Σωρευτικό έλλειμμα στο ύψος των 250-280 εκατ. για το 2024 εκτιμά ο διευθύνων σύμβουλος του Διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης (ΔΑΠΕΕΠ) Γιάννης Γιαρέντης ότι θα εμφανίσει ο Ειδικός Λογαριασμός ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ).

Ο επικεφαλής του Διαχειριστή ΑΠΕ, που βρίσκεται στο τιμόνι για πέντε χρόνια, εκφράζει σε συνέντευξή του την ανησυχία του για την εξέλιξη του ΕΛΑΠΕ, από τον οποίο η κυβέρνηση αποφάσισε να αφαιρέσει τα έσοδα από τις επιστροφές για το μειωμένο «πράσινο» τέλος του ΕΤΜΕΑΡ από επιχειρήσεις που δεν το δικαιούνταν.

«Οι προσπάθειές μας επικεντρώνονται στο να μη μεταφερθεί το λογιστικό έλλειμμα στα ταμειακά διαθέσιμα, κάτι που αν συμβεί θα είναι ένα μεγάλο πισωγύρισμα για την αγορά των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και θα αποτελέσει καίριο πλήγμα στην επενδυτική ασφάλεια που τα τελευταία πέντε χρόνια είχε εκτοξευτεί», αναφέρει ο κ. Γιαρέντης. Το στέλεχος του ΔΑΠΕΕΠ έχει ταχθεί ανοιχτά υπέρ της αύξησης της χρέωσης του ΕΤΜΕΑΡ στα 24 ευρώ ανά KWh, που από το 2019 έχει μείνει σταθερό στα 17 ευρώ, για να αντιμετωπιστεί το έλλειμμα, απόφαση όμως που βρίσκεται στα χέρια της κυβέρνησης.

«Η Ευρωπαϊκή Οδηγία προβλέπει ότι το ΕΤΜΕΑΡ ρυθμίζεται έτσι ώστε να καλύπτεται η βιωσιμότητα του ΕΛΑΠΕ», επισημαίνει ο κ. Γιαρέντης, και προσθέτει: «Πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι το προηγούμενο έτος πλεόνασμα του ΕΛΑΠΕ ύψους 1,1 δισ. δόθηκε στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης και για τις επιδοτήσεις σε νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις».

Οσον αφορά τη μη είσπραξη των αναδρομικών εκκαθαρίσεων για το ΕΤΜΕΑΡ των ετών 2019, 2020 και 2021, δηλώνει ότι είναι μια απόφαση την οποία σέβεται: «Είναι μια θαρραλέα απόφαση που με πολλή σκέψη πήρε η πολιτική ηγεσία για να συγκρατήσει το ενεργειακό κόστος των επιχειρήσεων. Δεν ξέρω όμως με ποια πρόσθετα μέτρα θα γίνει πλήρως συμβατή με την Ευρωπαϊκή Οδηγία που περιγράφει το καθεστώς των δικαιούχων του μειωμένου ΕΤΜΕΑΡ».

Σχετικά με την αγορά των ΑΠΕ ο κ. Γιαρέντης τονίζει ότι παρά τις δυσκολίες αυτή αναπτύσσεται με εντυπωσιακό τρόπο, επισημαίνοντας ότι η ανανεώσιμη παραγωγή ενέργειας και οι Εγγυήσεις Προέλευσης αποτελούν πλέον ένα εργαλείο marketing για τις επιχειρήσεις: «Η κοινωνία ζητά την πράσινη μετάβαση και ζητά να αποδεικνύεται με σαφή και καθαρό τρόπο».

– Κάνοντας έναν απολογισμό της πενταετούς θητείας σας στον ΔΑΠΕΕΠ ποια είναι τα κυριότερα επιτεύγματα του Διαχειριστή του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ και ποιες οι μεγάλες προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν το επόμενο διάστημα;

Η τελευταία πενταετία σημαδεύτηκε από την ολική επαναφορά του ΔΑΠΕΕΠ στην κανονικότητα. Για να γίνει αυτό τέθηκαν τρεις βασικοί στρατηγικοί στόχοι που σε μεγάλο βαθμό υλοποιήθηκαν αλλά και παραμένουν μέχρι σήμερα. Ο πρώτος στόχος ήταν η οικονομική ευρωστία του Ειδικού Λογαριασμού των ΑΠΕ, ο δεύτερος ήταν ο εκσυγχρονισμός με τον ψηφιακό μετασχηματισμό και ο τρίτος ήταν η μετάβαση του ΔΑΠΕΕΠ σε μια εξωστρεφή και με πελατοκεντρική αντίληψη σύγχρονη εταιρεία. Αλλά ας δούμε αναλυτικά τι έγινε και τι μένει να γίνει από δω και εμπρός.

Η οικονομική ευρωστία προϋποθέτει την πάντοτε ισοσκελισμένη λειτουργία του ΕΛΑΠΕ. Και ως ορθή λειτουργία μπορούμε να ορίσουμε την πλήρη κάλυψη των οικονομικών υποχρεώσεων της Πολιτείας στην αποζημίωση της πράσινης παραγωγής.

Στην πενταετία που πέρασε καταφέραμε να κάνουμε αυτό που για πολλούς έμοιαζε ακατόρθωτο. Για πρώτη φορά στα 20 και πλέον χρόνια ζωής του ΕΛΑΠΕ οι παραγωγοί είδαν τη χωρίς καθυστερήσεις καταβολή των μηνιαίων αποζημιώσεών τους. Αυτό ίσως να είναι η σημαντικότερη επιτυχία της θητείας μου – και βέβαια δεν έγινε τυχαία. Με συνεχείς προσπάθειες και μεθοδικότητα μηδενίσαμε τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις τρίτων προς την εταιρεία. Ασκώντας τεράστια πίεση προς όλους όσοι είχαν υποχρεώσεις προς τον ΔΑΠΕΕΠ έκλεισε μια μεγάλη τρύπα περίπου 560 εκατ., τα οποία είχαν μεν λογιστικές εγγραφές χωρίς όμως να συνοδεύονται από τις αντίστοιχες ταμειακές εισροές. Με αυτό τον τρόπο καλύψαμε αυτόματα και την τρύπα των υποχρεώσεών μας προς τους παραγωγούς.

Ο εκσυγχρονισμός προχώρησε αρκετά, αλλά έχει ακόμη δρόμο μπροστά του καθώς αποτελεί μια ατέρμονη προσπάθεια. Προχωρήσαμε στον ψηφιακό μετασχηματισμό συστημάτων, καταργήσαμε την περιττή γραφειοκρατία που είχαν η έκδοση των τιμολογίων, η αποστολή και η καταχώρησή τους στα λογιστικά βιβλία. Θεσπίστηκε η ηλεκτρονική διασύνδεση και διαλειτουργικότητα των συστημάτων μας με την ΑΑΔΕ έτσι ώστε να μη χρειάζονται η ανεύρεση και η καταχώρηση των φορολογικών ενημεροτήτων. Οι συμβάσεις πλέον έγιναν ψηφιακές, καταχωρούνται στο ηλεκτρονικό πρωτόκολλο και η επαφή των υπηρεσιών με τους συναλλασσόμενους γίνεται ηλεκτρονικά. Η εξωστρέφεια με την πελατοκεντρική αντίληψη έχει γίνει κεντρική στρατηγική της εταιρείας.

– Σε τι επίπεδα θα κλείσει το έλλειμμα του ΕΛΑΠΕ στο τέλος του χρόνου; Ποια είναι η θεραπεία για τον Ειδικό Λογαριασμό προκειμένου να γίνει ξανά πλεονασματικός;

Οι εκτιμήσεις για τον ΕΛΑΠΕ προκαλούν κάποια ανησυχία. Στο λογιστικό υπόλοιπο για το κλείσιμο του 2024 εκτιμάται να υπάρξει σωρευτικό έλλειμμα στο ύψος των 250-280 εκατ. ευρώ. Οταν λέμε σωρευτικό υπόλοιπο, εννοούμε ότι προέρχεται από το 2023 ως αρνητικό υπόλοιπο ύψους 36,5 εκατ. και φυσικά τα σωρευτικά υπόλοιπα του αθροίσματος των υπολογισμών παλιών και νέων έργων.

Υπάρχει ήδη μια βελτιωμένη εικόνα των εισροών από τις αγορές, που αναμένεται να συνεχιστεί για μερικούς μήνες ακόμη. Δεν θα πρέπει να ξεχάσουμε ότι το προηγούμενο έτος πλεόνασμα του ΕΛΑΠΕ ύψους 1,1 δισ. δόθηκε στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης. Αν αυτά τα πλεονάσματα είχαν μείνει στον ΕΛΑΠΕ, δεν θα κάναμFaneε σήμερα αυτή τη συζήτηση. Οι προσπάθειές μας επικεντρώνονται στο να μη μεταφερθεί το λογιστικό έλλειμμα στα ταμειακά διαθέσιμα, κάτι που αν συμβεί θα είναι ένα μεγάλο πισωγύρισμα για την αγορά των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και θα αποτελέσει καίριο πλήγμα στην επενδυτική ασφάλεια που τα τελευταία πέντε χρόνια είχε εκτοξευτεί.

– Πώς θα αξιοποιηθούν τα 202 εκατ. που θα λάβει ο ΔΑΠΕΕΠ από το Ταμείο Ανάκαμψης; Τι είναι το δυναμικό ΕΤΜΕΑΡ και ποιους θα επιβαρύνει;

Τα 202 εκατ. του RRF ήταν ένα μαξιλάρι επενδυτικής ασφάλειας για τους δυνητικούς επενδυτές. Εν προκειμένω, η εισροή των 202 εκατ. μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να καλύψει και το λογιστικό σωρευτικό υπόλοιπο αλλά και τις ταμειακές ανάγκες.

Το δυναμικό ΕΤΜΕΑΡ, ή αλλιώς η δυναμική χρέωση προμηθευτών, παραμένει μια υποθετική περίπτωση ενίσχυσης του υπολογαριασμού των νέων έργων στην περίπτωση που ο συγκεκριμένος υπολογισμός είχε ανάγκη. Δεν φαίνεται να υπάρχει τέτοια ανάγκη προς το παρόν και γι’ αυτό δεν έχει πάρει ακόμη θεσμικό χαρακτήρα.

– Εχετε ταχθεί υπέρ της αύξησης του ΕΤΜΕΑΡ για να καλυφθεί το έλλειμμα του Ειδικού Λογαριασμού, το οποίο μεγαλώνει μετά την απόφαση της κυβέρνησης να μην εισπράξει το μειωμένο ΕΤΜΕΑΡ των επιχειρήσεων. Πού θα γείρει, κατά τη γνώμη σας, η ζυγαριά;

Ναι, είναι αλήθεια ότι έχω ταχθεί ανοιχτά υπέρ της αύξησης της χρέωσης βάσης τουλάχιστον στα 24 ευρώ ανά KWh, που από το 2019 έχει μείνει σταθερό στα 17 ευρώ. Να θυμίσω ότι η Ευρωπαϊκή Οδηγία που έχει μεταφερθεί σε νομικό και ρυθμιστικό πλαίσιο στην Ελλάδα προβλέπει ότι το ΕΤΜΕΑΡ ρυθμίζεται έτσι ώστε να καλύπτεται η βιωσιμότητα του ΕΛΑΠΕ. Και για να προλάβω κάποιους που θα προσπαθήσουν να εκφράσουν λαϊκίστικες αντιλήψεις, η αύξηση των ρυθμιζόμενων χρεώσεων όπως το ΕΤΜΕΑΡ ή οι υπόλοιπες χρεώσεις των δικτύων των Διαχειριστών δεν αποτελούν κόστος ενέργειας. Και εν τέλει, πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι ο ΕΛΑΠΕ και οι ΑΠΕ στο σύνολό τους συνεισέφεραν 3,4 δισ. ευρώ τα προηγούμενα χρόνια της ενεργειακής κρίσης για την ενίσχυση της κοινωνίας πριμοδοτώντας το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης που έδινε τις επιδοτήσεις στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.

Οσον αφορά τη μη είσπραξη των αναδρομικών εκκαθαρίσεων για το ΕΤΜΕΑΡ των ετών 2019, 2020 και 2021, είναι μια απόφαση την οποία σέβομαι. Είναι μια θαρραλέα απόφαση που με πολλή σκέψη πήρε η πολιτική ηγεσία για να συγκρατήσει το ενεργειακό κόστος των επιχειρήσεων. Δεν ξέρω όμως με ποια πρόσθετα μέτρα θα γίνει πλήρως συμβατή με την Ευρωπαϊκή Οδηγία που περιγράφει το καθεστώς των δικαιούχων του μειωμένου ΕΤΜΕΑΡ.

– Η απαλλαγή από τα ορυκτά καύσιμα συνιστά εθνική στρατηγική για την ενεργειακή πολιτική της χώρας που φαίνεται να υλοποιείται χωρίς αναβολές. Θεωρείτε ότι υπάρχουν κίνδυνοι που μπορεί να βάλουν σε δοκιμασία την ενεργειακή μετάβαση της χώρας;

Η στρατηγική της χώρας για την ενέργεια και το κλίμα έτσι όπως περιγράφεται στο ΕΣΕΚ είναι σαφής και με ρητή εντολή. Χωρίς παλινδρομήσεις και αμφισβητήσεις. Σήμερα, πέντε χρόνια μετά, φαίνεται πόσο μπροστά και πριν από όλους ήταν ο πρωθυπουργός, όταν στο τέλος του 2019 ξεκινούσε την εκστρατεία για την απολιγνιτοποίηση της χώρας. Και βέβαια υπάρχουν δυσκολίες με πολλά ζητήματα υποδομών στα δίκτυα, έλλειψη διαθέσιμου ηλεκτρικού χώρου, θέματα περικοπών και πολλά ακόμη. Για όλα όμως έχουν δρομολογηθεί λύσεις.

– Πόσο πράσινο είναι το ενεργειακό μείγμα της χώρας; Τι έδειξε η πρώτη δημοπρασία Εγγυήσεων Προέλευσης που διενήργησε ο Διαχειριστής, τι ενδιαφέρον εκδηλώνεται και τι σημαίνει αυτό για τα έσοδα του Ειδικού Λογαριασμού.

Το 2023 από τις περίπου 49 τεραβατώρες που καταναλώθηκαν στη χώρα μας οι 25 ήταν παραγωγή των ΑΠΕ. Θα έλεγε κανείς ότι σήμερα οι ΑΠΕ καλύπτουν το 50% του ενεργειακού μείγματος. Υπάρχει όμως δρόμος για τη διείσδυση των ΑΠΕ στις μεταφορές, όπου είμαστε αρκετά πίσω.

Η ζήτηση και το ενδιαφέρον για τις Εγγυήσεις Προέλευσης, κάτι που φάνηκε στην πρόσφατη πρώτη δημοπρασία που κάναμε, δείχνουν ότι η ανανεώσιμη παραγωγή ενέργειας αποτελεί πλέον ένα εργαλείο marketing για τις επιχειρήσεις. Η κοινωνία ζητά την πράσινη μετάβαση και ζητά να αποδεικνύεται με σαφή και καθαρό τρόπο. Τα έσοδα του ΕΛΑΠΕ από τη δημοπράτηση των Εγγυήσεων Προέλευσης δεν είναι σημαντικά για την ώρα. Αναμένεται όμως σε λίγο χρόνο να αποκτήσουν και μεγαλύτερη διάσταση και άλλη σημασία.

Διαβάστε ακόμη:

Λύση για 60.000 ακίνητα που είναι μπλοκαρισμένα λόγω λαθών στα συμβόλαια

Οικογένεια Χατζηιωάννου (Sprider): Νέο σφυρί για…παλιά χρέη τον Σεπτέμβριο (pics)

Vardas: Ένα κομψό business story – 85 χρόνια στην πρώτη γραμμή της ποιοτικής ένδυσης

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ