Οι συμφωνίες των 4 δισ. φαίνεται πως είναι μόλις η αρχή στις νέες, αναβαθμισμένες σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Σαουδικής Αραβίας, όπως επισφραγίστηκαν με την πρόσφατη επίσκεψη του διαδόχου του θρόνου Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν μπιν Αμπντουλαζίζ Αλ Σαούντ, του επονομαζόμενου και ως MBS.
Μία εξέλιξη που δημιουργεί νέες προοπτικές και δεδομένα τόσο για την ελληνική οικονομία με ένα μπαράζ επενδύσεων, αλλά και την αναβάθμισή της σε ενεργειακό hub στη διασύνδεση Ευρώπης – Σ. Αραβίας, όσο και για το ελληνικό επιχειρείν που βρίσκει τρόπο διείσδυσης στην ιδιαίτερα αναπτυσσομενη οικονομία της Μέσης Ανατολής με ένα τεράστιο επενδυτικό πρόγραμμα εν όψει, με βάση το «Οραμα 2030» που έχει διακηρύξει ο διάδοχος του θρόνου.
Οι στόχοι της στρατηγικής προσέγγισης των δύο χωρών περιγράφηκαν από τον ίδιο τον MBS: α) διασύνδεση των δικτύων ηλεκτρικού ρεύματος ώστε μέσω της Ελλάδας να διοχετεύεται φθηνότερη ενέργεια από ΑΠΕ των τεράστιων πρότζεκτ που αναπτύσσονται στη Σ. Αραβία, β) ανάπτυξη του πράσινου υδρογόνου ως κύρια εναλλακτική πηγή ενέργειας, κάτι στο οποίο πρωτοστατεί η χώρα της Μ. Ανατολής και την ανάδειξη της Ελλάδας σε κόμβο για την Ευρώπη, γ) τηλεπικοινωνιακή διασύνδεση μέσω της σημαντικής συμφωνίας για το πρότζεκτ East Med Corridor που αφορά το καλώδιο μεταφοράς data.
Για το κομμάτι της ηλεκτρικής διασύνδεσης πληροφορίες του «business stories» αναφέρουν πως κλειδί θα αποτελέσει η διασύνδεση Ελλάδας – Αιγύπτου, με την οποία η Σαουδική Αραβία ήδη είναι διασυνδεδεμένη. Σε ό,τι αφορά το κομμάτι του υδρογόνου και των ΑΠΕ, εκτός της συνεργασίας που ήδη αναπτύσσεται μεταξύ ΕΛ.ΠΕ., Motor Oil και Saudi Aramco, σημαντικό ρόλο πλέον θα έχει και ο Ομιλος Μυτιληναίου με βάση και το Μνημόνιο Συνεργασίας που υπεγράφη προ ημερών και με το οποίο μπαίνουν οι βάσεις για μια μεγάλη στρατηγική συνεργασία με τη σαουδαραβική Ajlan & Bros Holding Group για την ανάπτυξη κοινών πρότζεκτ στις δύο χώρες. Ο υπουργός Επενδύσεων της Σαουδικής Αραβίας Χαλίντ Αλ-Φαλίχ δήλωσε ότι το σαουδαραβοελληνικό επενδυτικό φόρουμ θα ενισχύσει τις διμερείς οικονομικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών.
«Είτε με τη μορφή καλωδίου δεδομένων οπτικών ινών, ηλεκτρικής ενέργειας, πολιτισμού, ναυτιλίας ή επαφών μεταξύ ανθρώπων, βρισκόμαστε πραγματικά σε ένα ιστορικό σημείο ανάφλεξης των διμερών οικονομικών μας σχέσεων», σύμφωνα με τον υπουργό Επενδύσεων της Σ. Αραβίας Χαλίντ μπιν Αμπντουλαζίζ Αλ Φαλίχ.
Σε κάθε περίπτωση, η επίσημη επίσκεψη του διαδόχου του θρόνου της Σ. Αραβίας και της επιχειρηματικής αποστολής που τον συνόδευε παρήγαγε απτά αποτελέσματα, τα οποία αποτελούν τη βάση για περαιτέρω σύσφιξη των οικονομικών – εμπορικών – επενδυτικών σχέσεων των δύο κρατών. Συγκεκριμένα, 17+1 σημαντικές συμφωνίες μεταξύ επιχειρήσεων και ομίλων των δύο χωρών σε ένα εύρος τομέων.
Το καλώδιο
Το έργο που έχει αποκτήσει μεγάλη δυναμική και θα προχωρήσει με γοργούς ρυθμούς, όπως φάνηκε από την τελική συμφωνία των μετόχων της Κοινοπραξίας που συστήθηκε πριν από λίγες ημέρες, είναι το East Med Corridor (EMC). Το έργο δηλαδή για την ανάπτυξη υποθαλάσσιου -και όχι μόνο- καλωδίου broadband για τη διακίνηση data.
Ενα πρότζεκτ που θα καταστήσει τη Σ. Αραβία περιφερειακό παίκτη στην παγκόσμια διακίνηση data και την Ελλάδα ανατολική πύλη της Ε.Ε. με δεδομένο ότι θα είναι το πρώτο καλώδιο που θα συνδέει Ευρώπη και Ασία μέσω της ανατολικής Μεσογείου. Εταίροι στην κοινοπραξία είναι από την Ελλάδα η ΔΕΗ και η TTSA, από την Κύπρο η CYTA και από τη Σαουδική Αραβία η θυγατρική της Saudi Telecom, υπεύθυνη για τις διεθνείς δραστηριότητες σε Μ. Ανατολή και Αφρική, MENA Hub. Η κατασκευή του πρότζεκτ, συνολικού προϋπολογισμού 850 εκατ. δολαρίων, θα ξεκινήσει το προσεχές φθινόπωρο και αναμένεται να ολοκληρωθεί και να τεθεί σε λειτουργία στο τέλος του 2025.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η χρηματοδότησή του θα στηριχθεί κατά βάση σε δανεισμό που μπορεί να φθάνει το 60%-70% του μπάτζετ, ως είθισται σε τέτοιου είδους έργα. Ηδη πληροφορίες αναφέρουν πως έχουν προσεγγιστεί ελληνικές και διεθνείς τράπεζες ενώ υπάρχει ενδιαφέρον και από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Το κομμάτι των ιδίων κεφαλαίων στο πλαίσιο της συμφωνίας των μετόχων για τη συγκρότηση της Κοινοπραξίας αναμένεται να ξεπεράσει τα 300 εκατ. ευρώ. Οι Σαουδάραβες θα εισφέρουν τα περισσότερα και ως εκ τούτου θα έχουν ποσοστό 51% της Κοινοπραξίας. Το μερίδιο της ΔΕΗ ανέρχεται σε 25%, της CYTA 20% και της TTSA, που πρότεινε εξαρχής το πρότζεκτ, 5%.
Ως έδρα της Κοινοπραξίας επιλέχθηκε η Κύπρος.
Η ομάδα του EMC δημιουργεί για πρώτη φορά αυτή τη νέα διαδρομή, που συνδέει την Ασία με την Ευρώπη. Ολα τα υπάρχοντα καλώδια διέρχονται από την Αίγυπτο, κυρίως μέσω του Σουέζ, με κατάληξη τη Μασσαλία. Το EMC θα διέλθει από τη Σαουδική Αραβία στη Μεσόγειο, με κατεύθυνση την Ελλάδα. Πέραν του ότι θα αποτελέσει μία στρατηγικά εναλλακτική δίοδο, θα μειώσει σημαντικά τη χρονοκαθυστέρηση στη μεταφορά δεδομένων. Σύμφωνα με τον μέχρι τώρα σχεδιασμό, το καλώδιο θα διέρχεται από την Κρήτη, όπου θα γίνει ένας πρώτος σταθμός μέσω ενός data center και θα καταλήγει στην Ανατολική Αττική, όπου πλέον αναπτύσσονται τα μεγάλα data centers της Microsoft και της Lamda Hellix.
Τα deal του Μυτιληναίου
Στην αναθέρμανση των σχέσεων των δύο χωρών επενδύει ο Ομιλος Μυτιληναίου, που υπέγραψε συνολικά τρία μνημόνια συνεργασίας με σαουδαραβικές επιχειρήσεις, εκ των οποίων το ένα φαίνεται ότι αποτελεί τη βάση για τη διαμόρφωση μιας στρατηγικής συνεργασίας στο μέλλον.
Συγκεκριμένα, πρόκειται για το μνημόνιο συναντίληψης για Εργα Ηλεκτρισμού & Αερίου, Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Υποδομών με την Ajlan & Bros Holding Group (Abilitii). Αντικειμενική επιδίωξη των δύο πλευρών, όπως αναφέρουν καλά ενημερωμένες πηγές, είναι οι συνεπενδύσεις των δύο επιχειρήσεων (και όχι μόνο) στους τομείς της συμβατικής ενέργειας, των ΑΠΕ, του φυσικού αερίου, αλλά και σε άλλες πιο νέες τεχνολογίες, όπως π.χ. είναι το υδρογόνο. Οι δύο πλευρές, μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, θα επιχειρήσουν να ελκύσουν το ενδιαφέρον τρίτων επενδυτών στα σχέδιά τους.
Σημειωτέον ότι η Ajlan & Bros Holding Group είναι ένας ιδιωτικός πολυσχιδής σαουδαραβικός όμιλος επιχειρήσεων με δραστηριότητες σε κάθε κλάδο της οικονομίας. Είναι από τους μεγαλύτερους στην αραβική χώρα και απασχολεί πάνω από 15.000 εργαζομένους μέσα από 75 διαφορετικές επιχειρήσεις που έχουν δραστηριότητες σε 25 χώρες, κυρίως της Μέσης Ανατολής.
Από εκεί κι έπειτα ο Ομιλος Μυτιληναίου υπέγραψε επίσης: μνημόνιο για κοινή συνεργασία για τη διερεύνηση πιθανών ευκαιριών στους τομείς της ενέργειας, του φυσικού αερίου, της εξόρυξης, των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, των λύσεων βιώσιμης ενέργειας, της ανάπτυξης, αποθήκευσης των λυμάτων και της μετατροπής αποβλήτων σε ενέργεια με την εταιρεία Albawani, και μνημόνιο για την ανάπτυξη και υλοποίηση έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας, με πιθανή προμήθεια ηλιακών κυψελών από τη Σαουδική Αραβία στην Ελλάδα με την Desert Technologies Industries.
Κοινή Παραγωγή Συστημάτων Νυχτερινής Ορασης
Αν και επιχειρείται συνεργασία μεταξύ Ελλάδας και Σ. Αραβίας και στον αμυντικό τομέα, προς το παρόν η μοναδική ελληνική εταιρεία που υπέγραψε αμυντική συμφωνία με τον MBS ήταν η Theon Sensors. H εταιρεία του Κριστιάν Χατζημηνά, για τα επόμενα 4 χρόνια και έναντι αμοιβής 80 εκατ. ευρώ, θα προσφέρει τεχνογνωσία και υπηρεσίες στην κρατική σαουδαραβική εταιρεία NCMS ώστε να παράγουν από κοινού Συστήματα Νυχτερινής Ορασης για την Αμυνα και την Ασφάλεια. Η συμφωνία προβλέπει τη δημιουργία σχετικής μονάδας παραγωγής στη Σ. Αραβία.
Μπαράζ συμφωνιών στη ναυτιλία
Συμφωνίες με μεγάλες υποσχέσεις για το μέλλον και τον ρόλο που θα διαδραματίσει ο ελληνικός εφοπλισμός στις τεράστιες ανάγκες της Σ. Αραβίας ήταν αυτές που υπεγράφησαν στο κομμάτι της ναυτιλίας.
Το μνημόνιο συμφωνίας για τη ναυτιλία και τη ναυσιπλοΐα μεταξύ της Dynacom Tankers Management Ltd του Γιώργου Προκοπίου και της εθνικής ναυτιλιακής εταιρείας της Σαουδικής Αραβίας (Bahri), συγκαταλέγεται σε αυτή την κατηγορία. Ο κ. Προκοπίου, με ήδη αναπτυγμένες σχέσεις στο Βασίλειο της Σ. Αραβίας, φαίνεται ότι θα έχει ρόλο-κλειδί.
Επίσης υπεγράφησαν μνημόνια συνεννόησης για τις θαλάσσιες μεταφορές μεταξύ της Sea Traders S.A. και της Bahri, καθώς επίσης και για τη ναυτιλιακή συνεργασία μεταξύ της Southpoint Maritime S.A. και της Shibh Al Jazira General Contracting (SAJCO).
Κοινό πρότζεκτ Βιοχάλκο – Σαουδαράβων
Σε συνεργασία με συγκεκριμένο αντικείμενο και αποτέλεσμα κατέληξαν και ο Ομιλος Viohalco με τη σαουδαραβική Al Qahtani. Συγκεκριμένα υπεγράφη συμφωνία για την εκτέλεση επίστρωσης σωλήνων για το έργο Collahuasi Chile που ανέλαβε η Σωληνουργεία Κορίνθου. Πρόκειται για μία μεγάλη σύμβαση για 201 χλμ. αγωγού αφαλατωμένου νερού για το ομώνυμο ορυχείο χαλκού στη Χιλή. Η Al Qahtani Pipe Coating Industries θα αναλάβει την επίστρωση, εσωτερική και εξωτερική, των σωλήνων συνολικού βάρους 109.000 τόνων που θα κατασκευάσει η Σωληνουργεία Κορίνθου.
Σημαντικό επίσης θεωρείται το μνημόνιο συνεργασίας που υπέγραψαν η Ελληνική Περιβαλλοντική Α.Ε. και η Alwasail Advanced Systems Group για την ανάπτυξη ενός συγκροτήματος διαχείρισης και επεξεργασίας χρησιμοποιημένων ορυκτελαίων στη Σ. Αραβία. Το πρότζεκτ εκτιμάται στα 100 εκατ. ευρώ και στόχο έχει τη διαφύλαξη του θαλάσσιου περιβάλλοντος μέσα από την επεξεργασία των αποβλήτων που παράγουν τα πλοία στα θαλάσσια όρια του Βασιλείου.
Μεταξύ των συμφωνιών ξεχωρίζει αυτή της ελληνικής Raycap με την οποία πλέον διεισδύει στη σαουδαραβική αγορά. Η εξωστρεφής επιχείρηση υπέγραψε μνημόνιο για την ανάπτυξη κοινών προϊόντων και την πώληση και διανομή προϊόντων στη Σαουδική Αραβία, στον Κόλπο και στην ελληνική αγορά με την Desert Technologies Industries.
Ενεργειακά projects
Τις βάσεις για συνεπενδύσεις στο κομμάτι της ενέργειας σε πρότζεκτ επί ελληνικού εδάφους βάζει και η επιστολή ενδιαφέροντος που υπέγραψαν η σαουδαραβική FAS Energy Company και η Ελληνική Εταιρεία Επενδύσεων Ενέργειας και Υποδομών (GrEC Fund). Με αυτή, η πρώτη επιβεβαιώνει την πρόθεσή της να γίνει βασικός επενδυτής και περιορισμένος εταίρος (LP) του GrEC Fund, το οποίο κατά κύριο λόγο θα εστιάζει σε φωτοβολταϊκά πρότζεκτ.
Ιχθυοκαλλιέργειες
Μεγαλύτερη συνεργασία και στον τομέα των ιχθυοκαλλιεργειών αναμένεται το προσεχές διάστημα. Πρόκειται για έναν τομέα που οι Σαουδάραβες θέλουν να αναπτύξουν και ήδη αρκετά στελέχη από την Ελλάδα έχουν προσληφθεί σε εταιρείες της χώρας της Μ. Ανατολής για να μεταφέρουν το know how.
Στο πλαίσιο αυτό πρέπει να λάβει κανείς υπόψη του και το μνημόνιο συνεννόησης που υπέγραψαν προ ημερών για την από κοινού ανάπτυξη της υδατοκαλλιέργειας στη Σαουδική Αραβία και την ενίσχυση των υπηρεσιών υποστήριξης για τομείς υδατοκαλλιέργειας η Σταματίου Χρήστος και Υιοί ΑΕΒΕ και η Tharawat Seas Company. Η πρώτη θεωρείται από τις πρωτοπόρες στον χώρο των υποδομών και του εξοπλισμού ιχθυοκαλλιεργειών και η δεύτερη αποτελεί την κυρίαρχη δύναμη του κλάδου στη Σ. Αραβία.
Τουρισμός και αερομεταφορές
Μεταξύ των συμφωνιών που υπογράφηκαν ήταν και αυτή μεταξύ της Aegean Airlines και του Elaf Aviation Group. Ουσιαστικά πρόκειται για συμφωνία για την αποκλειστική εμπορική εκπροσώπηση της Aegean στη Σαουδική Αραβία, όπου η ελληνική αεροπορική επενδύει επιχειρώντας με τακτικές πτήσεις από το 2015, αυξάνοντας σταδιακά την παρουσία της. Σημειωτέον ότι ο Ομιλος Elaf Aviation είναι ο μεγαλύτερος στο κομμάτι του τουρισμού και των ταξιδιών γενικότερα στη Σ. Αραβία. Στόχος των δύο εταιρειών είναι η αύξηση των πτήσεων από και προς τη Σ. Αραβία.
Στον ευρύτερο χώρο του τουρισμού εντάσσεται και η επιστολή πρόθεσης για ενίσχυση της συνεργασίας στους τομείς των επενδύσεων, της ανάπτυξης και της διαχείρισης ξενοδοχείων, θερέτρων και πολυτελών κτιρίων κατοικιών, καθώς και για την προώθηση της βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης και στις δύο χώρες μεταξύ της εταιρείας του Κόλπου Oil Management inc. και της AlKholi Holding.
Μονάδα αγκυρώσεων
Μεγαλύτερη διείσδυση στη σαουδαραβική αγορά θα επιχειρήσει και η εταιρεία μηχανικών HiSCS που ειδικεύεται σε συστήματα οδοποιίας μετά την υπογραφή μνημονίου με τη Μshari Al Shathri Company για την ίδρυση εργοστασίου στο Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας, την επανεπεξεργασία και την παραγωγή αγκυρώσεων.
Στον χώρο των υποδομών αλλά και της κατασκευής κτιρίων επίσης υπεγράφη μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ της κυπριακής Holroyd Holdings Ltd και της Shibh Al Jazira General Contracting (SAJCO).
Τέλος, την περασμένη εβδομάδα η σαουδαραβική Al Batha Center υπέγραψε σειρά μνημονίων συνεργασίας και συμφωνιών για την εισαγωγή προϊόντων διατροφής -και όχι μόνο- ελληνικών εταιρειών στη σαουδαραβική αγορά. Με τις Sparta Spirit και Olis Αγροτικά Προϊόντα Θάσου Α.Ε. για προϊόντα ελαιολάδου, με τη Marmeliza Handmade Delicates από τη Νάουσα για χειροποίητα προϊοντα μαρμελάδας, με τη Waqar για ευρεία γκάμα προϊόντων διατροφής, και την Αυγή ΕΠΕ με έδρα την Κομοτηνή για σιτηρά, ζωοτροφές και λιπάσματα.
Διαβάστε ακόμη:
George Joseph: Τι δουλειά κάνει ο γηραιότερος billionaire του πλανήτη, ετών 100+ (pics)
Αλ. Μανιατόπουλος: Άλλο ένα σφυρί από τα «αποκαΐδια» της MAVA