Όταν ξεκινούσε ο σχεδιασμός για την χρωματιστή παλέτα των τιμολογίων ηλεκτρικής ενέργειας, ελάχιστοι είχαν πιστέψει πραγματικά ότι οι ταρίφες του Ιανουαρίου θα ήταν χαμηλότερες και από εκείνες της περιόδου των επιδοτήσεων.
Όμως, η σημαντική αποκλιμάκωση των διεθνών τιμών φυσικού αερίου, που καθορίζει τις τιμές ηλεκτρισμού και χθες ήταν στα 32 ευρώ η μεγαβατώρα, δείχνει ότι ο Γενάρης θα κάνει ποδαρικό με τιμές ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ 13 και 14 λεπτών στο πράσινο τιμολόγιο, ακόμη και στο μπλε για κάποιους προμηθευτές ενέργειας.
Οι εταιρείες θα ανακοινώσουν τις τελικές τιμές τη Δευτέρα 1η Ιανουαρίου το βράδυ, ενσωματώνοντας τη χονδρεμπορική τιμή του Δεκεμβρίου, που χθες ήταν στα 79 ευρώ η μεγαβατώρα, αλλά σήμερα ανεβαίνει στα 107 ευρώ, καταγράφοντας άνοδο πάνω από 35%.
Έως και χθες 29 Δεκεμβρίου, η μέση τιμή στη χονδρεμπορική αγορά ήταν στα 101,75 ευρώ η μεγαβατώρα, εικόνα που εκτιμάται ότι δεν θα εμφανίσει σημαντικές διαφοροποιήσεις τις επόμενες δύο μέρες που απομένουν για το τέλος της χρονιάς.
Οι επιλογές
Το σήμα των προσιτών τιμών έδωσε χθες και ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θεόδωρος Σκυλακάκης, δηλώνοντας την ικανοποίησή του για τον ανταγωνισμό που διαμορφώνεται μεταξύ των παρόχων και ο οποίος εκτίμησε ότι θα διαρκέσει όλη τη χρονιά.
Με την ομαδοποίηση που έχει κάνει η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και το ΥΠΕΝ, οι καταναλωτές έχουν να επιλέξουν μεταξύ σταθερών τιμολογίων που έχουν μια «κλειδωμένη» τιμή σε όλη τη διάρκεια της σύμβασης (συνήθως 12μηνη, αλλά θα βγουν και προγράμματα μικρότερης διάρκειας). Και μεταβλητών τιμολογίων, που οι τιμές τους καθορίζονται βάσει δεικτών (ρήτρα αναπροσαρμογής) και θα αλλάζουν κάθε μήνα. Ένα εργαλείο σύγκρισης τιμών (π.χ. το εργαλείο της ΡΑΑΕΥ ή η πλατφόρμα allazorevma.gr) θα μπορούσαν να βοηθήσουν σε αυτήν την αξιολόγηση.
Οι τιμές στα πράσινα τιμολόγια όπου θα μεταπέσουν όλοι οι καταναλωτές αν δεν δηλώσουν τη μεταφορά τους κάπου αλλού, όπως διαμορφώνονται σήμερα κυμαίνονται από 13,5 έως 20 λεπτά ανά κιλοβατώρα για μια μέση κατανάλωση, συμπεριλαμβανομένου του παγίου. Η μέση τιμή του 2023 με τις επιδοτήσεις στο ρεύμα ήταν στα 15 – 16 λεπτά η κιλοβατώρα.
Σε ό,τι αφορά τα μπλε τιμολόγια που μέχρι πρόσφατα ήταν πιο ακριβά, παρατηρείται κάθετη πτώση, κυρίως ως αποτέλεσμα της έντασης του ανταγωνισμού, αλλά και των πολύ καλών τιμών σε προθεσμιακά προϊόντα που ευνοούν την υποχώρηση των τιμολογίων. Μέχρι νεωτέρας, οι ταρίφες κυμαίνονται από τα 13,9 έως τα 18 λεπτά η κιλοβατώρα, κόστη όμως στα οποία θα πρέπει να υπολογιστούν τα τσιμπημένα πάγια (από 3 έως 8 ευρώ), αλλά και ο ΦΠΑ 6%.
Μεταβλητό ή κυμαινόμενο;
Ο Νικήτας Μακρίδης, ενεργειακός αναλυτής στην πλατφόρμα σύγκρισης τιμών allazorevma.gr, δίνει μερικές χρήσιμες συμβουλές για τη σωστή επιλογή τιμολογίου. Όπως αναφέρει, ένας καταναλωτής με μειωμένη κατανάλωση δεν έχει λόγο να πληρώνει ακριβό πάγιο και επίσης το ρίσκο που αναλαμβάνει με ένα κυμαινόμενο τιμολόγιο είναι μικρό (πράσινο ή κίτρινο).
Δεν ισχύει το ίδιο σε όσους έχουν μεγαλύτερες καταναλώσεις και θερμαίνονται με ρεύμα. Για αυτούς είναι πιο δελεαστικό ένα σταθερό μπλε τιμολόγιο, ειδικά σήμερα που το κόστος της μπλε κιλοβατώρας έχει πέσει σημαντικά, όμως παραμένει υψηλότερο από τα κυμαινόμενα, κάτι που δεν αναμένεται κατά τις εκτιμήσεις να αλλάξει τουλάχιστον για το πρώτο τρίμηνο του 2024.
Επομένως, η τιμή δεν είναι το μοναδικό κριτήριο επιλογής. Τα νοικοκυριά θα πρέπει να επιλέξουν με βάση και την κατανάλωση ενέργειας που έχουν κάθε μήνα. Για παράδειγμα:
Νοικοκυριό με μέση κατανάλωση 300 κιλοβατώρες τον μήνα, θα πληρώσει τον Ιανουάριο (μαζί με πάγιο και ΦΠΑ) στο φτηνότερο μπλε 48,60 ευρώ, στο φτηνότερο πράσινο 48,80 ευρώ, και στο φτηνότερο κίτρινο 43,06 ευρώ.
Ένα νοικοκυριό με μια μεγάλη κατανάλωση 600 κιλοβατώρες τον μήνα θα πληρώσει τον Ιανουάριο (μαζί με πάγιο και ΦΠΑ) στο φτηνότερο μπλε 102,30 ευρώ, στο φτηνότερο πράσινο 93,9 ευρώ και στο φτηνότερο κίτρινο 84,5 ευρώ.
Προσοχή στα δώρα
Σημαντικό επίσης στοιχείο στην επιλογή είναι εάν η προσφερόμενη τιμή περιλαμβάνει κάποια έκπτωση και πότε αυτή εφαρμόζεται. Σύμφωνα με τον κ. Μακρίδη, μια τιμή χωρίς έκπτωση μπορεί να είναι καλύτερη από μια τιμή με έκπτωση συνέπειας, η οποία μπορεί στην πορεία να αποσυρθεί ή μπορεί να αποδίδεται με καθυστέρηση ενός λογαριασμού.
Επίσης, ένα δώρο είναι προτιμότερο να αποδίδεται στον πρώτο λογαριασμό από ό,τι κάθε μήνα. Τέλος, εάν υπάρχει μικρή κατανάλωση όπως σε ένα εξοχικό, το δώρο (π.χ. επιστροφή χρημάτων) μπορεί να είναι και ο πιο σημαντικός παράγοντας επιλογής.
Σε ό,τι αφορά τα μπλε τιμολόγια, η σταθερότητα μιας τιμής δεν προστατεύει μόνο από τις αυξήσεις στη χονδρική αγορά (Χρηματιστήριο Ενέργειας), αλλά και από τυχόν αλλαγές στα χαρακτηριστικά του προγράμματος. Για παράδειγμα, μπορεί ένα πράσινο τιμολόγιο να έχει αρχικά έκπτωση 50% και τον επόμενο μήνα η έκπτωση να πέσει στο 10%.
Σε αυτήν την περίπτωση ακόμη και με σταθερή την τιμή της χονδρικής (δηλαδή χωρίς κρίση στο Χρηματιστήριο Ενέργειας) η χρέωση στο λιανικό τιμολόγιο μπορεί να ανεβαίνει. Ένα τιμολόγιο σταθερής τιμής δίνει σιγουριά και απαλλάσσει από τον διαρκή έλεγχο τιμών που θα πρέπει να γίνεται κάθε 3 με 6 μήνες, εάν πρόκειται για τιμολόγιο μεταβλητής τιμής (πράσινο ή κίτρινο).
Τρεις μύθοι για το ρεύμα
Η ιστοσελίδα σύγκρισης τιμών ξεκαθαρίζει για τους καταναλωτές και κάποιους μύθους σε σχέση με τα τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας, που όμως μια λάθος επιλογή μπορεί να οδηγήσει σε παρανοήσεις και τελικά σε επιβαρύνσεις λογαριασμών.
Πρώτος μύθος: Ένα μεταβλητό τιμολόγιο που είναι το φθηνότερο τον πρώτο μήνα θα είναι φθηνό και τους υπόλοιπους
Δεν ισχύει, διότι κανείς δεν γνωρίζει τις τιμές της χονδρικής για το επόμενο διάστημα. Άλλωστε, τα τιμολόγια μεταβλητής τιμής έχουν και άλλες παραμέτρους που μπορεί να αλλάξουν και οι οποίες επηρεάζουν την τελική τιμή, εκτός της χονδρικής. Συνεπώς, δεν είναι απολύτως ακριβές πως τα μεταβλητά τιμολόγια ακολουθούν πιστά τις τιμές της χονδρικής.
Δεύτερος μύθος: Τα μπλε τιμολόγια είναι ακριβότερα
Μη γνωρίζοντας τις τελικές τιμές χονδρικής για τους επόμενους 12 μήνες, είναι αδύνατον να πούμε με σιγουριά εάν ένα σταθερό είναι πράγματι ακριβό. Ακόμη κι εάν επιλέξουμε ένα πρόγραμμα μεταβλητής τιμής με καλά χαρακτηριστικά -όπως για παράδειγμα μια πολύ καλή έκπτωση- και μετά από 3 μήνες αυτή η έκπτωση μειωθεί δραματικά, τότε το μεταβλητό τιμολόγιο που έχουμε επιλέξει μπορεί να καταλήξει πολύ ακριβότερο από το σταθερό στο τέλος του χρόνου.
Τρίτος μύθος: Θα πρέπει να επιλέξω πρόγραμμα μέχρι 1/1/2024
Δεν υπάρχει κάποια προθεσμία. Αν δεν επιλέξουν οι καταναλωτές μέχρι 1/1/2024, θα μεταβούν αυτόματα στο πράσινο τιμολόγιο του κάθε παρόχου, αλλά μπορούν να επιλέξουν κάτι άλλο ανά πάσα στιγμή χωρίς κάποια ποινή.
Διαβάστε ακόμη
Κλιματική αλλαγή: «Βγάζει εκτός» και τις μετεωρολογικές προβλέψεις
Τιμολόγια ρεύματος: To 2024 φέρνει νέα δεδομένα – Τι προσφέρουν οι 4 εναλλακτικές επιλογές
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ