Μπορεί το 2023 να προμηνύεται δύσκολη χρονιά στο οικονομικό πεδίο, λόγω των πολλαπλών παραμέτρων αβεβαιότητας, ωστόσο οι επιλεκτικές τοποθετήσεις σε ακίνητα στη χώρα μας θα μπορούσαν να αποτελέσουν κατά περίπτωση «ασπίδα» έναντι του πληθωρισμού.
Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζουν στελέχη του εγχώριου real estate σε μία συγκυρία όπου με βάση τα επίσημα νούμερα της Eurostat οι ρυθμοί αύξησης των τιμών των ακινήτων δείχνουν έχουν αρχίσει να επιβραδύνουν από το γ’ τρίμηνο του 2022 σε κάποιες ευρωπαϊκές αγορές. Σε αυτές πάντως δεν συμπεριλαμβάνεται η Ελλάδα, όπου με βάση τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος το γ΄ τρίμηνο του 2022, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής των τιμών των διαμερισμάτων για το σύνολο της χώρας διαμορφώθηκε στο 11,2%, υψηλότερα από το αντίστοιχο ποσοστό του β’ τριμήνου (10,1%).
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, το γ’ τρίμηνο του περασμένου έτους, οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν σε ετήσια βάση, σε σύγκριση με το γ’ τρίμηνο του 2021, κατά 6,8% στην Ευρωζώνη και κατά 7,4% σε επίπεδο Ε.Ε., ποσοστά χαμηλότερα σε σύγκριση με τους ετήσιους ρυθμούς μεταβολής του +9,2% και +9,8% του β’ τριμήνου του έτους. Ανά τρίμηνο, περισσότερες χώρες παρουσιάζουν πτώση στις τιμές των οικιστικών ακινήτων το γ’ τρίμηνο (Ιουλίου- Σεπτεμβρίου) και συγκεκριμένα οι Δανία, Σουηδία, Φινλδανδία, Ρουμανία, η Ιταλία και οριακά η Γερμανία (-0,4%).
Σε σχέση με την πορεία της ελληνικής αγορά ακινήτων εφεξής, την εικόνα δίνει σε σχετική ανάλυσή του ο κ. ο κ. Μπάμπης Χαραλαμπόπουλος, τ. πρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Εκτιμητικής, τ. Ορκωτός Εκτιμητής και επιστημονικός σύμβουλος της SOLUM Property Solutions. «Η χρονιά που μόλις τελείωσε είχε πολλές και σοβαρές επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία, πιο σοβαρές στην Ευρώπη και κατά συνέπεια στη χώρα μας. Η αγορά ακινήτων επηρεάζεται και από τη γενικότερη πορεία της οικονομίας, αλλά ταυτόχρονα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι το καλό ακίνητο αποτελεί προστασία από τον πληθωρισμό, ενώ ταυτόχρονα έχει καλύτερη απόδοση από τα επιτόκια τραπεζών και μπορεί να αποφέρει και υπεραξίες». Η ανάπτυξη της χώρας μας κινείται αρκετά καλά στο δύσκολο και ρευστό περιβάλλον, με τον τουρισμό να αποτελεί το δυνατό χαρτί της οικονομίας που έχει οδηγήσει και σε αύξηση της ζήτησης ακινήτων και από ξένους, αλλά και στην ανάπτυξη ή εκσυγχρονισμό ξενοδοχειακών μονάδων.
Ωστόσο εκτιμάται ότι πιθανότατα θα επέλθει συγκράτηση στο χώρο της κατοικίας λόγω του ρευστού περιβάλλοντος, «αν και νέες σε περιορισμένο αριθμό πολυκατοικίες, όταν βρίσκονται σε επίκαιρες θέσεις θα συνεχίσουν να ζητούνται, από εισοδηματικά στρώματα που έχουν σχετική οικονομική άνεση. Επιπλέον, τα serviced apartments είναι ένα σύγχρονο μοντέρνο προϊόν το οποίο επίσης συναντά τη ζήτηση».
Από την άλλη πλευρά, το περιβάλλον παραμένει ρευστό με σημαντικές παραμέτρους που επηρεάζουν όπως οι παρακάτω:
- Κατακόρυφη αύξηση του κόστους ενέργειας (φυσικό αέριο, πετρέλαιο και ηλεκτρισμός)
- Αύξηση του πληθωρισμού στα επίπεδα το 7-11%
- Αύξηση του κόστους κατασκευής των οικοδομικών και άλλων έργων
- Αύξηση των μεταφορικών
- Σύσταση για τη λήψη περιοριστικών μέτρων στην κατανάλωση ενέργειας
- Αβεβαιότητα για τη διάρκεια και το μέγεθος της κρίσης
Ο κ. Χαραλαμπόπουλος τονίζει και άλλες παραμέτρους που μπορεί να επηρεάζουν σε βραχυπρόθεσμο ή μακροπρόθεσμο ορίζοντα την αγορά όπως «τα ζητήματα με την επιθετικότητα της Τουρκίας ή το δημογραφικό της χώρας που είναι σημαντικότατο ζήτημα και επηρεάζει το πλήθος των απαιτούμενων κατοικιών, αλλά και το μέγεθος και την κατανομή τους στη χώρα. Επιπλέον, τα διαθέσιμα των νοικοκυριών συρρικνώνονται σοβαρά από την αύξηση του κόστους ζωής. Η πολιτεία έχει όλο αυτό το διάστημα ενισχύσει με μεγάλα ποσά ομάδες ατόμων και επιχειρήσεων, αλλά αργότερα θα …έλθει ο λογαριασμός για όλους μας».
Την ίδια στιγμή, πολλά διαμερίσματα και κατοικίες έχουν ενταχθεί στη βραχυχρόνια μίσθωση, που έχει έρθει για να μείνει) κι αυτά τα ακίνητα λείπουν από τη μακροχρόνια μίσθωση. Τα ενοίκια κατοικιών στην πρωτεύουσα, στη Θεσσαλονίκη και σε νησιωτικές περιοχές υψηλής ζήτησης, έχουν ανέβει σε σημαντικά έτσι ώστε το κόστος στέγασης να ξεπερνά κατά πολύ το 30% των εσόδων ενός νοικοκυριού.
Χιλιάδες ακινήτων μεταξύ των οποίων διαμερίσματα και μονοκατοικίες είναι εκτός αγοράς (κλειστά) είτε διότι ανήκουν σε τράπεζες ή σε funds, είτε επειδή οι ιδιοκτήτες τους δεν θέλουν να τα ενοικιάσουν διότι ενδεχομένως απαιτούν σημαντικά ποσά για να ανακαινιστούν. Σημαντικός είναι και ο αριθμός διαμερισμάτων που έχουν περιέλθει στο Δημόσιο λόγω αποποιήσεων κληρονομιάς και είναι κλειστά. Τα κόκκινα δάνεια έχουν περιοριστεί σημαντικά αλλά ήδη υπάρχει ο φόβος δημιουργίας μιας νέας και μικρότερης γενιάς τέτοιων δανείων.
Η αύξηση των επιτοκίων από την ΕΚΤ, οδηγεί σε αύξηση του κόστους των στεγαστικών δανείων και αυτό μειώνει τις δυνατότητες των ενδιαφερομένων να δανειστούν.
Διαβάστε ακόμη
Δημοσκόπηση Μασκ: Συντριπτικό «όχι» στην κυριαρχία του Νταβός από τους χρήστες του Twitter (tweet)
Bonus στο Δημόσιο: Ποιοι θα πάρουν έως και 2 μισθούς επιπλέον
Νταβός: Επαφές και συζητήσεις Μητσοτάκη με επικεφαλής επιχειρηματικών κολοσσών (pics)