Η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με μια κρίση υδάτινων πόρων που η ίδια δημιούργησε και οι χώρες της Ε.Ε. δεν κάνουν αρκετά για να την αποτρέψουν.
Αυτό, τουλάχιστον, είναι το κύριο μήνυμα της νέας μεγάλης έκθεσης του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος σχετικά με την κατάσταση των υδάτων της Ευρώπης.
Η πρόσφατη έκθεση παρουσιάζει την εικόνα μιας ηπείρου καλυμμένης με μολυσμένα ποτάμια και υποβαθμισμένους βιότοπους, όπου η υπερβολική χρήση του γλυκού νερού και οι επιδεινούμενες συνέπειες της κλιματικής αλλαγής θέτουν σε κίνδυνο την πρόσβαση σε αυτόν τον βασικό και ουσιαστικό πόρο για την επιβίωση των ανθρώπων.
Διαπιστώνει ότι η Ένωση αναμένεται να αποτύχει στους στόχους της για καθαρό νερό βάσει της νομοθεσίας της, θέτοντας «σοβαρές προκλήσεις για την ασφάλεια του νερού, τόσο σήμερα όσο και στο μέλλον», όπως δήλωσε η Τριν Κρίστιανσεν του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) σε δημοσιογράφους πριν από τη δημοσίευση της έκθεσης.
«Λόγω αυτών των πιέσεων, μπορεί απλώς να μην έχουμε αρκετό νερό αρκετά καλής ποιότητας για τους πολλούς σκοπούς για τους οποίους θα θέλαμε να το χρησιμοποιήσουμε», προειδοποίησε η Κρίστιανσεν.
Η υγεία των επιφανειακών υδάτων της Ευρώπης βρίσκεται σε ιδιαίτερα κακή κατάσταση, σύμφωνα με την έκθεση. Τα ποτάμια και οι λίμνες της έχουν καφέ απόχρωση, τα περισσότερα προστατευόμενα είδη ψαριών και αμφιβίων στην Ε.Ε. κινδυνεύουν με εξαφάνιση και οι επιβλαβείς ανθίσεις κυανοβακτηρίων αυξάνονται.
Μόνο το 37% των επιφανειακών υδάτινων σωμάτων της Ευρώπης πέτυχαν «καλή» ή «υψηλή» οικολογική κατάσταση, σύμφωνα με το πλαίσιο βαθμολόγησης για τα ύδατα της Ε.Ε. και μόνο το 29% πέτυχαν «καλή» χημική κατάσταση από το 2015 έως το 2021.
Παρόλο που οι ευρωπαϊκές χώρες κατάφεραν να αποφύγουν την επιδείνωση της κατάστασης των υδάτων της Ε.Ε., «δεν διαπιστώθηκε συνολική βελτίωση» από τον τελευταίο κύκλο παρακολούθησης.
Η αργή πρόοδός τους οφείλεται, εν μέρει, στην «ανεπαρκή χρηματοδότηση και την ανεπαρκή ενσωμάτωση των περιβαλλοντικών στόχων στις τομεακές πολιτικές», σύμφωνα με την έκθεση.
Οι αυξανόμενες περιβαλλοντικές πιέσεις κινδυνεύουν να επιδεινώσουν περαιτέρω την ποσότητα και την ποιότητα των υδάτων. Σημαντικοί ευρωπαϊκοί ποταμοί όπως ο Δούναβης, ο Ρήνος, ο Πο και ο Έμπρο, οι οποίοι είναι ζωτικής σημασίας για τα μεγαλύτερα αστικά κέντρα και τις αγροτικές περιοχές της Ευρώπης, θα «επηρεαστούν» πλέον έντονα από τις μεγαλύτερες περιόδους ξηρασίας.
Οι αγρότες στο επίκεντρο
Αν δεν υπάρξουν «σημαντικές αλλαγές» στον τρόπο ζωής και την οικονομική ανάπτυξη, οι υδάτινοι πόροι της Ευρώπης θα συνεχίσουν να επιδεινώνονται, επιταχυνόμενοι από τις ολοένα και εντονότερες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Ο ΕΟΠ καλεί τις χώρες και τους τομείς με «βαρύ αντίκτυπο» στο νερό, όπως η γεωργία, η ενέργεια και οι μεταφορές, να «επιταχύνουν την εφαρμογή των περιβαλλοντικών πολιτικών και πρωτοβουλιών για να επιτύχουν πιο απτές περιβαλλοντικές βελτιώσεις».
Η εντατική χρήση θρεπτικών ουσιών και φυτοφαρμάκων από τον γεωργικό τομέα επηρεάζει σοβαρά την ποιότητα των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων – και είναι «μακράν» ο μεγαλύτερος καταναλωτής νερού στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με το Politico, η έκθεση δημοσιεύθηκε τη στιγμή που το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της Ε.Ε. ετοιμάζονται να μελετήσουν τα νέα πρότυπα της Ε.Ε. για την παρακολούθηση της ρύπανσης των υδάτων.
Οι χώρες της Ε.Ε. έχουν κατηγορηθεί πως προσπαθούν να εισάγουν μεγαλύτερη ευελιξία στους κανόνες – ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θέλει να τους καταστήσει πιο φιλόδοξους.
Όσον αφορά την ανθεκτικότητα των υδάτων ευρύτερα, οι κυβερνήσεις έχουν θέσει την ευθύνη στα χέρια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με 21 χώρες της Ε.Ε. να καλούν τον περασμένο μήνα τις Βρυξέλλες να αναλάβουν «συγκεκριμένη δράση» για την «ενίσχυση της ασφάλειας και της ανθεκτικότητας των υδάτων σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση».
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δεσμεύτηκε να προωθήσει μια ευρωπαϊκή στρατηγική για την προστασία των υδάτων, αφού απέτυχε να εκπονήσει πρωτοβουλία κατά την προηγούμενη θητεία της εν μέσω των φετινών διαμαρτυριών των αγροτών.
Η Κρίστιανσεν επιθυμεί να δει την επερχόμενη πρόταση της φον ντερ Λάιεν να περιστρέφεται γύρω από τρεις στόχους: μείωση της χρήσης νερού ή χημικών ουσιών, αποδοτικότερη χρήση του νερού – μεταξύ άλλων μέσω πρωτοβουλιών που αυξάνουν την επαναχρησιμοποίησή του- και αποκατάσταση των οικοσυστημάτων της Ε.Ε.
«Πρέπει να διπλασιάσουμε τις προσπάθειές μας για να αποκαταστήσουμε την υγεία των πολύτιμων ποταμών, λιμνών, παράκτιων υδάτων και άλλων υδάτινων σωμάτων μας και να διασφαλίσουμε ότι αυτός ο ζωτικός πόρος είναι ανθεκτικός και ασφαλής για τις επόμενες γενιές», δήλωσε η Λένα Ίλα-Μονόνεν, εκτελεστική διευθύντρια του ΕΟΠ, σε δήλωσή της.
Διαβάστε ακόμη
5 δισ. μεγαλύτερη ανάπτυξη το 2024 φέρνει αυξήσεις εισοδημάτων το 2025 (πίνακες)
Επίδομα Θέρμανσης: Μεγαλύτερο ποσό για όσους επιλέξουν ηλεκτρισμό
Σιδηρόδρομος: Διαδοχικά λάθη, επικίνδυνες παραλείψεις και οι επιβάτες… στη μέση
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα