Iσχυρές συμμαχίες μεταξύ ελληνικών ομίλων, μετοχικές ανακατατάξεις και αλλαγές συσχετισμών φέρνουν οι γιγαντιαίες επενδύσεις στα υπεράκτια αιολικά έργα, με τα οποία η κυβέρνηση γυρίζει μια νέα σελίδα στον τομέα της πράσινης ενέργειας.
Η αυλαία προβλέπεται να ανοίξει με το πρώτο πιλοτικό έργο στην Αλεξανδρούπολη συνολικής ισχύος έως 600 MW, καθώς είναι η πρώτη περιοχή οργανωμένης ανάπτυξης που ορίζει ο πρόσφατος νόμος για τα υπεράκτια αιολικά.
Η πρόβλεψη αυτή δίνει προβάδισμα στον όμιλο Κοπελούζο στον οποίο έχει χορηγηθεί άδεια παραγωγής θαλάσσιου οικοπέδου ισχύος 216 MW από το 2012 στην περιοχή ενώ στο ίδιο σχήμα θα «κουμπώσουν» και άλλοι ισχυροί ελληνικοί όμιλοι που είτε είχαν ενδιαφερθεί πριν δέκα χρόνια για την ανάπτυξη αντίστοιχων έργων, είτε έχουν αποκτήσει ένα σοβαρό εκτόπισμα στην αγορά των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας το τελευταίο διάστημα μέσω εξαγορών. Δύο εξ αυτών έχουν ήδη ανακοινώσει την από κοινού ανάπτυξη δραστηριοτήτων στον τομέα της ενέργειας και τα off shore αιολικά έρχονται να διευρύνουν αυτή την συμμαχία.
Την ίδια ώρα, ξεκινούν οι προετοιμασίες και για τα υπόλοιπα θαλάσσια αιολικά πρότζεκτ με τα οποία φλερτάρουν ανοικτά όλα τα διεθνή μεγαθήρια και ενεργοποιούνται οι μηχανισμοί, με στόχο την υλοποίηση έργων συνολικής ισχύος 2,5 GW που αναμένεται να κινητοποιήσουν επενδύσεις συνολικού ύψους 6,3 δισ. ευρώ έως το 2030.
Eκτός από την περιοχή της Αλεξανδρούπολης, η οποία μετατρέπεται σε ενεργειακό πυλώνα της χώρας με σημαντικές υποδομές και στον τομέα του φυσικού αερίου (FSRU, νέα μονάδα φυσικού αερίου από ΔΕΗ, ΔΕΠΑ, Κοπελούζο), το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε συνεργασία με την ΕΔΕΥΕΠ (Εταιρεία Διαχείρισης Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων), η οποία έχει αναλάβει την υλοποίηση του σχεδιασμού για την εγκατάσταση ανεμογεννητριών στην θάλασσα, έχει συμπεριλάβει και νέες περιοχές στο χάρτη. Στο σχεδιασμό αυτό εντάχθηκε η Κρήτη ως δεύτερη κατάλληλη περιοχή που θα μπορεί να φιλοξενήσει υπεράκτια αιολικά πάρκα, με το υπουργείο να εξετάζει τις περιοχές της Σητείας, του Ξηρόκαμπου (δίπλα στον Αθερινόλακο που είναι οι εγκαταστάσεις της ΔΕΗ), την Ιεράπετρα και την Πλάκα. Είναι δεδομένο, ότι θαλάσσιες ανεμογεννήτριες θα δούμε και στις Κυκλάδες, αφού στα ραντάρ της ΕΔΕΥΕΠ βρίσκεται η βόρεια Άνδρος αλλά και η περιοχή ΒΑ της Λήμνου.
H νομοθετική ρύθμιση του ΥΠΕΝ που ψηφίστηκε με καθυστέρηση ενός έτους το περασμένο καλοκαίρι, προβλέπει μεταξύ άλλων, τον καθορισμό πιλοτικής περιοχής που θα αναπτυχθούν τα πιο ώριμα έργα και κυρίως εκείνα που προπορεύονται σε επίπεδο αδειοδοτήσεων.
O Έβρος και συγκριμένα η θαλάσσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως της ακτογραμμής της Περιφερειακής Ενότητας ‘Εβρου και βορειοανατολικά της Σαμοθράκης, ορίζεται ως περιοχή ανάπτυξης πιλοτικών έργων. Στην περιοχή αυτή εκδόθηκε και η άδεια παραγωγής στον όμιλο Κοπελούζου που ήταν η δεύτερη που χορηγήθηκε προ δεκαετίας, όταν έγινε η πρώτη απόπειρα να ανοίξει η αγορά των θαλάσσιων αιολικών πάρκων.
Χάλασε ο γάμος με την RF Energy
Τότε η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας είχε ανάψει πράσινο φως και σε ένα ακόμη αιολικό πάρκο βορειοανατολικά της Λήμνου ισχύος 498,15MW της City Electric, θυγατρικής της RF Energy, συμφερόντων Φειδάκη –Ρέστη.
Την περασμένη Άνοιξη, ο όμιλος Κοπελούζου ανακοίνωσε την συγχώνευση των δύο αδειών και την δημιουργία ενός κοινοπρακτικού σχήματος κάτω από την εταιρεία «Υπεράκτια Αιολικά Πάρκα Αιγαίου Α.Ε.» με στόχο την ανάπτυξη θαλάσσιων αιολικών πάρκων σταθερής βάσης, συνολικής ισχύος 850 MW.
Ασφαλείς πληροφορίες αναφέρουν ότι η συμφωνία εκείνη δεν θα υλοποιηθεί. Ο λόγος είναι το προβάδισμα που δίνει ο νόμος στον όμιλο Κοπελούζου με το έργο της Αλεξανδρούπολης και οι νέοι επιχειρηματικοί συσχετισμοί που διαμορφώνουν τα off shore αιολικά.
Σύμφωνα με τον κ. Γιάννη Καρύδα επικεφαλής του τομέα ΑΠΕ και αποθήκευσης του ομίλου Κοπελούζου, η εταιρεία κινείται αυτή την περίοδο σε δύο παράλληλους άξονες. Στην προετοιμασία του φακέλου για την προκοινοποίηση του έργου στην DG Comp μέσα στο α΄εξάμηνο του 2023, με σκοπό την λειτουργική ενίσχυση του πρότζεκτ κατά τα πρότυπα αντίστοιχων έργων στην βόρεια θάλασσα και την Γαλλία πριν αρκετά χρόνια.
Παράλληλα, ξεκινούν οι διεργασίες για την ωρίμανση του σχεδιασμού, την προετοιμασία και την υποβολή του φακέλου έγκρισης περιβαλλοντικών έργων στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Ο κ. Καρύδας προσδιορίζει το κόστος της επένδυσης σε πάνω από 500 εκατ. ευρώ. Στόχος όπως αναφέρει, είναι η έναρξη της κατασκευής του έργου μεταξύ 2025 και 2026.
Σχετικά με το ύψος της ταρίφας που θα καθορίσει την βιωσιμότητα του έργου, στην αγορά εκτιμούν ότι η ΕΕ δεν μπορεί να δώσει τιμές πολύ διαφορετικές από εκείνες που προσφέρονται στους διαγωνισμούς.
Για αυτό και για το πιλοτικό έργο, οι ταρίφες προβλέπεται ότι θα είναι κάτω από τα 100 ευρώ η μεγαβατώρα και ενδεχομένως και κάτω από τα 80 ευρώ/MWh με βάση τις τρέχουσες τιμές.
Σήμερα, τα θαλάσσια αιολικά πάρκα σταθερής βάσης (fixed bottom) στις βόρειες χώρες βγαίνουν με τιμές 50 και 60 ευρώ η μεγαβατώρα και κάτω από τα 100 ευρώ τα πλωτά αιολικά.
Πόσα έργα μπορεί να «σηκώσει» ο σχεδιασμός; Στελέχη της αγοράς επισημαίνουν ότι το εθνικό σχέδιο θα δώσει ξεκάθαρη εικόνα σε κάθε περιοχή πόσα έργα μπορούν να γίνουν. Ωστόσο, με βάση και τα διεθνή στάνταρ, τα ελάχιστα μεγαβάτ είναι 200. Καθώς οι εξελίξεις τρέχουν υπολογίζεται ότι η ισχύς που θα έχει το κάθε έργο θα είναι τουλάχιστον 300 MW. «Δεν πιστεύουμε ότι η κυβέρνηση θα πάει σε έργα –γίγαντες προκειμένου να μοιράσει στοιχειωδώς το παιχνίδι» αναφέρει στέλεχος εταιρείας του κλάδου. «Δεν έχει νόημα να κάνεις 4 πεντακοσάρια και να έχεις ευχαριστημένους τέσσερις παίκτες της αγοράς», εκτιμώντας ότι είναι προτιμότερο τα έργα να σπάσουν σε μικρότερο μέγεθος προκειμένου να ικανοποιηθούν έλληνες αλλά και ξένοι επενδυτές.
Μάχη με το χρόνο και τις… εκλογές
Η κυβέρνηση προσπαθεί μεθοδικά να οργανώσει την νέα στρατηγική για τα θαλάσσια αιολικά και να αποφύγει συγκρούσεις και αντιπαλότητες με τις τοπικές κοινωνίες, οι οποίες ωστόσο δεν θα είναι εύκολο να αποφευχθούν.
Όμως για τους επενδυτές παρά το ενθαρρυντικό κλίμα που καλλιεργείται, υπάρχει ανησυχία για την υλοποίηση του σχεδιασμού. Η ΕΔΕΥΕΠ δέχεται εισηγήσεις να επιταχύνει τις διαδικασίες αντί του προσεχούς Μαίου που σχεδιάζει για την κατάρτιση του εθνικού σχεδίου για τα υπεράκτια αιολικά ακόμη και εντός του α΄διμήνου του έτους, καθώς υπάρχει διάχυτος ο φόβος, η προκήρυξη των εκλογών να παγώσει το σχεδιασμό για όλο το 2023. Η πρόσφατη ημερίδα που διοργάνωσε η ΕΔΕΥΕΠ με την Grand Thorton υπό την αιγίδα του ΥΠΕΝ, έγινε για να καταφανεί η πρόθεση της κυβέρνησης να «τρέξει» τα έργα αλλά και για να κατευνάσει τις γκρίνιες των επενδυτών που θεωρούν ότι η πίτα των θαλάσσιων αιολικών συρρικνώνεται με το πιλοτικό έργο και ενδέχεται να δοκιμάσει κάποιες ήδη κλεισμένες συμφωνίες αλλά και την ορμή των διεθνών παικτών.
Όπως λένε οι ίδιες πηγές, κάποιοι παίρνουν προβάδισμα έναντι κάποιων άλλων και θα χρειαστεί να περιμένουν στην ουρά και να περάσουν από συνθήκες σκληρού ανταγωνισμού για να διεκδικήσουν τα νέα οικόπεδα. Αποτέλεσμα αυτής της γκρίνιας φαίνεται ότι αποτελούν και οι εξαγγελίες του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας που πρόσφατα μίλησε για 2,5 GW αιολικών πάρκων (αντί 2 GW του αρχικού σχεδιασμού).
Τι προβλέπει ο σχεδιασμός
Με βάση το ρυθμιστικό πλαίσιο, η ΕΔΕΥΕΠ θα καθορίσει σε πρώτη φάση τα γιγαβάτ αλλά και τις ευρύτερες θαλάσσιες περιοχές όπου θα αναπτυχθεί η νέα δραστηριότητα (σ.σ Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων), οι οποίες μάλιστα θα οριοθετηθούν με προεδρικό διάταγμα. Σε δεύτερη φάση, θα προσδιορίσει τα συγκεκριμένα «οικόπεδα» εντός των οποίων θα μπορούν να εγκατασταθούν πάρκα.
Στην συνέχεια, οι ενδιαφερόμενοι θα υποβάλουν αιτήσεις στην ΕΔΕΥΕΠ για άδεια έρευνας μίας η περισσότερων θαλάσσιες ζωνών, ώστε αν πληρούν τους τεχνικοοικονομικούς όρους, να λάβουν το «πράσινο φως» για τη μελέτη τους. Με τον τρόπο αυτό, στον διαγωνισμό που θα προκηρύξει στη συνέχεια η ΡΑΕ, θα μπορούν να υποβάλλουν προσφορές για «οικόπεδα» εντός των ζωνών για τις οποίες είχαν αδειοδοτηθεί να μελετήσουν. Η κατασκευή των έργων δεν προβλέπεται με το αισιόδοξο σενάριο πριν το 2028.
Διαβάστε ακόμη:
Οι αγορές (επιτέλους) αντιδρούν αρνητικά στις… αρνητικές ειδήσεις