Ως μια εξαιρετικά σημαντική συμφωνία για τα ευρωπαϊκά οικονομικά συμφέροντα και μια ιστορική μέρα για τις διμερείς σχέσεις ΕΕ-Σερβίας σχολιάζεται το μέγα deal που διασφάλισε ο Γερμανός Καγκελάριος Όλαφ Σολτς και ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Μάρος Σέφκοβιτς στο Βελιγράδι. Βάσει της συμφωνίας, η Ευρωπαϊκή Ένωση αποκτά αποκλειστική πρόσβαση στα κοιτάσματα λιθίου της χώρας, η πλήρη ανάπτυξη των οποίων θα τα αναδείξουν στα κυριότερα της Γηραιάς Ηπείρου.

«Πρόκειται για ένα σημαντικό ευρωπαϊκό project που συνεισφέρει στην ανεξαρτησία της Ευρώπης στην προμήθεια πρώτων υλών στο μεταβαλλόμενο διεθνές περιβάλλον» τόνισε χαρακτηριστικά ο Γερμανός Καγκελάριος.

Πέρα από τη συμφωνία που υπέγραψαν ΕΕ και Σερβία, δρομολογήθηκε και μια σειρά εταιρικών συμφωνιών με εκπροσώπους κορυφαίων ευρωπαϊκών αυτοκινητοβιομηχανιών, όπως η Mercedes Benz και η Stellantis.

Σημειωτέον πως για τη σερβική κυβέρνηση η συμφωνία συνιστά μια σημαντική στροφή τόσο για πολιτικούς όσο και για γεωστρατηγικούς λόγους. Το πρώτο έχει να κάνει με τις έντονες αντιδράσεις που εξακολουθούν να υπάρχουν στην εγχώρια κοινή γνώμη για την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων για περιβαλλοντολογικούς λόγους και το δεύτερο με την επιλογή της να στρέψει το βλέμμα της προς την ΕΕ και τον στόχο της ένταξης της στην ευρωπαϊκή οικογένεια, αφήνοντας πίσω την παραδοσιακή φιλορωσική στρατηγική της.

Σε επίπεδο κοινής γνώμης οι αντιδράσεις έχουν φουντώσει ήδη τις προηγούμενες ημέρες, καθώς το πρώτο βήμα από το Βελιγράδι έγινε με την ανακοίνωση της έγκρισης για την επανεκκίνηση του έργου που είχε σταματήσει περίπου πριν από δύο χρόνια, λόγω των μεγάλων όσο και παρατεταμένων αντικυβερνητικών διαδηλώσεων που είχαν πραγματοποιηθεί.

Οι αντιδράσεις τότε, είχαν να κάνουν κυρίως με την ανησυχία για τις επιπτώσεις στο περιβάλλον, αλλά υπήρχαν και πολλές φωνές που διαμαρτύρονταν για την παράδοση των εθνικών πόρων σε ξένα χέρια, στην προκειμένη περίπτωση στην αγγλοαυστραλιανή εταιρεία εξόρυξης Rio Tinto.

Η κυβέρνηση, ωστόσο, που τον περασμένο Δεκέμβριο ανανέωσε τη θητεία της, αποφάσισε να δρομολογήσει και πάλι το φιλόδοξο project βασιζόμενη και στην ετυμηγορία του Συνταγματικού Δικαστηρίου, το οποίο την περασμένη εβδομάδα έκρινε πως η ανάκληση της άδειας εκμετάλλευσης που είχε διασφαλίσει η εταιρεία έναντι 2,4 δισ. δολαρίων ήταν αντισυνταγματική. Έτσι με την έγκριση του Συνταγματικού Δικαστηρίου και το παράλληλο επιχείρημα ότι η Rio Tinto παρείχε επιπλέον εγγυήσεις για την τήρηση των περιβαλλοντολογικών προτύπων, το project «μπήκε» και πάλι στην πρίζα.

Και δύο ημέρες μετά ακολούθησε η ανακοίνωση του σημερινού πολύκροτου deal με την ΕΕ.

Το ορυχείο στην περιοχή Jadar εκτιμάται ότι διαθέτει το μεγαλύτερο εντοπισμένο κοίτασμα λιθίου στην Ευρώπη, ικανού να παράγει έως και 58.000 τόνους του λεγόμενου «λευκού χρυσού». Η ποσότητα αυτή είναι ικανή να καλύψει τις ανάγκες 1,1 εκατ. ηλεκτρικών αυτοκινήτων και να καλύψει έως και το 90% των αναγκών της ΕΕ σε λίθιο.

«Φοβόμαστε πως η Σερβία θα θυσιαστεί για να διασφαλίσει λίθιο για ηλεκτρικά οχήματα που στην ουσία κανένας στην ίδια τη Σερβία δεν έχει τα χρήματα να αγοράσει» κατήγγειλε η επικεφαλής του Πράσινου Αριστερού Κινήματος της χώρας, Μπιλιάνα Ντζόρτζεβιτς. Πραγματικά από τα κόμματα της αντιπολίτευσης και όχι μόνο καταγράφηκαν σημαντικές αντιδράσεις κυρίως ως προς την επανέναρξη του έργου. Όμως, αυτό δεν εμπόδισε το Βελιγράδι, το Βερολίνο και τις Βρυξέλλες να πανηγυρίσουν για την σημερινή συμφωνία.

Η διμερής συμφωνία ορίζει δε, γοργά βήματα για την ανάπτυξη του έργου και μάλιστα μέσα σε ένα εξάμηνο θα πρέπει να έχει διαμορφωθεί ο οδικός χάρτης για την εφαρμογή της στρατηγικής συμφωνίας που θα επιτρέψει στην ΕΕ να κάνει ένα καθοριστικό βήμα στην στρατηγική προσπάθεια της να μειώσει την εξάρτηση της από τις εισαγωγές πρώτων υλών από ξένες χώρες και κυρίως την Κίνα.

Διαβάστε ακόμη  

Τουρισμός: Πώς κινείται φέτος το καλοκαίρι η Ελλάδα σε σύγκριση με τους 8 ανταγωνιστές της στη Μεσόγειο  

Μύκονος: Έρχεται και τρίτο σφυρί για τον «mr. Caprice» Νίκο Γρυπάρη (pics) 

Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν: Έγραψε ιστορία με την επανεκλογή της – Η επόμενη μέρα και το παζάρι για τους επιτρόπους 

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ