Θαλάσσια αιολικά με σταθερή βάση, εντός του βυθού της θάλασσας συνολικής ισχύος 8 έως 9 GW και σε περιοχές από τη Βόρεια Εύβοια έως την Αλεξανδρούπολη μέσω Σκύρου και Λήμνου, μπορεί να φιλοξενήσει η χώρα μας σύμφωνα με το σχεδιασμό του ΥΠΕΝ για τα υπεράκτια αιολικά.
Σε ότι αφορά τα πλωτά αιολικά, δυνητικά προβλέπεται ότι μπορούν να φιλοξενηθούν σε βάθη από 60 έως 250 μέτρα, έργα συνολικής ισχύος 35 έως 40 GW.
Οι περιοχές που προκρίνονται να φιλοξενήσουν αντίστοιχες εγκαταστάσεις εκτείνονται στις Κυκλάδες, στο Βόρειο Αιγαίο (μεταξύ Λήμνου και Αγ. Ευστρατίου), στα Δωδεκάνησα (στον άξονα Ικαρίας – Πάτμου – Λέρου) καθώς και μεταξύ Κρήτης και Καρπάθου. Σε κάποιες από αυτές υπάρχουν ήδη άδειες που με βάση το σχέδιο νόμου διατηρούνται σε ισχύ.
Σύμφωνα με την παρουσίαση του σχεδίου νόμου που έγινε πρόσφατα στο υπουργικό συμβούλιο από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα, τα κριτήρια για τον καθορισμό των ευρύτερων περιοχών περιλαμβάνουν το αιολικό δυναμικό (σχετικά υψηλό, ιδίως στο Αιγαίο), τα κύματα (που είναι χαμηλότερα, κυρίως σε σχέση με τη Βόρεια Θάλασσα), τη σεισμική δραστηριότητα, την απότομη κλίση πυθμένα και τα μεγάλα βάθη κοντά στις ακτές, τις γεωπολιτικές συνθήκες καθώς και το εγκεκριμένο δεκαετές πρόγραμμα διασύνδεσης του ΑΔΜΗΕ.
Ο κ. Σκρέκας παρουσιάζοντας τον βηματισμό του υπουργείου, δήλωσε ότι το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης των θαλάσσιων αιολικών έχει ολοκληρωθεί και μέσα στον επόμενο μήνα θα ολοκληρωθεί και η Εθνική Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ), η οποία θα εγκριθεί με Κοινή Υπουργική Απόφαση.
Για τον χωροταξικό σχεδιασμό των υπεράκτιων αιολικών, πρέπει αρχικά να γίνει ο προσδιορισμός του Εθνικού Θαλάσσιου Χώρου, θα ακολουθήσει ο καθορισμός ευρύτερων περιοχών (ΠΟΑΥΑΠ) με την εφαρμογή ειδικών κριτηρίων, διαδικασία που θα ολοκληρωθεί μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2022.
Στη συνέχεια θα ακολουθήσει η σύνταξη ΣΜΠΕ ανά περιοχή με στόχο να έχουν εγκριθεί όλες με Προεδρικό Διάταγμα μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2023. Το τελευταίο στάδιο είναι ο καθορισμός Περιοχών Υπεράκτιων Έργων (πολυγώνων) εντός κάθε ευρύτερης περιοχής. Αυτά τα πολύγωνα είτε θα εγκριθούν μέσω του Προεδρικού Διατάγματος που προαναφέρθηκε, είτε με μεταγενέστερες υπουργικές αποφάσεις του ΥΠΕΝ.
Το υπουργείο προβλέπει ότι το δημόσιο θα επιλέγει τις περιοχές για την ανάπτυξη των θαλάσσιων αιολικών, τις οποίες θα ωριμάζει (χωροταξικό, κ.λπ.) μέχρι ενός σημείου και στη συνέχεια θα τις παραδίδει στους επενδυτές για ολοκλήρωση των έργων.
Τα θαλάσσια «οικόπεδα» θα έχουν επιλεγεί, με βάση το χρονοδιάγραμμα που παρουσίασε ο κ. Σκρέκας στο υπουργικό συμβούλιο, στο τρίτο τρίμηνο του 2022, ενώ η αρχική χωροταξική ωρίμανση θα έχει ολοκληρωθεί στο πρώτο τρίμηνο του 2023 ώστε μέσα στο δεύτερο τρίμηνο της ίδιας χρονιάς να γίνει η παραχώρηση σε επενδυτές (μέσω ανταγωνιστικής διαδικασίας) για περαιτέρω ανάπτυξη και ωρίμανση.
Κομβικός θα είναι και ο ρόλος του ΑΔΜΗΕ για την σύνδεση. Οι επενδυτές θα αναλάβουν την τελική ωρίμανση (μελέτες, μετρήσεις, άδειες, κ.α.) με στόχο να την έχουν ολοκληρώσει στο τέλος του 2025 ώστε στο πρώτο τρίμηνο του 2026 τα ώριμα σχέδια να διαγωνιστούν για την τιμή της παραγόμενης ενέργειας σε διαδικασία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ).
Με απόφαση της ΡΑΕ θα κατανέμεται και το κόστος διασύνδεσης ανάμεσα στον ΑΔΜΗΕ (που ανακτά μέσω των Χρεώσεων Χρήσης Συστήματος) και τον επενδυτή.
Το σχέδιο νόμου για τα θαλάσσια αιολικά θα προβλέπει και αντισταθμιστικά οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες. Έτσι, ποσοστό του Ανταλλάγματος Παραχώρησης θα είναι εκ του νόμου δεσμευμένο για απόδοση στους δήμους, σε τοπικούς αλιείς και τουριστικές επιχειρήσεις, ενώ θα προβλέπεται και δυνατότητα του παραχωρησιούχου να υποβάλει δεσμευτική πρόταση για κοινωφελή έργα στις τοπικές κοινωνίες.
Η κυβέρνηση σχεδιάζει περίπου 2 GW έργα από θαλάσσια αιολικά πάρκα, τα οποία θα απαιτήσουν επενδύσεις συνολικού ύψους 6 δισ. ευρώ.