Το ποσό των 30,7 εκατ. ευρώ επιστρέφει στη ΔΕΗ ο έλεγχος των οικονομικών καταστάσεων των ηλεκτροπαραγωγών από ορκωτούς ελεγκτές, χαμηλώνοντας τον πήχη των υπερκερδών που θα ενισχύσουν το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης στα 344 εκατ. ευρώ.

Η «σοδειά» από τα πλεονάσματα που γέννησε σε παραγωγούς και προμηθευτές η ενεργειακή κρίση δύσκολα πάντως θα ξεπεράσει τα 730 εκατ. αν συνυπολογιστούν και τα έσοδα που σχεδιάζει να αντλήσει η κυβέρνηση και από τους προμηθευτές ενέργειας, τα οποία οι αρχικές εκτιμήσεις προσδιορίζουν στα 390 εκατ.

Στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής, 24 ηλεκτροπαραγωγοί, μεταξύ των οποίων η ΔΕΗ, η ΜYTILINEOS, η Elpedison, η Ηρων Ι και II, η Κόρινθος Power (όμιλος Motor Oil), η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, η Χ. Ρόκας αλλά και η Enel Green Power, θα καταβάλουν τα 344 εκατ. ευρώ που είναι το οριστικό ποσό που θα ανακτήσει το Δημόσιο. Τον περασμένο Νοέμβριο είχαν υπολογιστεί τα προσωρινά στοιχεία των υπερκερδών προκειμένου να επιταχυνθούν οι διαδικασίες για την είσπραξη των εσόδων.

Πρόσφατα, οι ορκωτοί ελεγκτές πιστοποίησαν τα στοιχεία αυτά και προέκυψε μια ανακατανομή των εσόδων σημαντικής σημασίας πρωτίστως για τη ΔΕΗ.

Πλην της Επιχείρησης, οι υπόλοιποι παραγωγοί θα κληθούν να καταβάλουν πρόσθετη έκτακτη εισφορά συνολικού ύψους 1,2 εκατ. ευρώ, η οποία θα γίνει με βάση το πλαίσιο φορολόγησης του 90% των υπερκερδών που είχε ανακοινώσει πέρυσι ο πρωθυπουργός.

Τα μεγαλύτερα ποσά αφορούν την Ηρων ΙΙ που θα καταβάλει περίπου 500.000 ευρώ επιπλέον, τη ΜΥΤΙLΙΝΕΟS 320.000 και την Elpedison 318.000. Από τα υπερκέρδη της λιανικής αφαιρέθηκε το κόστος των εκπτώσεων, των σταθερών τιμολογίων και διμερών συμβάσεων που έχουν προσφέρει σε μηναία βάση στους πελάτες τους οι καθετοποιημένες εταιρείες ηλεκτρισμού.

Χωρίς αυτές, το συνολικό ποσό των υπερεσόδων θα ήταν πάνω από 1,2 δισ. ευρώ, από τα οποία τα 980 εκατ. αφορούσαν μόνο τη ΔΕΗ. Η Επιχείρηση υπολογίζεται ότι έχει προσφέρει για όλη την περίοδο επιμερισμού των υπερκερδών (από Οκτώβριο 2021 έως Ιούνιο 2022) συνολικές εκπτώσεις μεγαλύτερες του μισού δισ. ευρώ.

Με την τελική εκκαθάριση του ποσού ολοκληρώνεται και η διαδικασία είσπραξης των υπερεσόδων, η οποία σταμάτησε με την εφαρμογή του προσωρινού μηχανισμού ανάκτησης εσόδων τον Ιούλιο του 2022. Από τότε, τα υπερέσοδα των παραγωγών ανακτώνται «στην πηγή», με την επιβολή πλαφόν ανά τεχνολογία για την αποζημίωση των μονάδων στη χονδρεμπορική αγορά και τη διοχέτευση των πόρων απευθείας στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης.

Ωστόσο, η ραγδαία αποκλιμάκωση στις τιμές της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας τους τελευταίους μήνες έχει οδηγήσει σε σημαντική απομείωση τα έσοδα αυτά, κάτι που, ευτυχώς για τους καταναλωτές, συμβαδίζει και με τη μειωμένη ανάγκη για επιδότηση των λογαριασμών ρεύματος των νοικοκυριών.

Τι θα γίνει με τη φορολόγηση των προμηθευτών

Το επόμενο βήμα της κυβέρνησης περιμένουν και οι προμηθευτές ενέργειας (συνολικά 19 εταιρείες, σύμφωνα με τη λίστα της ΡΑΕ) για τη φορολόγηση των κερδών τους. Η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ έχει εξαγγείλει από το φθινόπωρο την έκτακτη εισφορά και στη λιανική, καθώς διαπιστώθηκε ότι με τον νέο μηχανισμό που εφαρμόστηκε από τον περασμένο Αύγουστο στην αγορά ηλεκτρισμού το αποτέλεσμα ήταν τα υπερκέρδη να έχουν «μετακομίσει» από τις εταιρείες παραγωγής στις εταιρείες προμήθειας.

Υπενθυμίζεται ότι το ΥΠΕΝ έχει προχωρήσει σε αναστολή της ρήτρας αναπροσαρμογής από τον Ιούλιο του 2022. Από εκείνη την περίοδο και μετά, οι πάροχοι ξεκίνησαν να προβλέπουν την τιμή με την οποία θα τιμολογούν το ρεύμα για τον επόμενο μήνα και οι καταναλωτές απόκτησαν το δικαίωμα των μετακινήσεων μεταξύ των προμηθευτών με κίνητρο το καλύτερο τιμολόγιο.

Τα υπερκέρδη δημιουργήθηκαν στην προμήθεια επειδή οι εταιρείες λιανικής ανακοίνωσαν για τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο τιμολόγια που αποδείχθηκε εκ των υστέρων ότι αφήνουν μεγάλα περιθώρια κέρδους σε σχέση με τις τιμές ρεύματος στη χονδρική.

Για τον λόγο αυτό, το ΥΠΕΝ, με σχετική τροπολογία, θέσπισε έναν προσωρινό μηχανισμό επιστροφής μέρους των εσόδων της λιανικής αγοράς για το διάστημα από τον Αύγουστο 2022 έως τον Ιούλιο του 2023.

Εκτοτε και ενώ ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας είχε ασκήσει πιέσεις στη ΡΑΕ για να εκπονήσει τον τρόπο υπολογισμού των κερδών αυτών πριν από τα τέλη του 2022, όπως και έγινε, η υπογραφή της σχετικής Κοινής Υπουργικής Απόφασης μέχρι τα μέσα της περασμένης εβδομάδας εκκρεμούσε.

Στις αρχές Μαρτίου, ο Ρυθμιστής προχώρησε σε επικαιροποίηση της γνωμοδότησης σχετικά με τη μεθοδολογία υπολογισμού λόγω αλλαγών στον τρόπο καταβολής της έκτακτης εισφοράς και στον τρόπο συμψηφισμού των ποσών και των εσόδων.

Για τον προσδιορισμό του ποσού της έκτακτης εισφοράς η ΡΑΕ υπολόγισε την τιμολογημένη ποσότητα ενέργειας ανά τάση, το έσοδο της προμήθειας που αντιστοιχεί στην τιμολόγηση των ποσοτήτων ενέργειας, τις επιπτώσεις από το μηνιαίο αντιστάθμισμα κινδύνου, τη μηνιαία μεσοσταθμική τιμή της αγοράς και τον συντελεστή προσαύξησης απωλειών χαμηλής τάσης και μέσης τάσης αντίστοιχα. Στο πλαίσιο αυτό προσδιόρισε και ένα εύλογο περιθώριο κέρδους στα επίπεδα του 25 ευρώ ανά μεγαβατώρα.

Ως περίοδος υπολογισµού της έκτακτης εισφοράς ορίζεται το χρονικό διάστηµα από την 1η Αυγούστου 2022 έως την 31η Δεκεμβρίου 2022, που θα πρέπει να καταβληθεί το 60% της έκτακτης εισφοράς, διαδικασία που προβλέπεται να ολοκληρωθεί έως την 31η Μαρτίου 2023. Κατόπιν, η έκτακτη εισφορά θα επιβάλλεται σε τριµηνιαία βάση και θα αφορά περιοδικά τους αμέσως επόµενους τρεις μήνες.