Κατά την περίοδο της πανδημίας και των lockdown η σιωπή κυριαρχούσε στα αστικά κέντρα. Το κελάηδημα των πουλιών, μαζί με το θρόισμα των φύλλων, ήταν η μελωδία που κυριαρχούσε στις γειτονιές θυμίζοντας στους πολίτες την αξία και την ομορφιά της φύσης που διεκδικούσε το χώρο, τον οποίο της έχει στερήσει ο άνθρωπος. Παράλληλα, η ανθρώπινη απουσία επανέφερε πολλά άγρια ζώα σε μεγαλουπόλεις, έτσι αλεπούδες, αγριογούρουνα, βίδρες ακόμα και αλιγάτορες και καγκουρό καταγράφηκαν να παίζουν ή να απολαμβάνουν… χαλαρούς περιπάτους σε άλλοτε πολύβουες περιοχές.
Αντίστοιχη ηρεμία επικρατούσε και στη θάλασσα, καθώς τα ακτοπλοϊκά ταξίδια και η εμπορική δραστηριότητα είχαν παύσει, με τα λιμάνια και τους ωκεανούς να «σκεπάζονται» με απόλυτη ησυχία. Αυτό τουλάχιστον ίσχυε πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, γιατί κάτω από αυτή επικρατούσε οργασμός επικοινωνίας και συζητήσεων.
Οι φάλαινες και τα δελφίνια συνομιλούσαν μεταξύ τους χωρίς διακοπές από την ανθρώπινη δραστηριότητα, τα ψάρια κολυμπούσαν ανέμελα και όλα κυλούσαν ομαλά στον βυθό της θάλασσας.
Λίγο καιρό αργότερα το lockdown ήρθη, το ίδιο κι η ηρεμία στο περιβάλλον, αφού ο θόρυβος επέστρεψε δυναμικά κατακλύζοντας αστικά κέντρα, ακτές, αιθέρες και θάλασσες με σοβαρές επιπτώσεις για τα ζωικά είδη.
Σύμφωνα με έρευνες πέρα από την πλαστική ρύπανση που επιδρά αρνητικά στο οικοσύστημα των ωκεανών, η ηχορύπανση επιφέρει σημαντικές συνέπειες στον τρόπο επικοινωνίας και διαβίωσης των θαλάσσιων ειδών.
Δεν είναι τυχαίο ότι οι φάλαινες και τα δελφίνια είναι αυτά που επηρεάζονται περισσότερο, αφού βασίζονται σε ένα σύστημα επικοινωνίας με ηχητικά κύματα σε συγκεκριμένες συχνότητες χάρη στα οποία μπορούν να συνομιλήσουν με μέλη της αποικίας τους και να ζευγαρώσουν.
Ωστόσο, ο εκκωφαντικός θόρυβος από πλοία και σκάφη προκαλεί σοβαρά προβλήματα επικοινωνίας με αποτέλεσμα οι μεγάπτερες φάλαινες και τα μυστακοκητώδη, για παράδειγμα, να έχουν προσαρμοστεί εφαρμόζοντας θεμελιώδεις αλλαγές ώστε να διατηρούν ένα «φωνητικό σύστημα» που τους επιτρέπει να «μιλούν» κάτω από το νερό.
Σαν να μην έφτανε αυτό, από νεότερη έρευνα προκύπτει ότι η κλιματική αλλαγή αυξάνει τη θερμοκρασία του ωκεανού δυσχεραίνοντας την επικοινωνία.
«Μαζί με τον αυξανόμενο ανθρωπογενή θόρυβο, η κλιματική αλλαγή μεταβάλλει τη θερμική δομή των ωκεανών, η οποία με τη σειρά της μπορεί να επηρεάσει τη διάδοση του θορύβου. Κατά τη διάρκεια αυτού του αιώνα, παρατηρούμε αύξηση της θερμοκρασίας και μείωση του pH των ωκεανών. Η οξίνιση των ωκεανών θα μειώσει την απορρόφηση του ήχου σε χαμηλές συχνότητες (<10 kHz), ενισχύοντας τη διάδοση του ήχου σε μεγάλη απόσταση. Ταυτόχρονα, οι αλλαγές θερμοκρασίας μπορούν να τροποποιήσουν το προφίλ της ταχύτητας ήχου, οδηγώντας στη δημιουργία ή την εξαφάνιση αγωγών μέσω των οποίων ο ήχος μπορεί να διαδοθεί σε μεγάλες αποστάσεις«, αναφέρει χαρακτηριστικά η μελέτη που δημοσιεύθηκε στο PeerJ Publishing.
Όπως εξηγούν οι επιστήμονες, το φυσικό ηχητικό τοπίο μεταβάλλεται από ανθρωπογενείς δραστηριότητες όπως η ναυτιλία, οι μεταφορές, η εκμετάλλευση πετρελαίου και φυσικού αερίου, οι αμυντικές δραστηριότητες, ο τουρισμός, η αλιεία, η υπεράκτια αιολική γεωργία και οι κατασκευές κοντά στην ακτή.
Ανάμεσα σε αυτές, βέβαια, η βασική πηγή θορύβου είναι η ναυτιλία η οποία κυριαρχεί στο ηχητικό τοπίο, με τα τελευταία 50 χρόνια να έχει αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των πλοίων και ταυτόχρονα ο θόρυβος.
Αν η τάση επιβεβαιωθεί στο μέλλον, προβλέπεται ότι η ηχορύπανση θα αυξηθεί παγκοσμίως και ιδίως στην ευάλωτη Αρκτική και γύρω από την Αφρική.
Όλα αυτά σε συνδυασμό με τις επακόλουθες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα που απορροφάται από τον ωκεανό επηρεάζοντας το ωκεάνιο σύστημα.
Η ερευνητική ομάδα αναφέρει πως το παγκόσμιο μέσο pH της επιφάνειας των ωκεανών μειώθηκε με τους ειδικούς να «βλέπουν» επιδείνωση του φαινομένου, το οποίο μπορεί να προκαλέσει οξίνιση των ωκεανών – που ήδη παρατηρείται σε ορισμένα σημεία του πλανήτη – επηρεάζοντας το περιβάλλον, περιορίζοντας την απορρόφηση του ήχου και επομένως εμποδίζοντας την επικοινωνία ανάμεσα στα είδη ή προκαλώντας τους στρες.
Σε μία προσπάθεια να μετριαστούν οι επιπτώσεις, χώρες και επιχειρήσεις επιχειρούν να εντοπίσουν τρόπους για να μειώσουν το θόρυβο που προκαλείται από τη ναυτιλία και τη βιομηχανία, όπως η εξόρυξη βαθέων υδάτων, η οποία έχει κατηγορηθεί από οργανώσεις για τις ανεπανόρθωτες βλάβες που μπορεί να επιφέρει στο βυθό.
Έκθεση του ΟΗΕ του περασμένου έτους παρέθετε πρακτικές για τη μείωση του θορύβου που θα μπορούσαν να εφαρμοστούν χωρίς ιδιαίτερες απαιτήσεις. Ανάμεσα σε αυτές η επιδιόρθωση ή ο καλύτερος σχεδιασμός ελίκων ή προπελών, καθώς αρκεί μία μικρή βλάβη ή ακόμα και η συγκέντρωση ρύπων σε αυτές για να προκληθούν προβλήματα στη λειτουργία ενός πλοίου και αύξηση του θορύβου.
Την ίδια στιγμή, αποτελεσματική αποδεικνύεται και η μέθοδος «slow steaming», η οποία προτείνει τον περιορισμό της ταχύτητας φορτηγών πλοίων που μεταφέρουν εμπορευματοκιβώτια.
Όπως τονίζουν οι ειδικοί αρκεί η μείωση της ταχύτητας κατά μόλις 10% ώστε να περιοριστεί η ηχορύπανση, αλλά και να ελαττωθούν οι θανατηφόρες συγκρούσεις φαλαινών και πλοίων και οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Με την προϋπόθεση φυσικά ότι οι εταιρίες θα την εφαρμόσουν.
Με λίγα λόγια, χρειάζεται λίγη προσπάθεια για να επανέλθει η ηρεμία και η ησυχία στο θαλάσσιο περιβάλλον.
Photo: Pixabay
Διαβάστε ακόμη
Ρεύμα: «Πάρτι» με τα call center στην αγορά ηλεκτρισμού
Αστέρας Βουλιαγμένης: Nέα εταιρεία από την Apollo Investment – Ο σκοπός
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ