search icon

Ενέργεια & Περιβάλλον

Γονείς της χρονιάς: Αρπακτικά μοιράζονται τις ευθύνες της οικογένειας

Η ισότητα των φύλων, η γονεϊκότητα και η ισότιμη κατανομή των υποχρεώσεων για τη ανατροφή των νεοσσών μοιάζει αυτονόητη για αυτά τα πτηνά

Μέχρι πριν λίγα χρόνια η ανατροφή των παιδιών αποτελούσε αποκλειστική ευθύνη της μητέρας, με τον πατέρα να είναι ο «κουβαλητής», εκείνος που «έφερνε το ψωμί στο σπίτι». Κατά συνέπεια όλα τα ζητήματα σχετικά με τη φροντίδα και το μεγάλωμα των μικρών, από την αλλαγή της πάνας, την προετοιμασία των γευμάτων, μέχρι τον ρουχισμό και την ενημέρωση για τη σχολική επίδοσή τους αφορούσαν στη μητέρα. Μπορεί πλέον τα πράγματα να έχουν αλλάξει, με τους μπαμπάδες να είναι περισσότερο ενεργοί αναλαμβάνοντας περισσότερες ευθύνες, ωστόσο δεν είναι μικρό το ποσοστό όσων ακόμα και σήμερα συμπεριφέρονται σαν μην ξέρουν πώς να φροντίσουν τα παιδιά. Ιδίως στην περίπτωση μωρών, κάποιοι μπαμπάδες δημιουργούν αίσθημα ανασφάλειας στις συντρόφους τους καθώς όταν αναλάβουν για παράδειγμα να μείνουν με το μικρό ενώ η μητέρα καθαρίζει, μαγειρεύει, αγοράζει τρόφιμα, εκείνοι προτιμούν την εύκολη λύση της οθόνης παρά την ποιοτική και δημιουργική αλληλεπίδραση.

Μακροπρόθεσμα αυτή η στάση επιφέρει ακόμα σημαντικότερες συνέπειες στην καθημερινότητα, καθώς ο μπαμπάς έχει άγνοια των ωραρίων των παιδιών, δε γνωρίζει τους καθηγητές τους και το πρόγραμμά τους, δεν ξέρει πότε πρέπει να επισκεφθούν τον παιδίατρο με αποτέλεσμα η μητέρα – η οποία συχνά είναι εργαζόμενη – να αποδεικνύεται για μία ακόμα φορά η μοναδική που μπορεί να καλύψει τις ανάγκες της οικογένειας. Και όλα αυτά χωρίς να αναγνωρίζεται η καθοριστική συμβολή της ώστε το καθημερινό πρόγραμμα να είναι όσο πιο λειτουργικό γίνεται. Μοιάζει σαν η γυναίκα να είναι υποχρεωμένη να θυσιάσει βασικές ανάγκες, όπως ένα ζεστό μπάνιο, ή λίγη ώρα μόνο για τον εαυτό της – που δεν αποτελούν πολυτέλεια, αλλά απαραίτητα στοιχεία για την πνευματική της υγεία και την ισορροπία της – γιατί πολύ απλά επέλεξε να γίνει μητέρα. Η γυναίκα, ωστόσο, δεν έχει αποκλειστικό γονεϊκό ρόλο όταν δίπλα της υπάρχει ένας σύντροφος, ο οποίος θα έπρεπε να συνεργάζεται για την ομαλή λειτουργία του γονεϊκού συστήματος. Δεν είναι τυχαίο ότι η επιστημονική κοινότητα έχει δώσει όνομα στην εξάντληση της μητέρας: Το σύνδρομο mom burnout χαρακτηρίζεται από σωματική, συναισθηματική και νοητική εξουθένωση κι εκδηλώνεται έπειτα από παρατεταμένο στρες.

Στη φύση όλα αυτά φαντάζουν πολύ μακρινά, τουλάχιστον, στην περίπτωση ενός πτηνού από την Αργεντινή, το οποίο όταν αποκτά τα μικρά του φροντίζει να μοιράζεται όλες τις υποχρεώσεις για το μεγάλωμά τους.

Έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Journal of Raptor Research, αναδεικνύει ένα ενδιαφέρον χαρακτηριστικό του αρπακτικού καρακάρα τσιμάνγκο (Μilvago Chimango): Το αρσενικό και το θηλυκό συνεργάζονται ισότιμα στην ανατροφή των νεοσσών.

Η επιστημονική ομάδα μελέτησε 70 φωλιές σε αποικία των αρπακτικών στην κεντρική Αργεντινή, διαπιστώνοντας ότι οι δύο γονείς προσάρμοσαν τη συμπεριφορά τους για να καλύψουν τις ανάγκες των νεοσσών ανάλογα με την ηλικία τους.

Αμφότεροι οι νέοι γονείς παρείχαν ίσα ποσοστά τροφής στα μικρά – ο ρυθμός ήταν υψηλότερος κατά την ανάπτυξη των νεοσσών και μειώθηκε όταν μεγάλωσαν – και αφιέρωναν ίδιο ποσοστό χρόνου στη φωλιά για τα στάδια επώασης και εκκόλαψης.

Αναλυτικότερα, πέρα από τον καταμερισμό των ευθυνών, αρσενικά και θηλυκά έδειξαν να κατανοούν τις ανάγκες των νεοσσών και κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών από την εκκόλαψή τους, οι γονείς περνούσαν περισσότερο χρόνο στη φωλιά ώστε να διατηρήσουν ζεστά τα μικρά, ιδίως τις στιγμές που η εξωτερική θερμοκρασία ήταν χαμηλότερη.

Επιπλέον, καθώς οι νεοσσοί μεγάλωναν, οι απαιτήσεις τους σε τροφή αυξάνονταν κατά τη διάρκεια της μέγιστης ανάπτυξης και οι γονείς ανταποκρίνονταν φέρνοντας περισσότερη τροφή, σε αντίθεση με άλλα αρπακτικά πτηνά κατά τα οποία η γονική φροντίδα κατανέμεται σύμφωνα με το φύλο και το μέγεθος. Σε είδη με φυλετικό διμορφισμό σύμφωνα με τον οποίο το μέγεθος διαφέρει, συνήθως το θηλυκό επωάζει τα αυγά, ενώ το αρσενικό παρέχει την τροφή.

Στην περίπτωση των καρακάρα τσιμάνγκο ωστόσο, η διαφορά στο μέγεθος είναι πολύ μικρή και ο καταμερισμός των ευθυνών είναι ισότιμος.

Ο Ντιέγκο Γκαγέγο-Γκαρσία από το Κέντρο για τη Μελέτη και τη Διατήρηση των Αρπακτικών Πτηνών στην Αργεντινή (CECARA) που διεξήγαγε τη μελέτη δήλωσε πως πρόκειται για την πρώτη έρευνα σχετικά με το πτηνό αυτού του είδους, το οποίο είναι έξυπνο και έχει υψηλές ικανότητες επίλυσης προβλημάτων.

Όπως είπε η ζωή των καρακάρα παραμένει ακόμα ανεξερεύνητη, καθώς έχουν συγκεντρωθεί λίγα δεδομένα για την αναπαραγωγή, τον πληθυσμό, τη διατήρησή τους.

Σύμφωνα με τον Γκαγέγο-Γκαρσία «η σημασία της μελέτης της αναπαραγωγικής βιολογίας των αρπακτικών υπερβαίνει τη διατήρηση των ίδιων των ειδών. Τα αρπακτικά καταλαμβάνουν την υψηλότερη θέση στην τροφική αλυσίδα και, ως εκ τούτου, ελέγχουν τους πληθυσμούς των ειδών που βρίσκονται πιο κάτω. Πρέπει να γνωρίζουμε τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγής, η οποία είναι ένα από τα πιο σημαντικά και εύθραυστα στάδια της ζωής τους».

Ο ειδικός τονίζει ότι είναι απαραίτητη η διεξαγωγή περισσότερων μελετών που θα οδηγήσουν σε ευρύτερη γνώση των πληθυσμών του είδους και της συμβολής τους στην υγεία του οικοσυστήματος, ενώ η ομάδα επιδιώκει να κατανοήσει τις πιθανότητες επιβίωσης των νεαρών καρακάρα τσιμάνγκο όταν εγκαταλείπουν τη φωλιά και ανεξαρτητοποιούνται.

Μπορεί, λοιπόν, στους ανθρώπους η γονεϊκότητα να «χτίζεται» μέσα στο χρόνο και να εξελίσσεται μαζί με το παιδί, μπορεί να μην υπάρχει ο τέλειος γονιός, αλλά η αξία της ενεργού παρουσίας του πατέρα στην οικογένεια είναι τεράστια, όχι μόνο για τη σύντροφό του αλλά και για τα ίδια τα παιδιά, αφού καθορίζει την αντίληψή τους για το πώς πρέπει να λειτουργεί μία δεμένη οικογένεια με ισότιμα μέλη που θα αποτελέσει βάση για τη δημιουργία της δικής τους οικογένειας στο μέλλον. Αυτό μοιάζει αυτονόητο… αν είσαι αρπακτικό καρακάρα τσιμάνγκο.

Photo: Commons.wikimedia/ Cláudio Dias Timm

Διαβάστε ακόμη

Χρέος: Νέα μεγάλη βουτιά από το 2025 – Γιατί βλέπουν μείωση οι οίκοι αξιολόγησης

Πύργος Πειραιά: Τα λαμπερά εγκαίνια του εμβληματικού «πράσινου» τοπόσημου στο λιμάνι

Κατήγγειλαν μέχρι και το… «Σύνταγμα» ως αυθαίρετη παραλία

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ

Exit mobile version