Να ολοκληρωθεί η καταγραφή της δημόσιας περιουσίας επιχειρεί η Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας, έργο που ανέλαβε το 2011 , ενώ το 2012 της ανατέθηκε η αρμοδιότητα καταγραφής όλης της ακίνητης περιουσίας, όλων των δημόσιων φορέων, σε ένα ενιαίο μητρώο. Πρόκειται για το Μητρώο Ακίνητης Περιουσίας Δημοσίου, που θα περιλαμβάνει την περιουσία από ΝΠΔΔ, Δημόσιες επιχειρήσεις και οργανισμούς Υπουργεία και εποπτευόμενους φορείς Οργανισμούς και Επιχειρήσεις, που το σύνολο του μετοχικού τους κεφαλαίου ανήκει στο δημόσιο.
Το Μητρώο είναι μία ψηφιακή καταγραφή, που εκτός από τα περιγραφικά στοιχεία των ακινήτων, θα περιλαμβάνει και γεωφορικά στοιχεία, θα συνδέεται με εφαρμογή GPS και θα δίνει τη δυνατότητα γεωεντοπισμού των ακινήτων που έχουν εισαχθεί στο Μητρώο.
Ήδη στη βάση του έχουν καταχωρηθεί 72.000 τίτλοι, όμως για τους περισσότερους από αυτούς υπάρχουν μόνο «περιγραφικές αναφορές».
«Βρισκόμαστε στη διαδικασία να ποσοτικοποιήσουμε αυτές τις περιγραφικές αναφορές» εξήγησε η Χριστίνα Χρυσοπούλου, προϊστάμενη του αυτοτελούς τμήματος Μητρώου Ακίνητης Περιουσίας της Γεν. Γραμματείας Δημόσιας Περιουσίας, μιλώντας στο Hellenic Public Property Conference, «γιατί μόνο έτσι μπορούμε να μετρήσουμε, να εκτιμήσουμε και να αξιοποιήσουμε τα ακίνητα. Έτσι θα μπορούμε να δούμε αν κάποια μπορούν να εξυπηρετήσουν κοινωνικούς σκοπούς, να εισηγηθούμε πιθανές αλλαγές χρήσης, να διαπιστώσουμε την κατάσταση στην οποία βρίσκονται και αν χρειάζονται παρεμβάσεις.»
Σύγχρονο Μητρώο με παλιά στοιχεία
«Η πλατφόρμα του Μητρώου διαλειτουργεί με το Κτηματολόγιο σε διαρκή βάση και παίρνει στοιχεία από εκεί» προσέθεσε. «Επίσης διαλειτουργεί με όλους τους δημόσιους φορείς είτε μέσω ψηφιακών συστημάτων που τηρούν στις βάσεις τους, είτε μέσω κωδικών χρήστη που δίνονται σε κάθε υπουργείο και δημόσιο φορέα.
Από το φθινόπωρο του 2023 έχουμε εντατικοποιήσει τις διαδικασίες για την επικαιροποίηση των ακινήτων που βρίσκονται στο Μητρώο.
Έχουμε διαμορφώσει ένα δίκτυο επικοινωνίας με όλους τους φορείς που κατέχουν ακίνητα, έχουν οριστεί ένας-δύο εκπρόσωποι σε κάθε υπουργείο και σε τακτική μηνιαία βάση πραγματοποιούνται τηλεδιασκέψεις για την επικαιροποίηση των στοιχείων και της ίδιας της πλατφόρμας.»
Οι προσπάθειες αυτές “σκοντάφτουν” σε αντικειμενικές δυσκολίες, όπως τις χρόνιες παθογένειες του δημοσίου, τις αλληλοκαλύψεις αρμοδιοτήτων που σχετίζονται με το θεσμικό πλαίσιο της δημ. περιουσίας, την υποστελέχωση των υπηρεσιών, το Κτηματολόγιο που παραμένει εν εξελίξει και αναδεικνύει νομικά προβλήματα και πλήθος καταπατήσεων. Επίσης, η πλατφόρμα του Μητρώου δεν έχει ακόμα συνδεθεί με δύο από τους μεγαλύτερους κατόχους δημόσιας περιουσίας: τις δύο θυγατρικές του Υπερταμείου, ΕΤΑΔ και ΓΑΙΑΟΣΕ.
Σε ερώτηση για το αν και πότε το Μητρώο θα είναι προσβάσιμο στους πολίτες, η κα Χρυσοπούλου ήταν αποκαλυπτική:
«Η πλατφόρμα δεν είναι ανοιχτή στον πολίτη και όσο βρίσκεται σε εξέλιξη το Κτηματολόγιο δεν την ανοίγουμε για ευνόητους λόγους. Πρώτα από όλα λόγω των καταπατήσεων και δεύτερον γιατί κάποια στοιχεία της βάσης δεν είναι επικαιροποιημένα, είναι ελλιπή, μπορεί να είναι σε πολλές περιπτώσεις και λανθασμένα. Ευελπιστούμε ότι με την ολοκλήρωση του Κτηματολογίου να καταφέρουμε να ανοίξουμε μία ολοκληρωμένη βάση, όπου κάθε ακίνητο θα έχει την ταυτότητά του, σωστά επικαιροποιημένη. Σκοπός μας είναι το Μητρώο να είναι ανοιχτό σε πολίτες και επενδυτές.»
Ο «γολγοθάς» του Κτηματολογίου
Πότε, όμως, θα είναι έτοιμο το Κτηματολόγιο; Η εθνική «περιπέτεια» που ξεκίνησε το 1995 βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη. Σύμφωνα με τα χρονοδιαγράμματα, πρέπει να ολοκληρωθεί στα τέλη του 2024.
Η Ελεονώρα Ανδρεδάκη, διευθύντρια της νομικής υπηρεσίας στο Ελληνικό Κτηματολόγιο, που βρίσκεται στο Κτηματολόγιο από το 1998, ανέφερε:
«Στην πρώτη εισηγητική έκθεση (για το Κτηματολόγιο) του 1995 είχε ληφθεί απόφαση -κάτι που είχε θεωρηθεί τότε “τομή”- ότι το ελληνικό δημόσιο δεν έπρεπε να δηλώσει (την περιουσία του). Και δεν έπρεπε, γιατί δεν μπορούσε να την δηλώσει, γιατί δεν ήξερε ποια είναι η περιουσία του. Περιμέναμε τους ιδιώτες να δηλώσουν και να αποκαλυφθεί η δημόσια περιουσία, την οποία υπολόγιζαν τότε σε περίπου ένα τρισεκατομμύριο δραχμές.
Το 2013 κατέστη υποχρεωτική η δήλωση της δημόσιας περιουσίας και από εκεί και πέρα ξεκίνησε ένας αγώνας δρόμου από τις δημόσιες υπηρεσίες για να μπορέσει να καταγραφεί, να δηλωθεί ή να αμφισβητηθεί από το δημόσιο η ιδιωτική περιουσία όσων προσέρχονταν στο Κτηματολόγιο. Το ελληνικό δημόσιο δυσκολευόταν να δηλώσει, προσερχόταν στις ενστάσεις και πολλές φορές την τελευταία ώρα, όταν έπρεπε να κλείσουμε την κτηματογράφηση. Προκαλούνταν καθυστερήσεις, γιατί φυσικά δεν μπορούσαμε να αγνοήσουμε το δημόσιο. Έτσι οι συμβάσεις κτηματογράφησης καθυστερούσαν και φτάσαμε τελικά το 2024 να μην έχουμε ολοκληρώσει τη διαδικασία. Είμαστε πολύ κοντά στο να ολοκληρωθεί αυτή η καταγραφή (της περιουσίας του δημοσίου) και να ληφθούν οι αποφάσεις για την αξιοποίησή της.»
Προκειμένου να «τρέξει» το Κτηματολόγιο και να ολοκληρωθεί έως τα τέλη του 2024 η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί ότι θα παράσχει στις δημόσιες υπηρεσίες εξωτερικούς συμβούλους από ιδιωτικές εταιρείες.
Τρία εκατομμύρια ακίνητα «αγνώστου»
Παράλληλα, οι αρμόδιες υπηρεσίες σχεδιάζουν έναν ψηφιακό χάρτη αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων, που θα παρέχει μέσους όρους τιμών ανά έτος και ανά τετραγωνικό μέτρο. Επίσης στόχος είναι η κατάρτιση ενός «αρχαιολογικού κτηματολογίου».
Όπως ανέφερε η Ελένη Βελγάκη, προϊσταμένη γενικής διεύθυνσης δημόσιας περιουσίας και κοινωφελών περιουσιών, στο Κτηματολόγιο έχουν καταγραφεί συνολικά 15 εκατομμύρια ακίνητα, εκ των οποίων τα 1.220.000 ανήκουν στο ελληνικό δημόσιο.
Επίσης, 3 εκατομμύρια ακίνητα εμφανίζονται ως «αγνώστου» ιδιοκτήτη- για αυτά προετοιμάζεται νέα νομοθετική πρωτοβουλία.
Το «απαράβατο» και οι επενδύσεις
Μία από τις τομές που αναμένεται να φέρει η ολοκλήρωση του Κτηματολογίου είναι η κατάργηση του «απαράβατου» δικαιώματος του δημοσίου στα ακίνητα.
«Οι δημόσιες υπηρεσίες είχαν πάντα στη φαρέτρα τους το γεγονός ότι τα δικαιώματα του ελληνικού δημοσίου είναι απαράβατα» ανέφερε η κα Ανδρεδάκη.
«Αυτό είναι κάτι το οποίο πρέπει να συζητήσουμε σε νομικό επίπεδο, όταν τελειώσουμε το Κτηματολόγιο και όταν καταγραφούν όλα τα δικαιώματα. Να συζητήσουμε το αν θα πρέπει τα δικαιώματα του δημοσίου να είναι απαράβατα. Νομίζω ότι δε θα είναι, αυτή είναι η σκέψη μου, από τη στιγμή που θα έχουν καταγραφεί. Όσο δεν είναι καταγεγραμμένα και οριστικοποιημένα, ο νομοθέτης είχε “οπλίσει” το ελληνικό δημόσιο με το απαράβατο των δικαιωμάτων, που πολλές φορές φέρνει σε πάρα πολύ δύσκολη θέση τους ιδιώτες και φυσικά και τους επενδυτές, οι οποίοι ζητούν να επενδύσουν στη δημόσια περιουσία αλλά δεν μπορούν.»
Διαβάστε ακόμη
Εφη Βακάκη: Ποια είναι η επιχειρηματίας και σύζυγος του Mr. Jumbo (pics)
«Ηλεκτροπληξία» από τα τιμολόγια ρεύματος: Εκτινάσσονται οι χρεώσεις έως και 70% τον Ιούνιο
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ