Όταν μία νεαρή γυναίκα αποφασίζει να απολαύσει το βραδινό της μπάνιο στη θάλασσα, η σκέψη της αποδεικνύεται εντελώς λανθασμένη, αφού μία μυστήρια δύναμη την παρασύρει κάτω από την επιφάνεια του νερού. Το επόμενο πρωί η σορός της εντοπίζεται στην παραλία με τον ιατροδικαστή να καταλήγει πως η άτυχη γυναίκα έχασε τη ζωή της από καρχαρία… Κάπως έτσι ξεκινά η θρυλική κινηματογραφική ταινία του 1975 «Τα σαγόνια του καρχαρία» σε σκηνοθεσία Στίβεν Σπίλμπεργκ και πρωταγωνιστές τους Ρόι Σάιντερ, Ρίτσαρντ Ντρέιφους και Ρόμπερτ Σο που «έσπασε» ταμεία συγκεντρώνοντας παγκόσμιες εισπράξεις ύψους 470 εκατ. δολαρίων.
Η ταινία, με τη χαρακτηριστική μουσική επένδυση, που εντάχθηκε από τη Βιβλιοθήκη του Αμερικανικού Κογκρέσου στο Εθνικό Μητρώο Κινηματογράφου κι έχει χαρακτηριστεί από κριτικούς ως μία από τις καλύτερες όλων των εποχών, έχει χαραχτεί στο μυαλό των θεατών για την αληθοφανή αποτύπωση των επιθέσεων του καρχαρία και τις σκληρές σκηνές της, ενώ λειτούργησε ως πρότυπο για άλλα θρίλερ.
Βέβαια, πέρα από την επιτυχία, η ταινία προκάλεσε και επιπτώσεις, καθώς πολλοί ήταν οι θεατές οι οποίοι έπειτα από το σοκ που υπέστησαν φοβήθηκαν να επιστρέψουν στον ωκεανό, ενώ δεν είναι λίγοι όσοι τη θεωρούν την αιτία για τα αρνητικά στερεότυπα σχετικά με τους καρχαρίες και τη συμπεριφορά τους. Λέγεται, μάλιστα, πως σε αυτήν αποδίδεται το λεγόμενο φαινόμενο «The Jaws Effect», σύμφωνα με το οποίο αλιείς σκότωσαν χιλιάδες καρχαρίες, αναγκάζοντας τον Σπίλπεργκ να εκφράσει τη λύπη του για τον αποδεκατισμό του πληθυσμού κι εξηγώντας ότι η ταινία δεν βασίστηκε σε πραγματικά γεγονότα προσπαθώντας να πείσει ότι οι καρχαρίες δεν πρέπει να θανατώνονται.
Πράγματι, οι επιθέσεις καρχαρία στον άνθρωπο είναι περιορισμένου αριθμού. Παρότι εκατομμύρια άνθρωποι κολυμπούν στη θάλασσα, μόλις 90 δέχθηκαν επίθεση από καρχαρία το 2023, από τους οποίους 10 έχασαν τη ζωή τους, σύμφωνα με έκθεση του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας της Φλόριντα, ενώ κάθε χρόνο κατά μέσο όρο αναφέρονται περίπου 16 επιθέσεις στις ΗΠΑ και 80 παγκοσμίως.
Τελικά, όμως, ποια είναι η αιτία πίσω από αυτές; Σύμφωνα με τους επιστήμονες είναι η ζέστη!
Με αφορμή δύο επιθέσεις ταυροκαρχαρία σε παραλία της Φλόριντα στις αρχές του Ιουνίου, ο Γκάβιν Νέιλορ Διευθυντής του Προγράμματος της Φλόριντα για την Έρευνα Καρχαριών στο Πανεπιστήμιο της Φλόριντα, εξήγησε στο Live Science ότι η συμπεριφορά τους επηρεάζεται από την υψηλή θερμοκρασία και την ξηρασία. Τα καιρικά φαινόμενα «στεγνώνουν» το δίκτυο γλυκού νερού που εκβάλλει στη θάλασσα, με αποτέλεσμα τα παράκτια ύδατα να είναι πιο αλμυρά και επομένως το πλαγκτόν και τα ψάρια που τρέφονται με αυτό να αυξηθούν. Η παρουσία μεγαλύτερης ποσότητας τροφής για τους καρχαρίες, τους οδηγεί κοντά στις ακτές ακόμα και σε σημεία όπου συχνάζουν άνθρωποι.
«Όταν υπάρχει λιγότερη παραγωγή εκβολών ποταμών, τότε το αλμυρό νερό μπορεί να συγκεντρωθεί στην ακτή πιο πολύ από ό,τι συνήθως και αυτό φέρνει μαζί του το πλαγκτόν και τα ψάρια που το τρώνε», είπε.
Παρότι, αρχικά είχε επικρατήσει η άποψη ότι οι καρχαρίες επιτίθενται γιατί προσπαθούν να ξεφύγουν από φάλαινες όρκες και ενώ απομακρύνονται από εκείνες πλησιάζουν τις ακτές, οι ειδικοί απορρίπτουν το σενάριο αυτό.
Βέβαια, δεν είναι λίγα τα περιστατικά όπου όρκες σκοτώνουν λευκούς καρχαρίες καταβροχθίζοντας το συκώτι τους, αλλά οι επιστήμονες δε συνδέουν τα επεισόδια αυτά με την παρουσία ταυροκαρχαρία στις ακτές της Φλόριντα. Εξάλλου, στις αρχές του Ιουνίου είχαν παρατηρηθεί όρκες στον Κόλπο του Μεξικό, αλλά σε απόσταση 120 χλμ. από το σημείο που σημειώθηκαν οι επιθέσεις καρχαρία.
Ο θαλάσσιος βιολόγος Χεσούς Έρικ Ιγκέρα-Ρίβας της ένωση Pelagic Protection and Conservation Civil στο Μεξικό τονίζει ότι τα δύο γεγονότα δε σχετίζονται και δεν «σπρώχνουν» οι όρκες τους καρχαρίες κοντά στην ξηρά, επιβεβαιώνοντας τη θεωρία ότι τα αρπακτικά και οι πρόσφατες επιθέσεις οφείλονται στην αύξηση της ανθρωπογενούς δραστηριότητας και στην άνοδο της θερμοκρασίας. Πρόκειται, με λίγα λόγια, για μία αλυσιδωτή αντίδραση, με τις όρκες να μη διαδραματίζουν κανένα ρόλο.
Photo: Pixabay
Διαβάστε ακόμη
Περιστέρης: Μετατίθεται για το 2025 η παράδοση Αττικής Οδού και Εγνατίας στη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ
Ερχεται το 2025 η «νέα» Στοά Αρσακείου – Στα 15 εκατ. ευρώ η επένδυση από τη Legendary Foods
«Νεώριον Συμμετοχών»: Βγαίνουν στο σφυρί τον Ιούλιο τα «ιμάτιά» της στη Σύρο (pics)
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ