Υπάρχουν άνθρωποι που περνούν τα απογεύματά τους ή ακόμα και ολόκληρα Σαββατοκύριακα είτε φροντίζοντας τα φυτά στο μπαλκόνι, πλένοντας σχολιαστικά τα φύλλα τους, ακόμα και μιλώντας τους, είτε σκαλίζοντας το χώμα στον κήπο για να το προετοιμάσουν ώστε να δεχθεί στα σπλάχνα του ένα βλαστό ή τον καρπό που θα δώσει ζωή σε ένα νέο φυτό.
Η αγάπη και το ενδιαφέρον στην κηπουρική παρουσιάζει πολλά οφέλη για την υγεία, αφού αποτελεί ιδανικό τρόπο για να δραπετεύσει κανείς -έστω και για λίγη ώρα- από το κλειστό περιβάλλον του σπιτιού ή της εργασίας, τη στιγμή που υπολογίζεται ότι διανύουμε το 85% της ζωής μας σε εσωτερικούς χώρους.
Η ενασχόληση με τα φυτά βοηθά στον περιορισμό του άγχους, όπως προέκυψε από παλαιότερη μελέτη σύμφωνα με την οποία η φροντίδα τους μείωσε τα επίπεδα στρες στους συμμετέχοντες. Η αλληλεπίδραση με τα φυτά επηρέασε τη δραστηριότητα του συμπαθητικού νευρικού συστήματος και βελτίωσε την αρτηριακή πίεση με τους συμμετέχοντες να αναφέρουν ότι ένιωθαν όμορφα.
Παράλληλα, εντείνεται η αίσθηση ευεξίας με τους ειδικούς να εξηγούν πως με αυτόν τον τρόπο βελτιώνεται η συγκέντρωση, η διάθεση και ελαττώνεται το άγχος.
Όταν το μυαλό είναι χαλαρό, αντίστοιχα θετική είναι και η επίδραση στο σώμα, με ρυθμισμένη αρτηριακή πίεση, σταθερό καρδιακό ρυθμό και φυσιολογικά επίπεδα κορτιζόλης.
Τα φυτά βοηθούν και στη νοητική υγεία και ευνοούν ιδίως τους ανθρώπους που αντιμετωπίζουν προβλήματα όπως η άνοια.
Η ενίσχυση της μνήμης σε ηλικιωμένους χάρη στην κηπουρική αποτυπώνεται και στην περίπτωση ηλικιωμένων φιλοξενούμενων δομής στην περιοχή Βάρτζι, στην επαρχία της Παβίας.
Χάρη στην αγάπη στα φυτά, αλλά και στους ηλικιωμένους, που τρέφει η Μαργκερίτα Βολπίνι οι φιλοξενούμενοι του οίκου ευγηρίας ασχολούνται καθημερινά με την κηπουρική. Κάποιοι γεμίζουν με φρέσκο χώμα τις γλάστρες για να μεταφυτεύσουν το αγαπημένο τους λουλούδι, άλλοι τις ποτίζουν, ενώ μερικοί πλέκουν πολύχρωμα, ολάνθιστα στεφάνια.
Εδώ και 12 χρόνια η 42χρονη Βολπίνι -της οποίας το όνομα προδίδει έστω μία έμφυτη τάση στα φυτά: Μαργκερίτα- εφαρμόζει τις αρχές της θεραπευτικής κηπουρικής σε οίκους ευγηρίας, σχολεία, εκπαιδευτικά ιδρύματα, προσφέροντας στιγμές σωματικής και νοητικής χαλάρωσης.
Στις δομές υπερηλίκων με τους φιλοξενούμενους «έχουμε φυτέψει λουλούδια, σπόρους, έχουμε δημιουργήσει, έχουμε φροντίσει τα φυτά. Η επαφή με τα φυσικά υλικά επαναφέρει στην επιφάνεια ικανότητες που είχαν χαθεί καθώς και γεγονότα από το παρελθόν. Ο Τζοβάνι, πλέκοντας ένα χριστουγεννιάτικο στεφάνι, θυμήθηκε τις στιγμές που ο ίδιος εργαζόταν με τα φυτά. Εξάσκησε χειρωνακτική δεξιότητα και συγκέντρωση. Αφυπνίστηκε. Ανέβηκε το επίπεδο της αυτοπεποίθησης στον ίδιο και σε άλλους. Ένιωσε εκ νέου ικανός να δημιουργεί ομορφιά. Οι αναμνήσεις επέστρεψαν, αναζωπυρώνοντας αυτό το φως που δεν είχε σταματήσει ποτέ να ζει βαθιά μέσα του», είπε στην ιταλική εφημερίδα Corriere della Sera η Βολπίνι.
Η ίδια μεγάλωσε μέσα στη φύση και καλλιεργήθηκε μέσα της η αγάπη για το πράσινο. Έπειτα από τις σπουδές της στο πανεπιστήμιο της Μπολόνια και την πορεία της ως εκπαιδευτικός αποφάσισε να ασπαστεί τη θεραπευτική κηπουρική γιατί ένιωσε ότι η επαφή με το πράσινο είναι ο σωστός δρόμος για να βοηθηθούν άνθρωποι και να βελτιωθεί η ποιότητα της ζωής τους.
Η Βολπίνι φρόντισε και για όσους η κατάσταση υγείας τους δεν τους επιτρέπει να βγουν σε εξωτερικό χώρο: Δημιούργησε στο εσωτερικό του οίκου ευγηρίας έναν κήπο με φυτά που καλλιεργούνται με σύστημα υδροπονίας. Με αυτό τον τρόπο οι ηλικιωμένοι γίνονται κηπουροί στο δωμάτιό τους και επομένως «δεν υπάρχουν μόνο άνθρωποι που τους φροντίζουν, αλλά είναι οι ίδιοι που φροντίζουν ένα έμβιο ον. Αντιστρέφονται οι ρόλοι».
Σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις των ηλικιωμένων αναβίωσαν μνήμες χάρη στην ενασχόλησή τους με τα φυτά. Κάποιοι τη στιγμή που μεταφύτευαν λουλούδια θυμήθηκαν τις κινήσεις που έκαναν όταν μαγείρευαν, άλλοι μυρίζοντας το άρωμα του πεύκου θυμήθηκαν όταν εργάζονταν μέσα στο δάσος, ενώ μερικοί περνώντας μέσα από τα δάχτυλά τους ένα κλαδάκι ιτιάς επέστρεψαν στην παιδική τους ηλικία όταν έπαιζαν κάτω από τα ανθισμένα δέντρα. Οι περισσότεροι διαπίστωσαν ότι μπορούν να ασχοληθούν με δραστηριότητες, τις οποίες πίστευαν ότι είχαν θάψει βαθιά μέσα στους και στην πλειονότητά τους αυξήθηκε η αυτοπεποίθησή τους.
Η αλληλεπίδραση με τη φύση είναι πολύτιμη για την πορεία της ζωής όχι μόνο στην περίπτωση των ηλικιωμένων, αλλά, όπως επισημαίνει το δημοσίευμα, και για όσους συμμετέχουν σε προγράμματα ευεξίας και πρόληψης, ανεξαρτήτως παθήσεων.
Άλλωστε, επισημαίνει η ειδικός έχει αποδειχθεί ότι η επαφή με το πράσινο και τα φυτά βοηθά στην αποκατάσταση από στρες, μετατραυματικό για παράδειγμα, συντελεί ώστε να μειωθεί η αίσθηση του πόνου, χαρίζει στιγμές ηρεμίας και ενισχύει τα επίπεδα της σεροτονίνης.
Η θεραπευτική κηπουρική
Τα οφέλη αυτής της τεχνικής έχουν τεκμηριωθεί από την αρχαιότητα, αλλά από τα τέλη του 1700 άρχισε να αναγνωρίζεται η αποτελεσματικότητά της χάρη στον Μπέντζαμιν Ρας που θεωρείται ο πατέρας της αμερικανικής ψυχιατρικής, ο οποίος για πρώτη φορά αποτύπωσε τη θετική επίδραση της κηπουρικής σε άτομα με ψυχικές διαταραχές. Στη δεκαετία του 1940-1950 η πρακτική εφαρμοζόταν στην αποκατάσταση βετεράνων πολέμου. Σήμερα αυτή η θεραπευτική μέθοδος βρίσκει εφαρμογή σε πολλούς τομείς, με πολλαπλούς θεραπευτικούς σκοπούς.
Ανάμεσα στις βάσεις της θεραπευτικής κηπουρικής, όπως επισημαίνει η ιταλική εφημερίδα, είναι η βιοφιλία, η «παθιασμένη αγάπη για τη ζωή και για ό,τι είναι ζωντανό είτε είναι άτομο, φυτό, μια ιδέα ή μια κοινωνική ομάδα», όπως είχε εξηγήσει ο ψυχαναλυτής Έριχ Φρομ που επινόησε τον όρο. Ο Αμερικανός βιολόγος, Έντουαρντ Γουίλσον, το 1984 είχε εξηγήσει πως η βιοφιλία μας βοηθά να εστιάσουμε στις μορφές ζωής και σε ό,τι μας τις θυμίζει, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις μας βοηθά να συνδεόμαστε συναισθηματικά μαζί τους». Δεν είναι τυχαίο ότι όσοι ασχολούνται με τον κήπο και τα φυτά νιώθουν ένα με τη φύση.
Photo: Pexels
Διαβάστε ακόμη
Στέιτ Ντιπάρτμεντ: Εγκρίνει την πώληση για μαχητικά αεροσκάφη F-35 στην Ελλάδα (tweet)
Προειδοποίηση από τη UBS: Μείνετε μακριά από τα κρυπτονομίσματα
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ