Λίγες εβδομάδες έμειναν για την επιβολή των νέων κυρώσεων της Δύσης στο ρωσικό πετρέλαιο οι οποίες θα «ταρακουνήσουν» την παγκόσμια αγορά ντίζελ αφού στις 5 Φεβρουαρίου, η Ευρωπαϊκή Ένωση και το γκρουπ των G7 αναμένεται να απαγορεύσουν την εισαγωγή ρωσικών πετρελαϊκών παραγώγων.
Πριν από την εισβολή στην Ουκρανία, η Ρωσία αποτελούσε τη μεγαλύτερη εξαγωγό καυσίμων στην Ευρώπη. Ως αποτέλεσμα του επερχόμενου εμπάργκο, οι αναλυτές προβλέπουν σημαντική αναδρομολόγηση των πετρελαϊκών ροών αυτών σε τρίτες χώρες, οι οποίες πολλές φορές αναμένεται μακροπρόθεσμα να προχωρήσουν σε διύλιση και εξαγωγή προς τη Γηραιά Ήπειρο. Σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο, οι αναλυτές προβλέπουν κατακόρυφη αύξηση των τιμών των καυσίμων.
«Η απώλεια των ρωσικών βαρελιών είναι τεράστια και η αντικατάστασή τους είναι μια τεράστια πρόκληση», τόνισε ο ιδρυτής της συμβουλευτικής Oilytics, Κεσάβ Λοχίγια, προσθέτοντας πως «η αγορά, όμως, δεν έχει πανικοβληθεί αφού η εφοδιαστική αλυσίδα έχει αποδειχθεί σταθερότερη του αναμενόμενου. Θα έχουμε μία αναδρομολόγηση των ροών ντίζελ».
Η Ευρωπαϊκή Ένωση καλείται να αντικαταστήσει περίπου 600.000 βαρέλια ντίζελ καθημερινά, ενώ η Ρωσία θα πρέπει να βρει νέους αγοραστές για τα προϊόντα της, να αποθηκεύσει τις χαμένες εξαγωγές ή να μειώσει την παραγωγή των διυλιστηρίων της.
Η εξαγωγή τέτοιων προϊόντων από την Ινδία και τις ΗΠΑ προς την Ευρώπη έχει αυξηθεί σημαντικά. Παρόμοια αυξημένες αναμένεται να είναι και οι κινεζικές εξαγωγές προς λοιπές ασιατικές χώρες οι οποίες θα προωθούν έμμεσα τα φορτία τους προς την ευρωπαϊκή επικράτεια.
Όσο για την Ινδία, η οποία δε συμμορφώνεται με τις κυρώσεις της Δύσης κατά της Ρωσίας, οποιαδήποτε αύξηση των εισαγωγών πετρελαίου της χώρας θα σημαίνει πως διυλίζει ρωσικό «μαύρο χρυσό» και προωθεί το ντίζελ προς την Ευρώπη.
Mία κίνηση τέτοιου είδους δε θα παραβεί τους κανονισμούς της Ε.Ε. και αναδεικνύει την «αχίλλειο πτέρνα» των κυρώσεων αυτών. Εν ολίγοις, οι υδρογονάνθρακες θα φτάνουν στον αρχικό προορισμό τους έχοντας κάνει «παράκαμψη» χιλιάδων χιλιομέτρων.
Υπάρχει, επίσης, και η πιθανότητα «σκιωδών» πρακτικών όπως η αλλαγή των επίσημων εγγράφων των φορτίων ή ο συνδυασμός ρωσικού πετρελαίου με αυτό τρίτων χωρών και ο επαναχαρακτηρισμός του.
Mέχρι τώρα, πάντως, έχει αποφευχθεί το δυσμενές σενάριο όσον αφορά τη δημιουργία ενεργειακής κρίσης στην Ευρώπη. Το ντίζελ το οποίο αποτελούσε το επίκεντρο της αύξησης των τιμών πετρελαίου πριν από λίγους μήνες, έχει απολέσει μέρος της αξίας του λόγω των ηπιότερων για την εποχή θερμοκρασιών.
Mερικοί από τους νέους πελάτες του Κρεμλίνου θα είναι οι χώρες της Αφρικής, της Λατινικής Αμερικής και της Ασίας. Παρ’ όλα αυτά, η συμβουλευτική Energy Aspects Ltd., τόνισε πρόσφατα πως η Ρωσία θα βρει εισαγωγείς μόνο για το 1/3 της απολεσθείσας εξαγωγής της.
Η Ευρώπη, από την πλευρά της, αναμένεται να στραφεί στη Μέση Ανατολή, όπου τα μεγάλα διυλιστήρια έχουν ήδη αυξήσει την παραγωγή τους. Σε ό,τι αφορά τη διυλιστική ικανότητα της Γηραιάς Ηπείρου, οι αναλυτές υποστηρίζουν πως θα δημιουργηθούν ελλείψεις, δεδομένης της περιόδου συντήρησης σε πολλές μονάδες διύλισης αλλά και των απεργιών που θα λάβουν χώρα στη Γαλλία μία ημέρα μετά την επιβολή του εμπάργκο. Την ίδια στιγμή, δύο μεγάλα διυλιστήρια στην ανατολική Γερμανία έχουν αναγκαστεί να μειώσουν την παραγωγή τους λόγω ελλείψεων ροών ρωσικού πετρελαίου.
Πίσω απ’ όλα κρύβονται και τα προβλήματα στην όλη εφοδιαστική αλυσίδα τα οποία ενδέχεται να επιδεινωθούν όταν επιβληθεί το εμπάργκο. Μέχρι τώρα, όμως, οι ενδείξεις πανικού στην αγορά είναι περιορισμένες και το μεγαλύτερο ερώτημα παραμένει αναπάντητο, όπως υπογράμμισε και ο Γιουτζίν Λιντέλ, αναλυτής της FGE: «Τα προβλήματα θα επιδιορθωθούν από την αγορά όπως κάνουν συνήθως. Το ερώτημα, όμως, είναι πόσος οικονομικός πόνος θα δημιουργηθεί μέχρι να γίνει κάτι τέτοιο».
Διαβάστε επίσης
ΥΠΕΝ: Διπλάσιες επενδύσεις που θα φτάσουν τα 200 δισ. ευρώ έως το 2030 για την ενέργεια και το κλίμα
Χρυσές λίρες: Πόσες «σκότωσαν» και πόσες αγόρασαν οι Έλληνες μέσα σε μία 20ετία (πίνακας)