Της Στεφανίας Σούκη
Μία δεκαπενταετία εγκατάλειψης, τεσσεράμισι χρόνια διαγωνιστικών διαδικασιών, αλληλοκατηγορίες και αντεγκλήσεις, ενδοκυβερνητικές τρικλοποδιές και πισωγυρίσματα σε μία επένδυση άνω των 7 δισ. ευρώ που υπόσχεται να φέρει σε ορίζοντα 12ετίας 75.000 νέες θέσεις εργασίας από την κατασκευή και λειτουργία των έργων συν 15.000 επιπλέον θέσεις ως αποτέλεσμα παραγόντων προσφοράς και να αλλάξει ολοκληρωτικά το παραλιακό μέτωπο της Αθήνας.
Η ψήφιση, με ευρεία πλειοψηφία, χθες από τη Βουλή του νομοσχεδίου για την κύρωση της σύμβασης αξιοποίησης του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού, προκάλεσε αντιπαράθεση στο «κόκκινο» κι εξελίχθηκε, ως αναμενόταν σε μία προσπάθεια, από πλευράς των κυβερνητικών στελεχών να τονίσουν τη «βελτιωμένη» σύμβαση που έφερε τελικά η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ στη Βουλή, εν μέσω σφοδρής κριτικής από ΝΔ, Δημοκρατική Συμπαράταξη και Ποτάμι, που θύμιζαν ότι, ως αντιπολίτευση, ο ΣΥΡΙΖΑ κατήγγειλε το «ξεπούλημα» της έκτασης του πρώην αεροδρομίου.
Πάντως, χθες Τετάρτη, ο υπουργός Επικρατείας Αλέκος Φλαμπουράρης επιχείρησε να παρουσιάσει τη νέα συμφωνία του καλοκαιριού με τους επενδυτές ως νίκη της κυβέρνησης, χαρακτηρίζοντας ως «έκθεση ιδεών» το master plan που είχε ετοιμαστεί από την κυβέρνηση των ΝΔ- ΠΑΣΟΚ, ενώ ο υπουργός Περιβάλλοντος Γιάννης Τσιρώνης υποστήριξε ότι η σύμβαση που παρέλαβε η σημερινή κυβέρνηση ήταν καταστρεπτική, σε αντίθεση με το τελικό κείμενο που υπεγράφη και είναι τελικά «εξαιρετικά καλύτερο».
Τι περιλαμβάνει η επένδυση
Η χθεσινή ψήφιση της σύμβασης για την αξιοποίηση του πρώην αεροδρομίου ήταν το μεγάλο και δύσκολο βήμα για την κυβέρνηση ώστε να «ξεκλειδώσει» η επένδυση, για την υλοποίηση της οποίας απαιτείται, εν συνεχεία, μία σειρά επίσης δύσκολων ρυθμίσεων που έχουν να κάνουν με την αδειοδότηση καζίνο εντός της έκτασης, ορίζοντας μάλιστα ότι όποιος επικρατήσει στον διαγωνισμό για το καζίνο θα πρέπει να το λειτουργήσει «εντός σύντομου χρονικού διαστήματος».
Το έργο στο Ελληνικό σηματοδοτεί, κατά τους επενδυτές, «οριστικό τέλος» σε μια περίοδο 15ετούς εγκατάλειψης των 6.200 στρεμμάτων, που κατελάμβανε το πρώην αεροδρόμιο. Από τα συνολικά 6.200 στρέμματα, 2.600 στρέμματα προορίζονται για αξιοποίηση, 2.000 στρέμματα για Μητροπολιτικό Πάρκο, 800 στρέμματα για κοινόχρηστους χώρους και 800 στρέμματα δρόμοι. Σημειωτέον ότι ο ανάδοχος, η Global Investment Group είναι μια διεθνής κοινοπραξία επενδυτών, η οποία αποτελείται από την κινεζική Fosun, την Eagle Hills με έδρα το Abu Dhabi και τον όμιλο Λάτση.
Κυρίαρχη παράμετρος του σχεδιασμού του έργου είναι η δημιουργία ενός Μητροπολιτικού Πάρκου συνολικής έκτασης 2.000.000 τ.μ., από τα μεγαλύτερα παράκτια πάρκα στον κόσμο, με ελεύθερη πρόσβαση στο κοινό.
Η επιλογή του διεθνούς φήμης αρχιτεκτονικού γραφείου FOSTER + PARTNERS, καθώς και των ARUP, Charles Anderson Landscape Architecture (ΗΠΑ) και πλήθους ελληνικών εξειδικευμένων μελετητικών εταιρειών, προστατεύει, κατά τους ίδιους τους επενδυτές, το όραμα του φορέα της ανάπτυξης, που έχει στόχο την ουσιαστική βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των χρηστών της.
Συγκεκριμένα οι βασικές αρχές σχεδιασμού περιλαμβάνουν:
Την ανάπτυξη του Μητροπολιτικού Πάρκου Πρασίνου και Αναψυχής, 2.000.000 τ.μ., το οποίο εκτείνεται από το παραλιακό μέτωπο μέχρι τη Λεωφ. Βουλιαγμένης, ενώνοντας παράλληλα τον Άλιμο με τη Γλυφάδα και την Αργυρούπολη και το Ελληνικό με τη θάλασσα παρέχοντας στους κάτοικους των γειτονικών Δήμων Αλίμου, Αργυρούπολης – Ελληνικού και Γλυφάδας εύκολη πρόσβαση στο πάρκο. Ο σχεδιασμός του πάρκου έχει επικεντρωθεί στην ανάδειξη της ιστορίας του χώρου του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού, μετατρέποντας κτίρια ιστορικής και συναισθηματικής σημασίας (κτίριο Σάαρινεν/πρώην ανατολικό αεροδρόμιο, hangars) σε κτίρια πολιτιστικού ενδιαφέροντος (εκθεσιακό κέντρο, μουσεία).
Το πάρκο αναμένεται να βελτιώσει σημαντικά το μικροκλίμα της ευρύτερης περιοχής, εκτιμάται δε ότι θα συμβάλλει ουσιαστικά στην αναγέννηση της περιοχής και στην ενδυνάμωση του τουριστικού και εμπορικού ενδιαφέροντος. Στο σχεδιασμό περιλαμβάνεται επίσης η ανάπτυξη πρότυπων αθλητικών εγκαταστάσεων και γηπέδων ως υπενθύμιση της Ολυμπιακής κληρονομίας του 2004, καθώς και η αξιοποίηση των τμημάτων των διαδρόμων τροχοδρόμησης/απογείωσης/προσγείωσης του αεροδρομίου για τη δημιουργία χώρων περιπάτου και αναψυχής.
Την ανάπτυξη του παραλιακού μετώπου, που αναμένεται να ενισχύσει σημαντικά τη συνολική εικόνα του έργου. Το σχέδιο περιλαμβάνει την αναβάθμιση και ανάδειξη του παραλιακού μετώπου μέσω της πραγματοποίησης σημαντικών λιμενικών έργων για τη δημιουργία μιας νέας παραλίας ελεύθερης πρόσβασης, μήκους μεγαλύτερης του 1 χ.λ.μ., που στη μια άκρη της θα έχει τη μαρίνα και στην άλλη ένα διεθνούς εμβέλειας τοπόσημο, ένα ενυδρείο. Η ανάπτυξη του παραλιακού μετώπου περιλαμβάνει χρήσεις τουρισμού και αναψυχής (ξενοδοχειακών μονάδων, αθλητικών εγκαταστάσεων, εμπορικών δραστηριοτήτων), καθώς επίσης και πρότυπων οικιστικών αναπτύξεων. Έμφαση θα δοθεί, στην ανέγερση ενός πύργου κατοικιών υψηλών προδιαγραφών, ειδικής αρχιτεκτονικής σχεδίασης, που θα αποτελέσει σημείο προορισμού (landmark destination) και ορόσημο του παράκτιου μετώπου.
Την ανάπτυξη της έκτασης του πρώην αεροδρομίου Ελληνικού με ποικίλες νέες χρήσεις, όπως εκπαιδευτικά ιδρύματα και campus στέγασης φοιτητών, διεθνούς εμβέλειας ιδρύματα υγείας και έρευνας, καθώς και ένα πρότυπο επιχειρηματικό πάρκο, στοχεύοντας στην ανάδειξη του έργου ως προορισμού εκπαίδευσης, έρευνας και επιχειρηματικότητας. Επιπροσθέτως, θα συμπεριληφθούν χρήσεις αναψυχής και εμπορίου συμπεριλαμβανομένου του μεγαλύτερου εμπορικού κέντρου της Αττικής, υπεραγορές, ξενοδοχειακά συγκροτήματα, πρότυπες τουριστικές υποδομές (συνεδριακό κέντρο, νέο γήπεδο γκολφ, αξιοποίηση του Ολυμπιακού Κέντρου Κανό – Καγιάκ), καθώς και οικιστικές αναπτύξεις.
Ας σημειωθεί ότι, σε σύνολο επιφανείας 6.200.000 τ.μ. το πάρκο, οι κοινόχρηστοι χώροι πρασίνου και οι ανοικτοί χώροι στο ακίνητο θα ανέρχονται σε τουλάχιστον 2.600.000 τ.μ., ενώ θα υλοποιηθεί και ένα διευρυμένο δίκτυο πεζόδρομων και ποδηλατόδρομων εκτιμώμενου μήκους 50 χ.λ.μ. που θα συνδέεται με τα μέσα σταθερής τροχιάς για τη διασφάλιση της πρόσβασης στο ακίνητο χωρίς τη χρήση Ι.Χ., διασφαλίζοντας με αυτόν τον τρόπο τη δημιουργία απευθείας προσβάσεων στο Πάρκο και την Παραλία από και προς τους όμορους δήμους. «Η ανάπτυξη δεν αποσκοπεί στη διαμόρφωση μιας περίκλειστης προνομιούχου περιοχής, αλλά μιας ευρείας και προσπελάσιμης ζώνης της μητροπολιτικής περιοχής, όπου κάτοικοι και επισκέπτες θα έχουν μερίδιο στην αναβάθμιση της συλλογικής ποιότητας ζωής των πολιτών της Αττικής, την οποία θα επιφέρει το έργο», αναφέρουν χαρακτηριστικά οι επενδυτές.
Η μελέτη του ΙΟΒΕ για τα οφέλη
Σύμφωνα με μελέτη του ΙΟΒΕ (Ιούλιος 2016) του ακινήτου του Ελληνικού η αξιοποίηση αναμένεται να έχει μια μακροπρόθεσμη θετική επίπτωση στην καταπολέμηση της ανεργίας με τη δημιουργία 75.000 θέσεων εργασίας από την κατασκευή και λειτουργία των έργων στο ακίνητο, ως αποτέλεσμα παραγόντων ζήτησης και 15.000 επιπλέον θέσεων εργασίας ως αποτέλεσμα παραγόντων προσφοράς, ενώ ο πραγματικός μισθός, ανά απασχολούμενο μισθωτό, θα εμφανίσει σταθερή άνοδο σε όλη την περίοδο ανάπτυξης του Ακινήτου. Ταυτόχρονα, σύμφωνα με την ίδια μελέτη, αποφεύγεται η απώλεια 10.000 θέσεων εργασίας καθώς και μια υποχώρηση του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος («ΑΕΠ») της τάξεως του 0,2%, λόγω των μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής που θα έπρεπε να ληφθούν για να υποκαταστήσουν το δημοσιονομικό όφελος από τη μεταβίβαση των μετοχών της «ΕΛΛΗΝΙΚΟ Α.Ε.».
Η μελέτη του ΙΟΒΕ αναφέρει ότι «η συμβολή της ανάπτυξης του ακινήτου στο ΑΕΠ, ως αποτέλεσμα παραγόντων ζήτησης, αναμένεται το 2041 να φθάσει στο +1,7% και επιπλέον 0,6% αύξηση θα σημειωθεί ως αποτέλεσμα παραγόντων προσφοράς, διασφαλίζοντας σημαντικά έσοδα για το ελληνικό Δημόσιο και το ασφαλιστικό σύστημα. Συνολικά, η επένδυση στο Ελληνικό αναμένεται να οδηγήσει σε σημαντικά υψηλότερο ΑΕΠ σε όλη την εξεταζόμενη περίοδο. Στο τέλος της επενδυτικής περιόδου (το έτος 2041) το ΑΕΠ αναμένεται να είναι κατά 7,42 δισ. ευρώ (+2.4%) υψηλότερο από αυτό που θα ήταν αν δεν είχε πραγματοποιηθεί η επένδυση».
Άμεσα οφέλη «θα προκύψουν και από τα δημοσιονομικά έσοδα του έργου, τα οποία δεν περιορίζονται στο τίμημα για την αξιοποίηση της περιοχής, αλλά επεκτείνονται και σε πόρους από την άμεση και έμμεση φορολόγηση της οικονομικής δραστηριότητας και του πλούτου που αναμένεται να δημιουργηθεί. Τα φορολογικά έσοδα από την κατασκευαστική δραστηριότητα και τη λειτουργία των επιμέρους επιχειρηματικών δραστηριοτήτων κατά την περίοδο της μελέτης αναμένεται να πλησιάσουν τα 14,1 δισ. ευρώ. Επιπλέον, το ελληνικό Δημόσιο αναμένεται να εισπράξει έσοδα από τον επικείμενο διαγωνισμό αδειοδότησης του καζίνο, καθώς και από τους φόρους παιγνίων σε ετήσια βάση, ενώ θα εξοικονομήσει και τις ετήσιες δαπάνες για τόκους λόγω της σχετικής απομείωσης του δημόσιου χρέους».