Ήταν το 1872 όταν ο ταριχευτής Χένρι Τράβερς στο νησί Πιτ του αρχιπελάγους των Νήσων Τσάταμ στη Νέα Ζηλανδία εντόπισε για πρώτη φορά την κάτω γνάθο μια φάλαινας διαφορετικής από τις υπόλοιπες. Χρειάστηκε να περάσουν πολλά χρόνια και να βρεθούν άλλα πέντε δείγματα του ίδιου είδους για να ονομαστεί από τους επιστήμονες «φάλαινα με δόντια – φτυάρια» ή Mesoplodon traversii, εντούτοις τα δεδομένα που υπάρχουν είναι τόσο λίγα που το κητώδες θεωρείται πολύ σπάνιο.
Δεν είναι τυχαίο ότι μόλις το 2012 (!) έπειτα από έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Current Biology δόθηκε μία ακριβέστερη περιγραφή της φάλαινας και ανάλυση του DNA, έπειτα από τον εντοπισμό δύο νεκρών θηλαστικών στην παραλία Οπάπε της Νέας Ζηλανδίας.
Το είδος δεν έχει μελετηθεί ζωντανό από ειδικούς, επομένως παραμένει μυστήριο η ζωή και η συμπεριφορά του, ενώ άγνωστη είναι και η πληθυσμιακή κατάστασή του. Εικάζεται, ωστόσο, ότι ζει αποκλειστικά στο Νότιο Ημισφαίριο, και πιθανώς μόνο στον Νότιο Ειρηνικό.
Μία από τις τόσο σπάνιες φάλαινες, λοιπόν, ξεβράστηκε σε παράκτια περιοχή στο Οτάγκο κοντά στις εκβολές του ποταμού Ταϊάρι. Η νεκρή αρσενική φάλαινα με ράμφος μήκους περίπου πέντε μέτρων έπειτα από τον έλεγχο ειδικών του Τμήματος Προστασίας της Φύσης (DOC) και του Εθνικού Μουσείου της Νέας Ζηλανδίας (Te Papa) κρίνεται ότι διαθέτει τα χαρακτηριστικά και το σχήμα κρανίου, ράμφους και δοντιών με τη Mesoplodon traversii. Εντούτοις, χρειάζεται περαιτέρω έρευνα καθώς και εξέταση DNA για να επιβεβαιωθεί η ταυτοποίησή της, διαδικασία που απαιτεί χρόνο.
Στο μεταξύ, η σορός της έχει τοποθετηθεί σε ειδικό χώρο με τους ειδικούς να υποστηρίζουν ότι θα χρειαστούν εβδομάδες μέχρι να καταλήξουν στην ταυτότητα του είδους.
Παράλληλα, έχουν σταλεί γενετικά δείγματα στο Πανεπιστήμιο του Όκλαντ σε αρμοδίους του Αρχείου Ιστών Κητωδών της Νέας Ζηλανδίας.
Ο Διευθυντής Επιχειρήσεων του DOC, Γκέιμπ Ντέιβις, δήλωσε ότι εάν επιβεβαιωθεί, αυτό θα είναι ένα πολύ σημαντικό επιστημονικό εύρημα.
«Οι φάλαινες με τα δόντια-φτυάρια είναι ένα από τα λιγότερο γνωστά μεγάλα είδη θηλαστικών της σύγχρονης εποχής. Από το 1800 μόνο 6 δείγματα έχουν ταυτοποιηθεί ποτέ σε όλο τον κόσμο, και όλα εκτός από ένα από αυτά ήταν από τη Νέα Ζηλανδία. Από επιστημονική άποψη και από άποψη διατήρησης, αυτό είναι τεράστιο γεγονός», πρόσθεσε ο Ντέιβις σύμφωνα με δημοσίευμα του Τμήματος Προστασίας της Φύσης.
«Γνωρίζουμε πολύ λίγα, σχεδόν τίποτα για τα πλάσματα αυτά», δήλωσε στο Associated Press η Χάνα Χέντρικς, θαλάσσια τεχνική σύμβουλος του Τμήματος Προστασίας και συμπλήρωσε ότι οι πληροφορίες που θα συγκεντρωθούν από τη μελέτη του δείγματος θα είναι πολύτιμες.
«Είναι πολύ δύσκολο να κάνεις έρευνα για τα θαλάσσια θηλαστικά αν δεν τα βλέπεις στη θάλασσα. Είναι κάτι σαν βελόνα στα άχυρα. Δεν ξέρεις πού να ψάξεις», τόνισε.
Εάν επιβεβαιωθεί ότι το κητώδες είναι η φάλαινα με τα δόντια-φτυάρια, θα είναι το πρώτο δείγμα που θα βρεθεί σε τέτοια κατάσταση επιτρέποντας στους επιστήμονες τη νεκροτομή. Με αυτή θα καταφέρουν να χαρτογραφήσουν τη σύνδεση του δείγματος με τις λιγοστές που έχουν εντοπιστεί, να μάθουν τι τρώει και ίσως να οδηγηθούν σε στοιχεία για το πού ζουν.
Χρειάστηκαν πολλά χρόνια και μια τεράστια προσπάθεια από ερευνητές και ντόπιους για να εντοπιστούν τα θηλαστικά αυτά, ανέφερε η Κέρστιν Γιανγκ, λέκτορας στο Πανεπιστήμιο του Έξετερ που έχει μελετήσει τις φάλαινες αυτές. Όπως είπε, η ανακάλυψη της αρσενικής φάλαινας την ωθεί να αναρωτηθεί «πόσες είναι εκεί έξω στον ωκεανό και πώς ζουν;».
Οι ιθαγενείς της Νέας Ζηλανδίας θεωρούν τις φάλαινες ιερό θησαυρό – ταόνγκα – με σημαντική πολιτιστική αξία. Τον περασμένο Απρίλιο, μάλιστα, οι ηγέτες των ιθαγενών του Ειρηνικού υπέγραψαν μια συνθήκη που αναγνωρίζει τις φάλαινες ως «νομικά πρόσωπα».
Photo: Doc.govt.nz
Διαβάστε ακόμη
Τα 10 μεγάλα deals που «ψήνονται» εν μέσω θέρους
Μπάμπης Βωβός: Πέθανε ο επιχειρηματίας που μεσουράνησε στις κατασκευές
Μαρκ Κούμπαν: «Επενδυτικό κόλπο» η στήριξη της Silicon Valley στον Τραμπ
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ