«Είμαστε μία χώρα όπου τα τελευταία 15 χρόνια η μία κρίση διαδέχεται την άλλη. Όλες αυτές οι κρίσεις (η οικονομική, της πανδημίας, η ενεργειακή και η πιθανότητα της επισιτιστικής) δείχνουν ένα πράγμα: η χώρα πρέπει να επενδύσει σε όσα μπορεί να παράξει με τις δικές της δυνάμεις, με τα δικά της υλικά, με τους δικούς της ανθρώπους».
Ακούγονται ως λόγια εσωστρέφειας, προέρχονται όμως από έναν από τους πιο εξωστρεφείς επιστήμονες της Ελλάδας: ο Αντώνης Μαυρόπουλος έχει δουλέψει σε 35 χώρες, διατέλεσε πρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης Στερεών Αποβλήτων (International Solid Waste Association) και συνεργάζεται με δεκάδες φορείς της Ελλάδας και του εξωτερικού. Σύμβουλος έργων κυκλικής οικονομίας επιμένει ότι αυτά τα έργα μπορούν να στηρίξουν την εθνική οικονομία:
«Η χώρα πρέπει να μεγαλώσει την αυτάρκεια και την ανθεκτικότητά της. Δουλεύοντας με απορρίμματα όπως αυτά που προτείνουμε εμείς, που ήδη παράγονται και πηγαίνουν χαμένα, έχουμε αυτή τη δυνατότητα. Για αυτό ζητάμε από την επιχειρηματική κοινότητα, τους δημόσιους φορείς να επενδύσουν σε τέτοιες δουλειές. Και τώρα υπάρχουν και διαθέσιμα κονδύλια, μέσα από το Ταμείο Ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ».
Στην Ελλάδα παράγονται πάνω από 1,7 εκατομμύρια τόνοι τροφικών αποβλήτων κάθε χρόνο (με βάση στοιχεία του 2018). Περίπου το ένα εκατομμύριο παράγεται από τα νοικοκυριά και σχεδόν 400.000 προέρχονται από εμπορικές επιχειρήσεις και υπηρεσίες (π.χ. λιανικό εμπόριο τροφίμων, ξενοδοχεία, χονδρική πώληση τροφίμων, εκπαιδευτικά ιδρύματα, νοσοκομεία, εστιατόρια κ.λπ.). Όλα αυτά μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν. Αυτά είναι μερικά μόνο παραδείγματα:
- με την κομποστοποίηση των μισών τροφικών αποβλήτων που παράγει η χώρα, θα μπορούσαν να παραχθούν λιπάσματα πλούσια σε οργανικό άνθρακα, που σύμφωνα με μετρήσεις θα εξοικονομούσαν περίπου 25-30 εκ ευρώ σε αγορές λιπασμάτων στην Αττική ή 80-100 εκ ευρώ ετησίως σε όλη την χώρα.
- μία οικογένεια θα μπορούσε να εξοικονομήσει μεγάλο μέρος των 1.000 ευρώ που χάνει ετησίως από βρώσιμα τρόφιμα που πετά, κάνοντας καλύτερη διαχείριση των ποσοτήτων που αγοράζει, του τρόπου παρασκευής και κυρίως με καλύτερη διαχείριση της ημερομηνίας λήξης.
- αξιοποίηση του “άσχημου τρόφιμου” (angly food): υπάρχουν εξαγωγείς που παράγουν τρόφιμα πολύ καλής ποιότητας, τα οποία όμως δεν τηρούν τα “αισθητικά” στάνταρ των ξένων αγορών. Αυτά καταλήγουν στα σκουπίδια. Το επενδυτικό πρόγραμμα που ετοιμάζεται θα χρησιμοποιεί αυτά τα τρόφιμα ως πρώτη ύλη για κύβους μαγειρικής, πρωτεϊνούχες μπάρες, βιταμινούχα συμπληρώματα διατροφής
- αξιοποίηση των απορριμάτων από μπαρ και κέντρα διασκέδασης. Στη Βαρκελώνη ένα από τα πιο διάσημα μπαρ του κόσμου, το Paradiso, χρησιμοποιεί πλαστικό από συσκευασίες ποτών για να φτιάξει μία σειρά χρηστικών και όμορφων αντικειμένων για το κατάστημα όπως δίσκοι, σουβέρ, τασάκια κλπ. Τα οποία έχουν τόση επιτυχία ώστε σύντομα θα πωλούνται και στο κοινό
- αξιοποίηση των αποβλήτων από την παρασκευή καφέ, που έχουν μεγάλη θερμογόνο δύναμη που μπορούν να γίνουν πρώτη ύλη για υψηλής ποιότητας μπρικέτες θέρμανσης. Τα υπολείμματα στις μηχανές του καφέ μπορούν να γίνουν πρώτες ύλες είτε για καλλιέργειες είτε για τη βιομηχανία κοσμητικών. «Από τον εσπρέσο που μας φτιάχνουν, μόλις 1% του καφέ περνάει στο φλιτζάνι μας. Όλο το υπόλοιπο μένει στη μηχανή. Το υλικό αυτό είναι χημικά πολύ πλούσιο και έχει πολλά αρωματικά στοιχεία» ανέφερε ο κ Μαυρόπουλος.
Κάποια από αυτά τα πρότζεκτ θα έρθουν στην Ελλάδα με τη δημιουργία παραρτήματος του Ινστιτούτου PLAT της Βαρκελώνης.
«Ο τομέας θα μπορούσε να είναι από τους πιο εξαγωγικούς τομείς της οικονομίας» υποστηρίζει ο Α. Μαυρόπουλος. «Έχουμε εταιρείες με μεγάλη εμπειρία στην κατασκευή και διαχείριση μονάδων διαχείρισης αποβλήτων. Πραγματοποιούν ήδη επιτυχημένα έργα στο εξωτερικό και με μία εθνική πολιτική υποστήριξης θα μπορούσαν να κάνουν ακόμα μεγαλύτερα.»
Στην κατεύθυνση αυτή θα μπορούσε να συμβάλλει το γεγονός ότι η Ελλάδα διαθέτει εξαιρετικό ανθρώπινο δυναμικό στον κλάδο, στελέχη που κυρίως εργάζονται στο εξωτερικό.
«Χρειάζεται ένα δίκτυο που θα φέρει όλους αυτούς τους ανθρώπους κοντά και αυτό προσπαθούμε να κάνουμε μέσω της πλατφόρμας του D-Waste» μας είπε.