Πριν λίγους μήνες, επιστήμονες είχαν προβλέψει ότι είναι πιθανό τα επόμενα χρόνια, για πρώτη φορά στην ιστορία, να χρειαστεί να αφαιρεθεί ένα δευτερόλεπτο –το λεγόμενο «εμβόλιμο δευτερόλεπτο– από τα ρολόγια μας καθώς ο πλανήτης περιστρέφεται λίγο γρηγορότερα από ό,τι παλαιότερα. Για «πρωτοφανές» γεγονός έκαναν λόγο οι ειδικοί που εξήγησαν ότι τα εμβόλιμα δευτερόλεπτα περνούν απαρατήρητα από τον άνθρωπο, όμως, είναι πιθανό να προκαλέσουν προβλήματα σε συστήματα που απαιτούν ακριβή χρόνο όπως στην πλοήγηση, τα λογισμικά, τις εμπορικές συναλλαγές. Για το λόγο αυτό είχε ψηφιστεί η κατάργησή τους.
Τώρα, σύμφωνα με νεότερη μελέτη προκύπτει ότι η ημέρα μεγαλώνει εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, καθώς το λιώσιμο των πολικών πάγων αναδιαμορφώνει τον πλανήτη.
Η έκθεση που δημοσιεύθηκε στο Proceedings of the National Academy of Sciences αναφέρει πως το λιώσιμο των πάγων αναγκάζει τον πλανήτη να περιστρέφεται πιο αργά, αυξάνοντας τη διάρκεια της ημέρας. Αυτό κάνει τη Γη πιο πεπλατυσμένη – ή πιο παχιά – επιβραδύνοντας την περιστροφή του πλανήτη και επιμηκύνοντας ακόμη περισσότερο την ημέρα.
Αναλυτικότερα, οι μελετητές διαπίστωσαν ότι το νερό που ρέει από τη Γροιλανδία και την Ανταρκτική έχει ως αποτέλεσμα να συγκεντρωθεί μεγαλύτερη μάζα γύρω από τον ισημερινό με τον Μπενεντίκτ Σόγια, εκ των ειδικών που συνέταξαν την έρευνα, να σχολιάζει στο Γαλλικό Πρακτορείο: «Είναι όπως όταν μια αθλήτρια του καλλιτεχνικού πατινάζ κάνει πιρουέτα, κρατώντας πρώτα τα χέρια της κοντά στο σώμα της και μετά τεντώνοντάς τα. Η αρχικά γρήγορη περιστροφή γίνεται πιο αργή επειδή οι μάζες απομακρύνονται από τον άξονα περιστροφής, αυξάνοντας τη φυσική αδράνεια».
Οι επιστήμονες βασίστηκαν σε τεχνικές παρατήρησης όπως η Very Long Baseline Interferometry, σύμφωνα με την οποία κατάφεραν να υπολογίσουν τη χρονική διαφορά που χρειάζονται τα ραδιοφωνικά σήματα από το διάστημα να φτάσουν σε διαφορετικά σημεία στη Γη. Στη συνέχεια τη χρησιμοποίησαν για να συμπεράνουν διακυμάνσεις στον προσανατολισμό του πλανήτη και τη διάρκεια της ημέρας. Επιπλέον, όπως αναφέρει το Γαλλικό Πρακτορείο, χρησιμοποίησαν το Παγκόσμιο Σύστημα Εντοπισμού Θέσης, το οποίο μετρά την περιστροφή της Γης με μεγάλη ακρίβεια, περίπου στο ένα εκατοστό του χιλιοστού του δευτερολέπτου, και εξέτασαν ακόμη και αρχαία αρχεία εκλείψεων που χρονολογούνται εδώ και χιλιετίες.
Επιπτώσεις για τα διαστημικά ταξίδια, αλλά και το GPS
Εάν η Γη περιστρέφεται πιο αργά, τότε η διάρκεια της ημέρας αυξάνεται κατά μερικά χιλιοστά του δευτερολέπτου από το πρότυπο των 86.400 δευτερολέπτων. Προς το παρόν, η πιο σημαντική αιτία επιβράδυνσης είναι η βαρυτική έλξη της Σελήνης, η οποία έλκει τους ωκεανούς και προκάλεσε σταδιακή επιβράδυνση 2,40 χιλιοστών του δευτερολέπτου ανά αιώνα για εκατομμύρια χρόνια.
Εντούτοις, η νέα μελέτη αποκαλύπτει ότι αν εξακολουθήσουν να απελευθερώνονται αέρια του θερμοκηπίου, τότε η επίδραση της αυξημένης θερμοκρασίας που αποτελεί συνέπεια της περιβαλλοντικής κρίσης, θα είναι μεγαλύτερη από αυτή της βαρυτικής έλξης μέχρι το τέλος του 21ου αιώνα.
Από το 1900 ως σήμερα οι ημέρες έχουν γίνει μεγαλύτερες κατά περίπου 0,8 χιλιοστά του δευτερολέπτου, ενώ υπολογίζεται ότι μόνο η κλιματική αλλαγή μπορεί να βρίσκεται πίσω από τη διεύρυνσή της κατά 2,2 χιλιοστά του δευτερολέπτου έως το έτος 2100. Μπορεί η διαφορά να μη μοιάζει σημαντική και το πιθανότερο οι άνθρωποι να μην την αντιληφθούν, ωστόσο σύμφωνα με τους ειδικούς θα υπάρξουν επιπτώσεις. Ανάμεσα σε αυτές τα διαστημικά ταξίδια, καθώς ο ακριβής προσανατολισμός είναι ζωτικής σημασίας στους επιστήμονες που θέλουν να επικοινωνήσουν με ένα διαστημόπλοιο. Ακόμα και μία μικρή απόκλιση της τάξεως του ενός εκατοστού μπορεί να απέχει χιλιόμετρα από το την ώρα που φτάνει στον προορισμό του.
Ο Σαντιάγο Μπέλντα του Πανεπιστημίου του Αλικάντε στην Ισπανία, μιλώντας στον βρετανικό Guardian εξήγησε ότι η μελέτη είναι σημαντική, διότι επιβεβαιώνει ότι «η ανησυχητική απώλεια πάγου που υφίστανται η Γροιλανδία και η Ανταρκτική έχει άμεσο αντίκτυπο στη διάρκεια της ημέρας, με αποτέλεσμα οι μέρες μας να μεγαλώνουν. Αυτή η διακύμανση στη διάρκεια της ημέρας έχει κρίσιμες επιπτώσεις όχι μόνο για τον τρόπο μέτρησης του χρόνου, αλλά και για το GPS και άλλες τεχνολογίες που διέπουν τη σύγχρονη ζωή μας».
Photo: Commons.wikimedia/ Metropolitan Transportation Authority from United States of America – Historical Photos of Grand Central Terminal
Διαβάστε ακόμη
Μαρκ Κούμπαν: «Επενδυτικό κόλπο» η στήριξη της Silicon Valley στον Τραμπ
Τα 10 μεγάλα deals που «ψήνονται» εν μέσω θέρους
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ