Σε καταλύτη επιτάχυνσης των επενδύσεων στη χώρα εξελίσσεται η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΑΤΕ), αποτελώντας σήμερα αφενός τον βασικότερο πόλο δημιουργίας του οικοσυστήματος funds επιχειρηματικών συμμετοχών, αφετέρου πύλη εισόδου ξένων θεσμικών κεφαλαίων σε ελληνικές επιχειρήσεις. Σε αυτά καίριο ρόλο παίζουν η χρηματοδοτική δύναμη πυρός της, ύψους 2,1 δισ. ευρώ, που υποστηρίζει σοβαρές προσπάθειες ελληνικών funds, η άρτια οργάνωση και οι σημαντικές συμφωνίες με αντίστοιχους διεθνείς οργανισμούς, συμπεριλαμβανομένων της στρατηγικής συμφωνίας συνεπενδύσεων 400 εκατ. ευρώ με τη Mubadala επί ελληνικού εδάφους και της δέσμευσης του -επίσης- κρατικού ταμείου επιχειρηματικών συμμετοχών του Αμπού Ντάμπι ADQ για επενδύσεις 4 δισ. ευρώ στην ελληνική οικονομία. Στο πλαίσιο του τελευταίου εξάλλου είναι υπό διαπραγμάτευση, σύμφωνα με πληροφορίες, η πιθανότητα εξαγοράς της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακής μέσω του θυγατρικού ταμείου Masdar, σε ένα από τα δυνητικά μεγαλύτερα deals για τα ελληνικά δεδομένα.
Σήμερα οι δεσμεύσεις πόρων από την ΕΑΤΕ για την ενίσχυση εγχώριων ή ξένων funds που επενδύουν σε ελληνικά επιχειρηματικά σχήματα έχουν ανέλθει περίπου στα 550 εκατ. ευρώ.
Για την ακρίβεια, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία ήταν 533 εκατ. ευρώ ως το τέλος του 2023. Πρόκειται για πόρους που ενισχύουν σήμερα τα υπό διαχείριση κεφάλαια 22 επενδυτικών ταμείων, συνολικού ύψους 1,32 δισ. ευρώ. Εξ αυτών τα 533 εκατ. ευρώ προήλθαν από την ΕΑΤΕ και τα υπόλοιπα 787 εκατ. ευρώ από ιδιώτες επενδυτές. Με τη σειρά τους, αυτά τα 22 funds έχουν προχωρήσει ήδη σε 93 επενδύσεις που αφορούν όλα τα μεγέθη και τα στάδια της επιχειρηματικότητας: από το λεγόμενο pre seed μιας startup ως την εξαγορά εδραιωμένων επιχειρήσεων.
Μεταξύ των τελευταίων μεγάλων funds όπου η ΕΑΤΕ εισήλθε ήταν το δεύτερο της Southbridge συνολικού ύψους 190 εκατ. ευρώ, το δεύτερο της DECA Investments, ύψους 220 εκατ. ευρώ, καθώς και το Halcyon με διαχειρίστρια την κυρία Ελένη Μπαθιανάκη που έχει κάνει πρώτο κλείσιμο στα 140 εκατ. ευρώ.
«Σκοπός μας είναι να ενισχύσουμε το οικοσύστημα κεφαλαίων επιχειρηματικών συμμετοχών στην Ελλάδα, δηλαδή των επενδυτικών funds που ιδρύονται, τα venture capital funds, τα private equity funds, για να υποστηρίξουν επενδύοντας στην καινοτομία, στην τεχνολογία και σε δυναμικά αναπτυσσόμενες μικρομεσαίες και μεσαίες επιχειρήσεις της πατρίδας μας σε όλους τους τομείς ώστε να αναδείξουν στην ουσία τη δυναμική της ελληνικής οικονομίας και το ελληνικό ταλέντο – είτε είναι το νεοφυές, είτε το επιχειρηματικό», λέει ο πρόεδρος της ΕΑΤΕ δρ Χάρης Λαμπρόπουλος.
Οπως σημειώνει ο ίδιος, από την αρχή της χρονιάς άλλα δύο νέα επενδυτικά ταμεία έλαβαν χρηματοδότηση από την Αναπτυξιακή Τράπεζα Επενδύσεων, ενώ ως το τέλος Ιουνίου περίπου θα έχουν προστεθεί περίπου άλλα έξι. Μεταξύ αυτών και το δεύτερο ταμείο που ετοιμάζει η EOS Capital με διαχειριστή τον κ. Απόστολο Ταμβακάκη, συνολικού ύψους 250 εκατ. ευρώ. Με άλλα λόγια, ο συνολικός αριθμός των funds αναμένεται να φτάσει τα 30 και τα συνολικά κινητοποιούμενα κεφάλαια θα ανέλθουν σε 1,8 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 800 εκατ. ευρώ θα προέλθουν από την ΕΑΤΕ και το υπόλοιπο 1 δισ. ευρώ από ιδιώτες επενδυτές (άλλα funds, εφοπλιστές, επιχειρηματίες κ.λπ.).
«Το σημαντικότερο ίσως στοιχείο για τον ρόλο όλων αυτών των επενδυτικών ταμείων είναι ότι στην κυριολεξία μπαίνουν και “σκάβουν” στην πραγματική οικονομία. Δεν επενδύουν στην πρώτη εταιρεία που θα τους χτυπήσει την πόρτα. Συνήθως για μια επένδυση έχει προηγηθεί τουλάχιστον η εξέταση 20 διαφορετικών εταιρειών. Και πάνω σε αυτό αργότερα οικοδομείται μία άλλη δυναμική», λέει ο κ. Λαμπρόπουλος. «Επίσης, εξαιρετικά σημαντικό είναι πλέον πως όχι μόνο αυξάνονται οι ιδιώτες επενδυτές που θα στηρίξουν τα funds, αλλά ότι επιβεβαιώνουν πλέον την εμπιστοσύνη τους συμμετέχοντας στα δεύτερα ή τρίτα funds που σχηματίζουν πλέον οι εταιρείες διαχείρισης κεφαλαίων. Ακόμη, ότι τα νέα funds είναι μεγαλύτερα, άρα εκ των πραγμάτων έχουν τη δυνατότητα για ακόμα μεγαλύτερες επενδύσεις. Οπότε πλέον αναβαθμίζεται το πράγμα και μπορούμε να βλέπουμε και μεγαλύτερα deals», προσθέτει.
Σημειωτέον πως τα funds που έχουν δημιουργηθεί μέχρι σήμερα (Innovate Now, Green Greek Fund, Accelerate TT, Made in Greece, Q-Equity κ.ά.), σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΑΤΕ, είχαν επενδύσει μέχρι το τέλος του 2023 σε ελληνικές και ξένες επιχειρήσεις περίπου 255 εκατ. ευρώ. Οι ξένες επιχειρήσεις, ωστόσο, συνήθως έχουν κάποια σχέση με την Ελλάδα, έχοντας κάποιου είδους δραστηριότητα στη χώρα μας (π.χ. ένα technology hub).
Τα νέα funds
Συνολικά μέσα στη διετία του 2024-2025, η διοίκηση της ΕΑΤΕ θέλει να διπλασιάσει το αποτύπωμά της στην αγορά των επενδυτικών κεφαλαίων. Αν συμβεί αυτό, τότε οι επενδύσεις της θα ανέλθουν σε περισσότερο από 1 δισ. ευρώ, ενώ θα έχουν κινητοποιήσει (μοχλεύσει) περισσότερο από 1,5 δισ. ευρώ ιδιωτικών κεφαλαίων.
«Εκτιμώ ότι ως το τέλος της χρονιάς θα έχουν ενταχθεί τουλάχιστον 35 funds, στα οποία θα ενταχθούν και μεγάλα scale ups, οπότε πλέον το σκηνικό θα είναι διαφορετικό. Πιθανόν στις αρχές του 2025 να μπορούμε να πούμε ότι τα συνολικά κινητοποιούμενα κεφάλαια για επενδύσεις σε ελληνικές επιχειρήσεις θα ξεπεράσουν τα 2 δισ. ευρώ», λέει ο κ. Λαμπρόπουλος.
Παρά τα εντυπωσιακά μεγέθη, πρέπει να αναφερθεί ότι η ΕΑΤΕ έχει στη διάθεσή της μέχρι σήμερα 2,1 δισ. ευρώ. Επομένως, έχει μεγάλα περιθώρια για τη σύσταση νέων επενδυτικών ταμείων. Προς την κατεύθυνση αυτή θα συμβάλει το γεγονός ότι τόσο το ελληνικό οικοσύστημα νεοφυών επιχειρήσεων όσο και η σχετικά νεοσυσταθείσα στην Ελλάδα αγορά των private equities ζητούν περισσότερα κεφάλαια. Μάλιστα τα τελευταία στοχεύουν σε πολύ μεγαλύτερες επιχειρήσεις απ’ ό,τι τα venture capital funds, οι οποίες συνήθως σηκώνουν πολύ μεγαλύτερου ύψους επενδύσεις. Ετσι, το μέγεθος των επενδυτικών ταμείων όπου θα επενδύει η ΕΑΤΕ από εδώ και στο εξής μεγαλώνει.
«Παράθυρο» στην ελληνική αγορά για τους ξένους
Παράλληλα, η ΕΑΤΕ διεκδικεί πλέον μεγαλύτερο ρόλο στην προσέλκυση ξένων κεφαλαίων στο ελληνικό επιχειρείν, συμμετέχοντας αφενός στον μηχανισμό «Skale Up Europe Initiative» με ευρωπαϊκούς ομοειδείς κολοσσούς, όπως είναι η γαλλική Bpifrance, η γερμανική KfW Capital, η φινλανδική Tesi, η AOF από τη Δανία και η ιταλική CDP. Στο πλαίσιο αυτό, ήδη έχει δεσμεύσει 20 εκατ. ευρώ για το ευρωπαϊκό VC Jolt Capital, το οποίο όμως βάσει της συμμετοχής της ΕΑΤΕ υποχρεούται να αναζητήσει επενδύσεις στην ελληνική αγορά.
«Προ τριετίας περίπου βγάλαμε δύο μότο, τα οποία υπηρετούμε με απόλυτη συνέπεια και σεβασμό: να επενδύουμε για την ανάπτυξη και να χρηματοδοτούμε την καινοτομία σε όλα τα επίπεδα. Κι αυτό που έχουμε καταφέρει σε αυτά τα περίπου τέσσερα χρόνια ύπαρξης είναι να γίνουμε ο καταλύτης για το οικοσύστημα κεφαλαίων επιχειρηματικών συμμετοχών και να αποτελέσουμε ενεργητικό παράγοντα για μεγαλύτερες, καλύτερες και στοχευμένες επενδύσεις. Αυτό θεωρώ το πετύχαμε, οπότε τώρα είναι η σειρά μας να κάνουμε “scale up” και να πάμε σε άλλο επίπεδο. Με τα κεφάλαια που έχουμε, ίσως προσελκύοντας και κάποια ακόμη, να προσελκύσουμε τους ξένους θεσμικούς να μπουν πιο δυνατά στο κομμάτι αυτού του είδους των επενδύσεων», λέει ο κ. Λαμπρόπουλος, ο οποίος ως επιστέγασμα των επιτυχιών της ΕΑΤΕ έλαβε μία θέση στο Δ.Σ. της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (EIB), καθώς και στο 7μελές Εκτελεστικό Συμβούλιο του Ευρωπαϊκού Επενδυτικού Fund (EIF).
Οι πρώτες μεγάλες επενδύσεις των Αράβων
Το πρώτο μεγάλο τεστ προς αυτή την κατεύθυνση είναι η εμβάθυνση της στρατηγικής συνεργασίας με τους Αραβες της Mubadala, αλλά και η υλοποίηση των μεγάλων δεσμεύσεων της ADQ για επενδύσεις 4 δισ στην ελληνική οικονομία.
Σε ό,τι αφορά το τελευταίο, μάλιστα, πληροφορίες αναφέρουν ότι είναι προ των πυλών η πρώτη μεγάλη επένδυσή του στην Ελλάδα. Αυτή όπως φαίνεται θα γίνει μέσω του θυγατρικού κρατικού ταμείου των ΗΑΕ που εξειδικεύεται σε επενδύσεις στις ΑΠΕ, το Masdar, και αφορά στην εξαγορά της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή. Ενα εγχείρημα που, εφόσον οι διαπραγματεύσεις ολοκληρωθούν με επιτυχία, θα οδηγήσει τελικά σε ένα από τα μεγαλύτερα deals στο ελληνικό επιχειρείν, με δεδομένο ότι η εισηγμένη στο Χ.Α. εταιρεία διαθέτει σήμερα μια κεφαλαιοποίηση 2,1 δισ ευρώ. Επίσης θα επιβεβαιώσει την επιτυχία της προσέγγισης Ελλάδας και ΗΑΕ ώστε να δημιουργηθεί και να δοκιμαστεί πρώτα μια πλατφόρμα συνεργασίας και συνεπενδύσεων όπως αυτή των ΕΑΤΕ και Mubadala έως ότου δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για την υλοποίηση μεγάλων projects και επενδυτικών κινήσεων, όπως αυτή που φαίνεται ότι θα γίνει μέσω της Masdar (σ.σ.: η Mubadala είναι στο μετοχολόγιό της). Σημειωτέον πως η Masdar έχει υπογράψει επίσης τη δεσμευτική συμφωνία με την ελληνική κυβέρνηση για τη χρηματοδότηση και υλοποίηση του έργου μετατροπής του Πόρου σε «GR-eco Island». Ενα project το οποίο είχε ήδη ανακοινωθεί τον περασμένο Δεκέμβριο στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (COP28) στο Ντουμπάι.
Ισχυροποίηση θέσης
Συνολικά, πάντως, πρόθεση των κρατικών ταμείων του Αμπού Ντάμπι είναι η ισχυροποίηση της θέσης των ΗΑΕ στην ελληνική οικονομία μέσω συμμετοχών τους σε ελληνικές εταιρείες ή και private equity funds. Κάτι εξάλλου που εκφράστηκε στις αρχές του μήνα όταν παρουσία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και του υπουργού Βιομηχανίας και Προηγμένης Τεχνολογίας των ΗΑΕ Σουλτάν μπιν Αχμέντ αλ Τζαμπέρ υπεγράφη μεταξύ του προέδρου της ΕΑΤΕ δρος Χάρη Λαμπρόπουλου, της διευθύνουσας συμβούλου Αντιγόνης Λυμπεροπούλου και του επικεφαλής της Mubadala Χαλίντ αλ Σαμλάν η ανανέωση της στρατηγικής συμφωνίας για συνολικές συνεπενδύσεις των δύο οργανισμών ύψους 400 εκατ. ευρώ (συνεισφέροντας από 200 εκατ. ο καθένας) σε ελληνικά funds που με τη σειρά τους επενδύουν στο ελληνικό επιχειρείν. Στο πλαίσιο της συγκεκριμένης συμφωνίας η Mubadala ήδη έχει προχωρήσει σε τρεις επενδύσεις δεσμεύοντας περίπου 60 εκατ. ευρώ, ενώ σε προχωρημένο στάδιο βρίσκεται η εξέταση τουλάχιστον άλλων τριών περιπτώσεων που βρίσκονται στο pipeline.
Η πρώτη επένδυσή της ήταν στη Venture Friends, δηλαδή στο τρίτο fund της γνωστής Venture Capital Firm των Απόστολου Αποστολάκη και Γιώργου Δημόπουλου. Η δεύτερη αφορούσε το European Sustainable Investment Fund (EuSIF) της Sirec Energy των Διονύση Αλυσανδράτου, Ευάγγελου Μπάρδη και Λεωνίδα Βέργου που επενδύει αποκλειστικά στην Ελλάδα σε έργα ενεργειακής εξοικονόμησης, παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές και σε έργα κυκλικής οικονομίας. Η τρίτη επένδυση ήταν στο νέο fund της DECA, Diorama II, σε κοινή συμμετοχή με την ΕΑΤΕ, στο πλαίσιο της αναθεωρημένης συμφωνίας συνεπενδύσεων.
Σημειώνεται πως η πιο γνωστή επένδυση της Mubadala (που σήμερα διαχειρίζεται περί τα 290 δισ. δολάρια) στην Ελλάδα, που όμως είχε γίνει παλαιότερα, εκτός της συμφωνίας με την ΕΑΤΕ, αφορούσε το νέο σχήμα που συγκροτήθηκε μετά την εξυγίανση και συνένωση των Σελόντα, Νηρέας, Ανδρομέδα κ.ο.κ. στο νέο σχήμα της Avramar – που ωστόσο αντιμετωπίζει τα γνωστά προβλήματα.
Διαβάστε ακόμη
Πρεσβυωπία: Με πόσα δισ. δολ. επιβαρύνει κάθε χρόνο την παγκόσμια οικονομία (tweet)
Τα μέτρα που προσγειώνουν ενοίκια και τιμές στα σπίτια
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ