Ο ποιοτικός ύπνος είναι συνώνυμο υγείας. Όταν ένας άνθρωπος τον στερείται μπορεί να εκδηλωθούν προβλήματα, ενώ αν το σώμα και ο εγκέφαλος δεν ξεκουράζονται για παρατεταμένο διάστημα είναι πιθανή η επιδείνωση υποκείμενων παθήσεων. Η αϋπνία ταλαιπωρεί μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού, με διεθνείς μελέτες να το υπολογίζουν γύρω στο 10%-30%, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις φτάνει ακόμη και το 50%-60%. Είναι, μάλιστα, από τα πιο συχνά προβλήματα που αναφέρουν οι ασθενείς σε γιατρούς και αφορά στη δυσκολία να αποκοιμηθεί κανείς ή στις συχνές αφυπνίσεις κατά τη διάρκεια της νύχτας. Η έλλειψη του απαραίτητου αναζωογονητικού ύπνου μπορεί να συνοδευτεί από συμπτώματα κόπωσης, κακή διάθεση, εκνευρισμό, δυσκολία στη συγκέντρωση και κενά μνήμης.
Πολλά μπορεί να είναι αίτια, ανάμεσα σε αυτά νοσήματα, άγχος, καφεΐνη, αλκοόλ, κατανάλωση μεγάλης ποσότητας φαγητού, ορμονικές αλλαγές.
Εντούτοις, αυτό που διαπιστώνουν τώρα οι επιστήμονες είναι ότι ακόμα και τα PFAS, τα λεγόμενα «παντοτινά χημικά», μπορεί να συνδέονται με την αϋπνία.
Σύμφωνα με έρευνα της Ιατρικής Σχολής Keck του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνια (USC) που δημοσιεύθηκε στο Environmental Advances η παρουσία τέτοιων χημικών ουσιών στο αίμα σχετίζεται με τον μη ποιοτικό ύπνο.
Στο πλαίσιο της μελέτης, η πρώτη που διερευνά τη σχέση ανάμεσα στις υπερφθοριωμένες και πολυφθοριωμένες αλκυλιωμένες ουσίες και την αϋπνία, εξετάστηκαν δείγματα αίματος από 140 νέους ηλικίας 19 έως 24 ετών.
Από τους επτά τύπους PFAS που αναλύθηκαν, τέσσερις – PFDA, PFHxS, PFOA και PFOS – βρέθηκαν να σχετίζονται σημαντικά με μειωμένη διάρκεια ή κακή ποιότητα ύπνου. Συγκεκριμένα, οι νέοι με υψηλά επίπεδα αυτών των ουσιών στο αίμα τους κοιμούνταν κατά μέσο όρο 80 λεπτά λιγότερο από εκείνους με χαμηλότερα επίπεδα. Ειδικότερα, η PFOS συνδέθηκε με τη δυσκολία να αποκοιμηθεί κανείς, να συνεχίσει να κοιμάται και να νιώθει ξεκούραστος την επόμενη ημέρα.
Οι ερευνητές εντόπισαν επτά γονίδια που επηρεάζονται από τα PFAS και θα μπορούσαν να συνδέονται με διαταραχές του ύπνου. Σε αυτά περιλαμβάνεται το HSD11B1, ένα γονίδιο που ρυθμίζει την παραγωγή κορτιζόλης, την ορμόνη του στρες.
«Η ποιότητα του ύπνου είναι ένα ζήτημα που επηρεάζει σχεδόν όλους, επομένως ο αντίκτυπος των PFAS στον ύπνο μπορεί να έχει επιπτώσεις», δήλωσε μία εκ των συντακτών της έκθεσης, η Σίγουεν Λι, ερευνήτρια στην Ιατρική Σχολή Keck.
«Μακροπρόθεσμα, ο κακός ύπνος έχει συνδεθεί με νευρολογικά προβλήματα και προβλήματα συμπεριφοράς, διαβήτη τύπου 2 και νόσο Αλτσχάιμερ», πρόσθεσε η ειδικός σύμφωνα με δημοσίευση του πανεπιστημίου.
Τα χημικά αυτά εντοπίζονται σχεδόν παντού: Σε τρόφιμα, ροφήματα, συσκευασίες, αντικολλητικά σκεύη, καλλυντικά, στρώματα, ηλεκτρονικά είδη, ενώ ανιχνεύονται σε βροχή, έδαφος ακόμα και στο χιόνι. Είναι εξαιρετικά ανθεκτικά και μπορούν να εισχωρήσουν στον οργανισμό μέσω της κατάποσης νερού ή κατανάλωσης φαγητού που έχει εκτεθεί σε αυτά, να απειλήσουν την υγεία και το περιβάλλον. Μπορούν να παραμείνουν στο περιβάλλον για δεκαετίες και ενοχοποιούνται για βλάβες σε ήπαρ και θυρεοειδή, ενώ συνδέονται με προβλήματα γονιμότητας, ακόμα και καρκίνο.
Photo: Pexels
Διαβάστε ακόμη
Ληξιπρόθεσμα: «Εισπράττω αλλά δεν πληρώνω τον ΦΠΑ» η νέα… τάση στην αγορά
Οδηγός για το Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής που ξεκινά την 1η Δεκεμβρίου
Επενδυτική έκρηξη 50 δισ. ευρώ ως το τέλος του 2026 (πίνακας)
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα