Με πρόσθετους περιβαλλοντικούς όρους θα εκτελεστεί το μεγάλο project της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης – Αττικής, ύψους 1 δισ. ευρώ.
Λίγες ημέρες μετά την επιτυχή ολοκλήρωση των ερευνών βυθού από τους αναδόχους των καλωδιακών τμημάτων -Prysmian και Nexans- με απόφαση της Γενικής Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Πολιτικής του ΥΠΕΝ, τροποποιείται η ΑΕΠΟ (της 5 Απριλίου 2020) ως προς τα υποβρύχια καλώδια του υποέργου της υποθαλάσσιας διασύνδεσης.
Με τις αλλαγές προβλέπονται αυξημένα μέτρα προστασίας για τα σημεία προσαιγιάλωσης σε Μέγαρα και Κορακιά, καθώς για τις εργασίες τοποθέτησης των καλωδίων και οπτικών ινών στον βυθό.
Συγκεκριμένα, με βάση την τροποποίηση αναφέρεται ότι:
«Το εν λόγω έργο, αφορά στην πόντιση και λειτουργία, δύο υποβρυχίων καλωδίων της Γ.Μ. υπερυψηλής τάσης Συνεχούς Ρεύματος (ΣΡ) ±500 kV για τη διασύνδεση του ηπειρωτικού ΕΣΜΗΕ στην περιοχή της Πάχης Μεγάρων Αττικής με τo ΣΜΗΕ Κρήτης, καθώς και δύο υποβρυχίων καλωδίων οπτικών ινών, του ενσύρματου δικτύου τηλεπικοινωνιών, για τη μέγιστη δυνατή ασφάλεια και τον καλύτερο έλεγχο της λειτουργίας του συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
»Τα δύο δίκτυα, δύο γραμμών έκαστο, βαίνουν παράλληλα και σχετικά πλησίον το ένα στο άλλο, η δε ζώνη διέλευσής τους έχει συνολικό μήκος 334km περίπου. Κάθε υποβρύχιο καλώδιο του συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ισχύος τοποθετείται εντός σκάμματος (τάφρου) στον πυθμένα της θάλασσας από τη θέση προσαιγιάλωσης στην Πάχη Μεγάρων και μέχρι την ισοβαθή των 800 m, για μήκος 102 km περίπου.
»Από την ισοβαθή των 800m και μέχρι την ίδια ισοβαθή προς τις ακτές της Κρήτης τοποθετείται στην επιφάνεια του πυθμένα, με εξαίρεση τμήματα μικρότερου βάθους των 800m, μήκους περίπου 70km, όπου τοποθετείται εντός σκάμματος (τάφρου). Από την ισοβαθή των 800m στις ακτές της Κρήτης μέχρι τη θέση προσαιγιάλωσης στη θέση Κορακιά Ηρακλείου, για μήκος 14km περίπου, κάθε υποβρύχιο καλώδιο του συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ισχύος τοποθετείται εντός σκάμματος (τάφρου).
»Κάθε υποβρύχιο καλώδιο οπτικών ινών του ενσύρματου δικτύου τηλεπικοινωνιών τοποθετείται εντός σκάμματος (τάφρου) στον πυθμένα της θάλασσας από τη θέση προσαιγιάλωσης στην Πάχη Μεγάρων και για μήκος 102km περίπου μέχρι την ισοβαθή των 800m. Από την ισοβαθή των 800 m και μέχρι την ίδια ισοβαθή προς τις ακτές της Κρήτης τοποθετείται στην επιφάνεια του πυθμένα, με εξαίρεση τμήματα βάθους μικρότερου των 800 m, έκτασης περίπου 70 km, όπου τοποθετείται εντός σκάμματος (τάφρου). Από την ισοβαθή των 800 m στις ακτές της Κρήτης μέχρι τη θέση προσαιγιάλωσης στη θέση Κορακιά Ηρακλείου, για μήκος 14 km περίπου, κάθε υποβρύχιο καλώδιο οπτικών ινών του ενσύρματου δικτύου τηλεπικοινωνιών τοποθετείται εντός σκάμματος (τάφρου).»
Με βάση τις προτάσεις της Διεύθυνσης Υδάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής, τηρούνται τα εξής:
- Απαγορεύεται η ανεξέλεγκτη απόρριψη οποιωνδήποτε απορριμμάτων και υγρών και στερεών αποβλήτων, τα οποία να διαχειρίζονται σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία
- Απαγορεύεται κάθε διαφυγή απορριμμάτων και αποβλήτων στο έδαφος, τα υδατορεύματα, τα υπόγεια νερά, τα παράκτια και θαλάσσια ύδατα και τον παρακείμενο υγρότοπο Βουρκαρίου Μεγάρων.
- Τα προβλεπόμενα έργα να μην προκαλούν επιβάρυνση στη διάθεση των όμβριων υδάτων και να λαμβάνονται σαφή μέτρα αντιπλημμυρικής προστασίας λαμβάνοντας υπόψη την κατάταξη της περιοχής έργων της Μελέτης Περιβάλλοντος σχετικά με τη Ζώνη Δυνητικά Υψηλού Πλημμυρικού Κινδύνου «Χαμηλή Ζώνη Μεγάρων-Ν. Περάμου» GR06RAK0004 και τον κίνδυνο πλημμύρας με περίοδο επαναφοράς 50 έτη.
- Τα πλεονάζοντα υλικά εκσκαφών να διατίθενται μόνο σε κατάλληλα εγκεκριμένους χώρους.
- Να κοινοποιούνται στη Διεύθυνση Υδάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής τα αποτελέσματα του εγκεκριμένου με την ΑΕΠΟ περιβαλλοντικού ελέγχου, που αφορούν στη χωρική της αρμοδιότητα.
- Ο συνολικός βαθμός αξιολόγησης των υδρομορφολογικών αλλοιώσεων του έργου στα παράκτια υδατικά συστήματα αρμοδιότητας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής να είναι ίσος ή μικρότερος της τάξης «1» που αφορά σε «Σχεδόν φυσική κατάσταση» του συστήματος , όπως έχει δηλωθεί από το φορέα του έργου στη Διεύθυνση Υδάτων μετά την έγκριση της ΑΕΠΟ.
- Στην περίπτωση που προκύψει ανάγκη διαχείρισης υλικών βυθοκόρησης τα οποία ανασύρονται από το βυθό και τοποθετούνται σε φορτηγίδα ή άλλο πλωτό μέσο προκειμένου να αποτεθούν σε άλλη θέση ή να χρησιμοποιηθούν αλλού (εξαιρούμενων δηλαδή των περιπτώσεων όπου κατά τη διάνοιξη σκαμμάτων το πυθμενικό υλικό αποτίθεται απευθείας δίπλα στο σκάμμα) τηρούνται οι απαιτήσεις των Επικαιροποιημένων Κατευθυντήριων Γραμμών για την Διαχείριση Υλικών Βυθοκόρησης, όπως αυτές υιοθετήθηκαν με την απόφαση IG.23/12 της 20ης Συνόδου των Μερών της Σύμβασης της Βαρκελώνης (Updated Guidelines on Management of Dredged Materials, COP20 2017 – Decision IG.23/12), ενώ για τον τρόπο διάθεσης θα ληφθούν υπόψη τα επίπεδα συγκεντρώσεων που έχουν υιοθετηθεί στην Ιταλία, στην Ισπανία και στη Γαλλία, με τον τρόπο που χρησιμοποιούνται ως παράδειγμα στις ως άνω Κατευθυντήριες Γραμμές.
Η επανατοποθέτηση των υλικών βυθοκόρησης σε άλλο σημείο του πυθμένα επιτρέπεται μόνο εφόσον επιλεγεί θαλάσσια περιοχή με βάθη μεγαλύτερα των 50 m, ύστερα από άδεια της οικείας Λιμενικής Αρχής, εκτός περιοχών Natura 2000, και εφόσον προηγηθεί αξιολόγηση των χαρακτηριστικών και της σύστασης τους (φυσικός, χημικός και, αν απαιτείται, βιολογικός χαρακτηρισμός) που να καθιστά περιβαλλοντικά αβλαβή, σύμφωνα με τις παραπάνω κατευθυντήριες γραμμές και τα προαναφερθέντα όρια, τη διάθεση των εν λόγω υλικών στη θάλασσα. Για την εξειδίκευση των παραπάνω όρων απαιτείται υποβολή και έγκριση σχετικής ΤΕΠΕΜ, η οποία θα εγκριθεί μετά τη γνωμοδότηση των θεματικά αρμόδιων Υπηρεσιών.
- Να τηρηθούν οι προβλέψεις και περιορισμοί του Ν.4277/2014, του Ν.4559/2018 καθώς και λοιπών σχετικών διατάξεων για την προστασία του Υγρότοπου Α΄ Προτεραιότητας Βουρκαρίου Μεγάρων.
- Να μην προκαλείται οποιαδήποτε όχληση από την κατασκευή του έργου στην παρακείμενη του έργου κολυμβητική ακτή Πέραμα με κωδικό σημείου ELBW069231072101.
Με βάση τις προτάσεις της Διεύθυνσης Λιμενικών και Κτιριακών Υποδομών του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής (29439/2021/23.4.2021 έγγραφό της), τηρούνται τα εξής:
–Για την εκτέλεση των έργων να ληφθούν όλες οι προβλεπόμενες από την κείμενη νομοθεσία άδειες και εγκρίσεις.
–Ο φορέας του έργου θα πρέπει να λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την τήρηση της ασφάλειας στην περιοχή κατά την κατασκευή του έργου, ιδίως στην περιοχή εκκίνησής του (Αττική), καθώς σύμφωνα με την οικεία Λιμενική Αρχή, ανατολικά της προσγειάλωσης του καλωδίου ενέργειας σε απόσταση τετρακοσίων (400) περίπου μέτρων υφίστανται εγκαταστάσεις εκφόρτωσης πετρελαίου ΕΛ.ΠΕ. Πάχης Μεγάρων, ενώ δυτικά σε απόσταση περίπου τριακοσίων (300) μέτρων υφίσταται μικρή παραλία λουομένων και άρχεται ο οικισμός της Πάχης Μεγάρων.
–Ο φορέας του έργου να είναι σε συνεχή επαφή με τη Λιμενική Αρχή για ενημέρωση και τυχόν λήψη οδηγιών κατά την κατασκευή των έργων.
–Επιπρόσθετα, θα πρέπει να τηρηθούν, εκτός των περιβαλλοντικών όρων που προτείνονται στους φακέλους ΜΠΕ και τροποποίησης, οι παρακάτω προϋποθέσεις που τέθηκαν, λόγω αρμοδιότητας, από τη Διεύθυνση Προστασίας Θαλασσίου Περιβάλλοντος του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής:
–Τόσο κατά την κατασκευή του έργου όσο και κατά τη μετέπειτα λειτουργία της υποθαλάσσιας ηλεκτρικής διασύνδεσης, θα πρέπει να λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα για την αποφυγή ρύπανσης της θάλασσας, σύμφωνα με το ν. 743/77 (Α΄319), όπως κωδικοποιήθηκε και ισχύει με το π.δ. 55/98 (Α΄58). Ιδιαίτερα, θα πρέπει να τηρηθούν οι διατάξεις που επιβάλλουν τη συλλογή και νόμιμη διάθεση όλων των πετρελαιοειδών, απορριμμάτων και κάθε είδους ρυπογόνων ουσιών που θα προκύψουν από τη λειτουργία των μηχανημάτων έργου και πλωτών μέσων.
–Η απόρριψη οποιονδήποτε υλικών/ουσιών στη θάλασσα δεν επιτρέπεται παρά μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις, εφόσον δεν διατίθεται εναλλακτική μέθοδος χρήσης τους στο εκτελούμενο έργο ή διάθεσής τους στην ξηρά. -Εφόσον τα υποβρύχια καλώδια ποντιστούν σε θαλάσσιες περιοχές όπου εντοπίζονται λιβάδια Ποσειδωνίας, θα πρέπει να τηρούνται με μέριμνα του φορέα υλοποίησης/κατασκευής του έργου, αυξημένα μέτρα προστασίας και ετοιμότητας ώστε να μη τεθεί σε κίνδυνο η βιοποικιλότητα των περιοχών αυτών και γενικά να αποτραπεί οποιαδήποτε περίπτωση επιβάρυνσής τους.
–Τα Κ.Λ. Ελευσίνας/Γ΄Λ/Τ – Κ.Λ. Ηρακλείου/Α΄Λ/Τα, να μεριμνήσουν για το γενικότερο έλεγχο της περιοχής ώστε σε περίπτωση που διαπιστωθούν έργα που έχουν εκτελεστεί χωρίς τις νόμιμες άδειες και εγκρίσεις, να κινηθεί η προβλεπόμενη διαδικασία κυρώσεων κατά παντός υπευθύνου, ενημερώνοντας σχετικά τη Διεύθυνση Προστασίας Θαλασσίου Περιβάλλοντος του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.