Η αυξημένη κατανάλωση στην χρήση φυσικού αερίου τις τελευταίες μέρες, η οποία άγγιξε τις 300.000 μεγαβατώρες στις 8 Ιανουαρίου τη μέρα του χιονιά, μπορεί να απέδειξε την αξιοπιστία του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας ωστόσο ανάδειξε τις αδυναμίες και τα προβλήματα των νέων εγκαταστάσεων του ΔΕΣΦΑ που εγκαινιάστηκαν με τυμπανοκρουσίες το Νοέμβριο.
Τις αδυναμίες αυτές πυροδοτούν σύμφωνα με την ΔΕΠΑ δύο δεδομένα: το πρώτο είναι η καθυστέρηση στην παράδοση της τρίτης δεξαμενής χωρητικότητας 95.000 κυβικών μέτρων που εμπόδισε ένα έγκαιρο προγραμματισμό αλλά και η πρόσφατη απόφαση της ΡΑΕ με ημερομηνία 4 Ιανουαρίου, με την οποία υποχρεώνει τους ηλεκτροπαραγωγούς να τηρούν απόθεμα ασφαλείας εντός της δεξαμενής.
Το απόθεμα αυτά για τη ΔΕΗ, την M&M και την Ήρων ορίστηκε σε περίπου 67.000 κ.μ δέσμευση χώρου, για επάρκεια 5 ημερών με 16ωρη λειτουργία.
Ωστόσο, η ΔΕΠΑ έχει εκφράσει την άποψη ότι η απόφαση αυτή δημιουργεί πρόβλημα στη διαχείριση της Ρεβυθούσας, γιατί «αχρηστεύει μέρος της νέας χωρητικότητας». Την στιγμή μάλιστα που η ποσότητα αυτή είναι επιπλέον των 17.000 κ.μ, που διατηρεί ως απόθεμα εξισορρόπησης ο ΔΕΣΦΑ.
«Οπότε γίνεται αντιληπτό ότι τα 84.000 κ.μ από τα 95.000 κ.μ της νέας δεξαμενής, που κόστισε δεκάδες εκατομμύρια ευρώ ακριβώς για να διασφαλίσει την επάρκεια εφοδιασμού σε περιόδους υψηλής ζήτησης, δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν, ακόμη και την περίοδο που το σύστημα τα έχει περισσότερο ανάγκη», αναφέρουν αρμόδιες πηγές της εταιρείας.
Τονίζεται επίσης ότι σύμφωνα με τον κανονισμό της ΡΑΕ, οι συγκεκριμένες ποσότητες “ασφάλειας” εντός της δεξαμενής, αυξάνουν και μετακυλούν στους καταναλωτές το κόστος χρήσης του συστήματος.
«Μόνοι ευνοημένοι με τον νέο κανονισμό είναι οι traders χονδρικής, αλλά αυτό δεν παύει να γίνεται εις βάρος της ασφάλειας τροφοδοσίας του συστήματος και του τελικού κόστους που επιβαρύνει τους Έλληνες καταναλωτές».
Ρεκόρ ζήτησης τον Ιανουάριο
Φέτος τον Ιανουάριο, σύμφωνα με την ΔΕΠΑ, σημειώνεται ρεκόρ στην κατανάλωση φυσικού αερίου. Τον αντίστοιχο μήνα του 2017, όπου το σύστημα είχε φτάσει στα όριά του και οι αρμόδιοι φορείς προσπαθούσαν με αλλεπάλληλες συσκέψεις και λύσεις της τελευταίας στιγμής να διασφαλίσουν την τροφοδοσία της χώρας με φυσικό αέριο, η μέγιστη ημερήσια ζήτηση ανήλθε σε 278.000 MWh. Το γεγονός ότι το σύστημα άντεξε οφείλεται σε τέσσερις παράγοντες:
α) στην ετοιμότητα όλων των προμηθευτών,
β) στην έστω και καθυστερημένη, διάθεση αυξημένης χωρητικότητας στις δεξαμενές της Ρεβυθούσας (225.000 κυβικά μέτρα ΥΦΑ, έναντι 130.000 κμ έως 21.12.2018),
γ) στην αναβάθμιση της δυνατότητας αεριοποίησης της Ρεβυθούσας και
δ) στη μεγιστοποίηση των ποσοτήτων που εισέρχονται στο σύστημα από τους αγωγούς στο Σιδηρόκαστρο και στους Κήπους.
Πέρυσι το χειμώνα, η ΔΕΠΑ, χωρίς όπως δηλώνει να έχει η ίδια την υποχρέωση Ασφάλειας Εφοδιασμού, πρότεινε και διασφάλισε ένα επιπλέον φορτίο LNG με πλοίο αρόδου (αναμονή έξω από τη Ρεβυθούσα), έμφορτο με 128.000 κμ, που ουσιαστικά αύξησε τις διαθέσιμες ποσότητες της δεξαμενής και θα μπορούσε να καλύψει επιπλέον ζήτηση, σε περίπτωση που το σύστημά έφθανε πάλι σε οριακές τιμές, όπως και το 2017.
Αυτό χρησιμοποιήθηκε εν μέρει ως απόθεμα ασφαλείας των Ηλεκτροπαραγωγών. Το κόστος, όπως αναφέρεται το επωμίστηκε η ΔΕΠΑ και μέχρι σήμερα δεν έχει αποπληρωθεί από τους ηλεκτροπαραγωγούς εν μέρει λόγω και της καθυστέρησης έκδοσης της σχετικής απόφασης της ΡΑΕ για το ύψος του ποσού που καλύπτεται από το Τέλος Ασφάλειας Εφοδιασμού.
«Για τον φετινό χειμώνα, η ΔΕΠΑ είχε επισημάνει τον κίνδυνο από την καθυστέρηση παράδοσης της 3ης δεξαμενής, ήδη από το Σεπτέμβριο. Η ΔΕΠΑ συνέχισε να εφοδιάζει διαρκώς τις δύο διαθέσιμες δεξαμενές και φρόντισε, άμεσα με την παράδοση της τρίτης δεξαμενής των επιπλέον 95.000 κ.μ στη Ρεβυθούσα, να φέρει ένα έξτρα μεγάλο φορτίο (στις 29.12.2018), που γέμισε τη διαθέσιμη δεξαμενή, ανακουφίζοντας την αγωνία για τα χειμερινά αποθέματα».
Η νέα, αυξημένη χωρητικότητα της δεξαμενής διασφαλίζει μεγαλύτερη άνεση, όσον αφορά στα αποθέματα σε ΥΦΑ για την αντιμετώπιση της ζήτησης σε ακραία καιρικά φαινόμενα.
Ακόμη και σε ακραία υψηλή ζήτηση, η γεμάτη Ρεβυθούσα μπορεί να τροφοδοτεί το σύστημα για σχεδόν δύο εβδομάδες, μέχρι να επανατροφοδοτηθεί με νέο φορτίο. Ωστόσο η απόφαση της ΡΑΕ για τα αποθέματα ασφάλειας, περιορίζει τις διαθέσιμες ποσότητες. Παράλληλα, η ΔΕΠΑ διαπιστώνει και θέτει υπόψη των αρμόδιων αρχών και κάτι ακόμη που συνδέεται με την τροφοδοσία της Ρεβυθούσας.
Η πρόσφατη αναβάθμιση των εγκαταστάσεων του ΔΕΣΦΑ, δίνουν τη δυνατότητα εκφόρτωσης μεγάλων φορτίων LNG, χωρητικότητας ακόμη και άνω των 165.000κμ. Αυτό κρίνεται μεν θετικό με όρους διεθνούς αγοράς, καθώς δίνει μεγαλύτερη ελευθερία και περισσότερες επιλογές στις διαπραγματεύσεις με προμηθευτές και διαθέσιμα φορτία LNG, η υποχρέωση όμως για απόθεμα ασφαλείας 84.000 κ.μ δημιουργεί δύο νέα θέματα-προβληματισμούς, που πρέπει αντίστοιχα να τεθούν σε διαβούλευση και επίλυση:
1) Για να είναι δυνατή η προμήθεια μεγαλύτερων φορτίων, η ποσότητα εντός δεξαμενής θα πρέπει να έχει μειωθεί πολύ, (ήτοι 225.000 κ.μ-84.000 κ.μ=141.000 κ.μ διαθέσιμα) – και για πλοία 165.000 κ.μ και άνω – ακόμη και κάτω από το δεσμευμένο απόθεμα ασφαλείας.
Αυτό δημιουργεί περιορισμούς στη διάθεση μεγάλων φορτίων και πλοίων και προφανώς ρίσκο κατά τους χειμερινούς μήνες (1.12-28.02) με μεγάλη κατανάλωση LNG. Σε περίπτωση καθυστέρησης άφιξης, ακόμη και λίγων ωρών-ημερών (πχ διαθεσιμότητα, βλάβη κλπ), η δεξαμενή επί της ουσίας θα αδειάσει.
Να σημειωθεί ότι μέχρι πέρυσι, τα Med-Max πλοία – φορτία που διασφάλιζε η ΔΕΠΑ, προσέθεταν και απαιτούσαν 73.000 κ.μ χώρο εντός της δεξαμενής.
Διασφαλίζοντας ένα μεγάλο φορτίο, οποιοσδήποτε χρήστης (ΔΕΠΑ ή άλλος), θα καταλάβει επί της ουσίας όλο το διαθέσιμο χώρο και στις 3 δεξαμενές της Ρεβυθούσας (εκτός του αποθέματος ασφαλείας).
Έτσι κανένας άλλος χρήστης δε θα μπορεί να συνυπάρξει με δικό του φορτίο στη δεξαμενή. Οι υπόχρεοι Η/Π (πχ ΔΕΗ, Μ&Μ) μπορούν να καλύψουν την υποχρέωσή τους για απόθεμα και από / για άλλους χρήστες, όμως πρέπει να υπάρξει συγκεκριμένη διαδικασία και συμφωνίες ανταλλαγής (swaps).
«Σε κάθε περίπτωση, η ΔΕΠΑ έχει φροντίσει για την ενεργειακή επάρκεια και την τήρηση των συμβολαίων με τους πελάτες της, διασφαλίζοντας δύο φορτία για τον Ιανουάριο (επιπλέον του μεγάλου φορτίου στις 29/12/2018) και είναι σε συνεννόηση με τους άλλους χρήστες της δεξαμενής, για τήρηση αποθεμάτων ασφαλείας, για όλους τους υπόχρεους Η/Π», αναφέρουν στην ΔΕΠΑ.