Δύο εβδομάδες από την έναρξη της Συνόδου για το Κλίμα COP26, στη Γλασκόβη της Σκωτίας, τα σημάδια δεν φαίνονται καλά.
Ήδη η συνάντηση της Ομάδας των 20 αξιωματούχων την Παρασκευή, η οποία είχε ως στόχο την προετοιμασία μιας συμφωνίας που είναι ζωτικής σημασίας για την COP, κατέληξε σε αδιέξοδο. Όπως αναφέρει το Bloomberg, δεν υπήρξε συναίνεση για τον τερματισμό της χρήσης άνθρακα ή ακόμη και για τον στόχο του net-zero, ενώ πρόσωπα με γνώση των συνομιλιών δήλωσαν ότι οι θέσεις όσων συμμετείχαν αντί να συγκλίνουν, απέκλιναν ακόμη περισσότερο τους τελευταίους μήνες.
Αυτό που συνέβη από την τελευταία συνάντηση των ηγετών για το κλίμα είναι το κλειδί: Η κρίση του φυσικού αερίου που αναδεικνύει απότομα τη σημασία της ενεργειακής ασφάλειας και τους κινδύνους εγκατάλειψης των ορυκτών καυσίμων προτού οι εναλλακτικές λύσεις είναι έτοιμες για μεγάλης κλίμακας εμπορική χρήση.
Είναι ενδεικτικό ότι το Πεκίνο διέταξε τις κινεζικές εταιρείες εξόρυξης να βγάλουν όσο περισσότερο άνθρακα μπορούν, ενώ ακόμη και το Ηνωμένο Βασίλειο χρησιμοποιεί περισσότερη ενέργεια από άνθρακα.
Καθώς ο πρόεδρος της COP Alok Sharma προσπαθεί να κατευθύνει 197 χώρες σε μια συμφωνία για τη μείωση των εκπομπών είναι αντιμέτωπος με μεγάλα προβλήματα. Ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ δεν αναμένεται να παρευρεθεί, ούτε ο Μπολσονάρο της Βραζιλίας, σημαντικός παίκτης λόγω της σημασίας της λεκάνης του Αμαζονίου. Επίσης η παρουσία του πρωθυπουργού της Ινδίας Ναρέντρα Μόντι δεν έχει ακόμη επιβεβαιωθεί.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν θα είναι εκεί, -όπως και ο Μπάρακ Ομπάμα-, αλλά ακόμη και ο απεσταλμένος του για το κλίμα Τζον Κέρι, που συνεχίζει τις περιοδείες ανά τον κόσμο προσπαθώντας να πείσει τις χώρες να κάνουν πιο φιλόδοξα βήματα, το τελευταίο διάστημα δεν πέτυχε σπουδαία αποτελέσματα.
Το πιο σημαντικό είναι ότι τα σχέδια του Μπάιντεν για την κλιματική αλλαγή δοκιμάζονται ακόμη και στις ΗΠΑ, ενισχύοντας την προοπτική να φτάσει στη Γλασκόβη με άδεια χέρια.
Πού είναι τα μετρητά;
Ένα βασικό μέρος των συνομιλιών για το κλίμα είναι τα χρήματα που οι πλούσιες χώρες υποσχέθηκαν να παράσχουν στις φτωχές για να τις βοηθήσουν να μεταβούν σε καθαρότερη ενέργεια και να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της αύξησης της θερμοκρασίας. Οι φτωχές χώρες υποστηρίζουν ότι οι πλούσιες χώρες προκάλεσαν κλιματικές ζημιές με την πιο προηγμένη εκβιομηχάνισή τους και πρέπει να βοηθήσουν τις φτωχότερες να τις αντιμετωπίσουν. Χωρίς αυτά τα κεφάλαια, είναι σχεδόν αδύνατο να σημειωθεί πρόοδος.
Ωστόσο, οι πλούσιες χώρες εξακολουθούν να μην έχουν φτάσει στο 10% όσον αφορά την, εδώ και μια δεκαετία, δέσμευση τους να κινητοποιήσουν 100 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως για αυτό το σκοπό. Αναπτυσσόμενες χώρες όπως το Μπαγκλαντές και η Ινδονησία λένε ότι δεν μπορούν να εντείνουν τις δεσμεύσεις τους για το κλίμα χωρίς περισσότερα χρήματα.
Επίσης, αρκετές χώρες δεν έχουν ακόμη καταθέσει τα σχέδιά τους για το κλίμα πριν από τη Σύνοδο Κορυφής. Οι κυβερνήσεις πρέπει να δημοσιεύσουν σχέδια, -γνωστά ως nationally determined contributions-, για το πώς θα παίξουν το ρόλο τους στην επιβράδυνση της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Η Κίνα και η Ινδία είναι μεταξύ εκείνων που δεν το έχουν κάνει.
Τα θετικά σημεία
Υπάρχουν και μερικές μικρές νίκες. Στη Γερμανία, η κυοφορούμενη νέα κυβέρνηση συνασπισμού δήλωσε ότι θα εγκαταλείψει τον άνθρακα οκτώ χρόνια νωρίτερα από το προγραμματισμένο. Η Ιαπωνία επιβεβαίωσε επίσης τα σχέδια βελτίωσης των κλιματικών στόχων, λέγοντας ότι θα μειώσει τις εκπομπές κατά 46% έως το 2030 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2013. Η Τουρκία επικύρωσε τη Συμφωνία του Παρισιού έστω και με έξι χρόνια καθυστέρηση, ενώ και η Ρωσία ανακοίνωσε το δικό της στόχο για το net-zero το 2060, χωρίς, όμως, λεπτομέρειες για το πώς θα φτάσει εκεί.
Το πρόβλημα για τους διαπραγματευτές του COP είναι ότι στις συνομιλίες για το κλίμα, οι λεπτομέρειες έχουν σημασία…