Σοβαρές είναι οι συνέπειες της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής στην υγεία του ανθρώπου. Η έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες, για παράδειγμα, επιδεινώνει σειρά προβλημάτων, όπως οι καρδιαγγειακές παθήσεις, ο διαβήτης, το άσθμα. Επιπλέον, αυξάνεται ο κίνδυνος ατυχημάτων για εργαζόμενους σε υπαίθριους χώρους, καθώς και τα περιστατικά θερμοπληξίας. Η περιβαλλοντική κρίση δεν επιδρά αρνητικά μόνο στη σωματική υγεία, αλλά και στην ψυχική καθώς συμπτώματα νευρολογικών και ψυχιατρικών διαταραχών γίνονται εντονότερα σε συνθήκες ακραίας ζέστης.
Τώρα, έρευνα από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια (USC) συνδέει την υπερβολική ζέστη ακόμα και με την επιτάχυνση της γήρανσης.
Όπως αναφέρει η μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Science Advances «η ακραία ζέστη είναι καλά τεκμηριωμένο ότι επηρεάζει αρνητικά την υγεία και τη θνησιμότητα, αλλά η σχέση της με τη βιολογική γήρανση – πρόδρομο της διαδικασίας νοσηρότητας και θνησιμότητας – παραμένει ασαφής».
Οι επιστήμονες αναφέρουν πως η υπερθέρμανση του πλανήτη έχει εντείνει τα ακραία θερμικά φαινόμενα, θέτοντας σοβαρούς κινδύνους για τη δημόσια υγεία με τη συχνότητα, ένταση και διάρκεια των ακραίων θερμικών φαινομένων να αναμένεται «να αυξηθεί ραγδαία τις επόμενες δεκαετίες, επηρεάζοντας περισσότερους από 100 εκατ. Αμερικανούς το 2050».
Δύο ερευνήτριες από το Τμήμα Γεροντολογίας θέλησαν να αναζητήσουν τυχόν σύνδεση με τη γήρανση και τις πολύ υψηλές θερμοκρασίες, διαπιστώνοντας πως η ακραία ζέστη μπορεί να επισπεύσει τη γήρανση κατά περίπου ενάμιση χρόνο, επηρεάζοντας τον τρόπο με τον οποίο τα κύτταρα ρυθμίζουν την έκφραση των γονιδίων ως αντίδραση στο περιβαλλοντικό στρες.
Αναλύοντας δεδομένα από 3.600 ενήλικες στις ΗΠΑ ηλικίας άνω των 56 ετών, μελετώντας τις αιματολογικές εξετάσεις και συνυπολογίζοντας τις ημέρες καύσωνα που αναφέρθηκαν από την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία από το 2010 έως το 2016, παρατήρησαν πώς άλλαξε η βιολογική ηλικία τους.
Για να πραγματοποιήσουν τη μελέτη τους οι ερευνήτριες χρησιμοποίησαν μαθηματικά εργαλεία – επιγενετικά ρολόγια – για να αναλύσουν τα μοτίβα μεθυλίωσης του DNA και να εκτιμήσουν τη βιολογική ηλικία σε κάθε χρονική στιγμή.
Τα δείγματα αίματος που ελήφθησαν σε διάφορες χρονικές στιγμές κατά τη διάρκεια της εξαετούς περιόδου μελέτης αναλύθηκαν για αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο τα μεμονωμένα γονίδια απενεργοποιούνται ή ενεργοποιούνται μέσω της μεθυλίωσης του DNA.
Η επικεφαλής της έρευνας Τζένιφερ Αιλσάιρ, καθηγήτρια Γεροντολογίας και Κοινωνιολογίας στη Σχολή Λέονταρντ Ντέιβις του USC, εξήγησε πως από την έρευνα προκύπτει ότι οι άνθρωποι σε περιοχές με περισσότερες θερμές ημέρες παρουσιάζουν μεγαλύτερη βιολογική γήρανση κατά μέσο όρο από ό,τι οι κάτοικοι των ψυχρότερων περιοχών.
Οι επιπτώσεις στον οργανισμό από τα θερμικά γεγονότα μπορεί να μην εκδηλωθούν άμεσα ως κλινικές καταστάσεις, αλλά ενδέχεται «να προκαλέσουν υποκλινική φθορά σε βιολογικό επίπεδο, επιταχύνοντας τη βιολογική γήρανση, η οποία προηγείται της επακόλουθης ανάπτυξης ασθενειών και αναπηριών».
Βέβαια, οι επιπτώσεις των υψηλών θερμοκρασιών στο DNAm δεν είναι άγνωστες στα ζωικά είδη, αλλά οι μελέτες στον άνθρωπο είναι λιγοστές. Η έκθεση του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, επομένως, «γεφυρώνει αυτό το κενό εξετάζοντας την επιγενετική ηλικία (ή το ρολόι), έναν μοριακό δείκτη βιολογικής γήρανσης που βασίζεται στα επίπεδα του DNAm σε όλο το γονιδίωμα».
Η δεύτερη ερευνήτρια, Γιούνγκουνγκ Τσόι, ανέφερε πως οι συμμετέχοντας που ζουν σε περιοχές με υψηλές θερμοκρασίες για μεγάλο χρονικό διάστημα, όπως το Φοίνιξ της Αριζόνα, «βίωσαν έως και 14 μήνες επιπλέον βιολογικής γήρανσης σε σύγκριση με εκείνους που ζουν σε περιοχές με λιγότερες από 10 ημέρες ζέστης το χρόνο. Ακριβώς επειδή ζείτε σε μια περιοχή με περισσότερες μέρες ζέστης, γερνάτε πιο γρήγορα βιολογικά».
Όπως ήταν αναμενόμενο, οι ηλικιωμένοι αποδεικνύονται ιδιαίτερα ευάλωτοι στις επιπτώσεις της ακραίας ζέστης, σε συνδυασμό με τα ποσοστά υγρασίας, καθώς όπως εξηγούν οι ειδικοί, οι άνθρωποι προχωρημένης ηλικίας δεν ιδρώνουν όπως οι νέοι.
Επόμενος στόχος των ερευνητριών είναι να προσδιορίσουν ποιοι άλλοι παράγοντες μπορεί να συνδεθούν με τη βιολογική γήρανση που σχετίζεται με τη ζέστη.
Διαβάστε ακόμη
Οικογένεια Βγενόπουλου: Σε νέο εκούσιο πλειστηριασμό το οικόπεδο στη Μύκονο (pics)
EOS Capital: Ετοιμάζει το τρίτο «exit» και επενδύσεις σε αμυντική τεχνολογία
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα