© Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη
Το «τρίποντο» της κυβέρνησης στις δύο μεγάλες ενεργειακές ιδιωτικοποιήσεις του ΔΕΔΔΗΕ και της ΔΕΠΑ Υποδομών, που κάνουν… ταμείο 2,8 δισ. ευρώ, βάζει πολύ ψηλά τον πήχη στα τρία επόμενα «πωλητήρια» του κυβερνητικού σχεδιασμού για τα υπόλοιπα ενεργειακά και βιομηχανικά assets του Ελληνικού Δημοσίου.
Πρόκειται για τη ΔΕΠΑ Εμπορίας, η οποία θεωρείται άλλη μία εμβληματική πώληση που θα μπορούσε δίχως τις δικαστικές ιδιαιτερότητες που αντιμετωπίζει να πάρει τη ρελάνς από τις δύο πρόσφατες ενεργειακές ιδιωτικοποιήσεις, αλλά και δύο ακόμη εταιρείες οι οποίες συνιστούν μεγάλες προκλήσεις στο μέτωπο της προσέλκυσης επενδυτών, αν και με σοβαρά κενά και εκκρεμότητες στον σχεδιασμό και τη χρηματοδότησή τους.
Η μία είναι η παραχώρηση της Υπόγειας Αποθήκης της Καβάλας για 50 χρόνια – σήμερα η άδεια εκμετάλλευσης ανήκει στην Energean, στο πλαίσιο της σύμβασης παραχώρησης του Πρίνου.
Και η δεύτερη είναι η ΛΑΡΚΟ μέσα από έναν διπλό διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ και του Ειδικού Διαχειριστή, για τον οποίο όλα δείχνουν πως βαίνει προς νέα ολιγοήμερη παράταση.
Υποθαλάσσια Αποθήκη Καβάλας
Το σχέδιο επαναξιοποίησης του εξαντλημένου κοιτάσματος φυσικού αερίου της Νότιας Καβάλας, ως Υπόγειας Αποθήκης, βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας λόγω του αυξημένου ενεργειακού κόστους που έχει εκτινάξει στα ύψη τα τιμολόγια ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου. Στην ενεργειακή αγορά πληθαίνουν οι απόψεις το τελευταίο διάστημα ότι, εάν υπήρχε η εναλλακτική υποδομή της Υπόγειας Αποθήκης σε συνδυασμό με άλλες τεχνολογίες αποθήκευσης, θα μπορούσαν να μετριαστούν οι επιπτώσεις από το ράλι των τιμών.
Το επιβεβαίωσε πρόσφατα στο συνέδριο του Economist στη Θεσσαλονίκη και ο επικεφαλής του ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ Γιώργος Περιστέρης, λέγοντας ότι η υποδομή της Καβάλας μπορεί να αξιοποιηθεί για αποθήκευση σε περιόδους όπου οι τιμές του αερίου είναι χαμηλές ώστε να αντιμετωπιστούν οι μεγάλες διακυμάνσεις του καυσίμου. Ομως για την Υπόγεια Αποθήκη, το πλαίσιο σχεδιασμού για την ιδιωτικοποίηση του έργου που ανήκει στην ευθύνη του ΤΑΙΠΕΔ δεν έχει οριστικοποιηθεί.
Ο λόγος είναι ότι ο ΔΕΣΦΑ, ο οποίος μαζί με τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ είναι μεταξύ των υποψηφίων που έχουν περάσει στο επόμενο στάδιο του διαγωνισμού (ο δεύτερος είναι η Energean) για να υποβάλουν δεσμευτικές προσφορές, επικαλείται την ανάγκη ενίσχυσης του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Φυσικού Αερίου.
Στην πραγματικότητα, ο διαχειριστής υποστηρίζει με μελέτες και υδραυλικές προσομοιώσεις ότι απαιτούνται πρόσθετα έργα και η κατασκευή ενός δεύτερου αγωγού με αυξημένη διατομή που θα μπορέσει να παρέχει αυξημένα και μακροχρόνια δικαιώματα πρόσβασης στους χρήστες.
Ομως τα έργα αυτά εκτινάσσουν τα κόστη της Υπόγειας Αποθήκης της Καβάλας, τα οποία θα πρέπει να αναληφθούν από τον επενδυτή και κατ’ επέκταση και από τον τελικό χρήστη στο πλαίσιο επιμερισμού του κόστους. Οι εκτιμήσεις μιλούν για πρόσθετες δαπάνες άνω των 600 εκατ. ευρώ, που ανεβάζουν το κόστος του έργου στο 1 δισ. ευρώ.
Το ραντεβού με τον Σκρέκα
Τα πρόσθετα έργα και η αναγκαιότητά τους αποτέλεσαν πριν από λίγες ημέρες αντικείμενο συνάντησης μεταξύ του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα, του προέδρου της ΡΑΕ Θανάση Δαγούμα και της επικεφαλής του ΔΕΣΦΑ Ρίτας Γκάλι. Η Ρυθμιστική Αρχή έχει ζητήσει από τον ΔΕΣΦΑ μελέτη κόστους – οφέλους για την αναγκαιότητα των συγκεκριμένων έργων, θέλοντας με κάθε τρόπο να αποφύγει να επιβαρύνει με επιπλέον κόστη τους καταναλωτές.
Ταυτόχρονα όμως θέλει να μελετήσει και να αξιολογήσει τη λειτουργία της ΥΑΦΑ σε συνδυασμό και με τις άλλες υποδομές φυσικού αερίου που θα υλοποιηθούν μέσω άλλων επενδυτικών πρωτοβουλιών (π.χ. FSRU Αλεξανδρούπολης, Διώρυγα Gus). Αυτές οι συνθήκες μεταβάλλουν τον χρονισμό των γεγονότων και την εξέλιξη του έργου.
Δεν είναι τυχαίο ότι, ενώ υπάρχει εισήγηση της ΡΑΕ για το πλαίσιο του κανονισμού τιμολόγησης της υπόγειας αποθήκης, αυτό τελεί υπό την αίρεση των εκκρεμοτήτων που προαναφέρθηκαν.
Στους καταναλωτές το 50% του κόστους
Με βάση αυτή την απόφαση το ποσοστό της κοινωνικοποίησης, δηλαδή του κόστους που προβλέπεται να περάσει στους χρήστες του δικτύου μεταφοράς, είναι 50%. Απομένει ένα 30%-35% για να χρηματοδοτηθεί ως PCI (έργο κοινού ενδιαφέροντος), με το υπόλοιπο 15% να αναλαμβάνεται από τον επενδυτή.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΤΑΙΠΕΔ, το ετήσιο απαιτούμενο έσοδο για την ΥΑΦΑ υπολογίζεται σε 38 εκατ. ευρώ κατά τον πρώτο χρόνο λειτουργίας και εν συνεχεία θα βαίνει μειούμενο.
Υπολογίζεται επομένως ότι η επιβάρυνση για τους καταναλωτές θα είναι 19 εκατ. ευρώ κατά τον πρώτο χρόνο λειτουργίας και στη συνέχεια θα υποχωρήσει και θα φτάσει περί τα 8 εκατ. ευρώ κατά το 30ό έτος λειτουργίας της. Εφόσον αυτό επιμεριστεί στο σύνολο της εγχώριας κατανάλωσης φυσικού αερίου, που είναι 60 TWh, προκύπτει αρχική επιβάρυνση 0,31 ευρώ ανά μεγαβατώρα φυσικού αερίου, η οποία κρίνεται ως ένα αποδεκτό κόστος.
Σενάρια κρατικής ενίσχυσης
Προτού όμως οριστικοποιηθεί το πλαίσιο τιμολόγησης της υποδομής, η κυβέρνηση καλείται να αποφασίσει τι είδους έργο θέλει, αλλά και να διερευνήσει τι θα συμβεί αν η Υπόγεια Αποθήκη δεν προκριθεί στις υποδομές που έχουν προταθεί για χρηματοδότηση από την Ε.Ε. Εάν, για παράδειγμα, δεν λάβει τη χρηματοδότηση από τα έργα PCI, τότε προκύπτει ένα μεγάλο χρηματοδοτικό κενό.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι στο τραπέζι έχουν πέσει εισηγήσεις, σύμφωνα με τις οποίες η Πολιτεία θα μπορούσε να αναλάβει μέρος του κόστους του έργου, αναγνωρίζοντας τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει ως στρατηγικό απόθεμα της χώρας σε περίπτωση ενεργειακής κρίσης.
Συνυπολογίζοντας μάλιστα ότι η ηλεκτροπαραγωγή είναι εξαρτημένη από τη διαθεσιμότητα του φυσικού αερίου (τον Ιούλιο οι μονάδες Φ/Α κάλυψαν το 47% της συνολικής παραγωγής), συνάγεται το συμπέρασμα ότι η Υπόγεια Αποθήκη αποτελεί επωφελή υποδομή όχι μόνο για το φυσικό αέριο, αλλά και για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Θα πρέπει επομένως να εκτιμηθεί από τα αρμόδια υπουργεία (ΥΠΕΝ και ΥΠΟΙΚ) η αναγκαιότητα ύπαρξης του έργου και να μελετηθεί η σκοπιμότητα αντιστάθμισης μέρους του κόστους με τη μορφή κρατικής ενίσχυσης, είτε επενδυτικού είτε λειτουργικού χαρακτήρα, είτε άλλης μορφής (π.χ. εφάπαξ τίμημα μέσω κρατικού προϋπολογισμού κ.ά.).
Εφόσον επιλεγεί ένα αντίστοιχο μοντέλο λειτουργίας, η σχετική κρατική ενίσχυση θα πρέπει να εγκριθεί πρωτίστως από την Κομισιόν.
Ολα ανοιχτά για τη ΔΕΠΑ – Προς παράταση η ΛΑΡΚΟ
Σε ό,τι αφορά το δεύτερο μέτωπο των ιδιωτικοποιήσεων, οι αβεβαιότητες σχετικά με την πώληση της ΔΕΠΑ Εμπορίας συνεχίζονται. Ο διαγωνισμός για το «φιλέτο» υποδομών της Δημόσιας Επιχείρησης Αερίου, ο οποίος συγκέντρωσε το ενδιαφέρον των κυρίαρχων ενεργειακών ομίλων της χώρας (ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Motor Oil, ΔΕΗ, Μυτιληναίος κ.ά.), συνεχίζει να βαδίζει σε τεντωμένο σχοινί.
Στην κυβέρνηση και το ΤΑΙΠΕΔ περιμένουν την έκβαση της δικαστικής υπόθεσης με τα ELFE, που έχει προσδιοριστεί για τα τέλη του μήνα, η οποία ωστόσο δεν προδικάζει την επίλυση του γόρδιου δεσμού. Για προφανείς λόγους, καθώς ακόμη κι αν το δικαστήριο συνεδριάσει, η απόφαση, όπως λένε όσοι παρακολουθούν τον διαγωνισμό, θα καθυστερήσει κρατώντας σε ομηρία την αποκρατικοποίηση της εταιρείας.
Το χειρότερο σενάριο, που είναι η εταιρεία να καταβάλει αποζημίωση στα ELFE, αν χάσει στις δικαστικές αίθουσες, παραμένει στο τραπέζι. Κάτι που θα ισοδυναμούσε με τεράστια οικονομική ζημία για τη ΔΕΠΑ Εμπορίας, η οποία θα είναι αναγκασμένη να ικανοποιήσει αντίστοιχες απαιτήσεις και άλλων πελατών της. Υπό αυτό το πρίσμα έχουν διερευνηθεί πιθανά εναλλακτικά σενάρια χωρίς επί του παρόντος να έχουν ληφθεί οριστικές αποφάσεις.
Ενα από αυτά δείχνει τον δρόμο ακόμη και για ακύρωση της ιδιωτικοποίησης, διαβλέποντας έναν ατελείωτο κύκλο καθυστερήσεων και πιθανών κινδύνων που δημιουργούν προβληματισμό στους επενδυτές. Εναλλακτικός δρόμος θα ήταν η… παράταση της αναμονής μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο ή η αυτόνομη εισαγωγή στο Χρηματιστήριο της θυγατρικής της ΔΕΠΑ, Φυσικό Αέριο Ελλάδος, η οποία αποτελεί έναν ισχυρό παίκτη στην αγορά με 450.000 πελάτες.
Σε ό,τι αφορά την ιδιωτικοποίηση της ΛΑΡΚΟ, νεότερες πληροφορίες μιλούν για νέα μικρή αναβολή των διαγωνιστικών διαδικασιών προκειμένου να αξιολογηθούν οι εκκρεμότητες που συνδέονται με περιβαλλοντικά και εργασιακά θέματα. Πληροφορίες αναφέρουν ότι ενεργοί στον δι- αγωνισμό για την ιστορική νικελοβιομηχανία παραμένουν τρεις υποψήφιοι: η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, η οποία συμμετέχει στην ιδιωτικοποίηση σε συνεργασία με την AD Holdings, η Μυτιληναίος και η Commodity & Mining Insight Ireland.
Ο διαγωνισμός του ΤΑΙΠΕΔ έχει προσδιοριστεί για τις 25 Οκτωβρίου και του Ειδικού Διαχειριστή για τις αρχές του επόμενου μήνα.
Διαβάστε ακόμη
Νέο ράλι στην κτηματαγορά – Ισχυρή ζήτηση από Έλληνες και ξένους
Νίκος Καραπάνος – Achaia Clauss: H αναγέννηση του πιο ιστορικού οινοποιείου της χώρας (pics)