Υπάρχει σημαντικός κίνδυνος ο αριθμός των προμηθευτών ενέργειας στο Ηνωμένο Βασίλειο να περιοριστεί σε μόλις πέντε ή έξι έως τον Απρίλιο, καθώς οι αυξανόμενες τιμές ασκούν αφόρητη πίεση στους ισολογισμούς των επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας, δήλωσε εξέχον στέλεχος του κλάδου.
Προμηθευτές με πελάτες που έχουν τιμολόγια τα οποία συνδέονται με το ανώτατο όριο τιμών ενέργειας της χώρας χάνουν περίπου 1.000 λίρες (1.349 $) ανά πελάτη, ποσό που δεν μπορεί να μετακυλιστεί στους λογαριασμούς, όπως αναφέρει το Bloomberg. Ολόκληρος ο κλάδος υποφέρει και πολύ λίγοι θα έχουν τα μετρητά για να μπορέσουν να διατηρήσουν τέτοιες απώλειες για μεγάλο χρονικό διάστημα, σύμφωνα με τον Keith Anderson, διευθύνοντα σύμβουλο της Scottish Power Ltd., της βρετανικής μονάδας της Iberdrola SA.
Περίπου 18 εταιρείες έχουν καταρρεύσει στο Ηνωμένο Βασίλειο από τις αρχές Αυγούστου και 25 εγχώριοι προμηθευτές παραμένουν σε μια αγορά που είχε σχεδόν διπλάσιο αριθμό στην αρχή του έτους. Αρκετές ακόμη εταιρείες φαίνεται να διατρέχουν άμεσο κίνδυνο, με ορισμένες από αυτές να χάνουν την προθεσμία για να πληρώσουν τις εισφορές ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και άλλες να μην μπορούν να καταβάλουν την πιστωτική κάλυψη που απαιτείται από τους κανόνες της αγοράς. Η ρυθμιστική αρχή Ofgem σχεδιάζει να κάνει αλλαγές στο ανώτατο όριο τιμών, αλλά αυτές δεν θα ξεκινήσουν μέχρι τον Απρίλιο.
Οι πτωχευμένοι προμηθευτές και οι νόμοι της αγοράς
«Για ορισμένες από αυτές τις εταιρείες, αυτό είναι πολύ μακριά και από τώρα μέχρι τότε θα έχουν πελάτες που δεν θα μπορούν να πληρώσουν και έτσι θα εξαντλήσουν τα ταμειακά τους αποθέματα τόσο γρήγορα και σε τέτοιο βαθμό που δεν θα μπορούν να επιβιώσουν», δήλωσε ο Anderson σε συνέντευξή του στη Γλασκώβη.
«Πιστεύω ότι υπάρχει σημαντικός κίνδυνος μέχρι τον Απρίλιο αυτή η αγορά να επιστρέψει σε πέντε ή έξι εταιρείες», και αυτές πιθανότατα να είναι εκείνες με διεθνείς υποστηρικτές, είπε. «Αν και αυτό μας βλάπτει, μας κοστίζει πολλά χρήματα, είμαστε αρκετά ισχυροί οικονομικά για να μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε» πρόσθεσε.
Η πρόσφατη άνοδος των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου, σε επίπεδα τριπλάσια από τα συνηθισμένα για αυτήν την εποχή του έτους, θα αντικατοπτρίζεται στο ανώτατο όριο τιμών την επόμενη φορά που θα προσαρμοστεί. Το θέμα είναι ότι σήμερα, το κόστος παροχής ενέργειας στα 12 εκατομμύρια πελάτες των οποίων οι λογαριασμοί έχουν περιορισμένο ανώτατο όριο είναι πολύ υψηλότερο από αυτό που μπορούν να χρεώσουν οι εταιρείες.
Το ανώτατο όριο τιμών θα μπορούσε να αυξηθεί κατά σχεδόν 400 λίρες τον Απρίλιο, σύμφωνα με την Cornwall Insight. Αυτή είναι μια αύξηση που πολλά από τα φτωχότερα νοικοκυριά θα δυσκολευτούν να αντέξουν οικονομικά, σύμφωνα με τον Anderson. Οι καταναλωτές, όμως, πρέπει να προετοιμαστούν και για μια δεύτερη μεγάλη αύξηση των λογαριασμών τον Οκτώβριο, όταν θα μετακυλιστεί το κόστος που σχετίζεται με την πτώχευση εταιρειών.
Οι προμηθευτές που παρεμβαίνουν για να πάρουν τους πελάτες πτωχευμένων εταιρειών πρέπει να αγοράσουν φυσικό αέριο και ενέργεια, αν και μπορούν να ανακτήσουν κάποιο κόστος αργότερα μέσω εισφορών στους λογαριασμούς πελατών. Αυτή η χρονική καθυστέρηση, συν το διοικητικό κόστος, θα δυσκολέψει τους εναπομείναντες προμηθευτές ενέργειας του Ηνωμένου Βασιλείου να απορροφήσουν χιλιάδες ή και εκατομμύρια νέους λογαριασμούς.
Χτύπημα για τα νοικοκυριά
Η αλλαγή του τρόπου υπολογισμού του ανώτατου ορίου τιμών μπορεί να λύσει εν μέρει τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι προμηθευτές, αλλά είναι πιθανό να οδηγήσει σε περαιτέρω αύξηση των λογαριασμών, κάνοντας τη ζωή πιο δύσκολη για τα φτωχότερα νοικοκυριά που υποτίθεται ότι προστατεύει το ανώτατο όριο, δήλωσε ο Anderson.
Το άνοιγμα της αγοράς έπρεπε να διασφαλίσει ότι οι καταναλωτές θα είχαν καλύτερες τιμές από τις εταιρείες ενέργειας, αφού μια έρευνα της Αρχής Ανταγωνισμού και Αγορών διαπίστωσε ότι οι πελάτες πλήρωσαν 1,4 δισεκατομμύρια λίρες παραπάνω στους λογαριασμούς τους την τριετία έως το 2015.
Οι προσπάθειες ενίσχυσης του ανταγωνισμού με τον τερματισμό της κυριαρχίας των λεγόμενων Big Six εταιρειών είχαν ως αποτέλεσμα την εισαγωγή του ανώτατου ορίου τιμών, και τώρα αυτό μπορεί να είναι η αιτία της επιστροφής στην αρχική κατάσταση.
«Έτσι τώρα έχουμε ευάλωτους και φτωχούς πελάτες που επιβαρύνουν το μέγεθος της ρυθμιστικής αποτυχίας και αναλαμβάνουν το κόστος της χρεοκοπίας των εταιρειών. Δεν νομίζω ότι αυτό είναι ηθικά σωστό» κατέληξε ο Anderson.
Η έκρυθμη κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι ενδεικτική των συνεπειών της ενεργειακής κρίσης που θα οδηγήσει αναγκαστικά σε συγκέντρωση του κλάδου, και σε άλλες χώρες, με λίγους ισχυρούς να παραμένουν στην αρένα του ανταγωνισμού.