Η διπλή κρίση, ενεργειακή και γεωπολιτική, σε συνδυασμό με την «πράσινη στροφή» που επιβάλλει η κλιματική αλλαγή, φέρνουν σε πρώτο πλάνο την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Αιγύπτου.
Έτσι, αν και οι εξελίξεις πάνω σε αυτή την υπόθεση έχουν δρομολογηθεί πάνω στο project GREGY Interconnector του Ομίλου Κοπελούζου, η Eunice Energy Group δηλώνει το δικό της «παρών» προβάλλοντας το αντίστοιχο έργο του Greece Africa Power Interconnector (GAP).
Ασφαλώς πρόκειται για δύο διαφορετικού σχεδιασμού έργα, καθένα εκ των οποίων έχει τα δικά του πλεονεκτήματα.
Όσον αφορά το GAP, κατά τη χθεσινή ημέρα του συνεδρίου του Economist, ο Αντιπρόεδρος του Eunice Energy Group Γιώργος Πεχλιβάνογλου έκανε μια αναλυτική τοποθέτηση όπου παρουσίασε τα ενεργειακά, οικονομικά, τεχνικά και γεωστρατηγικά πλεονεκτήματα του, τονίζοντας χαρακτηριστικά ότι: «η τεχνική επιστήμη και η αγορά δίνουν εισιτήριο άμεσης και ταχείας υλοποίησης του GAP».
Καταρχάς πρέπει να σημειωθεί ότι το έργο προβλέπει την ηλεκτρική διασύνδεση της Αιγύπτου με την Κρήτη. Ειδικότερα εξασφαλίζεται, όπως σημείωσε, η συντομότερη και ασφαλέστερη διασύνδεση της Αιγύπτου από την περιοχή Mersa Matruh με την Ελλάδα στον Αθερινόλακκο Λασιθίου Κρήτης, με πόντιση καλωδίου μήκους μόλις 400 χιλιομέτρων, μέσω ασφαλούς διαδρομής από σεισμική άποψη στο πυθμένα της Μεσογείου.
Το project, ισχύος 2.000 μεγαβάτ (2GW), όπως επισήμανε ο κ. Πεχλιβάνογλου, είναι διεθνούς σημασίας, καθώς εξυπηρετεί τη διασύνδεση της Ευρώπης με την Αφρική, ταυτόχρονα, όμως, ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, ενταγμένο στο αναπτυξιακό σχέδιο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού των Διαχειριστών Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας (ENTSO-E) για το 2022.
Παράλληλα η χρηματοδότηση των οριστικών μελετών και της κατασκευής του GAP έχει προκαλέσει την επίσημη εκδήλωση ενδιαφέροντος της Παγκόσμιας Τράπεζας και άλλων μεγάλων χρηματοοικονομικών οίκων, ενώ η υλοποίηση του GAP προκρίνεται από το Atlantic Council, επίσημου τεχνικού συμβούλου της κυβέρνησης των ΗΠΑ.
«Τα τεχνικά πλεονεκτήματα του GAP διασφαλίζουν τόσο την τεχνική και κατασκευαστική εφικτότητα, όσο και την οικονομική βιωσιμότητα του έργου, όπως επιβεβαιώνεται από το εξαιρετικά σημαντικό επενδυτικό ενδιαφέρον, που ήδη συγκεντρώνει», τόνισε χαρακτηριστικά.
Ιστορική ευκαιρία
Ο ίδιος επισήμανε ακόμη ότι η εκμετάλλευση της ελληνοαιγυπτιακής ΑΟΖ και της στενής διακρατικής συνεργασίας των δύο χωρών, σε θέματα στρατηγικής και ενέργειας, αποτελεί μία ιστορική ευκαιρία για την υλοποίηση καινοτόμων έργων, τα οποία έχουν τη δυναμική να αλλάξουν τον ενεργειακό και τον γεωπολιτικό χάρτη της περιοχής.
Ο Αντιπρόεδρος του Ομίλου πρόσθεσε ότι το GAP «συνδέεται παράλληλα με το έργο ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος και εθνικής σημασίας του Eunice Energy Group, τον Southern Aegean Interconnector (SAI) ηλεκτρικό αγωγό διασύνδεσης Αττικής, Δωδεκανήσου και Κρήτης, ώστε ο σχεδιασμός να επιτρέπει τη βέλτιστη μεταφορά ενέργειας, μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου, και συνακόλουθα μεταξύ Ευρώπης και Αφρικής, ενισχύοντας την ενεργειακή ασφάλεια στην ελληνική επικράτεια και την Ευρώπη».
Το GREGY Interconnector
Χθες, στο συνέδριο του Economist τόσο ο επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ Μ. Μανουσάκης, όσο και ο Γιάννης Καρύδας CEO Renewables and Energy Storage του Ομίλου Κοπελούζου, αναφέρθηκαν στο έργο GREGY Interconnector.
Όπως τόνισε ο κ. Μανουσάκης, κατά τη διάρκεια του τελευταίου έτους, υπάρχει ισχυρότατη πολιτική βούληση, όπως εκφράστηκε και από την υπογραφή του MoU τον περασμένο Οκτώβριο ανάμεσα στην Ελλάδα και την Αίγυπτο, για την ηλεκτρική διασύνδεση των δύο χωρών, καθώς και ότι ο ΑΔΜΗΕ «βρίσκεται σε πολύ στενή συνεργασία με τον ομόλογο Διαχειριστή της Αιγύπτου για την τεχνική και χρηματοοικονομική ωρίμανση του έργου, η οποία όπως έχει αποφασιστεί, θα βασιστεί στην υπάρχουσα πρόταση του έργου GREGY του Ομίλου Κοπελούζου».
Επίσης, σημείωσε ότι έχει συμφωνηθεί ως βέλτιστη λύση για τη χρηματοδότηση των μελετών η ένταξή τους στο REPowerEU ώστε να μπορέσουν να ξεκινήσουν το συντομότερο δυνατόν.
Ακόμη ανακοίνωσε ότι ο ΑΔΜΗΕ ενδιαφέρεται να συμμετέχει επενδυτικά στο έργο και βρίσκεται ήδη στα αρχικά στάδια της διαδικασίας due diligence, σε συνεννόηση με τον Όμιλο Κοπελούζου και τον αντίστοιχο Διαχειριστή της Αιγύπτου, ο οποίος επίσης έχει εκφράσει ενδιαφέρον για επενδυτική συμμετοχή του.
Ο Γιάννης Καρύδας CEO έκανε μια σύντομη παρουσίαση του project, εκτιμώμενου ύψους 3,5 δις ευρώ, το οποίο προβλέπει την ηλεκτρική διασύνδεση μεταξύ της Αιγύπτου και της Αττικής και περαιτέρω με την ευρωπαϊκή αγορά, τονίζοντας ότι μπορεί να ολοκληρωθεί σε τρία χρόνια μετά την λήψη της τελικής επενδυτικής απόφασης.
Επισήμανε ότι στο πλαίσιο του έργου θα αναπτυχθούν στην Αίγυπτο υποδομές ΑΠΕ 61 GW μέχρι το 2035, έτσι ώστε η ηλεκτρική ενέργεια η οποία θα μεταφέρεται μέσω Ελλάδας προς την Ευρώπη θα είναι «πράσινη 100%».
Το τελικό πλάνο του project προβλέπει την ανάπτυξη υποθαλάσσιου καλωδίου μήκους 940 χλμ, που θα έχει χωρητικότητα 3.000 MW και θα είναι αμφίδρομης ικανότητας. Το καλώδιο θα διασυνδέει απευθείας την Αίγυπτο με την Αττική (σε δύο σημεία για αποφυγή της τοπικής υπερφόρτωσης δικτύου) , χωρίς ενδιάμεσους σταθμούς για τεχνικούς, οικονομικούς και περιβαλλοντικούς λόγους.
Το έργο έχει ενταχθεί στο 10ετές Σχέδιο Ανάπτυξης (TYNDP 2022) του Entso-e και είναι υποψήφιο προς ένταξη και στην 6η λίστα των Έργων Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (PCI). Παράλληλα, έχει ήδη προσελκύσει το ενδιαφέρον αρκετών μεγάλων ελληνικών και ξένων χρηματοδοτικών οργανισμών. Στο πλαίσιο αυτό έχει εξασφαλιστεί letter of support από ελληνική τράπεζα για 1,5 δισ. ευρώ.
Ο EuroAfrica Interconnector
Το τρίτο project που αφορά ηλεκτρική διασύνδεση με την Αίγυπτο είναι ο EuroAfrica Interconnector. Σύμφωνα με το σχέδιο, το μήκος του θα φτάνει τα 1396 χιλιόμετρα, το καλώδιο θα ποντιστεί σε ανώτατο βάθος μέχρι 3.000 μέτρα ενώ θα περιλαμβάνει, ακόμη, τρεις σταθμούς μετατροπής (converter stations) στην Αίγυπτο, την Κύπρο και την Ελλάδα, καθώς και multi terminal operation. Η επένδυση (για το πρώτο στάδιο) υπολογίζεται στα 2,5 δισ. ευρώ.
Η διαδρομή του καλωδίου θα ξεκινάει από τη Νταμιέττα της Αιγύπτου και θα διανύει υποθαλάσσια 498 χιλιόμετρα μέχρι τον σταθμό της Κοφινού στην Κύπρο. Από εκεί θα κατευθυνθεί στην Κορακιά της Κρήτης διανύοντας άλλα 898 χιλιόμετρα. Το καλώδιο θα συνδέεται με την ολοκληρωμένη μέχρι τότε μεγάλη διασύνδεση Κρήτης-Αττικής μέσω της οποίας θα φτάνει στην ηπειρωτική Ελλάδα. Η αρχική δυναμικότητα (Στάδιο 1) θα είναι 1000 MW με την μελλοντική προοπτική διπλασιασμού της στα 2.000 MW.