Ο δρόμος ώστε το ιστορικό και εγκαταλελειμμένο συγκρότημα της ΧΡΩΠΕΙ, να περάσει στη «δεύτερη ζωή» του, άνοιξε και τυπικά με τις ρυθμίσεις του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, οι οποίες καθορίζουν τους συμπληρωματικούς όρους και περιορισμούς δόμησης.
Ειδικότερα, με απόφαση του Υφυπουργού Ν. Ταγαρά προβλέπεται ότι στο χαρακτηρισμένο διατηρητέο βιομηχανικό συγκρότημα κτιρίων «ΧΡΩΠΕΙ» επιτρέπονται τα εξής:
– Η δημιουργία «Κέντρου Καινοτομίας-Πρότυπου Πάρκου Έρευνας και Τεχνολογίας» με το διακριτικό τίτλο «Κέντρο Καινοτομίας» στο σύνολο των κτιριακών εγκαταστάσεων του ακινήτου.
– Η αξιοποίηση ή/και αναδιάταξη των αρχικών κελυφών, όπου απαιτείται, του κτιριακού συγκροτήματος.
-Η ανέγερση νέων κτιρίων εντός του ακινήτου και η προσθήκη νέων όγκων, ως προσθήκη κατ’ επέκταση ή/και καθ’ ύψος των διατηρουμένων όγκων αυτού.
– Η δημιουργία ακαλύπτων χώρων εντός του ακινήτου, με τις απαραίτητες διαμορφώσεις προς εξυπηρέτηση της λειτουργίας του.
Στην απόφαση τονίζεται ότι οι παραπάνω επεμβάσεις θα πραγματοποιηθούν σύμφωνα με τους συμπληρωματικούς ειδικούς όρους δόμησης που έχουν καθοριστεί με τις διατάξεις του άρθρου 63 του ν. 4647/2019, καθώς και ότι η οριστική μελέτη αξιοποίησης του κτιριακού συγκροτήματος θα εγκριθεί από το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής (ΚΕΣΑ).
Το ΣΔΙΤ για την ελληνική «Silicon Valley»
Το «Κέντρο Καινοτομίας» θα κατασκευαστεί σε έκταση 18 στρεμμάτων επί της οδού Πειραιώς, στο ακίνητο της ΧΡΩΠΕΙ που παραμένει κλειστό και παραδομένο στη φθορά του χρόνου εδώ και τρεις δεκαετίες.
Πρόκειται για την πρώτη «Πολιτεία Καινοτομίας» της χώρας και με βάση τον κυβερνητικό σχεδιασμό αυτή θα περιλαμβάνει τμήματα Έρευνας και Ανάπτυξης (R&D) εταιρειών και βιομηχανιών, ακαδημαϊκά ιδρύματα, νεοφυείς επιχειρήσεις (startups) και startup incubator/accelerators, με στόχο την ανάπτυξη καινοτομικών προϊόντων και υπηρεσιών μέσα από συνεργασίες με την επιχειρηματική κοινότητα.
Η μετατροπή των σημερινών «διατηρητέων» ερειπίων στην ελληνική «Silicon Valley» θα γίνει με το μοντέλο Σύμπραξης Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα. Στο πλαίσιο αυτό, ο Ιδιωτικός Φορέας θα αναλάβει τη μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση, λειτουργία και συντήρηση των κτιριακών εγκαταστάσεων του Κέντρου, την παροχή υπηρεσιών υποστήριξης και ανάδειξης της καινοτομίας, καθώς και την εμπορική εκμετάλλευση των εν λόγω εγκαταστάσεων.
Το ύψος της επένδυσης εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τα 60 εκατ. ευρώ και έχει ήδη ξεκινήσει ο σχετικός διαγωνισμός, όπου έδωσαν το «παρών» τέσσερα ονόματα πρώτης γραμμής: η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, η Ακτωρ Παραχωρήσεις, το σχήμα Intracom Holdings-Intrakat και η Dimand Real Estate.
Ο διαγωνισμός θα ακολουθήσει την διαδικασία τριών σταδίων των έργων-ΣΔΙΤ. Το πρώτο στάδιο, της υποβολής εκδήλωσης ενδιαφέροντος, ολοκληρώθηκε στις 19 Απριλίου και τώρα θα ακολουθήσει το σκέλος του ανταγωνιστικού διαλόγου, με τη συμμετοχή των μνηστήρων, της αναθέτουσας αρχής αλλά και διαφόρων αρμόδιων φορέων. Από αυτό το στάδιο θα προκύψει το τελικό αντικείμενο του έργου, ώστε να ακολουθήσει η έγκριση των μελετών και κυρίως της περιβαλλοντικής η οποία θα πρέπει να ανταποκρίνεται σε αρκετές ειδικές προβλέψεις.
Στο τρίτο στάδιο θα γίνει η κατάθεση και αποσφράγιση των δεσμευτικών προσφορών και βέβαια η ανάδειξη του αναδόχου. Κάτι που υπολογίζεται ότι θα συμβεί το πρώτο τρίμηνο του 2022.
Το έργο θα χρηματοδοτηθεί από ίδια κεφάλαια και δάνεια, ενώ η διάρκεια του ΣΔΙΤ έχει οριστεί σε 360 μήνες (30 χρόνια με πρόβλεψη παράτασης για επιπλέον 15) εκ των οποίων οι πρώτοι 24-36 θα καλύψουν την κατασκευαστική περίοδο.
Η ιστορική διαδρομή με αφετηρία το 1883
Η αφετηρία της ΧΡΩΠΕΙ (Χρωματουργία Πειραιώς) βρίσκεται στο 1883, όταν ιδρύθηκε μια μικρή χημική βιομηχανία με την επωνυμία «Σπήλιος Α. Οικονομίδης και Σία», ενώ το 1899 τέθηκε ο θεμέλιος λίθος των εγκαταστάσεών της στο Νέο Φάληρο. Ο ιδρυτής της, Σπήλιος Οικονομίδης είχε σπουδάσει χημεία στο Γκρατς και υπήρξε συνεργάτης του Γερμανού δημιουργού της ασπιρίνης Αντολφ Μπάγιερ. Η επιχείρηση ήταν οικογενειακή και σε αυτήν απασχολήθηκαν οι τέσσερις αδελφοί του Σπήλιου, Λεόντιος, Κλεομένης, Χαρίλαος και Γεώργιος, όπως και οι εξ αγχιστείας συγγενείς Σωτήριος Σοφιανόπουλος και Αχιλλέας Καραμεσίνης.
Η ανακάλυψη της ανιλίνης, που χρησιμοποιήθηκε για την παραγωγή συνθετικών χρωστικών υλών, με κύρια χρήση στην κλωστοϋφαντουργία ήταν ο «βατήρας» ώστε η ΧΡΩΠΕΙ μέσα σε λίγα χρόνια να κατακτήσει ηγετική θέση στον κλάδο της χρωματουργίας. Από το 1950 και μετά ανοίγει ένας νέος ιστορικός κύκλος, όπου τα ηνία αναλαμβάνει η οικογένεια Σοφιανόπουλου και γίνεται στροφή στην παραγωγή φαρμάκων και ζωοτροφών.
«Σταθμό» αποτέλεσε η δημιουργία του Algon, ενός πρωτότυπου σκευάσματος που περιείχε ακετυλοσακυλικό οξύ, παρακεταμόλη και καφεΐνη και ήταν ουσιαστικά η «ελληνική ασπιρίνη».
Από τα μέσα της δεκαετίας του ’70 άρχισαν οι πρώτοι «τριγμοί», οι οποίοι εντάθηκαν στη συνέχεια, με αποτέλεσμα στις αρχές του ’80 η ΧΡΩΠΕΙ να ενταχθεί στις προβληματικές επιχειρήσεις και να βάλει λουκέτο το 1989.