Μπορεί ο ελληνικός τουρισμός να έχει υποστεί την τελευταία διετία τους μεγαλύτερους ιστορικά κραδασμούς των τελευταίων ετών, είναι ακριβώς ωστόσο αυτή η συγκυρία της πανδημίας όπου ανοίγει ο δρόμος για την αξιοποίηση δύο πολυσυζητημένων εκτάσεων, παροπλισμένων για δεκαετίες, με επενδύσεις που μπορεί να αγγίξουν ακόμη και το μισό δισ. ευρώ.

Ο λόγος για την πρώην Αμερικανική Βάση στις Γούρνες Ηρακλείου Κρήτης, αλλά και την πολυσυζητημένη έκταση στην περιοχή του Γκολφ Αφάντου της Ρόδου, που έχουν φτάσει να αποτελέσουν μέχρι και αντικείμενο… διπλωματικής εργασίας λόγω ακριβώς της αποτυχίας αξιοποίησής τους, με τους ουκ ολίγους, άκαρπους διαγωνισμούς, ειδικά στη διάρκεια της τελευταίας 20ετίας, ξεκινώντας ήδη από την Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα των αρχών της δεκαετίας του 2000 (σ.σ.: που μετονομάστηκε εν συνεχεία σε Εταιρεία Τουριστικής Ανάπτυξης και πλέον έχει μετεξελιχτεί στην Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου), η οποία είχε επιφορτιστεί με το έργο της αξιοποίησης της τουριστικής δημόσιας περιουσίας.

Ο δρόμος μέχρι το σήμερα και τις διαγωνιστικές διαδικασίες από το Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου που κατέληξαν τελικά -έστω και καθυστερημένα- επιτυχώς ήταν μακρύς και εξίσου δύσκολος, ωστόσο είναι παραπάνω από ενθαρρυντικό ότι και στις δύο εκτάσεις θα δρομολογηθούν επενδύσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων που μπορούν να αναδείξουν ακόμη περισσότερο στο διεθνές σκηνικό δύο προορισμούς, όπως η Κρήτη και η Ρόδος, που αποτελούν βαριά χαρτιά για τον ελληνικό τουρισμό και φιλοδοξούν να πρωταγωνιστήσουν στην προσπάθεια για την επιμήκυνση της τουριστικής σεζόν στη χώρα μας.

Την περασμένη εβδομάδα η REDS του ομίλου Ελλάκτωρ αναδείχτηκε ως πρώτος επιλέξιμος επενδυτής από το ΤΑΙΠΕΔ για την αξιοποίηση τμήματος της πρώην Αμερικανικής Βάσης στις Γούρνες Ηρακλείου μέσα από τη διαδικασία της ηλεκτρονικής δημοπρασίας (e-Auction) με ένα τίμημα στα 40,2 εκατ. ευρώ, ενώ το συνολικό ύψος της επένδυσης, στην ολοκλήρωσή της, μετά από κάποια χρόνια υπολογίζεται κοντά στα 200 εκατ. ευρώ. Αντίστοιχα, μετά από ουκ ολίγα προβλήματα και πισωγυρίσματα, έκλεισε και η συναλλαγή για την έκταση του Γκολφ – Βόρειο Αφάντου, όπου προ οκταετίας σχεδόν είχε αναδειχτεί πλειοδότης ο όμιλος του Ελληνοαμερικανού ομογενή επιχειρηματία Μερκούριου Αγγελιάδη.

Ο τελευταίος βρισκόταν σε αναζήτηση επενδυτή το προηγούμενο διάστημα για τη χρηματοδότηση του project, τον οποίο φαίνεται ότι βρήκε στον όμιλο Μήτση. Τελικά, το μεγάλο project θα μεταφερθεί στο χαρτοφυλάκιο των Mitsis Hotels, με ένα πλάνο για μια επένδυση πάνω από 225 εκατ. ευρώ που θα περιλαμβάνει το γκολφ, τρία ξενοδοχεία, αλλά και βίλες που θα αποτελούν κομμάτι του 5άστερου ξενοδοχείου γκολφ, κατοικίες προς πώληση, μαρίνα, αθλητικές εγκαταστάσεις, λέσχη γκολφ κ.ά.

Το γεγονός ότι οι δύο επενδύσεις προχωρούν σε αυτή τη συγκυρία της πανδημίας δείχνει ακριβώς το ισχυρό αποτύπωμα και τη δυναμική του ελληνικού τουρισμού για την επόμενη μέρα, έστω κι αν έχουν προηγηθεί τεράστιες απώλειες για τον κλάδο στο 75%-80% το 2020 και κοντά στο 40% για φέτος έναντι του 2019, όπως σχολιάζουν στο «business stories» κορυφαία στελέχη του. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι, όπως έχει επανειλημμένα επισημάνει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων Γιάννης Ρέτσος, «η Ελλάδα έχει αυτή τη στιγμή -και τα τελευταία χρόνια εξακολουθητικά ισχύει αυτό- το πέμπτο ισχυρότερο τουριστικό brand παγκοσμίως» και θα πρέπει να επενδύσει περαιτέρω σε αυτό σε επίπεδο ποιότητας και υποδομών, πολύ περισσότερο δε από τη στιγμή που η ζήτηση για το 2022 για τους ελληνικούς προορισμούς παραμένει ισχυρή.

Τι θέλει η REDS στις Γούρνες

Από πλευράς της REDS, η επικράτησή της στην ηλεκτρονική δημοπρασία για τις Γούρνες Ηρακλείου σηματοδοτεί και την ενίσχυση της παρουσίας της στον τομέα των τουριστικών ακινήτων στην Περιφέρεια και μάλιστα με ένα σύνθετο, μακροπρόθεσμο project που μπορεί να φτάσει, μαζί με το τίμημα, στα 200 εκατ. ευρώ κατά προσέγγιση.

Η θυγατρική του ομίλου Ελλάκτωρ συμμετέχει για λογαριασμό του ομίλου στην ανάπτυξη και διαχείριση της Μαρίνας Αλίμου στο πλαίσιο του σχετικού διαγωνισμού μακροχρόνιας παραχώρησης (σ.σ.: που παρεμπιπτόντως περιλαμβάνει και ξενοδοχείο 5 αστέρων από 60 έως 100 δωματίων), ενώ επίσης στην Αττική, πέραν του εμπορικού πάρκου «Smart Park» στα Σπάτα, η ίδια τρέχει αυτή την περίοδο τις διαδικασίες για τη μεγάλη, μεικτή επένδυση στην περιοχή της Κάντζας, με επίκεντρο το παλιό οινοποιείο Καμπά.

Τώρα, για το ακίνητο της πρώην Αμερικανικής Βάσης, η REDS και η Dimand διεκδίκησαν την έκταση στη διαδικασία των βελτιωμένων προσφορών του e-auction της περασμένης Δευτέρας, έχοντας προηγουμένως υποβάλει κατά τις πληροφορίες, αρχικές προσφορές στα 23,5 εκατ. και 21 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Η εκκίνηση της δημοπρασίας έγινε από τα 22,6 εκατ. ευρώ για να κλείσει τελικά στα 40,2 εκατ. που προσέφερε η REDS (39 εκατ. ευρώ από την Dimand).

Γιώργος Κωνσταντινίδης

Απαντώντας στο ερώτημα αν το τίμημα τελικά είναι υψηλό, «θεωρούμε ότι πρόκειται για ένα μοναδικό ακίνητο με μεγάλες προοπτικές σε έναν πολύ δυνατό τουριστικό προορισμό όπως είναι η Κρήτη», δηλώνει στο «business stories» ο κ. Γιώργος Κωνσταντινίδης, διευθύνων σύμβουλος της REDS, ο οποίος διαθέτει πολύ μεγάλη τεχνογνωσία στον τομέα ειδικά των τουριστικών έργων, προερχόμενος από τη SWOT, μία από τις μεγαλύτερες και πιο γνωστές εταιρείες στον τομέα του ξενοδοχειακού management. Επισημαίνεται εδώ ότι ο όμιλος Ελλάκτωρ, δίνει ήδη το «παρών» και σε άλλους διαγωνισμούς στην Κρήτη, έχοντας εκδηλώσει ενδιαφέρον μέσω της θυγατρικής Ακτωρ Παραχωρήσεις, σε κοινοπραξία, για τον λιμένα του Ηρακλείου, καθώς επίσης και για τους διαγωνισμούς για την παραχώρηση του Βόρειου Οδικού Αξονα της Κρήτης (ΒΟΑΚ).

«Αν και είναι νωρίς ακόμη και υπάρχουν πολλές διαδικασίες που θα πρέπει να ολοκληρωθούν, θεωρούμε ότι η επένδυση μπορεί να προσεγγίσει, συμπεριλαμβανομένου και του τιμήματος, τα 200 εκατ. ευρώ». Οσον φορά τη χρηματοδότηση του project, πέραν του τραπεζικού δανεισμού, ο κ. Κωνσταντινίδης δεν αποκλείει η εταιρεία να αναζητήσει εταίρους για το έργο, ενώ για τμήμα της επένδυσης θα μπορούσαν να κινητοποιηθούν και κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης.

Το ακίνητο στις Γούρνες είναι παραθαλάσσια έκταση 345.567 τ.μ., η οποία βρίσκεται 13 χλμ. από το αεροδρόμιο «Νίκος Καζαντζάκης» και 16 χλμ. από την πόλη του Ηρακλείου. Σε εκτάσεις όμορες του ακινήτου έχουν αναπτυχτεί τα τελευταία 20 χρόνια το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών, το Ενυδρείο «Θαλασσόκοσμος», το Διεθνές Εκθεσιακό και Συνεδριακό Κέντρο Κρήτης κ.ά.

Η επένδυση περιλαμβάνει τόσο το εμπορικό κομμάτι, γύρω στα 11.000 τ.μ., όπου η REDS διαθέτει ήδη μεγάλη εμπειρία λόγω και του «Smart Park», και το δεύτερο τμήμα, με χρήσεις τουρισμού -αναψυχής και εκτιμώμενη δόμηση πάνω από 50.000 τ.μ. για τη δημιουργία πολυτελών ξενοδοχειακών μονάδων και κατοικιών, συνεδριακού – εκθεσιακού κέντρου, μαρίνας, ενώ υπάρχει πρόνοια και για λειτουργία καζίνο, με την έκδοση της σχετικής άδειας να ακολουθεί ανεξάρτητη διαδικασία, αντίστοιχη με αυτή που πραγματοποιήθηκε για το καζίνο στο Ελληνικό από την Επιτροπή Ελέγχου και Εποπτείας Παιγνίων (ΕΕΕΠ).

Η διαδικασία για την οριστικοποίηση της πώλησης του ακινήτου περιλαμβάνει την έγκριση του σχετικού φακέλου από το Ελεγκτικό Συνέδριο για την εν συνεχεία ολοκλήρωση της συναλλαγής, κάτι που υπολογίζεται περίπου τους πρώτους μήνες του 2022.

Οι επενδύσεις στην Aφάντου

Αντίστοιχα μέσα στο πρώτο δίμηνο του 2022 εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί και η συμφωνία μεταξύ των ομίλων Αγγελιάδη και Μήτση για το πολυσυζητημένο project στην έκταση Αφάντου στη Ρόδο. Την περασμένη εβδομάδα, πάντως, μπήκαν επισήμως οι υπογραφές μεταξύ των εκπροσώπων του ομογενούς επιχειρηματία από την Αμερική και του ΤΑΙΠΕΔ για την ολοκλήρωση της συναλλαγής.

Πρόκειται για μακρά και… πικρή ιστορία αν ληφθεί υπόψη ότι ο διαγωνισμός του ΤΑΙΠΕΔ ολοκληρώθηκε εν έτει 2014, έτος κατά το οποίο είχαν αναδειχτεί οι δύο πλειοδότες για τα δύο ακίνητα γκολφ -Βόρειο Αφάντου και το ακίνητο «Φωνή της Αμερικής» Νότιο Αφάντου-, με αντίστοιχους επενδυτές την M.A. Angeliades του ομίλου Αγγελιάδη και T.N. Aegean Sun Investments, του ομίλου Νικολαΐδη από την Κύπρο με τα Atlantica Hotels and Resorts, με προσφορές 15,2 εκατ. και 26,9 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.

Η έκταση Αφάντου στη Ρόδο

Για όσους έχουν γερή μνήμη, η πρώτη προσπάθεια αξιοποίησης της περιοχής ήταν στα τέλη της δεκαετίας του ’70 με αρχές του ’80, όταν ο Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού προχώρησε στην πρώτη προσπάθεια για την παραχώρηση της έκτασης σε ιδιώτη επενδυτή, στις υποχρεώσεις του οποίου θα ήταν και η προστασία – ανάδειξη τυχόν αρχαιολογικών ευρημάτων εντός της έκτασης. Το Γκολφ Αφάντου είχε θεμελιωθεί επί χούντας, είχε πρωτολειτουργήσει το 1973, με την έκταση να έχει παραχωρηθεί στον ΕΟΤ το 1970 (οι απαλλοτριώσεις εκ μέρους του Δημοσίου είχαν αρχίσει από το 1962), ωστόσο το φιλόδοξο πλάνο για μία μεγάλη και πολυτελή επένδυση έμεινε στη συνέχεια ημιτελής.

Και πράγματι, εν έτει 1980 ο Ελληνοαμερικανός Πιτ Ταβουλαρέας, ένας από τους πιο ισχυρούς ανθρώπους της παγκόσμιας αγοράς πετρελαιοειδών που συνδεόταν με τη Mobil, θα εκδήλωνε μαζί με άλλους Ελληνοαμερικανούς επενδυτές έντονο ενδιαφέρον προκειμένου να αναλάβει την ανάδειξη και εκμετάλλευση των Αφάντου μέσω μακροχρόνιας παραχώρησης. Τη συμφωνία κατήγγειλε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και όταν έπεσε ξανά στο τραπέζι προς τα τέλη της δεκαετίας του ’80 η πρόταση για την αξιοποίηση της έκτασης, κόλλησε σε φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Τη δεκαετία του ’90 ακολούθησαν εκ νέου διαγωνιστικές διαδικασίες, όπως και τα επόμενα χρόνια που απέβησαν όλες άκαρπες, δεδομένου και του σύνθετου ιδιοκτησιακού καθεστώτος των εκτάσεων με δικαστικές διεκδικήσεις από ιδιοκτήτες των οποίων οι εκτάσεις είχαν απαλλοτριωθεί προκειμένου να υλοποιηθούν οι σχετικές επενδύσεις, ωστόσο λόγω της παρέλευσης 20ετίας επανήλθαν ζητώντας πίσω τις ιδιοκτησίες τους.

Στο πρόσφατο παρελθόν και στον τελευταίο διαγωνισμό από το ΤΑΙΠΕΔ, το 2014, δεν έλειψαν και πάλι τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν στην πορεία, με μεγαλύτερο το θέμα της αρχαιολογίας επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ που ξεπεράστηκε στη συνέχεια. Οι υπογραφές με τους επενδυτές μπήκαν το 2019, με την Aegean Sun να επιτυγχάνει και το οικονομικό κλείσιμο της συναλλαγής εκείνο το καλοκαίρι. Αμέσως μετά θα ακολουθούσε και το οικονομικό κλείσιμο με τον κ. Αγγελιάδη, ωστόσο έπρεπε να διευθετηθούν στην πορεία επιπλέον επιμέρους ζητήματα όπως με τις εγκρίσεις από το υπουργείο Εθνικής Αμυνας, δεδομένου ότι πρόκειται για τρίτο επενδυτή, εκτός Ε.Ε., σε παραμεθόριο περιοχή. Κι αφού ξεπεράστηκαν και αυτά ,ο κ. Αγγελιάδης άρχισε να αναζητεί επενδυτή, τον οποίο και βρήκε στον όμιλο Μήτση.

Ο τελευταίος, έχοντας ήδη στο χαρτοφυλάκιό του 17 συνολικά ξενοδοχεία ανά την Ελλάδα (Αθήνα, Κως, Κρήτη, Ρόδος και Καμένα Βούρλα) με 3.500 εργαζομένους, ακολουθεί το τελευταίο διάστημα ένα επιθετικό πλάνο ανάπτυξης, αν ληφθεί υπόψη ότι πέραν της συμφωνίας με τον όμιλο Αγγελιάδη έχει υποβάλει και φάκελο στο Enterprise Greece για τη δημιουργία – κατασκευή τριών νέων ξενοδοχείων 5 αστέρων, δυναμικότητας 225 δωματίων/450 κλινών, στη Μύκονο, στην περιοχή Ελιά, μέσω της διαδικασίας των στρατηγικών επενδύσεων. Ο όμιλος δίνει το «παρών» σε κορυφαίους προορισμούς ανά την Ελλάδα, με τη Ρόδο να αποτελεί ήδη έναν από αυτούς, ενώ η επένδυση στην Αφάντου είναι από τα καινούρια projects πρώτης γραμμής, με στόχο να γίνει το νησί ένας από τους σημαντικότερους προορισμούς για γκολφ στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου.

Σημειωτέον ότι ο μεγαλύτερος αριθμός επισκεπτών στα Mitsis Hotels, εν μέσω πανδημίας, με βάση τον απολογισμό του 2020, προήλθε από τη Γερμανία και ακολουθούν Βρετανοί, Πολωνοί, Γάλλοι, Ελβετοί, Ελληνες και Ολλανδοί.

Στην Αφάντου τα πρώτα πλάνα του ομίλου περιλαμβάνουν τρία ξενοδοχεία ανώτερων κατηγοριών – και συγκεκριμένα μια μονάδα 5 αστέρων στο γκολφ και ένα ακόμη 5άστερο boutique αλλά και ένα παραθαλάσσιο 4 αστέρων, πλήθος υποστηρικτικών και αθλητικών εγκαταστάσεων, μαρίνα με καταστήματα και χώρους εστίασης, βίλες με πλήρη εξυπηρέτηση ως μέρος του ξενοδοχείου, γκολφ 5 αστέρων με 480 δωμάτια συνολικά, λέσχη γκολφ, πολυτελείς κατοικίες προς πώληση με τη δυνατότητα προγράμματος ενοικίασης κ.ο.κ.

Διαβάστε ακόμα 

Συντάξεις και επιδόματα: ΕΦΚΑ και ΟΑΕΔ καταβάλλουν €2,1 δισ. μέχρι τα Χριστούγεννα

Το λιανεμπόριο πριν και μετά την πανδημία (infographic)

Μπριζόλα όπως… χαβιάρι: Γιατί το κρέας θα γίνει είδος πολυτελείας