Την δέσμευση του 20% της αρχικής ποσότητας αερίου που θα διακινεί ο αγωγός East Med, περιλαμβάνει η συμφωνία που υπογράφτηκε σήμερα, μεταξύ της ΔΕΠΑ και της Energean, παρουσία του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστή Χατζηδάκη. Οι υπογραφές αποτελούν την πρώτη εμπορική συμφωνία για τον νέο αγωγό φυσικού αερίου, για τον οποίο το απόγευμα υπογράφεται στο Ζάππειο η Διακυβερνητική συμφωνία μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ.
Η διακρατική συμφωνία θα περιλαμβάνει σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες τέσσερα βασικά σημεία για την υλοποίηση του έργου.
Το πρώτο, αφορά όλο το αδειοδοτικό και ρυθμιστικό πλαίσιο που χρειάζεται για να κατασκευαστεί το έργο καθώς και ένα κοινό φορολογικό πλαίσιο μεταξύ των συναρμόδιων κρατών.
Το δεύτερο σημείο που αποτελεί και το πιο κρίσιμο, προβλέπει την αμυντική συνεργασία μεταξύ των κρατών προκειμένου να διασφαλιστεί η ασφάλεια του αγωγού (security pipeline).
To τρίτο σημείο της συμφωνίας αφορά την ένταξη στο σχέδιο και άλλων κρατών πέραν της Ιταλίας, η οποία αντιμετωπίζει στο εσωτερικό της σοβαρές αντιδράσεις για το έργο, που όμως εκτιμάται ότι είναι πολιτική απόφαση να καμφθούν.
Το τέταρτο σημείο της συμφωνίας αφορά την δέσμευση ποσότητας αερίου και από άλλες χώρες όπως π.χ η Αίγυπτος, ο Λίβανος κ.α.
Κατά την υπογραφή του προσυμφώνου που περιλαμβάνει την εξαγορά από την ΔΕΠΑ 2 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων φυσικού αερίου σε ετήσια βάση από τα κοιτάσματα της Energean στο Ισραήλ, τα οποία θα διακινούνται μέσω του αγωγού στην ΕΕ, ο κ. Χατζηδάκης επισήμανε ότι η συμφωνία μεταξύ ΔΕΠΑ- Energean αποτελεί ορόσημο για την υλοποίηση του έργου και ένα συνασπισμό κρατών και εταιρειών για την υπεράσπιση του διεθνούς δικαίου στην Ανατολική Μεσόγειο. Ο κ. Χατζηδάκης επισήμανε ότι ο δρόμος για την μεγάλη συμφωνία δεν είναι στρωμένος με ρόδα αλλά η Ελλάδα είναι αποφασισμένη να τον διαβεί. «Η συμφωνία μεταξύ των τριών κρατών (εκκρεμεί η τελική απόφαση της Ιταλίας, η οποία εκτιμάται σε περίπου ένα μήνα) δεν είναι ενάντια σε κάποια χώρα αλλά υπερασπίζεται την ειρήνη και την συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο» σημείωσε ο υπουργός, τονίζοντας ότι η ενέργεια δεν είναι αιτία συγκρούσεων αλλά καταλύτης συνεργασίας. Όπως ανέφερε, το έργο παύει να είναι ανώριμο και αποδεικνύεται από τις εξελίξεις ότι είναι τεχνικά υλοποιήσιμο με τεράστια σημασία για την ασφάλεια και τις εναλλακτικές οδεύσεις φυσικού αερίου στην ΕΕ.
Από την πλευρά του ο επικεφαλής της ΔΕΠΑ κ. Κωνσταντίνος Ξiφαράς σημείωσε ότι ο αγωγός διεθνοποιεί το ρόλο της εταιρείας Παροχής Φυσικού Αερίου και ότι η εμπορική συμφωνία που υπογράφτηκε σήμερα εντείνει την προετοιμασία για την πρόοδο του πρότζεκτ.
Όπως αναφέρθηκε αρχές Φεβρουαρίου θα έχουν επιλεγεί οι ανάδοχοι για τις τεχνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές μελέτες καθώς και για τις λεπτομερείς μελέτες για τα υποθαλάσσια έργα που είναι αναγκαίες για να ληφθεί η τελική επενδυτική πρόταση.
«O αγωγός EastMed προσφέρει στην Energean μια πρόσθετη, σημαντική δυνατότητα για την πλήρη αξιοποίηση του FPSO «Energean Power», ετήσιας δυναμικότητας 8 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου, και μας επιτρέπει να συνεχίσουμε την έρευνα και ανάπτυξη των εννέα αδειών μας στην ΑΟΖ του Ισραήλ» δήλωσε ο επικεφαλής της Energean Oil & Gas Μαθιός Ρήγας. Όπως σημείωσε, η εταιρεία θα στηρίξει ακόμη περισσότερο το κρίσιμο έργο, που θα ενισχύσει σημαντικά τις τοπικές οικονομίες, τους καταναλωτές και την ενεργειακή ασφάλεια των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου και της Ευρώπης.
Ο αρχικός προϋπολογισμός του East Med υπολογίζεται σε 6 δις. ευρώ αλλά με την εξέλιξη της τεχνολογίας, θεωρείται ότι το κόστος μπορεί να είναι χαμηλότερο. Παράγοντες του ΥΠΕΝ επισημαίνουν ότι η ΕΤΕπ θα συνεχίσει να χρηματοδοτεί έργα PCI όπως είναι o East Med και ότι η αναθεώρηση αυτής της πολιτικής θα γίνει το 2022, αφήνοντας ανοικτό παράθυρο για την εξεύρεση των κατάλληλων χρηματοδοτικών εργαλείων.