Της Μαριάννας Τζάννε
Φως αλλά με διάρκεια ζωής μόλις έξι ετών, δίνουν οι Βρυξέλλες στους υποψήφιους επενδυτές για τις λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ, στο παρά ένα της υποβολής των δεσμευτικών προσφορών, εγκρίνοντας υπό όρους την χορήγηση αποζημιώσεων μέσω λιγνιτικών ΑΔΙ (Αποδεικτικών Διαθεσιμότητας Ισχύος).
Οι διαπραγματεύσεις, μεταξύ της Κομισιόν, του Ευρωκοινοβουλίου και του Συμβουλίου ΕΕ, κατέληξαν τις προηγούμενες μέρες σε μια συμβιβαστική λύση που ναι μεν απέχει από τους μακρόπνοους στόχους της ελληνικής πλευράς, ωστόσο έστω και μερικώς προικίζει τα εργοστάσια της ΔΕΗ με σημαντικές αποζημιώσεις. Σύμφωνα με το σχέδιο πώλησης των μονάδων που εγκρίθηκε προχθές από το διοικητικό συμβούλιο της ΔΕΗ, οι λιγνιτικές μονάδες θα λαμβάνουν αποζημίωση ΑΔΙ από 35.000 έως 40.000 ευρώ ανά μεγαβάτ.
Η απόφαση των τριών πλευρών ορίζει ότι μετά το 2025, οι υφιστάμενες μονάδες που έχουν εκπομπές πάνω από 550 γραμμάρια CO2 (διοξειδίου του άνθρακα) ανά παραγόμενη κιλοβατώρα (KWh), αλλά και όλων των νέων μονάδων που εκπέμπουν πάνω από αυτό το όριο και θα μπουν σε εμπορική λειτουργία μέσα στο 2019, δεν θα παίρνουν ΑΔΙ.
Έτσι, βάσει του συγκεκριμένου ορίου, αποκλείονται (από την 1η Ιουλίου 2025) από τους μηχανισμούς στήριξης οι παλιές λιγνιτικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής της Ελλάδας, μεταξύ των οποίων βρίσκονται και εκείνες που επιχειρεί να πουλήσει η ΔΕΗ σε Μεγαλόπολη και Φλώρινα. Η απόφαση αυτή εκτιμάται ότι επηρεάζει και την ολοκαίνουρια μονάδα «Πτολεμαϊδα V» από πληρωμές ΑΔΙ, καθώς δεν προβλέπεται να τεθεί σε εμπορική λειτουργία εντός του 2019.
Ο νέος κανονισμός λειτουργίας της ευρωπαϊκής εσωτερικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας εξασφαλίζει πληρωμές για παλιές λιγνιτικές μόνο έως το 2025. Ζητούμενο παραμένει η αντίδραση της ελληνικής πλευράς, η οποία έχει ήδη στείλει για έγκριση στις Βρυξέλλες τον μηχανισμό διασφάλισης ισχύος, ελπίζοντας ότι θα εγκριθεί εντός του πρώτου εξαμήνου του 2019. Η ελληνική κυβέρνηση επιθυμεί την επέκταση των μηχανισμών στήριξης προκειμένου να καταστήσει ελκυστικά τα λιγνιτικά «πακέτα» στους ενδιαφερόμενους επενδυτές.
Οι αυστηρές θέσεις Κομισιόν και Ευρωκοινοβουλίου, υιοθετήθηκαν μετά από μια μαραθώνια συνεδρίαση την περασμένη Τετάρτη, παρά την αντίθετη θέση μειοψηφικής μερίδας του Συμβουλίου της ΕΕ (με πρωταγωνιστές την Πολωνία, τη Βουλγαρία και την Ελλάδα) που πίεζε για μηχανισμούς στήριξης έως το 2035 στις υφιστάμενες μονάδες και έως το 2025 για τις νέες. Μοναδική κερδισμένη είναι η Πολωνία, η οποία έχει ήδη λάβει έγκριση από την Κομισιόν για στήριξη στις μονάδες κάρβουνου μεταξύ των οποίων και ενός νέου λιγνιτικού σταθμού.
Καθοριστικά υπέρ της λήψης απόφασης που θέτει αυστηρό όριο το 2025 σχετικά με την οριστική διακοπή της επιδότησης στο κάρβουνο στην Ευρώπη ήταν 11 κράτη μέλη (Δανία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Λετονία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Πορτογαλία, Ισπανία, Σουηδία).