Όταν ο τυφώνας Μαρία έπληξε το 2017 την Κοινοπολιτεία της Δομινίκας στην Καραϊβική με ανέμους που ξεπερνούσαν τα 250 χλμ. την ώρα, σπέρνοντας το θάνατο και προκαλώντας καταστροφικές ζημιές, οι επιστήμονες εξέφρασαν ανησυχία μεταξύ άλλων και για την ευημερία των κολιμπρί του είδους Eulampis jugularis με τον χαρακτηριστικό βιολετί λαιμό αφού σε ποσοστό 75% του συνολικού πληθυσμού είχε «χαθεί». Ανάλογο προβληματισμό είχαν εκφράσει και για τα τροπικά φυτά Heliconia bihai και Heliconia caribaea, με το έντονο κόκκινο και κίτρινο χρώμα, καθώς η εξαφάνιση του κυριότερου επικονιαστή τους θα μπορούσε να σηματοδοτήσει το τέλος τους.
Άλλωστε, η σχέση ανάμεσα στους δύο είναι άρρηκτα συνδεδεμένη και έχει αναφερθεί στην επιστημονική βιβλιογραφία ως παράδειγμα συνεξάρτησης φυτών-επικονιαστών.
Δεν είναι σπάνιο φυτά και κολιμπρί να αλληλεπιδρούν, καθώς τα συμπαθή πτηνά βασίζονται στο νέκταρ των λουλουδιών για να τραφούν και αντίστοιχα περισσότερα από 7.000 είδη φυτών στηρίζονται σε αυτά για την επικονίαση.
Παρά το συναγερμό που είχε σημάνει στην επιστημονική κοινότητα, έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό New Phytologist αποκαλύπτει ότι, σαν από μηχανής θεός, άλλα πτηνά αναπλήρωσαν το κενό αναλαμβάνοντας να επικονιάσουν τα φυτά.
Αναλυτικότερα, οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι άλλα είδη κολιμπρί καθώς και το πτηνό Coereba flaveola άρχισαν να επισκέπτονται τα φυτά σε υψηλό ή ακόμα και υψηλότερο ποσοστό συγκριτικά με τα Eulampis jugularis.
Όπως διαπίστωσαν, η κατακόρυφη μείωση του πληθυσμού των Eulampis jugularis έδωσε τη δυνατότητα σε άλλα είδη όχι μόνο να προσεγγίσουν τα φυτά, αλλά να γίνουν και αποτελεσματικοί επικονιαστές.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, τα Eulampis jugularis είναι ιδιαίτερα επιθετικά και δεν επιτρέπουν σε άλλα πτηνά να πλησιάσουν στην περιοχή τους, αλλά «όταν ο αριθμός τους μειώθηκε στο ¼ του αρχικού τους μεγέθους δεν υπήρχαν αρκετά άτομα για να αποτρέψουν τα άλλα είδη κολιμπρί και τα Coereba flaveola», εξήγησε ο Φερνάντο Γκονσάλβες ειδικός στο Κέντρο Έρευνας για τη Δυναμική της Βιοποικιλότητας και την Κλιματική Αλλαγή και μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης.
Αυτή η πληροφορία είναι εξαιρετικά σημαντική καθώς προκύπτει ότι τελικά τα Eulampis jugularis δεν είναι οι αποκλειστικοί επικονιαστές των Heliconia bihai και Heliconia caribaea, όπως αρχικά πίστευαν οι επιστήμονες, αφού το σχήμα των φυτών ήταν ιδανικό για το μέγεθος του ράμφους του πτηνού.
Από την άλλη, αποκαλύπτεται ότι η εξαφάνιση των ειδών και η δυναμική των οικοσυστημάτων είναι πιο σύνθετες από ό,τι μπορεί να φαντάζεται κανείς.
Όπως αναφέρει το Earth.com η καταστροφή που προκλήθηκε από τον τυφώνα Μαρία διέκοψε τη μακροχρόνια σχέση μεταξύ των φυτών και επικονιαστών τους, επιτρέποντας σε άλλα πουλιά να αναλάβουν δράση. Αυτό υποδηλώνει ότι οι εξελικτικές διαδικασίες μπορεί να μην ακολουθούν πάντα μια αυστηρή, γραμμική διαδρομή και μπορούν να μετατοπιστούν με απρόβλεπτους τρόπους, ιδίως στο πλαίσιο της κλιματικής κρίσης, όπου τα ακραία καιρικά φαινόμενα όπως οι τυφώνες, η ξηρασία και οι πλημμύρες γίνονται πιο συχνά και τα είδη αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο εξαφάνισης.
«Καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι τα εξειδικευμένα συστήματα επικονίασης μπορούν να γενικευθούν έπειτα από φυσικές καταστροφές όπως οι τυφώνες, αποδεικνύοντας ότι το οικοσύστημα είναι ανθεκτικό», αναφέρουν οι ερευνητές και εκφράζουν αισιοδοξία ότι αν δε σημειωθούν άλλες καταστροφές τέτοιας έντασης στη Δομινίκα είναι πολύ πιθανό τα δύο είδη φυτών να αποκατασταθούν σε περίπου 15-20 χρόνια.
Photo: Commons.wikimedia/ Batalie_Bay Dominca/ Par Postdlf
Διαβάστε ακόμη:
Μουστάκας: Πώς καταφέρνει να διατηρεί διψήφιο ρυθμό ανάπτυξης αψηφώντας την υπογεννητικότητα
Στις αγορές για €250 εκατ. το ελληνικό Δημόσιο με επανέκδοση 5ετούς
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα