Την ασυλία τους από τη δαγκάνα του νόμου που απαγορεύει την ανέγερση κατοικιών σε δάση και δασικές εκτάσεις εξασφαλίζουν, τουλάχιστον προσωρινά, ιδιοκτήτες αυθαιρέτων που επέλεξαν την οδό της οικειοθελούς δήλωσης για να απαλλαγούν από το κυνήγι των δασικών υπηρεσιών.

Πρόκειται για παράνομα κτίσματα, πολλά εκ των οποίων με τελεσίδικα πρωτόκολλα κατεδάφισης, που αναγέρθηκαν μέσα σε απαγορευμένες από τον νόμο περιοχές, αλλά τώρα, με την ανοχή του θεσμικού πλαισίου, υπάρχει η δυνατότητα αυτά να επαναξιολογηθούν και οι κατόχοι τους να εξασφαλίσουν με την πληρωμή παραβόλου 250 ευρώ και προστίμου αναστολή από την κατεδάφιση για 30 χρόνια.

Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας από τον περασμένο Οκτώβριο έδωσε τη δυνατότητα στους ιδιοκτήτες αυτούς (και όσους έχουν καταθέσει αιτήσεις διόρθωσης πρόδηλου σφάλματος δασικού χάρτη, αντιρρήσεις ή κάποιο άλλο ένδικο μέσο αμφισβήτησης του δασικού χαρακτήρα) να υποβάλουν αιτήσεις απαλλαγής από τις συνέπειες του νόμου, σε ειδική πλατφόρμα του Ελληνικού Κτηματολογίου, προκειμένου αυτές να αξιολογηθούν αφού προηγουμένως εκπονηθούν ειδικές οικονομοτεχνικές μελέτες για κάθε περιφέρεια της χώρας. Οι μελέτες αυτές θα καταγράψουν τη δόμηση εντός των επίμαχων εκτάσεων, βάσει αεροφωτογραφιών, δορυφορικών αποτυπώσεων και αυτοψιών, το εμβαδόν και την κάλυψη των κτιρίων, την ημερομηνία κατασκευής τους, εφόσον μπορεί να τεκμηριωθεί, και τη χρήση τους. Επιπλέον, θα προσδιορίσουν τις συνέπειες της διατήρησης των κατασκευών στο βιοτικό επίπεδο, την αναγκαιότητα άμεσης κατεδάφισής τους και θα αναλύσουν όλες τις οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές συνέπειες, αλλά και τις απαραίτητες ενέργειες αντιστάθμισης για τη διατήρηση του δασικού ισοζυγίου ανά περιοχή.

Διστακτικοί οι πολίτες

Το αξιοπερίεργο όμως είναι ότι, παρά τις ευνοϊκές προβλέψεις του νόμου, οι πολίτες δεν φάνηκε να ανταποκρίνονται στο κάλεσμα της πολιτείας, αν κρίνει κανείς από το σύνολο των δηλώσεων που έφτασαν στις 4.885. Κατά μία άποψη, οι πολίτες ενδέχεται να αμφισβητούν τη βιωσιμότητα του νόμου για τις πυκνώσεις που κρίθηκε εις διπλούν αντισυνταγματικός με δύο αποφάσεις του 2017 και του 2019 (Ε’ Τμήμα του ΣτΕ και Ολομέλειας) – η τελευταία μάλιστα με απόφαση της νυν Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου. Μια άλλη εξήγηση είναι ότι αδιαφορούν για τις αυθαιρεσίες, θεωρώντας ότι παραμένουν ατιμώρητες όσο η πολιτεία αρνείται τους ελέγχους και την αξιοποίηση σύγχρονων τεχνολογιών εντοπισμού και διασταύρωσης πολεοδομικών παραβάσεων.

Το αναιμικό ενδιαφέρον του κόσμου σε συνδυασμό με τον θόρυβο που έχει ξεσπάσει για τη διαχρονική αυθαιρεσία στη Μύκονο αποτελεί και τον λόγο που η κυβέρνηση αποφάσισε να βάλει άλλο ένα φρένο στην παράταση της διαδικασίας υποβολής δηλώσεων.

Μετά την άρνηση για αλλαγή του θεσμικού πλαισίου σε ό,τι αφορά την κατηγορία 5 των αυθαιρέτων (αυθαίρετα με σοβαρές πολεοδομικές παρεκκλίσεις ή χωρίς οικοδομική άδεια) εμποδίζοντας για άλλη μία φορά την τακτοποίησή τους αλλά και την απόσυρση ευνοϊκών διατάξεων που θα έδιναν χώρο στην εκτός σχεδίου δόμηση, το ΥΠΕΝ έκλεισε τον δρόμο και στην παράταση της υποβολής αιτήσεων στην πλατφόρμα των δασικών αυθαιρέτων που έληξε στις 31 Μαρτίου. Παρά το γεγονός μάλιστα ότι υπήρξαν απόψεις που είχαν ταχθεί υπέρ μιας εξάμηνης παράτασης, αυτές δεν εισακούστηκαν, με κυβερνητικές πηγές να αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο της επανεξέτασης του πλαισίου μετά τις εκλογές.

Ωστόσο, το αποτέλεσμα της ρύθμισης δεν παύει να αντιμετωπίζει δυσκολίες, αφού η πάγια νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας δεν μπορεί να ανατραπεί. Κάτι άλλωστε που αποτυπώθηκε και στην τελευταία κρίση της Ολομέλειας για το θέμα, που επανέλαβε ότι η αλλαγή της χρήσης δασών και δασικών εκτάσεων είναι κατ’ εξαίρεσιν επιτρεπτή για λόγους δημοσίου συμφέροντος, στους οποίους δεν περιλαμβάνεται η οικιστική εκμετάλλευση.

Τι δείχνουν τα στοιχεία του Κτηματολογίου

Από τον νόμο για την τακτοποίηση των δασικών αυθαιρέτων (γνωστά και ως οικιστικές πυκνώσεις) εξαιρούνται κτίρια που δεν έχουν τη χρήση κατοικίας καθώς και όσα κτίσματα αναγέρθηκαν μετά τις 28 Ιουλίου του 2011, που είναι η κόκκινη γραμμή για την αυθαίρετη δόμηση. Επίσης, δεν μπορούν να υπαχθούν κτίρια σε προστατευόμενες περιοχές (Natura 2000), αιγιαλό, παραλία, αρχαιολογικό χώρο, ρέμα, αλλά και όσα βρίσκονται σε αναδασωτέες περιοχές ή σε περιοχές που μπορεί να παρακωλύουν τη διαφυγή πολιτών.

Σύμφωνα με στοιχεία του ΥΠΕΝ, οι οικιστικές πυκνώσεις στην Αττική καταλαμβάνουν 115.873 στρέμματα, αλλά τέλη Μαρτίου είχαν υποβληθεί συνολικές αιτήσεις για 3.611 αυθαίρετα, στην Κορινθία υπάρχουν 42.206 στρέμματα και έχουν δηλωθεί μόνο 353, στη Χαλκιδική 19.464 στρέμματα και δηλώθηκαν περίπου 50 και στη Θεσσαλονίκη 19.050 στρέμματα και οι αιτήσεις ήταν περίπου 20! Από τα στοιχεία του Κτηματολογίου φαίνεται επίσης ότι από μία αίτηση υπέβαλαν περιοχές στην Ηλεία, στην Ημαθία, στα Ιωάννινα, στο Ρέθυμνο και αλλού και μόλις δύο στο Ηράκλειο της Κρήτης! Στην Αττική τα πιο πολλά αυθαίρετα δηλώθηκαν σε Σαλαμίνα (397), Ραφήνα (301), Μέγαρα (340), Μαρκόπουλο (241), Κορωπί (273), Αρτέμιδα (170), Σπάτα (106).

Πώς θα γίνει η εξαίρεση από την κατεδάφιση

Το ΥΠΕΝ, με σκοπό να αντιμετωπίσει ζητήματα που ανέκυψαν κατά τη διαδικασία υποβολής αιτήσεων στην πλατφόρμα για τις οικιστικές πυκνώσεις, έδωσε πρόσφατα με εγκύκλιο τις απαραίτητες διευκρινίσεις στις δασικές υπηρεσίες ανά τη χώρα.

Εν προκειμένω, η υπεύθυνη δήλωση στην ψηφιακή πλατφόρμα υπογράφεται από μηχανικό του κάθε ενδιαφερομένου. Οι περιπτώσεις αυθαιρέτων που έχουν κριθεί τελεσίδικα κατεδαφιστέες από τα αρμόδια δικαστήρια, εφόσον υποβλήθηκε σχετικό αίτημα στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, δεν αποκλείονται της αναστολής των διοικητικών κυρώσεων που προβλέπεται, με την προϋπόθεση ότι δεν έχουν κατεδαφιστεί.

Το ΥΠΕΝ επιτρέπει την υποβολή συμπληρωματικών στοιχείων στον ήδη υποβληθέντα ηλεκτρονικό φάκελο, τα οποία θα μπορούν να προσκομιστούν στην οικεία δασική αρχή μετά τη διαπίστωση τυχόν ελλείψεων. Διευκρινίζεται επίσης ότι η υποβολή και μόνο του αιτήματος υπαγωγής μέσω της πλατφόρμας του Κτηματολογίου συνεπάγεται την άμεση αναστολή τυχόν διοικητικών κυρώσεων που βαρύνουν ένα ακίνητο και τη μη επιβολή νέων σε σχέση με την κατοικία και τις συνοδευόμενες κατασκευές, συμπεριλαμβανομένης της προσωρινής εξαίρεσής τους από την κατεδάφιση.

Το οικείο δασαρχείο ή η διεύθυνση δασών οφείλει, κατόπιν γραπτού αιτήματος του ενδιαφερομένου που θα συνοδεύεται από το αποδεικτικό υποβολής του αιτήματός του για υπαγωγή στις διατάξεις του νόμου, να ενημερώνει εγγράφως την αρμόδια Διεύθυνση Οικονομικής Υπηρεσίας (ΔΟΥ) περί αναστολής όλων των διοικητικών κυρώσεων.

Ο νόμος ορίζει στη συνέχεια ότι μετά την έκδοση προεδρικού διατάγματος (θα καθορίσει ποιες ομάδες δασικών αυθαιρέτων θα νομιμοποιηθούν αφού περάσει από την κρησάρα του ΣτΕ) και αφού οι ενδιαφερόμενοι συμπληρώσουν, εντός έξι μηνών από την έκδοση του Π.Δ., την αίτησή τους με τα δικαιολογητικά που θα ορίζονται σε αυτό, θα εξετάζεται αν η υποβαλλόμενη αίτηση αναστολής εμπίπτει στις εξαιρέσεις του νόμου. Αντίστοιχα, θα διατυπώνεται αιτιολογημένη κρίση της αρμόδιας αρχής σχετικά με το αν είναι επιβεβλημένη η άμεση κατεδάφιση της κατοικίας για λόγους αποτροπής άμεσου κινδύνου στη ζωή ή στην περιουσία ή στο περιβάλλον.

Εντός δύο μηνών από τη συμπλήρωση των παραπάνω δικαιολογητικών, γνωστοποιείται στον ενδιαφερόμενο η αποδοχή ή απόρριψη του αιτήματός του και σε περίπτωση απορριπτικής απόφασης λήγει αυτοδικαίως η αναστολή.

Διαβάστε ακόμη

ΕΝΦΙΑ: Πώς θα κερδίσετε την έκπτωση 50% ή 100%

Μαρία Αγγελικούση: Aπό γιατρός σε χώρες της Αφρικής στο τιμόνι του μεγαλύτερου ελληνικού στόλου (pics)

Estée Lauder: H ιστορία πίσω από το γνωστό brand – Πώς «πάντρεψε» το μάρκετινγκ και τη μόδα

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ