθά της κατασκευής του μετρό, η σύμβαση του οποίου υπογράφτηκε το 2012 με την κοινοπραξία ΑΒΑΞ – Chella – Alstom. Οι συρμοί όμως των συνολικά έξι σταθμών άργησαν πολύ να βρουν τον προορισμό τους λόγω σωρείας εμποδίων, απροόπτων και ελλείψεων. Πριν από δύο χρόνια παραδόθηκε τμηματικά το έργο, δίνοντας στην κυκλοφορία τους τρεις πρώτους σταθμούς: Αγία Βαρβάρα, Κορυδαλλός, Νίκαια. Ομως η παράδοση των τελευταίων τριών σταθμών προσέκρουσε στο «βραχυκύκλωμα» των ραδιοεπικοινωνιών, με αποτέλεσμα, παρά τον αρχικό σχεδιασμό, οι τρεις εναπομείναντες σταθμοί να παραδοθούν μέσα στο καλοκαίρι και το χρονοδιάγραμμα να γίνει ξανά λάστιχο.

Επικαλούμενος προβλήματα με τη ραδιοκάλυψη εντός των σηράγγων και δυσλειτουργίες στην προμήθεια του τηλεπικοινωνιακού συστήματος, ο ανάδοχος έχει ανανεώσει το ραντεβού με το επιβατικό κοινό για τον Σεπτέμβριο. Ενα χρονοδιάγραμμα που από πολλούς αμφισβητείται εξαιτίας του χρόνου και των δοκιμών που απαιτούνται. Σε κάθε περίπτωση, από την Αττικό Μετρό δηλώνουν αισιόδοξοι ότι δεν θα υπάρξουν μεγάλες αποκλίσεις και ότι έχουν ήδη ξεκινήσει τα δοκιμαστικά δρομολόγια που θα ενώσουν σύντομα το λιμάνι του Πειραιά με το αεροδρόμιο.

Οι τρεις νέοι σταθμοί αναμένεται να αλλάξουν τα κυκλοφοριακά δεδομένα της πόλης. Ο σταθμός Μανιάτικα βρίσκεται σε μια ιδιαίτερα πυκνοκατοικημένη περιοχή, πλησίον του Κερατσινίου. Αντίστοιχα, ο σταθμός Πειραιά βρίσκεται σχεδόν κάτω από τον σημερινό σταθμό της γραμμής 1 (Πειραιάς – Κηφισιά) και θα γίνει ο μεγαλύτερος συγκοινωνιακός κόμβος της Αττικής, διαθέτοντας 2 σταθμούς μετρό, λιμάνι, προαστιακό, λεωφορεία, τρόλεϊ, τραμ. Ο σταθμός Δημοτικό Θέατρο είναι ο νέος τερματικός σταθμός της γραμμής 3. Βρίσκεται απέναντι από το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά και το δημαρχείο. Εξυπηρετεί σχεδόν το σύνολο της πόλης του Πειραιά και ιδιαίτερα την εμπορική ζώνη μέχρι τη Γρηγορίου Λαμπράκη και το Πασαλιμάνι. Θα συνδέεται επίσης με τη στάση τραμ και πολλές λεωφορειακές γραμμές και γραμμές τρόλεϊ.

Με την έναρξη λειτουργίας των 3 νέων σταθμών αναμένεται να διακοπούν αρκετές λεωφορειακές γραμμές σύνδεσης με τους Δήμους Νίκαιας και Κορυδαλλού, οι οποίες, όπως έγινε και σε άλλες επεκτάσεις, θα μετατραπούν σε διαδημοτικές και τροφοδοτικές προς τους σταθμούς μετρό που εξυπηρετούν την περιοχή.

Διαβάστε ακόμη:

Ψηφιακοί «στρατοί» άρπαξαν 2 δισ. δολάρια από κρυπτο-πορτοφόλια (pics)

Airbnb: Δεκαπενταύγουστος με πληρότητες στο 100% (πίνακες)

Ιαπωνία: Αύξηση 2,2% του ΑΕΠ το δεύτερο τρίμηνο