Τα καμπανάκια πλέουν ηχούν δυνατά! Οι συνέπειες από μια παρατεταμένη ενεργειακή κρίση, συνδυασμένη με τις αυξήσεις-φωτιά στις πρώτες ύλες, τα υλικά συσκευασιών και τα μεταφορικά κόστη, μπορούν να αποδειχθούν καταστροφικές για την ελληνική βιομηχανία, την αγορά και εν τέλει την ίδια την οικονομία που πασχίζει ν‘ αποκτήσει δυναμική στην ανάκαμψή της.
Ιδίως καθώς ο ένας μετά τον άλλον εκπρόσωποι του ευρύτερου χώρου της μεταποίησης αμφισβητούν ακόμα και τα σενάρια περί της διάρκειας της νέας διαταραχής που πλήττει τη βιομηχανία και το σύνολο της εφοδιαστικής αλυσίδας ως το ερχόμενο καλοκαίρι.
«Δεν σας κρύβω ότι ανησυχώ αρκετά μιας και είναι ένας συνδυασμός προβλημάτων», λέει στο «business stories» ο πρόεδρος της Pyramis και πρόεδρος του Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου Νίκος Μπακατσέλος.
«Οταν έχεις να αντιμετωπίσεις μια αύξηση στα τιμολόγια ρεύματος 100%, αυξημένες τιμές στις πρώτες ύλες και παράλληλα τεράστιες αυξήσεις στα μεταφορικά, που αυτό αποτελεί ένα σημαντικό βάρος τόσο για τις εισαγωγικές όσο και τις εξαγωγικές επιχειρήσεις της χώρας, τότε οι συνέπειες είναι σοβαρές. Δυστυχώς, το φως στο τούνελ εγώ ακόμη δεν το βλέπω», σημειώνει ο κ. Μπακατσέλος εξηγώντας πως αυτό αποτελεί τη μεγάλη ανησυχία και στη βαριά αμερικανική βιομηχανία, όπως διαπίστωσε στην έκθεση AUSA 2021 όπου και παρευρέθη. «Φυσικά όσο παρατείνεται αυτή η κατάσταση τόσο αυτό θα επιβαρύνει και τις οικονομίες, οι οποίες προσπαθούν να αφήσουν πίσω τους τα της πανδημίας».
Οι συνέπειες
Οι πιέσεις που δέχεται η μεταποίηση τους τελευταίους μήνες αντικατοπτρίζονται στην κατακόρυφη αύξηση του δείκτη τιμών βιομηχανικής παραγωγής, καθώς και του δείκτη τιμών εισαγωγών στη βιομηχανία της ΕΛΣΤΑΤ από την περασμένη άνοιξη έως σήμερα. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, οι τιμές εισαγωγών για τον μήνα Αύγουστο είχαν παρουσιάσει αύξηση 18,7% και οι τιμές παραγωγού 13,1%.
Οι τομείς που έχουν σημειώσει σε σχέση με πέρυσι κατακόρυφη αύξηση φθάνοντας σε ορισμένες περιπτώσεις και το 60%, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, είναι η παραγωγή οπτάνθρακα και προϊόντων διύλισης πετρελαίου, η παραγωγή βασικών μετάλλων, η παροχή ρεύματος, φυσικού αερίου και κλιματισμού, η παραγωγή χημικών ουσιών και προϊόντων, η κατασκευή ηλεκτρολογικού εξοπλισμού κ.ο.κ.
«Δυστυχώς φοβάμαι ότι αυτή η κατάσταση θα εξελιχθεί σε μια νέα τραγωδία για την ελληνική μεταποίηση, και όχι μόνο», σχολιάζει στο «b.s.» ο πρόεδρος της εταιρείας διέλασης αλουμινίου ELVIAL, Δημήτρης Τζίκας. «Κάποιοι που δεν έχουν τα περιθώρια ή την ευελιξία για προσαρμογή μπορεί να οδηγηθούν σε κλείσιμο. Γενικά δεν θέλω να είμαι απαισιόδοξος, όμως όταν κάτι αυξάνεται τρεις και τέσσερις φορές αναπόφευκτα θα φέρει και συνέπειες. Ξεκινήσαμε στην αρχή της χρονιάς με 69 ευρώ τη μεγαβατώρα στο ρεύμα και πλέον έχουμε φτάσει στα 200 ευρώ, επίσης οι πρώτες ύλες, βασικά μέταλλα, βρίσκονται σε πολυετή υψηλά εδώ και μήνες… Το κόστος μεταφοράς επίσης στον Θεό, όπως και τα υλικά συσκευασίας. Δυστυχώς, αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση φοβάμαι ότι σε κάνα δυο μήνες θα παγώσουν όλα τα μεγάλα κατασκευαστικά projects. Και δεν μιλάω μόνο για την Ελλάδα. Ξαφνικά όλες οι κλειστές συμβάσεις θα πρέπει να διαπραγματευτούν ξανά ώστε να λάβουν υπόψη τις νέες συνθήκες της αγοράς, διαδικασία που θεωρώ ότι θα δημιουργήσει ένα κενό έξι μηνών στην αγορά αφού κανείς δεν θα βιαστεί να “κλειδώσει” νέες τιμές σε φιλόδοξα έργα», τονίζει.
Oπως εξηγεί, δε, ο κ. Τζίκας η επόμενη χρονιά κρύβει και τις μεγαλύτερες προκλήσεις για την ελληνική βιομηχανία.
«Θέλουμε ανταγωνιστικό κόστος»
Από την πλευρά του ο κ. Αντώνης Κοντολέων, πρόεδρος της Ενωσης Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας (ΕΒΙΚΕΝ), σημείωνε την περασμένη εβδομάδα στην τοποθέτησή του στο 3ο φόρουμ Renewable & Storage πως «η βιομηχανία είναι αυτή που πληρώνει σήμερα την κρίση. Η μικρή βιομηχανία είναι στη δίνη του κυκλώνα, καθώς δεν έχει τα μέσα ούτε για hedging ούτε για μακροχρόνιες συμφωνίες. Η μέση τάση είδε ξαφνικά στο β’ τρίμηνο να καταγγέλλονται όλες οι υφιστάμενες συμβάσεις της και οι νέες συνδέθηκαν 100% με το κόστος αγοράς. Αυτό που ενδιαφέρει τη βιομηχανία δεν είναι το χαμηλό κόστος ενέργειας και αυτό γιατί η ελληνική βιομηχανία εξάγει το 90% της παραγωγής της. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι να έχουμε ανταγωνιστικό κόστος ως προς τον Γερμανό, τον Ισπανό, τον Ιταλό. Εχουμε αντιληφθεί ότι αυτό που καθορίζει την ανταγωνιστικότητα είναι η λειτουργία της ελληνικής αγοράς, η οποία δεν είναι ανταγωνιστική, έχει δομικά προβλήματα», υπογράμμισε.
Στο πλαίσιο του αντισταθμίσματος της μεγάλης αύξησης του ενεργειακού κόστους καθώς και των πρώτων υλών, κάποιες εταιρείες αναγκαστικά έχουν αρχίσει να στηρίζονται περισσότερο στην ανάθεση συγκεκριμένων πρότζεκτ σε γειτονικές χώρες. «Εμείς δεν έχουμε τόσο μεγάλο πρόβλημα, όπως οι ενεργοβόρες βιομηχανίες, με το κόστος της ενέργειας αλλά κυρίως με τις τιμές των πρώτων υλών», εξηγεί στο «b.s.» ο πρόεδρος και CEO της SABO Δημήτρης Κοίλιαρης. «Ξαφνικά η τιμή του σιδήρου διπλασιάστηκε και έπρεπε με βάση τα παλιά συμβόλαια να υλοποιήσουμε τρεις σημαντικές δουλειές, τη δημιουργία μονάδων σε Κουρδιστάν, Μολδαβία και Υεμένη αντίστοιχα. Οπότε αποφασίσαμε τον μεγάλο όγκο των μεταλλικών κατασκευών να τον ολοκληρώσουμε στην Τουρκία προκειμένου να γλιτώσουμε ό,τι μπορούσαμε.
Και πάλι βέβαια χάσαμε λεφτά». Ο ίδιος πάντως τηρεί μια πιο αισιόδοξη στάση αναφορικά για την εξέλιξη αυτής της διαταραχής. «Τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τις πρώτες ύλες δεν νομίζω ότι θα κινηθούν κι άλλο ανοδικά, νομίζω ότι κάπου εδώ ίσως είναι το όριο, οπότε ίσως δούμε και μια μικρή αποκλιμάκωση απ’ τη νέα χρονιά. Σε αυτό που δεν είμαι καθόλου σίγουρος βέβαια είναι για το ενεργειακό κόστος. Εκεί στην πραγματικότητα, κανείς δεν μπορεί να ξέρει τι θα γίνει», επισημαίνει.
Ο ΣΕΒ
Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα τις δικές τους προειδοποιήσεις απηύθυναν ο πρώην πρόεδρος του ΣΕΒ και πρόεδρος του ομίλου Quest Θεόδωρος Φέσσας και ο αντιπρόεδρος του ΣΕΒ και διευθύνων σύμβουλος της Chipita Σπύρος Θεοδωρόπουλος από τις εργασίες του συνεδρίου που διοργάνωσε ο Κύκλος Ιδεών.
«Βρισκόμαστε ενώπιον μιας κρίσης που δεν είναι απλώς ενεργειακή, είναι γενικότερη», υπογράμμισε ο κ. Θεοδωρόπουλος κατά την τοποθέτησή του. «Δεν ξέρουμε ακόμα το βάθος και το εύρος της, θα χρειαστεί να περάσουν μήνες ώστε να καταλάβουμε τι συμβαίνει. Και είμαι σίγουρος πως αν δεν υπήρχε αυτή η κρίση, η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας θα ήταν πολύ δυνατή τα επόμενα χρόνια.
Ωστόσο αυτή η κρίση θα μας επηρεάσει αρνητικά. Σε ποιο βαθμό, αυτό θα μπορούμε να το πούμε την ερχόμενη άνοιξη», σημείωσε εκτιμώντας μάλιστα πως αυτή δεν είναι μία κατάσταση που θα έχει ξεπεραστεί ως το ερχόμενο καλοκαίρι, όπως εκτιμούν μερικοί.
«Αυτή η κρίση έχει μερικά χαρακτηριστικά που ποτέ δεν είχαμε πριν στην παγκόσμια οικονομία. Είμαστε μετά από πανδημία, υπάρχουν συσσωρευμένα χρήματα, υπάρχει διάθεση να ζήσει ο κόσμος λόγω πανδημίας, ταυτόχρονα όμως βρίσκεται ενώπιον μιας οικονομικής κρίσης που δεν ξέρουμε το μέγεθός της. Αυτά είναι αντίρροπες δυνάμεις και νομίζω ότι κάπου στην άνοιξη θα μπορεί να ξέρει κάποιος το πού πάμε», ανέφερε.
Από την πλευρά του ο ισχυρός άνδρας του ομίλου Quest κ. Φέσσας σημείωσε ότι ιστορικά οι ενεργειακές κρίσεις πάντα είχαν αρνητική επιρροή στην οικονομία και έφερε ως παράδειγμα τις κρίσεις της δεκαετίας του ’70. «Αν κι αυτή η ενεργειακή κρίση αποδειχθεί σοβαρή τότε θα φέρει ύφεση», σημείωσε. «Η αλήθεια είναι πως χρειαζόμαστε και λίγη τύχη να μην είναι βαρύς ο χειμώνας και να μην έχουμε προβλήματα στην τροφοδοσία με καύσιμα», υπογράμμισε ο ίδιος.
Οι εκτιμήσεις έξι εκπροσώπων του επιχειρείν
Νίκος Μπακατσέλος / Πρόεδρος Pyramis
«Δεν σας κρύβω ότι ανησυχώ αρκετά, μια και είναι ένας συνδυασμός προβλημάτων»
Δημήτρης Τζίκας / Πρόεδρος ELVΙAL
«Φοβάμαι ότι αυτή η κατάσταση θα εξελιχθεί σε μια νέα τραγωδία για την ελληνική μεταποίηση»
Αντώνης Κοντολέων / Πρόεδρος της Ενωσης Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας
«Η μικρή βιομηχανία είναι στη δίνη του κυκλώνα»
Δημήτρης Κοίλιαρης / Πρόεδρος και CEO SABO
«Στις πρώτες ύλες, κάπου εδώ ίσως είναι το όριο. Κανείς δεν ξέρει για το ενεργειακό κόστος»
Θεόδωρος Φέσσας / Πρόεδρος ομίλου Quest
«Εάν κι αυτή η ενεργειακή κρίση αποδειχθεί σοβαρή, τότε θα φέρει ύφεση»
Σπύρος Θεοδωρόπουλος / Αντιπρόεδρος ΣΕΒ και CEO Chipita
«Αν δεν υπήρχε αυτή η κρίση, η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας θα ήταν πολύ δυνατή τα επόμενα χρόνια».
Διαβάστε ακόμα:
COP26: Αυτές είναι οι χώρες-παρίες που διακινδυνεύουν τις διαπραγματεύσεις
Sitel: Η πρώτη «φουρνιά» από τις 1.000 προσλήψεις του αμερικανικού «κολοσσού» στην Ελλάδα