Οι πέντε μεγαλύτερες στον κόσμο εισηγμένες στο χρηματιστήριο εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου κατέγραψαν πέρυσι συνολικά κέρδη σχεδόν 200 δισ. δολαρίων.
Και είναι αντιμέτωπες με τρεις στρατηγικές δυνατότητες για το πώς να χρησιμοποιήσουν τις στοίβες μετρητών τους:
– εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου,
-μετακίνηση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και περιουσιακά στοιχεία ενεργειακής μετάβασης
-επιστροφή χρημάτων στους μετόχους. Αυτοί οι κολοσσοί λοιπόν φαίνεται να επιλέγουν σε μεγάλο βαθμό την τρίτη επιλογή τις τελευταίες εβδομάδες.
Με άλλα λόγια, η Exxon Mobil Corp., η Chevron Corp., η BP Plc, η Shell Plc και η TotalEnergies SE «επιλέγουν τα μετρητά έναντι του κλίματος», όπως έγραψε πρόσφατα ο δημοσιογράφος του Bloomberg, Kevin Crowley. Οι μέτοχοι φαίνεται να υποστηρίζουν αυτή τη θέση: Τα ψηφίσματα που θα ανάγκαζαν τις εταιρείες να ευθυγραμμιστούν με τους κλιματικούς στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού απέτυχαν. Η BP και η Shell έχουν επίσης αποσύρει τις στρατηγικές τους για τη μείωση της παραγωγής ορυκτών καυσίμων.
Τι δείχνουν οι αριθμοί
Αυτό μπορεί να φαίνεται σαν μια σημαντική αλλαγή στην κατανομή κεφαλαίων για την ενεργειακή μετάβαση, αλλά λέει περισσότερα για τη στρατηγική τους. Δηλαδή, η αποχώρηση των μεγάλων πετρελαϊκών από επενδύσεις καθαρής ενέργειας σημαίνει περισσότερα για τις ίδιες παρά για την ενεργειακή μετάβαση.
Από το 2015 έως το 2022, οι μεγάλες εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου – όχι μόνο οι πέντε πρώτες αλλά και εταιρείες όπως η Repsol SA στην Ισπανία και η Petronas στη Μαλαισία – επένδυσαν συνολικά 113 δισ δολάρια σε περιουσιακά στοιχεία και τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα. Από αυτά, περισσότερα από τα μισά προήλθαν μόνο το 2021 και το 2022.
Είναι ένα λογικό ποσό, σίγουρα, αλλά χρειάζεται πλαίσιο για να κατανοήσουμε τον ρόλο που έπαιξαν οι εταιρείες στην απαλλαγή από τις εκπομπές άνθρακα. Την ίδια περίοδο από το 2015 έως το 2022, οι επενδύσεις για την ενεργειακή μετάβαση από όλες τις εταιρείες και τους τομείς ανήλθαν σε περισσότερα από 4,8 τρισ. δολάρια. Οι επενδύσεις χαμηλών εκπομπών άνθρακα των μεγάλων πετρελαϊκών εταιρειών έχουν προφανώς αυξηθεί σε απόλυτες τιμές, αλλά δύο άλλες μετρήσεις καθιστούν τη σχετική σημασία τους πιο ξεκάθαρη.
Το πρώτο είναι το μερίδιο των κεφαλαιουχικών δαπανών των εταιρειών που έχει διατεθεί για καθαρή ενέργεια. Το 2015, οι μεγάλες εταιρείες πετρελαίου ανέπτυξαν το 0,8% του κεφαλαίου τους σε δραστηριότητες χαμηλών εκπομπών άνθρακα. Πέρυσι, το ποσοστό αυτό είχε υπερδεκαπλασιαστεί, με τις επενδύσεις χαμηλών εκπομπών άνθρακα να φτάνει το 8,6% του συνολικού κεφαλαίου.
Ωστόσο, αυτή η τάση δεν συμβαδίζει με τη συνολική αύξηση των επενδύσεων στην ενεργειακή μετάβαση. Το 2015, τα 3,2 δισ. δολάρια κεφαλαίων των χαμηλών εκπομπών άνθρακα των Big Oil ήταν λιγότερο από το 1% του συνόλου των επενδύσεων. Πέρυσι, τα 32,3 δισ. δολάρια τους ήταν 10 φορές υψηλότερα σε απόλυτες τιμές, αλλά μόνο τρεισήμισι φορές υψηλότερα ως μερίδιο του συνόλου. Στην πραγματικότητα, μετά το άλμα από το 0,7% των επενδύσεων για την ενεργειακή μετάβαση το 2017 στο 2,5% το 2018, οι δραστηριότητες των εταιρειών με χαμηλές εκπομπές άνθρακα ήταν περιορισμένες. Η συνεισφορά τους κορυφώθηκε στο 3% το 2021 και μειώθηκε ελαφρά στο 2,9% πέρυσι.
Δεν έκαναν τη διαφορά
Επί της ουσίας, οι επενδύσεις στην ενεργειακή μετάβαση από τους ισχυρούς πετρελαϊκούς ομίλους είναι σίγουρα ευπρόσδεκτες, αλλά δεν έχουν κάνει τη διαφορά. Δηλαδή, οι τάσεις των επενδύσεων καθαρής ενέργειας θα έμοιαζαν σε μεγάλο βαθμό οι ίδιες εάν οι μεγάλες εταιρείες πετρελαίου δεν επένδυαν καθόλου. Και δεν υπάρχει έλλειψη κεφαλαίων αυτή τη στιγμή καθώς σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας, έχουν επενδύσει περισσότερα στην καθαρή ενέργεια από τα ορυκτά καύσιμα κάθε χρόνο από το 2016.
Η όρεξη των μεγάλων πετρελαϊκών εταιρειών για επενδύσεις στην ενεργειακή μετάβαση έχει έρθει και παρέλθει στο παρελθόν. Επομένως, αν υποθέσουμε ότι ένας ακόμη επενδυτικός κύκλος θα μπορούσε να έρθει ξανά – όχι απλώς η συνέχιση της προτίμησης των μετόχων για επιστρεφόμενα μετρητά – θα πρέπει επίσης να ρωτήσουμε ποια μορφή μπορεί να έχει.
Ίσως δεν θα είναι στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, ιδιαίτερα όχι με την αποχώρησή τους που ανοίγει τώρα χώρο για νεοεισερχόμενους.
Focus σε νέους τομείς;
Αντίθετα, θα μπορούσε να είναι σε τομείς όπου υπάρχει μεγαλύτερη συγγένεια με την υπάρχουσα δομή και την τεχνογνωσία των εταιρειών πετρελαίου και φυσικού αερίου, όπως τα αειφόρα αεροπορικά καύσιμα, το υδρογόνο ή η γεωλογική αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα. Προς το παρόν, ωστόσο, η απόσυρση των μεγάλων εταιρειών πετρελαίου και φυσικού αερίου έχει περιορισμένο αντίκτυπο. Μπορεί να αφαιρέσει ένα ή δύο τοις εκατό των συνολικών επενδύσεων στην ενεργειακή μετάβαση, σε έναν κόσμο όμως όπου οι άλλοι επενδυτές αφθονούν.
Διαβάστε ακόμη
Το στοίχημα του ομίλου Hilton σε Κηφισιά, Αθήνα, Πειραιά – Τι θα γίνει με το ιστορικό «Πεντελικόν»
Η επόμενη ημέρα στο Χρηματιστήριο Αθηνών: Οι μετοχές – «πρωταγωνιστές» της μετεκλογικής περιόδου
Το σχέδιο Ηλιόπουλου, τα πλοία της Attica Group και η ANEK ως failing firm
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ