Sell or Save. Αυτό είναι το νέο δίλημμα στην ενεργειακή αγορά της Ευρώπης, ενόσω η αισθητή πτώση των ενεργειακών τιμών έχει περιορίσει σημαντικά την αξία του ήδη αποθηκευμένου φυσικού αερίου, το οποίο σε μεγάλο ποσοστό ανήκει σε ιδιωτικές εταιρείες και traders.
Το όλο «πρόβλημα», όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του πρακτορείου Bloomberg, εδράζεται σε δύο -κατά τ’ άλλα- άκρως θετικές παραμέτρους. Την πτώση των τιμών ενέργειας και το γέμισμα των αποθηκών ενέργειας σε ποσοστά άνω του 90%.
Συγκεκριμένα, η τιμή των συμβολαίων TTF στο Χρηματιστήριο του Άμστερνταμ, τα οποία αποτελούν σημείο αναφορά για όλη την Ευρώπη, βρίσκεται στα επίπεδα των 120 ευρώ ανά μεγαβατώρα, αισθητά μειωμένη σε σχέση με τα τουλάχιστον 300 ευρώ ανά μεγαβατώρα πριν μερικούς μήνες.
Την ίδια ώρα, η Γηραιά Ήπειρος, προκειμένου να αποφύγει τις ελλείψεις κατά τη διάρκεια του χειμώνα -όταν η ζήτηση αυξάνεται κατακόρυφα- έσπευσε να γεμίσει τις αποθήκες φυσικού αερίου. Άλλωστε, των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν.
Όμως, κάποιοι από τους προμηθευτές, οι οποίοι πλήρωσαν αρκετά χρήματα ώστε να γεμίσουν τις αποθήκες τους, φαίνεται να κρατούν εκτός αγοράς τα αποθέματα, έως ότου ανεβούν οι τιμές και πουλήσουν το αέριο σε πιο ελκυστική τιμή.
Φυσικά, με τέτοια τάση κινδυνεύει να «τινάξει» την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης στον αέρα. Ιδίως σε μια περίοδο, κατά την οποία η ύφεση της ευρωπαϊκής οικονομίας μοιάζει αναπόφευκτη, εξαιτίας αυτών ακριβώς των αναταράξεων στις αλυσίδες προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας.
* Οι αποθήκες ενέργειας στην Ευρώπη
Το φυσικό αέριο συνήθως αποθηκεύεται από εταιρείες κοινής ωφέλειας ή traders κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, όταν οι τιμές είναι πιο χαμηλές λόγω της ηπιότερης ζήτησης. Φέτος, όμως, η κατάσταση ήταν εντελώς… στρεβλή, με τις τιμές των καλοκαιρινών μηνών να εκτοξεύονται στα ύψη, υπό τον φόβο των μελλοντικών ελλείψεων.
Έτσι, ενόσω οι traders γέμιζαν τις αποθήκες, οι τιμές είχαν φθάσει έως και τα 340 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Τώρα, όμως, οι τιμές έχουν υποχωρήσει στα 120 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
«Είναι ένα πραγματικό πρόβλημα» παραδέχεται ο Χένινγκ Γκλοστέιν, επικεφαλής ενέργειας στην Eurasia Group. «Μπορεί να λυθεί μόνο αν κάποιοι από τους εθνικοποιημένους παίχτες της αγοράς πουλήσουν με ζημιά το ακριβά αγορασμένο αέριο».
Εάν, αντίθετα, τα αποθέματα μείνουν απούλητα στις αποθήκες -για τον οποιοδήποτε λόγο- αυτό σημαίνει ότι η Ευρώπη θα έχει τη δυνατότητα να προμηθεύεται αέριο μόνο μέσω των φορτίων LNG (υγροποιημένο αέριο) από τις ΗΠΑ ή το Κατάρ, καθώς και μέσω των αγωγών από τη Νορβηγία και τη Βόρεια Αφρική.
Οποιαδήποτε αναταραχή σ’ αυτές τις ροές, θα μπορούσε να προκαλέσει νέα εκτόξευση στις τιμές του φυσικού αερίου, συμπαρασύροντας προς τα πάνω του λογαριασμούς ρεύματος και θέρμανσης των ευρωπαϊκών νοικοκυριών.
Ας σημειωθεί δε, ότι παρότι η Ευρώπη έχει αναμφίβολα ενισχύσει το σύστημα αποθήκευσης ενέργειας, μόλις το 10% του αποθηκευμένου αερίου τελεί υπό δημόσιο έλεγχο, μέσω των λεγόμενων στρατηγικών εθνικών αποθεμάτων. Το υπόλοιπο βρίσκεται σε χέρια ιδιωτών.
Ηρεμία πριν την καταιγίδα;
Οι τιμές του φυσικού αερίου έχουν υποχωρήσει κατά περίπου 70% από τα ιστορικά υψηλά του Αυγούστου. Κι αυτό χάρη στον απρόσμενα θερμό Οκτώβριο (μειωμένη ζήτηση), αλλά και τις αθρόες εισαγωγές LNG. Παρ’ ολα αυτά, κανείς δεν ξέρει αν και πότε οι τιμές θα μπορούσαν να αυξηθούν εκ νέου.
Ο ανταγωνισμός με την Ασία -όσον αφορά την προέλευση των αμερικανικών φορτίων LNG- παραμένει ισχυρός, ενώ οι ροές από τη Ρωσία διατηρούνται σε χαμηλά έως και μηδενικά επίπεδα. Την ίδια στιγμή, η θερμοκρασία έως τα μέσα Νοεμβρίου εκτιμάται ότι θα υποχωρήσει σε επίπεδα χαμηλότερα του κανονικού.
«Ο κρύος καιρός, η αύξηση της ζήτησης και η κατάρρευση των ροών LNG θα μπορούσε να στείλει τις τιμές ξανά σε υψηλότερα επίπεδα» προειδοποιεί ο Στέφαν Ούλριχ, αναλυτής του BloombergNEF. «Νομίζω ότι το χειρότερο σενάριο για τις εταιρείες κοινής ωφέλειας είναι η εξάντληση των αποθεμάτων αερίου, παρά οι απώλειες από τις φθηνές πωλήσεις του ακριβά αγορασμένου αερίου» καταλήγει.
Διαβάστε ακόμη
«Βροχή» από ξενοδοχειακά deals – Ποιοι έδωσαν τα χέρια από τη Μύκονο μέχρι την Αράχωβα
e-Κληρονομιές: Ο «μαραθώνιος» των δικαιολογητικών και τα «ψιλά» γράμματα της δήλωσης