Η Τουρκία αντιστρέφει μια βραχυχρόνια απαγόρευση εισαγωγής πλαστικών απορριμμάτων, ωθώντας τις περιβαλλοντικές ομάδες να προειδοποιούν για την απειλή που προκαλείται για τα χωράφια, τον αέρα και τους υδάτινους πόρους σε έναν από τους κορυφαίους προορισμούς της Ευρώπης για σκουπίδια.
Οι αρχές, όπως αναφέρει το Bloomberg, έχουν χαλαρώσει τους περιορισμούς που επιβλήθηκαν τον Μάιο στο πολυαιθυλένιο, το οποίο βρέθηκε σε προϊόντα καθημερινής χρήσης, από σακούλες παντοπωλείου έως μπουκάλια νερού, σύμφωνα με επίσημο διάταγμα που δημοσιεύθηκε αυτόν τον μήνα μετά από έντονες πιέσεις του βιομηχανικού λόμπι.
Στα πέντε χρόνια που προηγήθηκαν της απαγόρευσης, η Τουρκία δέχθηκε τα περισσότερα σκουπίδια από την Ευρώπη από οποιαδήποτε άλλη χώρα. Ενώ υποτίθεται ότι πρόκειται ως επί το πλείστον για ανακυκλωμένα, εικόνες σκουπιδιών που συσσωρεύτηκαν σε χωράφια νωρίτερα φέτος πυροδότησαν έντονες αντιδράσεις, με τους Τούρκους εισαγωγείς να κατηγορούνται για παράνομη απόρριψη χιλιάδων τόνων σκουπιδιών.
«Είναι τεράστιες οι επιπτώσεις στο περιβάλλον», δήλωσε ο Νιχάν Τεμίζ Ατάς, επικεφαλής του προγράμματος βιοποικιλότητας από την Greenpeace Mediterranean. «Οι αρχές μάς διαβεβαίωσαν ότι η απαγόρευση των εισαγωγών επρόκειτο να διαρκέσει».
Οι εισαγωγές πλαστικών αποβλήτων της Τουρκίας αυξήθηκαν σχεδόν 200 φορές από το 2004, με μεγάλο μέρος της αύξησης να εντοπίζεται τα τελευταία τέσσερα χρόνια αφότου η Κίνα ανακοίνωσε ότι σταματά αυτή την πρακτική. Το Ηνωμένο Βασίλειο εξήγαγε 210.000 τόνους πλαστικών απορριμμάτων στην Τουρκία το 2020, ενώ η Γερμανία έστειλε 136.000 τόνους.
Μια τυπική συμφωνία επιτρέπει στους εισαγωγείς να λαμβάνουν ένα μίγμα ανακυκλώσιμων πλαστικών και άλλων αποβλήτων χωρίς αξία. Η συναλλαγή μπορεί να μειώσει το κόστος πρώτων υλών για τους Τούρκους παραγωγούς πλαστικών, αλλά μεταφέρει την ευθύνη για την ανακύκλωση από τις ευρωπαϊκές χώρες, όπου συλλέγονται τα απόβλητα, στην Τουρκία.
Η αφαίρεση ανεπιθύμητων χημικών από το πλαστικό είναι δύσκολη και δαπανηρή, με αποτέλεσμα ορισμένες εταιρείες να επιλέγουν να τα αποτεφρώσουν. Η Microplastic Research Group, μια ομάδα Τούρκων ερενητών που μελετούν τη βιομηχανία ανακύκλωσης, αναφέρει ότι τουλάχιστον 68 πυρκαγιές σημειώθηκαν σε εργοστάσια κατά το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, από οκτώ σε ολόκληρο το 2016.
«Οι τουρκικές εταιρείες παίρνουν την πρώτη ύλη τους φθηνότερα, οι ευρωπαϊκές εταιρείες ξεφορτώνονται τα σκουπίδια τους και τόνοι πλαστικών που περίσσεψαν καταλήγουν στην Τουρκία», δήλωσε ο Σεντάτ Γκιουντογντού, επικεφαλής της ομάδας.
Μια μελέτη για το WWF διαπίστωσε ότι η ακτογραμμή κοντά στην πόλη Άδανα αποτελεί το πιο μολυσμένο τμήμα ολόκληρης της Μεσογείου, με τους δίδυμους ποταμούς της να ευθύνονται για το 9% της πλαστικής ρύπανσης που εισέρχεται στη θάλασσα κάθε χρόνο.
Παρακολούθηση με τσιπ
Η τουρκική βιομηχανία υποστηρίζει ότι η άδεια εισαγωγών δεν σημαίνει απαραίτητα συμβιβασμό ως προς τα περιβαλλοντικά πρότυπα. Η κυβέρνηση έχει αυστηροποιήσει τους κανονισμούς για τον τρόπο διαχείρισης των αποβλήτων, δήλωσε ο Γιαβούζ Έρογλου, επικεφαλής της PAGEV, μιας οργάνωσης που εκπροσωπεί τις εταιρείες πλαστικών.
«Με το νέο σύστημα εντοπισμού με τσιπ, θα είναι δυνατό να γνωρίζουμε τις εταιρείες που λαμβάνουν αυτές τις εισαγωγές», δήλωσε ο Έρογλου.
Η Κίνα δεχόταν τα μισά ανακυκλώσιμα απόβλητα στον κόσμο όταν θέσπισε την απαγόρευσή της για την εισαγωγή πλαστικού το 2017, την οποία εφάρμοσε το επόμενο έτος.
Η κίνηση αυτή οδήγησε σε αύξηση των εξαγωγών σε χώρες της Ασίας, συμπεριλαμβανομένης της Μαλαισίας και του Μπαγκλαντές, πυροδοτώντας ανησυχίες για τη δημόσια υγεία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση απάντησε σταματώντας τις εξαγωγές πλαστικών απορριμμάτων σε χώρες εκτός ΟΟΣΑ, καθιστώντας την Τουρκία τον κορυφαίο προορισμό της.