Οι εικόνες που έφταναν τους τελευταίους μήνες από το λιμάνι του Μανάους στον Αμαζόνιο της Βραζιλίας ήταν αποκαρδιωτικές. Κουφάρια πλοίων που έστεκαν ακίνητα στη λάσπη, νεκρά ψάρια και άνθρωποι που έσκαβαν με τα χέρια το ξηρό χώμα για να βρουν έστω λίγες σταγόνες νερού, αποτύπωναν το δυστοπικό σκηνικό αποτέλεσμα του σφοδρού κύματος ξηρασίας που οδήγησε στα χαμηλότερα επίπεδα στάθμης νερού εδώ και 121 χρόνια.
Οι περιορισμένες βροχοπτώσεις και η αυξημένη θερμοκρασία προκάλεσαν ξηρασία σε τέτοιο βαθμό που το επίπεδο νερού έφτασε μόλις τα 13,59 μέτρα, αλλάζοντας δραματικά την εικόνα της πόλης και διαταράσσοντας την ισορροπία και ευημερία των κατοίκων της προκαλώντας σημαντικά προβλήματα σε όλη την περιοχή του Αμαζονίου.
Ποιος κρύβεται πίσω από την ξηρασία, όμως, που μεταξύ άλλων οδήγησε στο θάνατο περισσότερων από 100 ροζ δελφινιών, γνωστά ως μπότο;
Σύμφωνα με έρευνα που διεξήχθη από ομάδα ειδικών του Imperial College του Λονδίνου και του Ομοσπονδιακού Πανεπιστημίου της Σάντα Καταρίνα της Βραζιλίας, η ανθρωπογενής υπερθέρμανση του πλανήτη αποτέλεσε την κύρια αιτία της ξηρασίας.
Μπορεί να συνέβαλε και το φαινόμενο Ελ Νίνιο στη μείωση των βροχοπτώσεων, ωστόσο, οι υψηλότερες θερμοκρασίες σε παγκόσμιο επίπεδο, συνέπεια της κλιματικής αλλαγής, αποτέλεσαν τη βασική αιτία πίσω από το σφοδρό κύμα ξηρασίας.
«Αυτό που σήμερα είναι ένα γεγονός που συμβαίνει μία φορά στα 50 χρόνια θα ήταν πολύ λιγότερο πιθανό να συμβεί σε έναν κόσμο με 1,2 βαθμούς χαμηλότερης θερμοκρασίας. Αν συνεχίσουμε να θερμαίνουμε το κλίμα, αυτός ο συνδυασμός χαμηλών βροχοπτώσεων και υψηλών θερμοκρασιών θα γίνει ακόμη πιο συχνός», δήλωσε η Φριντερίκε ‘Οτο περιβαλλοντολόγος του Imperial College του Λονδίνου, σύμφωνα με το Associated Press.
Από την πλευρά της, η Ρετζίνα Ροντρίγκες από το Ομοσπονδιακό Πανεπιστήμιο της Σάντα Καταρίνα δήλωσε ότι η ξηρασία ανέδειξε τη σημασία του τροπικού δάσους του Αμαζονίου στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής.
«Εάν προστατεύσουμε το δάσος, θα συνεχίσει να λειτουργεί ως η μεγαλύτερη χερσαία δεξαμενή άνθρακα στον κόσμο. Αλλά αν επιτρέψουμε στις ανθρωπογενείς εκπομπές άνθρακα και την αποψίλωση των δασών να το ωθήσουν στο σημείο καμπής, θα απελευθερώσει μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, περιπλέκοντας περαιτέρω τον αγώνα μας κατά της κλιματικής αλλαγής», πρόσθεσε.
Η Ροντρίγκες επεσήμανε ότι ενώ η περιοχή έχει αντιμετωπίσει τουλάχιστον άλλα τρία έντονα κύματα ξηρασίας τα τελευταία 20 χρόνια, η έκταση αυτού του κύματος ήταν πρωτοφανής επηρεάζοντας ολόκληρη τη λεκάνη του Αμαζονίου.
Η διεθνής επιστημονική ομάδα του World Weather Attribution βασίστηκε σε μέθοδο σύμφωνα με την οποία πραγματοποιήθηκε προσομοίωση των καιρικών συνθηκών που θα καταγράφονταν στην περιοχή χωρίς τις επιπτώσεις από την υπερθέρμανση του πλανήτη και τις συνέκρινε με τα αποτελέσματα που πραγματικά παρατηρήθηκαν.
Οι επιστήμονες κατά την περίοδο της μελέτης από τον Ιούνιο έως τον Νοέμβριο 2023 διαπίστωσαν ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη, η οποία προκαλείται από την καύση ορυκτών καυσίμων, συνέβαλε ώστε η ξηρασία να είναι πιο πιθανή κατά 30 φορές.
Επιπλέον, κατέληξαν πως από τη μία εξαιτίας της περιβαλλοντικής κρίσης μειώνονται οι βροχοπτώσεις και από την άλλη δημιουργούνται οι συνθήκες ώστε το νερό να εξατμίζεται από φυτά και έδαφος, επιδεινώνοντας την ξηρασία.
Παράλληλα, την κατάσταση επιδείνωσαν οι δασικές πυρκαγιές, οι οποίες σε συνδυασμό με την περιβαλλοντική κρίση και την αποψίλωση των δασών θα μπορούσαν να οδηγήσουν τον Αμαζόνιο πιο γρήγορα σε ένα σημείο χωρίς επιστροφή, μετά το οποίο ο βιότοπος στεγνώνει και παύει να είναι το πλούσιο τροπικό δάσος του παρελθόντος.
Οι επιστήμονες επισημαίνουν πως η κατάσταση αναμένεται να επιδεινωθεί μετά το τέλος της περιόδου των βροχών τον Μάιο.
Όπως αναφέρει το Associated Press, ο Λουίζ Κάντιντο, μετεωρολόγος του Εθνικού Ινστιτούτου Έρευνας του Αμαζονίου της Βραζιλίας που δεν συμμετείχε στη μελέτη, δήλωσε ότι τα ευρήματα αποδεικνύουν ότι οι κλιματικές μεταβολές στην περιοχή έχουν κλιμακωθεί σε ακραία επίπεδα.
Βέβαια, εξήγησε πως η αλληλεπίδραση ανάμεσα σε ωκεανούς, ατμόσφαιρα και δάση είναι πολύπλοκη και δεν έχει καταστεί δυνατό ακόμα να διαχωριστούν οι επιπτώσεις της φυσικής κλιματικής μεταβλητότητας από εκείνες της ανθρωπογενούς υπερθέρμανσης.
Διαβάστε ακόμη
Νέο ΕΣΠΑ: Για πρώτη φορά κρατική επιδότηση έως και 300.000 ευρώ σε μικρομεσαίους
Κνοτ (ΕΚΤ): Η μείωση των επιτοκίων θα εξαρτηθεί από τους μισθούς
Αυξάνονται τα «λουκέτα» σε hedge funds που πόνταραν στην Κίνα
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ