Σε αλλαγές όσον αφορά την πρόσκληση για την υποβολή προτάσεων που αφορούν την χρηματοδότηση περιβαλλοντικών έργων συνολικού προϋπολογισμού 228 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), με συγχρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης, προχώρησε το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Ειδικότερα, η πρώτη και βασική αλλαγή αφορά την προθεσμία υποβολής των προτάσεων που έληγε στις 31 Μαρτίου, ενώ με τη νέα απόφαση του ΥΠΕΝ δίνεται παράταση μέχρι τις 30 Απριλίου.
Ως ημερομηνία λήξης της προθεσμίας επιλεξιμότητας των δαπανών των προτεινόμενων πράξεων και ολοκλήρωσης των σχετικών επενδύσεων έχει οριστεί η 31/12/2025.
Με βάση την απόφαση του ΥΠΕΝ Κ. Σκρέκα, οι προτάσεις που θα υποβληθούν από Δήμους, ΔΕΥΑ και Συνδέσμους Αποχέτευσης, θα πρέπει να αφορούν:
Α. Σε έργα υποδομής δικτύου αποχέτευσης και εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων (Ε.Ε.Λ).
Β. Σε έργα αναβάθμισης, επέκτασης και εκσυγχρονισμού εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων και επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένου νερού.
Γ. Σε έργα υλοποίησης υποδομής διαχείρισης ιλύος από εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων.
Η πρόσκληση υλοποιείται στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0». Οι δαπάνες των πράξεων που θα χρηματοδοτηθούν από την Ευρωπαϊκή Ένωση –NextGenerationEU, κατανέμονται κατά υποέργο ως εξής:
Υποέργο 1. Υποδομή δικτύου αποχέτευσης και εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων (Ε.Ε.Λ): 109.044.000 ευρώ.
Υποέργο 2. Αναβάθμιση, επέκταση και εκσυγχρονισμός εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων και επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένου νερού: 44.608.000 ευρώ.
Υποέργο 3. Υλοποίηση υποδομής διαχείρισης ιλύος από εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων: 74.348.000 ευρώ.
Στο πλαίσιο της πρόσκλησης θα ενταχθούν πράξεις έως το ύψος της συνολικής συγχρηματοδοτούμενης δημόσιας δαπάνης, δηλαδή 228.000.000 ευρώ (δεν συμπεριλαμβάνεται ο ΦΠΑ).
Η προθεσμία και οι προτάσεις
Οι υποψήφιοι δικαιούχοι θα πρέπει να υποβάλλουν ηλεκτρονικά τις προτάσεις τους στη Γενική Γραμματεία Συντονισμού Αποβλήτων του ΥΠΕΝ, (gensec.wst@ypen.gr), και να προσκομίσουν τα αρχεία με usb στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στη Γραμματεία Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων, μέχρι τις 30/4/2022.
Οι προτάσεις θα πρέπει να συνοδεύονται από ψηφιακά έγγραφα – στοιχεία ωριμότητας, μεταξύ των οποίων:
-Απόφαση Συλλογικού Οργάνου, εφόσον υφίσταται, για ένταξη στο πρόγραμμα χρηματοδότησης του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας
-Στοιχεία που τεκμηριώνουν ότι ο φορέας που υποβάλλει την πρόταση έχει την αρμοδιότητα εκτέλεσης του έργου (νόμος, διοικητική ή κανονιστική διάταξη, καταστατικό, προγραμματική σύμβαση, οργανισμός, συστατική πράξη κ.λπ).
-Τεκμηρίωση Διοικητικής, Επιχειρησιακής και Χρηματοοικονομικής Ικανότητας (Ενδεικτικά υποδείγματα διατίθενται στην ηλεκτρονική διεύθυνση του Προγράμματος https://greece20.gov.gr/systima-diaxeirisis-kai-elegxou/).
-Τεκμηρίωση ιδιοκτησιακού καθεστώτος του ακινήτου ή αρμοδιότητας στην περιοχή παρέμβασης (π.χ. προσκόμιση τίτλου κτήσης κυριότητας, πιστοποιητικό μεταγραφής του και πιστοποιητικό περί μη διεκδίκησης από το οικείο υποθηκοφυλακείο, κτηματολογικό φύλλο από Κτηματολογικό Γραφείο) ή σύμβαση παραχώρησης νομής, κατοχής ή χρήσης, το πιστοποιητικό μεταγραφής του και η κυριότητα του παραχωρούντος. Η σύμβαση παραχώρησης πρέπει να έχει διάρκεια τουλάχιστον 15 έτη από τον χρόνο οριστικής παραλαβής του έργου.
-Εγκεκριμένες τεχνικές µελέτες, (σχέδια, τεύχη προσμέτρησης και προϋπολογισμό), τεύχη δημοπράτησης (Σχέδιο ή Εγκεκριμένα Τεύχη). Προμελέτη, εφόσον το έργο δημοπρατηθεί ως μελετοκατασκευή,
-Εγκρίσεις και αδειοδοτήσεις που πιστοποιούν την πληρότητα, καθώς και την ωριμότητα του φακέλου της πρότασης προς δημοπράτηση.
-Για τις προμήθειες, αναλυτική τεκμηρίωση του αιτούμενου προϋπολογισμού.
Συγκεκριμένα, θα πρέπει να ορισθεί Επιτροπή διερεύνησης τιμών με απόφαση του Αρμόδιου συλλογικού οργάνου του Δικαιούχου, η οποία θα καταστρώσει το σχετικό Πρακτικό επιτροπής διερεύνησης τιμών συνοδευόμενο από Πίνακα προσδιορισμού μέσων τιμών υλικών (από
τουλάχιστον τρεις προμηθευτές, ανά περίπτωση), ή/και από σχετικές προσφορές και τιμοκατάλογους υλικών ή/και ενημερωτικά φυλλάδια.
Ο Δικαιούχος καλείται να διερευνήσει και τους τιμοκαταλόγους των οίκων κατασκευής του αιτούμενου εξοπλισμού για τη διαμόρφωση της πλέον συμφέρουσας τιμής και την εξασφάλιση της πλέον οικονομοτεχνικά ορθής διαχείρισης των πόρων της Πρόσκλησης.
-Σε περίπτωση που απαιτούνται δαπάνες μετατόπισης δικτύων κοινής ωφέλειας πρέπει να τεκμηριώνονται με προεκτίμηση κόστους από τους αρμόδιους Οργανισμούς Κοινής Ωφέλειας ή εκτίμηση της τεχνικής υπηρεσίας του δικαιούχου.
-Σε περίπτωση που απαιτούνται δαπάνες αρχαιολογικών ερευνών και εργασιών πρέπει να τεκμηριώνονται με έγγραφο της αρμόδιας υπηρεσίας του Υπουργείου Πολιτισμού (που πρέπει να περιλαμβάνει ανάλυση του αιτούμενου προϋπολογισμού ανά κατηγορία δαπανών, πλήθος και ειδικότητες προσωπικού, προμήθεια εξοπλισμού, χρονοδιάγραμμα εργασιών σύμφωνα
και με το κυρίως υποέργο κ.λπ.).
-Σε περίπτωση που απαιτούνται δαπάνες ΑΠΕ πρέπει να υποβληθεί η σχετική άδεια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από τη ΡΑΕ, εφόσον απαιτείται.
– Για τα έργα που έχουν δημοπρατηθεί ή/και συμβασιοποιηθεί όλα τα απαραίτητα έγγραφα για την εξέταση της νομιμότητας της διαδικασίας ανάθεσης σύμβασης, Απόφαση του Τεχνικού Συμβουλίου της Αναθέτουσας Αρχής ή του Δημοσίων Έργων του Υπ. Υποδομών και Μεταφορών, εφόσον στην αναθέτουσα αρχή δεν υφίσταται αρμόδιο τεχνικό συμβούλιο, περί αποδοχής του συστήματος «κατασκευή έργου με αξιολόγηση μελέτης», όπου αυτό εφαρμόζεται και εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθ. 81 του ν.4635/2019.
Επίσης προβλέπονται ειδικότερα έγγραφα ανάλογα με την κατηγορία υποέργου.
Σημειώνεται ότι θα πρέπει να υποβληθεί χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του έργου με ανώτατο χρονικό όριο ολοκλήρωσης των εργασιών 30/9/2025 και αποπληρωμής 31/12/2025.
Οι αιτήσεις και ο προϋπολογισμός
Κάθε δυνητικός δικαιούχος έχει δικαίωμα να υποβάλλει μία αίτηση χρηματοδότησης στο Πρόγραμμα για τις Ομάδες υποέργων 2 και 3 και έως δύο αιτήσεις χρηματοδότησης στο Πρόγραμμα για το υποέργο 1.
Σε περίπτωση συνεργασιών μεταξύ των Δικαιούχων ευρύτερων περιοχών (πχ Διαδημοτική συνεργασία), είτε για λόγους βέλτιστου Σχεδιασμού Έργων/Δράσεων, Οικονομίας Κλίμακας κ.λπ., είτε για λόγους μη επάρκειας/αδυναμίας Δικαιούχου, το πλήθος των ανωτέρω υποέργων δύναται να αυξάνεται αναλόγως. Οι εμπλεκόμενοι στις περιπτώσεις αυτές θα πρέπει να έχουν αμοιβαία αποφασίσει και συμφωνήσει το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο (με Προγραμματική Συμφωνία), καθώς και τη διαχείριση του έργου (ένας Δικαιούχος για το σύνολο της Πράξης)
Επίσης, ορίζεται ελάχιστος αιτούμενος προϋπολογισμός κύριου υποέργου 150.000 € (προ ΦΠΑ).
Οι σκοποί της δράσης
Σύμφωνα με την πρόσκληση, οι προτάσεις θα πρέπει να οδηγούν:
-Στην κάλυψη με επαρκή δίκτυα αποχέτευσης και Μονάδες Επεξεργασίας Λυμάτων οικισμών με πληθυσμό κάτω των 2.000 ι.κ. και, κατά συνέπεια, στην εξάλειψη σηπτικών δεξαμενών στις περιοχές αυτές,
-Στην ενίσχυση της διαχείρισης των υπερβολικών φορτίων αποχέτευσης, λόγω πρόσθετου πληθυσμού,
-Στη διαχείριση του μέγιστου πληθυσμού κατά την τουριστική περίοδο και κάλυψη για 40 έτη,
-Στην εφαρμογή νέων η/και καινοτόμων τεχνολογιών ή/και τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας
-Στη βελτιωμένη διαχείριση της συλλογής και επεξεργασίας αστικών λυμάτων στους οικισμούς με πληθυσμό μικρότερο των 2.000 ι.κ.
-Στη μεγιστοποίηση της προστασίας του περιβάλλοντος με την αναβάθμιση, επέκταση και εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων και την επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένου νερού. Το μέρος της επένδυσης που αφορά στην αναβάθμιση, επέκταση και εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων και την επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένου νερού πρέπει να πληροί την απαίτηση να οδηγήσει η ανανέωση του συστήματος εμπροσθοπορείας λυμάτων σε μειωμένη μέση κατανάλωση ενέργειας κατά τουλάχιστον 10%, η οποία επιτυγχάνεται αποκλειστικά με μέτρα ενεργειακής απόδοσης και όχι με αλλαγές υλικών ή αλλαγές στο φορτίο.
– Στην αντιμετώπιση του προβλήματος της διαχείρισης της ιλύος με σύγχρονες και καινοτόμες μεθόδους και τεχνολογίες, μετά τις προτεινόμενες παρεμβάσεις σε όλη σχεδόν τη χώρα και ιδιαίτερα στις μεγάλες πόλεις, όπου το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της παραγόμενης ιλύος είναι σημαντικό (επαρκής ποσότητα παραγόμενης ιλύος).
Η προθεσμία για τον έλεγχο της πληρότητας και την ολοκλήρωση της αξιολόγησης της πρότασης του δικαιούχου, από την αρμόδια επιτροπή του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ορίζεται στις 90 μέρες από την ημερομηνία υποβολής της πρότασης από τον δικαιούχο. Η προθεσμία για τον έλεγχο της πληρότητας και την ολοκλήρωση της αξιολόγησης της πρότασης του δικαιούχου εκκινεί από την ημερομηνία κατάθεσης του συνόλου των απαιτούμενων δικαιολογητικών.