Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θεόδωρος Σκυλακάκης, ήταν ο ομιλητής της μείζονος σημασίας θεματικής ενότητας του Olympia Forum IV – το οποίο διοργανώνεται από το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών και την εφημερίδα «ΠΑΤΡΙΣ»-, σχετικά με τη μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα.
«Πρέπει να διαχωρίσουμε τους ευρωπαϊκούς από τους εθνικούς πόρους και να κάνουμε ανακατεύθυνση όσον αφορά στην ενεργειακή μετάβαση, γιατί η ενέργεια που προέρχεται από φυσικούς πόρους δεν μπορεί να χρηματοδοτείται όπως παλιότερα. Αυτό σημαίνει πως η Ελλάδα, για να πετύχει την ενεργειακή μετάβαση πρέπει να ξεκινήσει την ανακατανομή των πόρων, χωρίς να ξεφύγουμε από τους στόχους μας, αλλά να πάμε ακόμη ταχύτερα». Τα παραπάνω τόνισε στο ξεκίνημα της τοποθέτησής του, ο κ. Σκυλακάκης, επισημαίνοντας πως «η Ευρώπη πρέπει να δώσει μεγαλύτερη προσοχή στο θέμα της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και να διαπραγματευτεί ανάλογα με τις αναπτυσσόμενες χώρες. Παράλληλα θα πρέπει να αναγνωρίσει τα ξεχωριστά χαρακτηριστικά και τις ανάγκες κάθε περιοχής. Κανείς δεν μπορεί να κάνει ασφαλείς προβλέψεις για την ένταση των μελλοντικών κλιματικών φαινομένων αυτή τη στιγμή».
Ο Υπουργός αναφέρθηκε ακόμη, στη φονική κακοκαιρία που έπληξε τη Θεσσαλία, λέγοντας πως «πρέπει να ζήσουμε σύμφωνα με τη νέα πραγματικότητα. Στη Θεσσαλία έπεσαν 8 δισεκατομμύρια τόνοι νερού, γεγονός που για τα αντιπλημμυρικά μας έργα ήταν ακραίο, μιας και τέτοιες θεομηνίες γίνονται μία φορά στα 50 χρόνια. Οπότε με αυτά τα έργα δεν μπορούσαμε να διαχειριστούμε τόσο μεγάλη ποσότητα νερού».
Σχετικά με το τι πρέπει να γίνει την επόμενη μέρα από την καταστροφή, ο κ. Σκυλακάκης τόνισε πως «είναι απαραίτητο να εισάγουμε μαζί με την έννοια της αντιπλημμυρικής προστασίας, εκείνη της αντιπλημμυρικής ανθεκτικότητας. Ο σχεδιασμός μας θα πρέπει να βασίζεται πάνω στα νέα κλιματικά μοντέλα, και να γίνεται παράλληλα ανάλογη ανάλυση του κόστους. Όμως πάνω και πέρα απ’ όλα πρέπει να βάλουμε ως προτεραιότητα την ανθρώπινη ζωή».
Αναφερόμενος σε έναν ολοκαίνουριο, αντιπλημμυρικό σχεδιασμό, εξήγησε πως: «Πρέπει να κάνουμε μία συζήτηση, όπου οι πρακτικές του παρελθόντος, π.χ. σπίτια μέσα στα ρέματα, αλλά και ρέματα που γίνονται δρόμοι, κ.λπ. θα έχουν τελειώσει», για να προσθέσει: «Πάμε σε νέες προδιαγραφές στις περιοχές πλημμύρας. Πάμε σε νέα προγράμματα, με τα οποία πρέπει να ενισχύεται και ο ιδιωτικός τομέας για να αυξήσει την ανθεκτικότητα. Πάμε σε άμεση εξέταση και ενίσχυση των κρίσιμων υποδομών, ώστε να αντέχουν πολύ μεγαλύτερες πλημμύρες, από ότι προβλέπεται ως τώρα. Πάμε να διορθώσουμε τα κακώς κείμενα -στο βαθμό που μπορούμε- καθώς η Ελλάδα είναι γεμάτη με ρέματα, που έχουν δόμηση είτε αυθαίρετη είτε μη αυθαίρετη, αλλά μη συμβατή με πλημμύρες 1.000 ετών. Συζητάμε πολύ σοβαρά και κοιτάμε τα κλιματικά μοντέλα, για το ποιο θα είναι το επόμενο επίπεδο αντιπλημμυρικού σχεδιασμού που θα κάνουμε».
Σε αυτήν την κατεύθυνση, ο κ. Σκυλακάκης, επισήμανε πως θα υπάρξουν: 1) νέοι θεσμοί, π.χ. Οργανισμός Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας και άλλες σοβαρές αλλαγές στη διαχείριση των υδάτων μας, μεταρρυθμίσεις βαθιές, 2) νέο επίπεδο αντιπλημμυρικού σχεδιασμού, καθώς έχει γίνει με υπόθεση για πλημμύρες, οι οποίες δεν είναι ρεαλιστικές πλέον και 3) μεγάλη επένδυση στην ανθεκτικότητα, με την ιεράρχηση: ανθρώπινη ζωή, κρίσιμες υποδομές και ιδιωτική περιουσία.
Δεδομένου ότι είναι δύσκολο να προσδιοριστεί κάθε πότε θα βρίσκεται αντιμέτωπη η χώρα με φαινόμενα όπως αυτό της πρόσφατης κακοκαιρίας «Daniel», ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας τόνισε την αναγκαιότητα να εισάγουμε πάρα πολύ έντονα, μαζί με την έννοια της «αντιπλημμυρικής προστασίας» και αυτήν της «αντιπλημμυρικής ανθεκτικότητας», παραθέτοντας σχετικά παραδείγματα: «Ανθεκτικότητα σημαίνει ότι ο βιολογικός καθαρισμός της πληττόμενης περιοχής δεν πλημμυρίζει, δεν σταματά και δεν παραμένουν για ημέρες τα λύματα της περιοχής χωρίς να καθαρίζονται. Ανθεκτικότητα σημαίνει το σύστημα ύδρευσης, ακόμα και αν γίνει πλημμύρα και κατρακυλήσουν βράχοι και διαλύσουν σε κάποιο σημείο το σύστημα, να υπάρχει plan b, με σωλήνες έτοιμους για τέτοια περίπτωση και σε δυο-τρεις ημέρες να έχει αποκατασταθεί το νερό. Ανθεκτικότητα σημαίνει, στην ιδιωτική περιουσία, αν υπάρχει μία περιοχή με έντονο κίνδυνο πλημμύρας, ο στάβλος με 8.000 χοιρινά, να μην είναι φτιαγμένος στο επίπεδο που είναι όλα τα υπόλοιπα. Αν έχει φτιαχτεί σε ένα ανάχωμα 4 μέτρων, θα αντέχει την πλημμύρα αυτή, χωρίς να πεθάνουν τα ζώα».
Στη συνέχεια ο κ. Σκυλακάκης μίλησε για την αποθήκευση ενέργειας και για τα ιδιαίτερα σημαντικά σχέδια που εκπονούνται πολύ προσεκτικά από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. «Επιβάλλεται να αντιμετωπιστεί η μεγάλη “ουρά” που υπάρχει στα φωτοβολταϊκά και η οποία δημιουργεί δύο θεμελιώδη προβλήματα, το πρώτο αφορά στην ταχύτητα στις επενδύσεις, και το δεύτερο στην αποθήκευση, καθώς τα φωτοβολταϊκά έχουν λίγες ώρες λειτουργίας. Επίσης, για τα πλωτά αιολικά πρέπει να γνωρίζετε πως υπάρχουν πολλές περιοχές στην Ελλάδα όπου μπορούν να γίνουν οι ανάλογες επενδύσεις, και έχει γίνει σοβαρός σχεδιασμός για το θέμα, για να ξεκινήσουν οι έρευνες βυθού και αιολικού δυναμικού. Στοίχημα για εμάς είναι το πρώτο πλωτό αιολικό πάρκο να είναι έτοιμο πριν από το 2030. Είναι ένα στοίχημα που θα το κερδίσουμε» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Τέλος, ερωτώμενος για την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος στην Ελλάδα το χειμώνα, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας τόνισε ότι «μας επηρεάζει ο καιρός στην Ευρώπη, αλλά και η αγορά του αερίου σε όλο τον κόσμο. Οπότε δεν μπορεί να γίνει ασφαλής πρόβλεψη για το εάν θα υπάρξει κρίση. Όμως θα υπάρξει στήριξη και βοήθεια στους καταναλωτές αν παρατηρηθούν προβλήματα».