Τα τροπικά δάση καλύπτουν λιγότερο από το 3% του πλανήτη, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι δε διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο τόσο για τη φύση όσο για τον άνθρωπο. Αντιθέτως, αποτελούν ζωτικής σημασίας ενδιαιτήματα και πηγή τροφής, είναι πολύτιμα για τη διατήρηση του κύκλου του νερού, συγκρατούν διοξείδιο του άνθρακα και φιλοξενούν περισσότερα είδη φυτών και ζώων από οποιοδήποτε άλλο χερσαίο οικοσύστημα.
Όμως, ο θησαυρός των τροπικών δασών επηρεάζεται αρνητικά από τη μεταβολή της θερμοκρασίας εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής.
Συγκεκριμένα, έρευνα αποκαλύπτει ότι στα δύο τρίτα (66%) των Βασικών Περιοχών Βιοποικιλότητας (KBA) στα τροπικά δάση της Γης το κλίμα αλλάζει, αφού η θερμοκρασία καταγράφει άνοδο. Αυτό σημαίνει ότι περισσότερο από το 40% των μετρήσεων θερμοκρασίας βρίσκονται πλέον εκτός του εύρους που είχε καταγραφεί στο παρελθόν στις ίδιες περιοχές. Από την άλλη, το υπόλοιπο 34% αυτών των τοποθεσιών εξακολουθούν να βρίσκονται στο πρότερο καθεστώς θερμοκρασίας, επομένως οι επιστήμονες εικάζουν ότι μπορούν να μετατραπούν σε καταφύγια για τη βιοποικιλότητα.
«Κάτω από το θόλο (κομοστέγη) των τροπικών δασών, υπάρχει ένας πλούτος βιοποικιλότητας σε ένα πολύ σταθερό κλίμα», δήλωσε σύμφωνα με το Earth.com η Μπρίτανι Τρου από το Ινστιτούτο Περιβάλλοντος και Αειφορίας στο Πανεπιστήμιο του Έξετερ.
«Ως εκ τούτου, τα είδη εκεί διατρέχουν ιδιαίτερα υψηλό κίνδυνο από νέα ετήσια καθεστώτα θερμοκρασίας επειδή έχουν εξελιχθεί κάτω από ένα στενό εύρος συνθηκών. Μπορεί να είναι σε θέση να ανεχθούν μόνο ένα μικρό περιθώριο ανόδου της θερμοκρασίας συγκριτικά με αυτό που έχουν συνηθίσει», πρόσθεσε.
Για να καταλήξουν στο συμπέρασμα αυτό οι ειδικοί αποτύπωσαν με δορυφορικά δεδομένα και ένα υπολογιστικό μοντέλο μικροκλίματος τις συνθήκες θερμοκρασίας στην περιοχή. Παρατήρησαν, λοιπόν, ότι για παράδειγμα στην Αφρική και τη Λατινική Αμερική η μεταβολή είναι πολύ πιο εμφανής σε σχέση με άλλες. Αναλυτικότερα, το 72% και το 59% των KBA – πιο συγκεκριμένα σε σημεία του Ισημερινού, την Κολομβία, τη Βενεζουέλα και τον Παναμά – αντίστοιχα εισέρχονται σε νέα συστήματα θερμοκρασίας. Τα πιο χαμηλά ποσοστά καταγράφονται σε Ασία και Ωκεανία με μόνο το 49% των KBA να βιώνουν τη μετάβαση.
«Οι βασικές περιοχές βιοποικιλότητας (ΚΒΑ) αποτελούν ακρογωνιαίο λίθο των στόχων διατήρησης του 21ου αιώνα. Στις τροπικές ΚΒΑ, η βιοποικιλότητα κινδυνεύει δυνητικά από την κλιματική αλλαγή, επειδή τα περισσότερα είδη ζουν μέσα ή κάτω από την κομοστέγη, όπου μικρές αυξήσεις της θερμοκρασίας μπορούν να οδηγήσουν σε νέα κλιματικά καθεστώτα. Ποσοτικοποιούμε την καινοτομία στα καθεστώτα θερμοκρασίας με τη μοντελοποίηση των ωριαίων θερμοκρασιών κάτω από το δασικό θόλο σε όλες τις τροπικές KBA μεταξύ 1990 και 2019. Διαπιστώνουμε ότι έως και το 66% των KBAs με τροπικά δάση έχουν πρόσφατα μεταβεί σε νέα καθεστώτα θερμοκρασίας», αναφέρει η μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Conservation Letters.
Αυτή η έρευνα αποκαλύπτει ότι, μεταξύ του 34% των KBA τροπικών δασών που δεν αντιμετωπίζουν ακόμη νέα καθεστώτα θερμοκρασίας, πάνω από τα μισά προς το παρόν δεν διαθέτουν προστασία, καθώς τα ΚΒΑ δεν λαμβάνουν αυτόματα επίσημη προστασία, αλλά έπειτα από απόφαση κυβερνήσεων και κοινοτήτων.
«Παρ’ όλα αυτά, το 34% των ΚΒΑ παρέχει καταφύγιο από την καινοτομία, το 58% των οποίων δεν προστατεύεται. Πραγματοποιώντας τις πρώτες παντροπικές αναλύσεις των αλλαγών στις συνθήκες θερμοκρασίας κάτω από την κομοστέγη σε KBA, εντοπίζουμε KBA που λειτουργούν ως κλιματικά καταφύγια και θα πρέπει να εξεταστούν για την επέκταση του δικτύου διατήρησης ως απάντηση στον στόχο του Παγκόσμιου Πλαισίου Βιοποικιλότητας μετά το 2020 για τη διατήρηση του 30% της χερσαίας έκτασης έως το 2030», συνεχίζουν οι επιστήμονες και καλούν σε συνεργασία τις τοπικές κοινότητες και φορείς ώστε να προωθηθεί μία πιο περιεκτική προσέγγιση για τη διαφύλαξη των KBA, δίνοντας τη δυνατότητα σε όσους επηρεάζονται περισσότερο από τις περιβαλλοντικές αλλαγές να συμμετέχουν ενεργά στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων.
Photo: Pixabay
Διαβάστε ακόμη
Kaiser και Henninger έγιναν «κτήμα» της Ολυμπιακής Ζυθοποιίας – Το τίμημα για τη Νήσος
Κατώτατος μισθός: Πόσο θα αυξηθεί τα επόμενα τρία χρόνια – Τα «μυστικά» του μαθηματικού τύπου
Νέο φορολογικό νομοσχέδιο: Βαριές «καμπάνες» σε όσους καθυστερούν τις υποβολές δηλώσεων
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα